Ο Γιάννης Φέρτης υπήρξε η μαγική φωνή του ελληνικού θεάτρου

Ο Γιάννης Φέρτης, ο οποίος έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 86 ετών, ήταν ένα από τα σπουδαιότερα θεατρικά ταλέντα της γενιάς του, ο ηθοποιός με την γοητευτικότερη ίσως φωνή που έχει σημαδέψει το θέατρο, τον κινηματογράφο, την ποίηση, ακόμη και τη διαφήμιση στην Ελλάδα τόσο στην τηλεόραση όσο και στο ραδιόφωνο. Το βάθος που προσέδιδε η φωνή του στις ερμηνείες του, τον έχρισε πρωταγωνιστή από τη δεκαετία του 1960 έως και σήμερα σε κλασικά και σύγχρονα θεατρικά έργα, στην πρόζα και το αρχαίο δράμα. Είχε πάνω από 60 χρόνια πορείας στη σκηνή και συμμετοχές σε 30 ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου με σημαντικότερες την διεθνή Ηλέκτρα (1962) του Μιχάλη Κακογιάννη, αλλά και τον «Ζεστό μήνα Αύγουστο» (1966) του Σωράτη Καψάσκη.

Στην καριέρα του συνδέθηκε στη σκηνή με τα πιο λαμπερά ονόματα της εποχής του, όπως η Μελίνα Μερκούρη και έγινε ζευγάρι με την Ξένια Καλογεροπούλου (1963 – 1972), τη Μιμή Ντενίση (1981- 1988) και την Μαρίνα Ψάλτη με την οποία ήταν παντρεμένος από το 2001 μέχρι σήμερα.

Το θέατρο, η αρχή μιας λαμπρής καριέρας

Γεννημένος στην Αθήνα στις 21 Απριλίου 1938, ο Γιάννης Φέρτης αγάπησε το θέατρο σε νεαρή ηλικία – στα 14 του χρόνια είδε για πρώτη φορά με τον αδελφό του παράσταση με την Άννα Συνοδινού και τον Ντίνο Ηλιόπουλο στο θέατρο «Κοτοπούλη». Το γεγονός, μάλιστα, τον παρακίνησε να βυθιστεί στην τέχνη του θεάτρου τόσο ώστε άρχισε να διαβάζει Σαίξπηρ μετά μανίας και να απαγγέλει τα μεσημέρια ψηλά στο Λυκαβηττό.

Παρά την αρχική αντίθεση της μητέρας του, μπήκε στον χώρο του θεάτρου και αποφοίτησε από τη Σχολή Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν το 1958 με πρώτη θεατρική εμφάνιση στην παράσταση «Η ηλικία της νύχτας» του Ιάκωβου Καμπανέλλη το 1959. Ακολούθησαν έργα όπως οι «Όρνιθες» του Αριστοφάνη, η Ευρυδίκη» του Ζαν Ανούιγ, το «Γλυκό πουλί της νιότης» του Τενεσί Ουίλιαμς, η «Επικίνδυνη στροφή» του Τζον Πρίσλεϊ, η «Άσκηση πέντε δακτύλων» του Πίτερ Σάφερ, το Θαύμα» της Άννι Σάλιβαν του Γουίλιαμ Γκίμπσον, η «Μικρή μας πόλη» του Θόρντον Ουάιλντερ (σε σκηνοθεσία Μάριου Πλωρίτη) και άλλα αριστουργήματα από το κλασικό ρεπερτόριο. Το 1960 όταν ο Γιάννης Φέρτης έπαιξε με τη Μελίνα Μερκούρη υποδυόμενος τον ζιγκολό στο «Γλυκό πουλί της νιότης» του Τενεσί Γουίλιαμς,  ήταν μόλις 22 ετών. Ο ρόλος εκτόξευσε τη φήμη του.

Ελληνικός κινηματογράφος

Την ίδια περίοδο που βούτηξε στα νερά του θεάτρου, το 1961-1962 έκανε τις πρώτες του σημαντικές ταινίες στο ελληνικό σινεμά – τις ταινίες  «Ποια είναι η Μαργαρίτα» με την Τζένη Καρέζη και την Ηλέκτρα όπου εμφανίστηκε ως Ορέστης στο πλευρό της Ειρήνης Παπά σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη (η ταινία απέσπασε μεταξύ άλλων υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας).

Στις δεκαετίες του ’60 και του ‘70 συμπρωταγωνίστησε με την Ξένια καλογεροπούλου στο Μπλόκο του Άδωνι Κύρου και στην Εγκατάλειψη του Κώστα Ασημακόπουλου ενώ υποδύθηκε τον αθώο νεαρό στον Ζεστό μήνα Αύγουστο του Σωκράτη Καψάση και βραβεύτηκε για την ερμηνεία του στο κατοχικό δράμα Με την λάμψη στα μάτια του Πάνου Γλυκοφρύδη. Βρέθηκε ακόμη δίπλα στη Ζωή Λάσκαρη στο δράμα Αγάπη για πάντα του Βασίλη Γεωργιάδη και στο Αυτοί που μίλησαν με τον θάνατο του Γιάννη Δαλιανίδη αλλά και στους Κώστα Καζάκο και Αιμιλία Υψηλάντη στο SS Παπανικολής του Γιώργου Ζερβουλάκου. Σε ένα σύνολο περίπου 30 ταινιών στον ελληνικό κινηματογράφο ο Γιάννης Φέρτης κέρδισε το Κρατικό Βραβείο Α΄ Ανδρικού Ρόλου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 2008 για την ερμηνεία του στην ταινία εποχής «Σκλάβοι στα δεσμά τους» σε σκηνοθεσία Τώνη Λυκουρέση, η οποία αποτέλεσε και την τελευταία του κινηματογραφική εμφάνιση.

Σημαντικοί σταθμοί

Με την πρώτη του σύζυγο την ηθοποιό Ξένια Καλογεροπούλου ο Γιάννης Φέρτης ήταν από νωρίς – ήδη από το 1967 – θιασάρχης για μια δεαετία ανεβάζοντας σημαντικά έργα καθώς και  συνιδρυτής του Λαϊκού Πειραματικού Θεάτρου με τον Λεωνίδα Τριβιζά και την Ξένια Καλογεροπούλου. Εξακολούθησε, βεβαίως, να έχει θίασο όταν έπαιζε μαζί με τη Μιμή Ντενίση. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 συνεργάστηκε επίσης με το θίασο των Αλίκη Βουγιουκλάκη και Δημήτρη Παπαμιχαήλ στο “Το Νυφικό Κρεβάτι” του Γ. Χάρντογκ, αλλά και με το θίασο Τζένη Καρέζη και Κώστα Καζάκου στην “Παναγία των Δολαρίων” του Γκ. Κάνιν καθώς και με τους Μάνου Κατράκη και Μελίνα Μερκούρη στο έργο “Συντροφιά με τον Μπρεχτ” του Μπέρτολντ Μπρεχτ. Το 1980 συμπρωταγωνίστησε και πάλι στο πλευρό της Μερκούρη στο “Γλυκό Πουλί της Νιότης” του Ουίλιαμς.

Μέσα από τους πρωταγωνιστικούς του ρόλους σε πολλά τηλεοπτικά σίριαλ ο Γιάννης Φέρτης έγινε ιδιαίτερα αγαπητός στο ελληνικό κοινό. Τον θυμόμαστε σε σειρές όπως οι Αθάνατες στορίες αγάπης (196-1977), Η θεατρίνα (1977), Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια (1979), Ο συμβολαιογράφος (1979), Το τυχερό μου αστέρι (1988-1989), Ο επισκέπτης της ομίχλης (1991-1992,) Το κόκκινο φεγγάρι (1994), Προδοσία (1996), Βίος ανθόσπαρτος (1998-1999), Βεντέττα (1999), Όνειρα γλυκά (2002), Μου λείπεις (2005-2006) κ.ά.

Σαν με κοιτάς

Το 1971, μαζί με την Αφροδίτη Μάνου κυκλοφόρησαν το ντουέτο «Σαν με κοιτάς» . Το τραγούδι του Γιάννη Σπανού που αγαπήθηκε πολύ, χρησιμοποιήθηκε ως ηχητική επένδυση για την ταινία «Εκείνο το καλοκαίρι» του Βασίλη Γεωργιάδη, το οποίο συμπεριλήφθηκε σε αρκετά άλμπουμ.

Το 1972 συμμετείχε ως αφηγητής στο τραγούδι Τι να θυμηθώ τι να ξεχάσω του Γιώργου Νταλάρα.

Η δεξιοτεχνία του στην απαγγελία τον έχρισε μεταξύ άλλων αφηγητή το 2001 με τη Λαϊκή Ορχήστρα Μίκης Θεοδωράκης στην παρουσίαση του Άξιον Εστί – Πνευματικό Εμβατήριο στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού (2001) όπως και στο αφιέρωμα στον ποιητή Γιάννη Ρίτσο που παρουσιάστηκε στη Μακρόνησο.

Τον αποχαιρετούμε με βαθιά υπόκλιση στη γοητευτική του παρουσία και στην αισθαντική του φωνή που κυριάρχησε στο προσκήνιο της τέχνης για περισσότερο από μισό αιώνα.