Ο νέος δικαστικός χάρτης, που έρχεται να αλλάξει τα δεδομένα στον χώρο της Δικαιοσύνης με στόχο να βελτιώσει τον δείκτη στον χρόνο απονομής της προς όφελος πρωτίστως των πολιτών, θεωρείται από τις μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις και εντός της εβδομάδος μπαίνει στις νομοθετικές «ράγες» από το υπουργείο Δικαιοσύνης.

Μετά τις πρόσφατες αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του νέου δικαστικού χάρτη από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης, τον αρμόδιο υπουργό Γιώργο Φλωρίδη και τον υφυπουργό Γιάννη Μπούγα, αποτελεί τη δεύτερη μεγάλη νομοθετική μεταρρύθμιση. Ωστόσο, στον δρόμο για την παρουσίασή του, που αναμένεται να γίνει αύριο, είναι πολλές και από διαφορετικά μέτωπα οι αντιδράσεις που έχουν προκληθεί ενόψει και της δημόσιας διαβούλευσης του νομοθετήματος.

Οι σχεδιαζόμενος μεταρρυθμίσεις

Οι σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις κινούνται σε τρεις βασικούς άξονες: Στην ενοποίηση του πρώτο βαθμού δικαιοδοσίας, δηλαδή των ειρηνοδικών και πρωτοδικών, την ορθολογική αναδιάρθρωση και κατανομή των δικαστηρίων με τις συγχωνεύσεις και τις καταργήσεις δικαστηρίων, ενώ η τρίτη αφορά τον διαχωρισμό των δικαιοδοτικών, δικαστικών και υπηρεσιακών καθηκόντων των προϊσταμένων των δικαστηρίων από τα διαχειριστικά θέματα όπως οι προμήθειες, επισκευές, συντηρήσεις των δικαστηρίων.

Η ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, όπως λένε πηγές από τον χώρο του υπουργείου Δικαιοσύνης, στοχεύει στην ταχύτερη έκδοση αποφάσεων και στη μείωση του χρόνου από τις 1.400 μέρες που απαιτούνται σήμερα κατά μέσο όρο για την επίλυση μιας διαφοράς στις 500 ημέρες ώστε να μην απέχει η χώρα μας από τα δεδομένα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Προς αυτή την κατεύθυνση, όπως αναφέρουν «Τα Νέα», προβλέπεται οι 962 ειρηνοδίκες να μπορούν να εκδικάζουν υποθέσεις με οικονομικό αντικείμενο έως 250.000 ευρώ από έως 25.000 που είναι το όριο σήμερα και θα προστεθούν στους υφιστάμενους πρωτοδίκες ώστε από κοινού να δώσουν τη «μάχη» για την επιτάχυνση απονομής δικαιοσύνης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεση του το υπουργείο, οι ειρηνοδίκες, αν και αποτελούν σχεδόν το ήμισυ των δικαστών του πρώτου βαθμού, συγκεκριμένα το 44%, ασχολούνται μέχρι σήμερα με το 1/3 της πρωτοβάθμιας δικαστικής ύλης, καθιστώντας αναγκαίο τον εξορθολογισμό.

Καταργήσεις Ειρηνοδικείων – Συγχωνεύσεις Πρωτοδικείων

Το δεύτερο νομοθετικό σκαλοπάτι αφορά καταργήσεις ειρηνοδικείων και συγχωνεύσεις πρωτοδικείων. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι η χώρα διαθέτει 154 ειρηνοδικεία, 63 πρωτοδικεία και 19 εφετεία, ενώ οι σχεδιαζόμενες αλλαγές προκαλούν αντιδράσεις τόσο από την πλευρά του νομικού κόσμου όσο και από την πλευρά των δικαστικών υπαλλήλων και των τοπικών κοινωνιών .

Από τον Σεπτέμβριο ο νέος δικαστικός χάρτης

Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο δικαστικός χάρτης θα τεθεί σε λειτουργία με την έναρξη του νέου δικαστικού έτους, δηλαδή από τον Σεπτέμβριο του 2024, και αναμένεται να έχει εφαρμοστεί πλήρως ως το τέλος του 2025.

Διαχωρισμός Ποινικού και Πολιτικού Πρωτοδικείου

Ειδικότερα, αναμένεται να προχωρήσει άμεσα σε εφαρμογή ο διαχωρισμός του Πρωτοδικείου Αθηνών (υπό ενιαία διοίκηση) σε Ποινικό που θα στεγαστεί στην Ευελπίδων και Πολιτικό με έδρα στη Λουκάρεως, στο κτίριο που στεγάζονται το Ειρηνοδικείο Αθηνών και τμήμα του Πρωτοδικείου. Επίσης, μετά την κατάργηση όλων των ειρηνοδικείων στην Αθήνα, θα δημιουργηθούν 3 περιφερειακά πρωτοδικεία από το 2025, ενώ μέχρι τότε τότε θα λειτουργούν με αρμοδιότητα ύλης ειρηνοδικείου.