Για την ακρίβεια, η 5η γυναικοκτονία του 2024, συντελέστηκε χθες, στους Αγίους Αναργύρους, την πρώτη ημέρα του Απρίλη. Και μάλιστα, 100 μέτρα από το αστυνομικό τμήμα, στο οποίο η 28χρονη είχε μεταβεί με φιλικό της πρόσωπο για να καταγγείλει τον δράστη.
Όπως κάθε υπόθεση γυναικοκτονίας, έτσι και η χθεσινή μας αφήνει άφωνους, άναυδους, θυμωμένους, τρομαγμένους και δυστυχώς, λιγότερους. Στη συγκεκριμένη, μάλιστα, υπόθεση, η 28χρονη γυναίκα ζήτησε από αστυνομικούς να τη συνοδεύσουν στο σπίτι της και η απάντηση που δέχτηκε ήταν αρνητική, δηλώνοντάς της ότι κάτι τέτοιο «δεν ήταν δυνατό». Εκατό μέτρα πιο κάτω από το συγκεκριμένο αστυνομικό τμήμα, η γυναίκα δέχτηκε 5 πισώπλατες μαχαιριές και 1 μαχαιριά στην καρδιά.
Ενδεικτικά, στην περίοδο της πανδημίας η Ελλάδα εμφάνισε μία τεράστια αύξηση στις γυναικοκτονίες. Συγκεκριμένα, την περίοδο 2020 – 2021 η χώρα μας κατέγραψε την υψηλότερη άνοδο στην Ευρώπη, με ποσοστό 187,5 %, καθώς από τα 8 περιστατικά το 2020, το 2021 καταγράφηκαν 23. Και είναι αρκετά άχαρο να μιλάμε για ποσοστά, όταν αυτά αποτυπώνουν γυναίκες που έχουν χάσει τη ζωή τους.
Φυσικά, συνομολογείται ευρέως ότι κάτι πρέπει να αλλάξει. Ότι το κράτος και η Πολιτεία, η κεντρική διοίκηση και οι αρχές, πρέπει να λάβουν μέτρα. Ναι, αναγνωρίζουμε την πρόοδο που έχει γίνει σε αυτή την κατεύθυνση, την καθιέρωση γραμμής βοήθειας και του panic button. Όσο, όμως, γυναίκες χάνονται, όλα αυτά δεν είναι αρκετά. Χρειάζονται καίριες παρεμβάσεις, χρειάζονται τομές και δομές, προκειμένου να καταπολεμηθεί αυτό το φαινόμενο. Χρειάζεται η μαζική είσοδος παιδοψυχολόγων και ψυχολόγων στα σχολεία, η δημιουργία δομών φιλοξενίας όπου θα μπορεί να βρει στέγη μία γυναίκα που αποφασίζει να φύγει από ένα κακοποιητικό περιβάλλον, χρειάζεται 24ωρη δωρεάν παροχή ψυχολογικής υποστήριξης, και φυσικά, η εξασφάλιση δωρεάν νομικής υποστήριξης, προκειμένου να μπορεί να καλυφθεί έναντι του κακοποιητή της και μέσω της δικαστικής οδού. Επιπλέον, σύμφωνα με στατιστικά δεδομένα, μία στις οκτώ γυναίκες υφίσταται οικονομική κακοποίηση, που σημαίνει ότι οικονομικοί λόγοι δεν της επιτρέπουν να απομακρυνθεί από την εκάστοτε κακοποιητική σχέση. Συνεπώς, το κράτος θα πρέπει να είναι αρμόδιο για την οικονομική κάλυψη των γυναικών μέχρι να ορθοποδήσουν, αλλά κυρίως, για την υποβοήθησή τους στην ανεύρεση εργασίας, προκειμένου να μπορέσουν να οικοδομήσουν ξανά τη ζωή τους. Να προσθέσουμε εδώ το – αυτονόητο – ότι, δηλαδή, και σύμφωνα και με το τελευταίο περιστατικό, οι αρμόδιες αρχές και η αστυνομία οφείλει να παρέχει προστασία σε κάθε γυναίκα που τη ζητά. Δεν ήταν χθες η πρώτη φορά που δολοφονήθηκε γυναίκα λίγο αφότου κατέθεσε στην αστυνομία περιστατικό βίας εις βάρος της. Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι το κράτος δεν πρέπει και δεν μπορεί να παραμένει άλλο αδιάφορο.
Τέλος, είναι πλέον επιτακτική ανάγκη η νομική αναγνώριση και καθιέρωση του όρου της «γυναικοκτονίας». Η «γυναικοκτονία» (femicide στα αγγλικά) είναι όρος διεθνής που έχει υιοθετηθεί από τον ΟΗΕ, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Να αρχίσουμε, όμως, από τα βασικά. Ο όρος «γυναικοκτονία» δηλώνει τη δολοφονία γυναίκας, ακριβώς επειδή είναι γυναίκα.
Δεν αναφέρεται στη δολοφονία κάθε γυναίκας (πχ δολοφονία κατά τη συντέλεση κλοπής – ληστεία). Στις περισσότερες περιπτώσεις τη «γυναικοκτονία» διαπράττει ο σύντροφος (νυν ή πρώην), ο εραστής ή ο σύζυγος που κακοποιούσε ή/και εκφόβιζε τη γυναίκα, και σίγουρα είναι αποτέλεσμα της λεγόμενης «τοξικής αρρενωπότητας».
Η αναγνώριση του όρου της γυναικοκτονίας είναι καίρια. Και αυτό διότι μπορεί να συντελέσει και στη νομική της αναβάθμιση με αντίστοιχη νομοθετική ρύθμιση που θα την κατατάξει ως επιβαρυντική περίσταση της ανθρωποκτονίας από πρόθεση ή θα την αναγνωρίσει ως ιδιώνυμο έγκλημα, κάτι το οποίο θα επιτελέσει και κοινωνικό ρόλο, με τρομερά έντονο συμβολισμό αλλά και πρακτικό αντίκρισμα. Εξάλλου, είναι καιρός να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Είναι γυναικοκτονία.
Κλείνοντας, θυμάμαι το εξής : Την 9η Ιανουαρίου του 2024, λίγο μετά την αλλαγή του χρόνου, όλοι μιλούσαν για την «πρώτη» γυναικοκτονία του 2024. Και από τότε, στα αυτιά μου η δήλωση αυτή ακουγόταν τρομακτική. Με τρόμαζε η ευρέως εκπεφρασμένη παραδοχή ότι θα ακολουθήσουν αυτή τη χρονιά κι άλλες γυναικοκτονίες, και άλλα θύματα, και άλλες γυναίκες, σαν εμάς, που χάνουν τόσο άδικα τη ζωή τους από το χέρι του συντρόφου (νυν ή πρώην), του εραστή, του συζύγου τους. Και φυσικά, για αυτή την παραδοχή δεν φταίει μία γενικόλογη και αόριστη αντίληψη, αλλά φταίνε τα στατιστικά δεδομένα και τα νούμερα των δολοφονημένων γυναικών τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Και επειδή οι γυναίκες που χάνονται δεν είναι απλώς νούμερα και αριθμοί, αλλά ψυχές, αδερφές, φίλες, μητέρες, δικά μας κομμάτια, με κάθε μία που χάνεται, χάνεται και κάποιο κομμάτι όλων μας. Χάνεται η αθωότητα στο βλέμμα μας, χάνεται η εμπιστοσύνη μας, χάνεται μέρος των αγνών μας προθέσεων, χάνεται η ασφάλειά μας. Μα κυρίως, χάνονται εκείνες.
Η Μυρτώ Κοροβέση είναι Δικηγόρος – Περιφερειακή Σύμβουλος Αττικής και Αντιπρόεδρος Επ. Αθλητισμού και Παιδείας.
