Η μεντορεία δεν είναι ευρύτερα γνωστή ως έννοια, παρότι πολλοί από τους πανεπιστημιακούς δασκάλους την βιώνουμε με τους φοιτητές μας ιδιαίτερα μετά την αφυπηρέτησή μας, καθώς ο ελεύθερος χρόνος μας αυξάνεται.
Ο Μέντωρ ήταν ένα πρόσωπο της Οδύσσειας, φίλος του Οδυσσέα, υποστηρικτής και σύμβουλος του Τηλέμαχου. Τη μορφή του Μέντορα έπαιρνε και η θεά Αθηνά σε πολλές περιστάσεις. Με αυτό τον τρόπο, η λέξη «μέντορας» σημαίνει και γενικά τον σύμβουλο και φίλο, που δρα ως πνευματικός οδηγός και καθοδηγητής.
Με πρωτοβουλία του ομότιμου καθηγητή Δ. Κοκκίνου, επ. προέδρου του Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ, διοργανώθηκε στο Κολλέγιο Αθηνών επιστημονικό συνέδριο με τίτλο «Η Κοινωνία της Γνώσης». Το συνέδριο αυτό, υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας και του Πανεπιστημίου Αθηνών, έγινε σε συνεργασία του Κολλεγίου Αθηνών με τον Πρόεδρο Σπ. Πολλάλη, ομ. καθηγητή του Χάρβαρντ, του υπουργείου Παιδείας με συμμετοχή του Γ. Γραμματέα ομ. Καθηγητή Οδ. Ζώρα, του Πανεπιστημίου Αθηνών με την παρουσία του Πρύτανη Καθηγητή Γερ. Σιάσου και του Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ.
Το συνέδριο αυτό έδωσε την ευκαιρία σε ομότιμους καθηγητές Πανεπιστημίων να φέρουν κοντά τους και να ανταλλάξουν απόψεις με τους νέους και τις νέες, που ως απόφοιτοι του Κολλεγίου Αθηνών, σήμερα είναι φοιτητές ελληνικών πανεπιστημίων. Είναι σημαντικό ότι οι μαθητές του Κολλεγίου, που παλαιότερα προτιμούσαν τις σπουδές στο εξωτερικό, εδώ και αρκετά χρόνια επιλέγουν τα ελληνικά πανεπιστήμια. Φοιτητές σήμερα, δεν ξέχασαν το σχολείο τους και πρόθυμα συμμετείχαν στη συνάντηση με τους παλαιούς απόφοιτους του ίδιου σχολείου, που σήμερα είναι καθηγητές πανεπιστημίων και προσωπικότητες που έχουν διαπρέψει στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ας μη λησμονούμε ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος, που επεδίωκε μια φιλελεύθερη εκπαίδευση ανεξάρτητη από την εκκλησία, στήριξε τη λειτουργία αμερικανικών σχολείων στην Ελλάδα, και αυτή αποδείχθηκε καθοριστική για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής εκπαίδευσης.
Ως δάσκαλοι, είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε δείγματα της ενασχόλησης των φοιτητών με την επιστήμη που επέλεξαν, και να τους προσφέρουμε τις γνώσεις και τις συμβουλές μας, ως μέντορες. Αυτός, εξάλλου, είναι και ο στόχος του θεσμού της μεντορείας, τον οποίο και το Σώμα Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ προσπαθεί να εφαρμόσει με τα εκπαιδευτικά του προγράμματα. Ανάμεσα, εξάλλου, στις εισηγήσεις των φοιτητών υπήρχε και σχετική με την μεντορεία. Φοιτητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, στο τρίτο έτος σπουδών, με μέντορα τον Ομ. καθηγητή Δ. Κόκκινο, παρουσίασε το θέμα «Η μεντορεία ως θεσμός ανάπτυξης και ανάδειξης νέων ικανών επιστημόνων».
Τα γεράματα στερούν από έναν άνθρωπο του πνεύματος μόνο τις δυνατότητες εκείνες, που δεν είναι χρήσιμες για το πνεύμα του, έγραψε ο γάλλος ηθικολόγος και δοκιμιογράφος του 18ου αιώνα Ζοζέφ Ζουμπέρ. Ετσι, μάς δίνεται η δυνατότητα να μεταδώσουμε τη γνώση μας στους νεότερους και να διευκολύνουμε τους προβληματισμούς τους.
Αξιο προσοχής ήταν το γεγονός ότι οι εισηγήσεις επικεντρώθηκαν στις Θετικές Επιστήμες, την Τεχνολογία και την Πληροφορική και μόνο λίγοι από τους φοιτητές είχαν επιλέξει Ανθρωπιστικές Επιστήμες και ουδείς τις Κλασικές Σπουδές. Αυτή είναι εξάλλου και η επικρατούσα σήμερα κατάσταση. Οι ανθρωπιστικές σπουδές είναι σε κρίση, καθώς το ενδιαφέρον όλων, και στην Ε.Ε., στρέφεται προς την ύλη και την αγορά, απομακρυνόμενο από τον άνθρωπο. Οι κλασικές σπουδές, εξάλλου, είναι ένα πολύ περιθωριακό αντικείμενο στο εκπαιδευτικό, οικονομικό και πολιτισμικό τοπίο της εποχής μας. Ο σοφός διανοητής αλησμόνητος Παπανούτσος αναζητούσε, πριν χρόνια, επίμονα τον εξανθρωπισμό της Τεχνολογίας, ενώ εμείς σήμερα τείνουμε να επιβάλουμε την Τεχνοκρατία σε βάρος των ανθρωπιστικών αξιών.
Ισως οι σημερινές, προβληματικές διεθνώς συνθήκες. και οι αμφίβολες μεταλλάξεις της κοινωνίας, μάς οδηγήσουν και πάλι στις ανθρωπιστικές αξίες και σε μια ουσιαστικά ανθρωποκεντρική πολιτική.
Η αξία της μεντορείας, όπως αποδείχθηκε και από το συνέδριο αυτό, είναι αναμφισβήτητη. Από το 2011 έγινε προσπάθεια θεσμοθέτησης της μεντορείας από το Κολλέγιο Αθηνών, και το 2016 ακολούθησε Διεθνές Συμπόσιο σε συνεργασία και με το Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Η ιδέα αργά αλλά σταθερά ωριμάζει, η πεποίθηση ότι η μεντορεία αποτελεί σημαντική προσφορά στην εκπαίδευση διευρύνεται, και ευχής έργο θα είναι η θεσμοθέτησή της να γίνει σύντομα πραγματικότητα.
Η κυρία Στέλλα Πριόβολου είναι ομότιμη καθηγήτρια, πρόεδρος Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ, κοσμήτορας Δημοτικού Λαϊκού Πανεπιστημίου Αγίας Παρακευής.
