Σάλο προκάλεσε στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ αποκάλυψη που προκαλεί φρίκη, με το εκπαιδευτικό ίδρυμα να αναγκάζεται να ζητήσει συγγνώμη.
Συγκεκριμένα, το φημισμένο αμερικανικό πανεπιστήμιο ανακοίνωσε ότι θα αφαιρέσει το δέσιμο δερματόδετου βιβλίου του 19ου αιώνα, που φυλάσσεται στη βιβλιοθήκη του από το 1930, επειδή προέρχεται από ανθρώπινο δέρμα -και ειδικότερα από νεκρή ασθενή.
Το βιβλίο, που ονομάζεται Des Destinées de l’Ame (Τα Πεπρωμένα της Ψυχής), φυλάσσεται στη βιβλιοθήκη Houghton του πανεπιστημίου από τη δεκαετία του 1930, αλλά τράβηξε τη διεθνή προσοχή το 2014, όταν επιστημονικά τεστ επιβεβαίωσαν ότι είναι δεμένο με ανθρώπινο δέρμα.
Χθες Τετάρτη, ωστόσο, το πανεπιστήμιο ανακοίνωσε ότι μετά από «προσεκτική μελέτη, εμπλοκή των ενδιαφερομένων και εξέταση» θα αφαιρέσει το δέσιμο του δέρματος και θα συνεργαστεί με τις Αρχές, για να «προσδιορίσει μία μετά σεβασμού τελική εναπόθεση αυτών των ανθρώπινων λειψάνων».
Η τραγική ειρωνεία
Ο συσχετισμός της υπόθεσης του βιβλίου με τη διάσταση που θα έπαιρνε στο μάλλον μοιάζει με τραγική ειρωνεία.
Το βιβλίο γράφτηκε από τον Arsène Houssaye, Γάλλο μυθιστοριογράφο, στα μέσα της δεκαετίας του 1880, ως στοχασμός σχετικά με το το πώς είναι να έχεις ψυχή και ζωή μετά θάνατον. Ο πρώτος ιδιοκτήτης του τόμου, ο Γάλλος γιατρός Λουντοβίκ Μπουλάντ, έδεσε τότε το βιβλίο με ανθρώπινο δέρμα.
Το Χάρβαρντ ανέφερε ότι ο Μπουλάντ πήρε το δέρμα από μια νεκρή γυναίκα ασθενή από νοσοκομείο στο οποίο εργαζόταν, χωρίς τη συγκατάθεσή του.
Αυτή η ανατριχιαστική ιστορία, την οποία το Χάρβαρντ αποκάλεσε «ηθικά ανησυχητική», οδήγησε το πανεπιστήμιο να αποφασίσει να αφαιρέσει το δέσιμο του βιβλίου.
«Όπως μπορείτε να φανταστείτε, αυτή ήταν μια ασυνήθιστη περίσταση για εμάς στη βιβλιοθήκη και μάθαμε πολλά μέχρι να φτάσουμε στην απόφασή μας», είπε ο Τομ Χίρι, αρχειονόμος στη βιβλιοθήκη Houghton, μετά την έκδοση της ανακοίνωσης από το Χάρβαρντ ότι θα αφαιρέσει το βιβλίο από τη βιβλιοθήκη του.
«Το βασικό πρόβλημα με τη δημιουργία του τόμου είναι ότι ένας γιατρός δεν είδε απέναντί του ένα πλήρες άτομο και έκανε μια απεχθή πράξη αφαίρεσης ενός κομματιού δέρματος από νεκρό ασθενή, σχεδόν σίγουρα χωρίς συγκατάθεση, και το χρησιμοποίησε σε μια βιβλιοδεσία που έπιασαν πολλοί άνθρωποι για περισσότερο από έναν αιώνα. Πιστεύουμε ότι είναι καιρός τα λείψανα να αναπαυθούν» πρόσθεσε.
«Ζητούμε συγνώμη για τις προηγούμενες αποτυχίες διαχείρισης»
Η επιβεβαίωση του περίεργου δέσιμου του βιβλίου το 2014 αντιμετωπίστηκε, εκείνη την εποχή, με πιο ανάλαφρο τρόπο από το Χάρβαρντ. Το πανεπιστήμιο είχε χαρακτηρίσει την ανακάλυψη «καλά νέα για τους θαυμαστές της ανθρωποδερμικής βιβλιοπηγίας, τους βιβλιομανείς όπως και τους κανίβαλους».
Το Χάρβαρντ είπε ότι τώρα λυπάται για τον «συνταρακτικό, νοσηρό και χιουμοριστικό τόνο» με τον οποίο ανακοινώθηκε η ανακάλυψη.
«Ζητούμε συγγνώμη εκ μέρους της Βιβλιοθήκης του Χάρβαρντ για τις προηγούμενες αποτυχίες στη διαχείριση του βιβλίου που μετέτρεψαν σε αντικείμενο και έβαλαν σε περαιτέρω κίνδυνο την αξιοπρέπεια του ανθρώπινου όντος» είπε ο Χίρι.
Σημειώνεται ότι το βιβλίο περιλαμβάνει ένα σημείωμα του βιβλιοδέτη του γιατρού Μπουλάντ, το οποίο υποστηρίζει ότι είναι «δεμένο με περγαμηνή ανθρώπινου δέρματος στην οποία δεν έχει τυπωθεί κανένα στολίδι προκειμένου να διατηρήσει την κομψότητά του».
«Κοιτώντας προσεκτικά διακρίνει κανείς εύκολα τους πόρους του δέρματος», έγραψε ο Μπουλάντ. «Ένα βιβλίο για την ανθρώπινη ψυχή άξιζε να έχει ένα ανθρώπινο κάλυμμα: Είχα κρατήσει αυτό το κομμάτι ανθρώπινου δέρματος βγαλμένο από την πλάτη μιας γυναίκας».