Η βιώσιμη ανάπτυξη ως το βασικό διακύβευμα της εποχής μας βλέπει και αφορά στο σύνολο της ανθρώπινης δραστηριότητας και ζωής. Ένα μείζον θέμα αυτής, είναι η δόμηση και η αστική ανάπτυξη ή καλύτερα η οικολογική δόμηση και η αστική βιώσιμη ανάπτυξη.
Ως οικολογική δόμηση νοείται η κατασκευή με όσο το δυνατόν χαμηλό κόστος και μικρή κατανάλωση ενέργειας, χρησιμοποιώντας ευρέως διαθέσιμα φυσικά υλικά, που απαιτούν ελάχιστη συντήρηση, με απεριόριστη διάρκεια ζωής. Ένα τέτοιο υλικό είναι ο πηλός που χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια για την παραγωγή τούβλων και κεραμιδιών, λόγω των εξαιρετικών του ιδιοτήτων σε θέματα θερμομόνωσης, θερμοσυσσώρευσης, ηχομόνωσης, αντίδρασης στη φωτιά και συνεισφοράς του στην αντισεισμικότητα των κτηρίων. Σε αυτό αν προσθέσουμε τη μηδενική απαίτηση συντήρησης, την επαναχρησιμοποίησή του (βλέπε κυκλική οικονομία) και το χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα κατά την παραγωγή και χρήση του, αντιλαμβανόμαστε ότι τα οφέλη των δομικών κεραμικών προϊόντων είναι απεριόριστα.
Μία από τις λίγες πλέον ελληνικές βιομηχανίες που έχουν στο επίκεντρο της δραστηριότητάς τους τον πηλό είναι η Κεραμουργία Βορείου Ελλάδος (ΚΕΒΕ), η οποία μετρά σχεδόν 90 χρόνια πορείας και εδρεύει στη Νέα Σάντα Κιλκίς. Η ΚΕΒΕ ξεκίνησε να λειτουργεί ως οικογενειακή επιχείρηση στον τομέα της κεραμοποιίας το 1935 και από το 2006 λειτουργεί ως μία σύγχρονη βιομηχανία υπό την επωνυμία Κεραμουργία Βορείου Ελλάδος (ΚΕΒΕ), την οποία εμπνεύστηκε ο ιδρυτής της, Σταύρος Κοθάλης.
Στοχεύοντας σε μία νέα εποχή προηγμένης και βιώσιμης δόμησης, η ΚΕΒΕ παράγει και διαθέτει στην εγχώρια και διεθνή αγορά άριστης ποιότητας, αξιόπιστα και καινοτόμα δομικά κεραμικά προϊόντα και σχετικές υπηρεσίες.
Ως μία βιομηχανία με ηγετική θέση στον κλάδο, παράγει και διαθέτει δομικά υλικά που συμβάλλουν σημαντικά στην ελαχιστοποίηση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτηρίων σε περισσότερες από 40 χώρες παγκοσμίως, ενώ παράλληλα επιδιώκει σταθερά την απεξάρτησή της από τα ορυκτά καύσιμα κατά την παραγωγική διαδικασία των προϊόντων.
Η ΚΕΒΕ διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια παραγωγής στην Ευρώπη, που εκτείνεται σε ιδιόκτητο χώρο 235.000 τ.μ. στη Νέα Σάντα Κιλκίς, με ετήσια δυναμικότητα 700.000 τόνων τούβλων και 75.000.000 τεμαχίων κεραμιδιών και αξεσουάρ στέγης.
Μία από τις τελευταίες επενδυτικές της κινήσεις (άνω των €10 εκατ.) αποτελεί η απόκτηση και αναβάθμιση παραγωγικών εγκαταστάσεων στο Mihajlovac της Σερβίας, με στόχο την περαιτέρω ισχυροποίηση της θέσης της στην κατασκευαστική αγορά των Βαλκανίων.
Με σκοπό να ανοίξει τον δρόμο προς την πράσινη μετάβαση, η ΚΕΒΕ επενδύει συστηματικά, από τις αρχές του 2000, στην αξιοποίηση των ΑΠΕ, επιδιώκοντας να ελαχιστοποιήσει την κατανάλωση ενέργειας κατά την παραγωγή των προϊόντων της, ώστε να απεξαρτηθεί από τα ορυκτά καύσιμα.
Σε αυτή την κατεύθυνση, εντός του 2023, η ΚΕΒΕ απέκτησε τέσσερις άδειες αποθήκευσης ενέργειας από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), συνολικής ισχύος 386.4MW και ωφέλιμης χωρητικότητας 762.9MWh. Επιπλέον, η εταιρεία διατηρεί άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τη ΡΑΕ συνολικής ισχύος 135MW, εκ των οποίων 19.5MW είναι σε λειτουργία, 14MW έχουν όρους σύνδεσης και 100MW είναι σε ώριμο στάδιο.
Η πράσινη μετάβαση που εξασφαλίζει για τις ανθρώπινες κοινωνίες αυτό που λέμε αειφόρο λειτουργία, σημαίνει για τις επιχειρήσεις το σύνολο των δράσεών της ως προς το περιβάλλον, την κοινωνία και την ορθή διακυβέρνησή τους, αυτό που λέμε στο επιχειρείν ESG.
Συγκεκριμένα, στο περιβαλλοντικό κομμάτι και σε επίπεδο παραγωγής, η ΚΕΒΕ έχει ήδη πετύχει μείωση των παραγόμενων ρύπων κατά 47% για το κεραμίδι σε σύγκριση με το 1990 ως έτος αναφοράς, με στόχο 69%, και 41% για το τούβλο με στόχο να φτάσει το 65% ως το 2030. Προς αυτήν την κατεύθυνση, από το 2024 το σύνολο της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνει θα προέρχεται από ΑΠΕ, ενώ ως το 2030 θα έχει αντικαταστήσει το 30% του φυσικού αερίου που χρησιμοποιεί.
Από την άλλη πλευρά, η πράσινη μετάβαση και η κατασκευή ενεργειακά αποδοτικών κτηρίων απαιτεί την επιλογή κατάλληλων υλικών. Τα υλικά θα πρέπει και αυτά να είναι αντίστοιχα «πράσινα», όπως είναι για παράδειγμα τα κεραμίδια. Οι κεραμοσκεπές υπάρχουν στην αρχιτεκτονική της χώρας μας εδώ και πάρα πολλά χρόνια και μπορούν να επιτύχουν έως και 50% εξοικονόμηση ενέργειας σε σύγκριση με την κλασική πλάκα που έχουμε συνηθίσει στο αστικό περιβάλλον.
Τα προϊόντα
Η ΚΕΒΕ για την παραγωγή των προϊόντων της χρησιμοποιεί αποκλειστικά μίγματα αργίλου και νερού και εκτός από την πρώτη ύλη της που έχει οικολογικό χαρακτήρα, εξίσου η παραγωγική διαδικασία αποτελεί μια «πράσινη» επένδυση με σεβασμό στο περιβάλλον, παράλληλα με την υψηλή ποιότητα και την καινοτομία.
Κατέχοντας ποιοτικές και πράσινες πιστοποιήσεις, τα δομικά κεραμικά προϊόντα της ΚΕΒΕ είναι πλήρως εναρμονισμένα με τις προδιαγραφές που καθορίζονται από την εγχώρια και διεθνή νομοθεσία, ενώ συμβάλλουν στη βελτιωμένη ενεργειακή συμπεριφορά και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του κτηριακού τομέα.
Προηγμένα συστήματα δόμησης ΟΡΘΟBLOCK και ΟΡΘΟBLOCK PLUS
Ξεχωριστή θέση στο χαρτοφυλάκιο προϊόντων της ΚΕΒΕ κατέχουν τα θερμομονωτικά τούβλα κατακόρυφων οπών των σειρών ΟΡΘΟBLOCK και ΟΡΘΟBLOCK PLUS για την κατασκευή φέρουσας τοιχοποιίας και τοιχοποιίας πλήρωσης, τα οποία συμβάλλουν στην ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης ενέργειας, στην εξοικονόμηση χρημάτων και στη δημιουργία ενός θερμικά άνετου εσωτερικού κλίματος. Τα συστήματα ΟΡΘΟBLOCK, συνοδευόμενα με το λεπτόκοκκο συνδετικό κονίαμα και τα μεταλλικά πρέκια, καθιστούν τη δόμηση απλή και γρήγορη, αυξάνουν τη διάρκεια ζωής των κτηρίων και ενισχύουν τα επίπεδα της θερμομόνωσης, ηχομόνωσης, πυραντίστασης, φυσικής διαπνοής, ενώ επιπλέον έχουν σημαντική συνεισφορά στην αντοχή του «γυμνού» σκελετού από οπλισμένο σκυρόδεμα των κτιρίων, έναντι σεισμικών δράσεων. Επιπλέον, βάσει της διευκρινιστικής εγκυκλίου ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/45724/1558, τα δομικά συστήματα ΟΡΘΟBLOCK και ΟΡΘΟBLOCK PLUS εξαιρούνται από τον συντελεστή δόμησης, εξασφαλίζοντας αύξηση της δομήσιμης επιφάνειας έως και 10% για μια τυπική κατασκευή.
Κεραμίδια και ειδικά τεμάχια στέγης
Τα κεραμίδια και ειδικά τεμάχια στέγης της ΚΕΒΕ, πέραν του ότι αποτελούν μία οικολογική επιλογή και πράσινη λύση δόμησης, εξυπηρετούν και υψηλά αισθητικά στάνταρ καθότι διατίθενται σε φυσική απόχρωση, επισμαλτωμένα (σειρά smalto) και έγχρωμα. Επιπλέον, ιδανική επιλογή για μοντέρνες κατασκευές που απαιτούν επίπεδη επιφάνεια στέγης αποτελεί το νέο προϊόν Novel, επίπεδο κεραμίδι μεγάλων διαστάσεων, που διατίθεται απλό και smalto, σε ποικιλία χρωματισμών και τεχνοτροπιών (σειρά colors on demand). Τα κεραμίδια της ΚΕΒΕ διακρίνονται από την υψηλή ποιότητα λόγω της πρώτης ύλης ενώ παράλληλα διαθέτουν ανακλαστικές ιδιότητες των θερμικών φορτιών καθώς και υψηλή υδατοαπωθητικότητα.
Κεραμάλευρο: Το «πράσινο», καινοτόμο, υψηλής ποιότητας προϊόν της ΚΕΒΕ
Ανταποκρινόμενη στις σύγχρονες απαιτήσεις για την αναβάθμιση του αστικού ιστού μέσα από υψηλής ποιότητας προϊόντα που ελαχιστοποιούν το περιβαλλοντικό και ενεργειακό αποτύπωμα, η ΚΕΒΕ επένδυσε στη δημιουργία σύγχρονης μονάδας για την παραγωγή κεραμάλευρου. Το κεραμάλευρο ΚΕΒΕ έχει αναπτυχθεί βασισμένο στις εγχώριες και διεθνείς προδιαγραφές και πιστοποιήσεις. Ως παράγωγο της ανακύκλωσης των πιστοποιημένων με EPD, δομικών κεραμικών προϊόντων της ΚΕΒΕ και με στόχο την επαναχρησιμοποίησή του ως δευτερογενές υλικό στη βιώσιμη δόμηση, το κεραμάλευρο αποτελεί ένα τελικό προϊόν υψηλής αισθητικής με βελτιωμένα ενεργειακά και θερμικά χαρακτηριστικά, απόλυτα εναρμονισμένο με τις επιταγές του βιοκλιματικού σχεδιασμού των πόλεων. Ένα παράδειγμα αποτελεί η αξιοποίησή του από την εταιρεία ΚΟΜΕΤ για τους διαδρόμους και άλλους εξωτερικούς χώρους του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
Παραγωγική διαδικασία
Η ΚΕΒΕ, η οποία αποτελεί την πρώτη ελληνική κεραμοποιία με πιστοποίηση προϊόντων EPD, επενδύει σταθερά στη γραμμή παραγωγής, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον εξοπλισμό των γραμμών παραγωγής με προηγμένα τεχνολογικά συστήματα και εφαρμογές ρομποτικής, ώστε να περιορίζεται η επιβάρυνση στο περιβάλλον και στο κλίμα. Ως αποτέλεσμα, τα προϊόντα της είναι πλήρως εναρμονισμένα με τις περιβαλλοντικές, ενεργειακές και κλιματικές προδιαγραφές της εγχώριας και διεθνούς νομοθεσίας.
Οι βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης ενέργειας αποτελούν βασικό στοιχείο της βιώσιμης στρατηγικής της ΚΕΒΕ από το 1995. Από τότε και ως σήμερα η εταιρεία έχει πετύχει σημαντικές πρωτιές σε διεθνές επίπεδο, ενώ διατηρεί από τα χαμηλότερα περιβαλλοντικά αποτυπώματα στην Ευρώπη, γεγονός που αποδεικνύεται και από τις πιστοποιήσεις EPD που έχουν λάβει τα προϊόντα της. Όσον αφορά τις βέλτιστες πρακτικές, η χρήση των απαερίων ψύξης, το Φυσικό Αέριο και οι μονάδες ΣΗΘΥΑ, βρίσκονται στο επίκεντρο της λειτουργίας της.
Επιπροσθέτως, έχει υιοθετήσει πρακτικές για την προστασία του υδροφόρου ορίζοντα. Συγκεκριμένα, η εταιρεία συγκεντρώνει τα βρόχινα νερά από όλη την επιφάνεια των εγκαταστάσεών της, τα αποθηκεύει σε μία λιμνοδεξαμένη συνολικού όγκου 23.000m3 και στη συνέχεια τα χρησιμοποιεί απευθείας στην παραγωγή. Με αυτό τον τρόπο μειώνει ως και κατά 65% το νερό που αντλεί από τον υδροφόρο ορίζοντα, εξοικονομώντας 45.000m3 κυβικά ετησίως.
Γίνεται ξεκάθαρο λοιπόν ότι τόσο τα ανθεκτικά, ενεργειακά, αποδοτικά, βιώσιμα και δομικά υλικά που προμηθεύει στην εγχώρια και διεθνή αγορά, όσο και η ίδια η εταιρεία με την πράσινη λειτουργία της σε όλα τα επίπεδα (και τις συνεχείς επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη), δημιουργούν πολλαπλασιαστικά οφέλη για την κοινωνία και την αγορά. Ο πηλός είναι συνοδοιπόρος του ανθρώπου από τη δημιουργία των πρώτων οργανωμένων κοινωνιών και θα παραμείνει ως η καλύτερη επιλογή του στα χρόνια που έρχονται.