Σε 25 χρόνια κάθειρξη καταδικάστηκε ο ιδρυτής του FTX , Σαμ Μπάνκμαν -Φριντ, για μαζική απάτη και συνωμοσία αναφορικά με το ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων του και ένα σχετικό hedge fund.
«Έχτισα κάτι πολύ όμορφο και τα πέταξα όλα», είπε ο Μπάνκμαν-Φριντ για τους συναδέλφους του στο FTX. «Με στοιχειώνει κάθε μέρα. Ήταν βασανιστικό να το βλέπεις όλο αυτό να ξετυλίγεται», είπε. «Οι πελάτες δεν αξίζουν αυτό το επίπεδο πόνου. Ήμουν ο διευθύνων σύμβουλος της FTX και ήμουν υπεύθυνος», τόνισε.
Έπεσε στα μαλακά
Ο Μπάνκμαν αντιμετώπιζε μέγιστη δυνατή ποινή φυλάκισης 110 ετών βάσει ομοσπονδιακών οδηγιών καταδίκης για τη μαζική συνωμοσία απάτης που οδήγησε στην κατάρρευση της FTX και ενός σχετικού hedge fund.
Ωστόσο, οι ομοσπονδιακοί εισαγγελείς εισηγήθηκαν να καταδικαστεί σε φυλάκιση από 40 έως 50 χρόνια, ενώ οι συνήγοροι υπεράσπισης αιτήθηκαν ποινή φυλάκισης 5-6,5 ετών.
Ο δικαστής Λιούις Κάπλαν έκρινε τον 32χρονο ένοχο για επτά κατηγορίες και έκρινε υπεύθυνο για τα περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια καταθέσεων πελατών που χάθηκαν το 2022.
Οι κατηγορίες περιελάμβαναν τραπεζική απάτη και συνωμοσία για τη διάπραξη τραπεζικής απάτης κατά πελατών FTX και κατά δανειστών στο αδελφό hedge fund Alameda Research, συνωμοσία για τη διάπραξη απάτης επί τίτλων και συνωμοσία για τη διάπραξη απάτης επί εμπορευμάτων κατά επενδυτών FTX, και συνωμοσία για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος.
Ο εισαγγελέας του Μανχάταν, Ντέμιαν Γουίλιαμς, δήλωσε ότι ο Μπάνκμαν-Φριντ ήταν ο εγκέφαλος «μιας από τις μεγαλύτερες οικονομικές απάτες στην αμερικανική ιστορία».
Οι ένορκοι κατέληξαν στην ετυμηγορία τους μετά από περίπου τρεις ώρες συζητήσεων.
Ο Bankman-Fried σχεδιάζει να ασκήσει έφεση κατά της καταδίκης και της ποινής του.
Αυτοί είναι οι 12 ένορκοι που καθόρισαν τη μοίρα του Μπάνκμαν-Φρίντ:
- Ένας άνδρας, 68 ετών, που εργάστηκε ως τραπεζίτης στη Salomon Brothers, η οποία έγινε μέλος της Citigroup Inc. το 1998. Πήρε το MBA του στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, όπου οι γονείς του Μπάνκμαν-Φρίντ είναι και οι δύο καθηγητές νομικής.
- Μια γυναίκα, 39 ετών, που εργαζόταν ως βοηθός γιατρού και που κάποτε ήταν ιεραπόστολος στη Δομινικανή Δημοκρατία. Ζει με τον σύζυγό της, ο οποίος είναι προγραμματιστής.
- Μια γυναίκα, 40, άνεργη κοινωνική λειτουργός που απέκτησε δίπλωμα στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον και πήγε στο πανεπιστήμιο της Κολούμπια και στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.
- Μια γυναίκα, 50 ετών, που εργάζεται ως οδηγός τρένου στο Metro North. Έχει πέντε παιδιά, δύο από τα οποία είχαν προηγουμένως καταδικαστεί για εγκλήματα.
- Μια γυναίκα, 33 ετών, που πήγε στο State University of New York, Binghamton, και τώρα εργάζεται ως νοσοκόμα παιδιατρικής στην κομητεία Westchester.
- Ένας άνδρας, 59 ετών, ο οποίος δεν είπε τι έκανε για δουλειά, αλλά ανέφερε ότι η εταιρεία του μηνύεται από άλλη εταιρεία.
- Μια γυναίκα, 38 ετών, απόφοιτος του πανεπιστημίου Duke που συμμετέχει στο διοικητικό συμβούλιο μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης. Είναι χωρισμένη με δύο παιδιά και ζει με τον σύντροφό της, ο οποίος είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.
- Μια γυναίκα που εργάζεται σε ένα σχολείο στο Μπρονξ. Απέκτησε πτυχίο από το Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο, ζει με τη μεγαλύτερη αδερφή της και φροντίζει τη μητέρα της. Έχει μια κοντότριχη γάτα.
- Μια γυναίκα, 65 ετών, συνταξιούχος σωφρονιστική υπάλληλος παντρεμένη με έναν συνταξιούχο εργάτη οικοδομών με τρία μεγάλα παιδιά.
- Ένας άνδρας, 61 ετών, εργαζόμενος στην Ταχυδρομική Υπηρεσία των ΗΠΑ.
- Μια γυναίκα, που εργάζεται στη διαφήμιση. Έχει χωρίσει και έχει μια 18χρονη κόρη και έναν 12χρονο γιο.
- Μια γυναίκα, 55 ετών, που εργάζεται ως δασκάλα ειδικής αγωγής στην κομητεία Rockland. Κατάγεται από τις Βερμούδες. Είναι χωρισμένη με τρία παιδιά.
Από την επιτυχία στην πτώση
Μέχρι τα μέσα του 2022 ο Σαμ Μπάνκμαν Φριντ ζούσε το όνειρό του. Το ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων FTX που ο ίδιος είχε ιδρύσει ζούσε στιγμές δόξας και ο ίδιος είχε γίνει δισεκατομμυριούχος -με προσωπική περιουσία που υπολογιζόταν τότε σε 20 δισ δολάρια- παρουσιάζοντας μάλιστα προφίλ λιτού φιλάνθρωπου που ήθελε να μοιράσει μεγάλο μέρος από τα κέρδη του στον κόσμο.
Το 2022 το FTX με αξία τότε 32 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο οποίο οι χρήστες μπορούσαν εύκολα να κάνουν συναλλαγές σε διάφορα κρυπτονομίσματα όπως το Bitcoin και το Ethereum, κατέρρευσε μέσα σε λίγες μέρες. Πελάτες και οι επενδυτές του από όλο τον κόσμο παρακολουθούσαν σοκαρισμένοι με τον πρώην τιτάνα των κρύπτο να συλλαμβάνεται στις Μπαχάμες όπου είχε καταφύγει και να αντιμετωπίζει δώδεκα ομοσπονδιακές κατηγορίες.
Πελάτες, επενδυτές και εργαζόμενοι της FTX έπαθαν σοκ όταν έμαθαν ότι 8,9 δισεκατομμύρια δολάρια από τα κεφάλαια των πελατών χάθηκαν από το ανταλλακτήριο –αλλά όχι τόσο μεγάλο σοκ όσο οι τελευταίοι που έχασαν τα περισσότερα. Ήταν η αρχή του τέλους για πολλούς συμμετέχοντες στην αγορά των κρύπτο αφού το κανόνι της FΤΧ έπληξε καίρια την εμπιστοσύνη στον κλάδο. Μάλιστα ο πρώην υπουργός Οικονομικών Λόρενς των ΗΠΑ Σάμερς είχε συγκρίνει τότε την κατάρρευση της FTX με αυτή της ενεργειακής εταιρείας Enron Corp.
Τρύπα δισεκατομμυρίων
Το FTX που ήταν από τα πιο γνωστά ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων και τώρα βρίσκεται υπό καθεστώς ανεξάρτητης διαχείρισης, υπέβαλε αίτηση πτώχευσης στα μέσα Νοεμβρίου του 2022 όταν εμφανίστηκε τρύπα 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων στον ισολογισμό του. Αμέσως μετά το FTX χρεοκόπησε καθώς μέσα σε ελάχιστον χρονικό διάστημα είχε τεράστιες αναλήψεις καθώς οι πελάτες του ανησυχούσαν για τις εξελίξεις.
Στις 13 Δεκεμβρίου του 2022 ο Σαμ Μπάνκαν Φριντ συνελήφθη στις Μπαχάμες μετά από αίτημα των αρχών των ΗΠΑ. Το κατηγορητήριο βαρύ καθώς αφορούσε απάτη μέσω εμβάσματος, συνωμοσία για απάτη, απάτη επί τίτλων, συνωμοσία για απάτη επί χρηματοπιστωτικών τίτλων και ξέπλυμα χρήματος. Είχε παραμείνει στις Μπαχάμες από τότε που η εταιρεία του κήρυξε πτώχευση, αφού είχε μεταφέρει το 2021 τα κεντρικά γραφεία της FTX στο Νασάου, την πρωτεύουσα των νήσων, από το Χονγκ Κονγκ.
Τα χαμένα 2 δισ. δολάρια
Ο ιδρυτής τoυ FTX κατηγορήθηκε από τις αρχές των ΗΠΑ ότι «έτρεχε» πολυετές πρόγραμμα εξαπάτησης επενδυτών, με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ να κατηγορεί τον Μπάνκμαν Φριντ ότι πήρε περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια δολάρια από επενδυτές και απέκρυψε την έκταση της σχέσης μεταξύ της FTX και μιας άλλης εταιρείας του, της Alameda Research, η οποία είναι hedge fund κρυπτονομισμάτων που ελέγχεται από τον κατηγορούμενο. Τότε είχαν υπάρξει κατηγορίες ότι η FTX είχε δανείσει δισεκατομμύρια δολάρια από περιουσιακά στοιχεία πελατών για να χρηματοδοτήσει κερδοσκοπικές επενδύσεις της Alameda Research.
Ποιος είναι ο Σαμ Μπάνκμαν Φριντ
Ο κατηγορούμενος γεννήθηκε στο Στάνφορντ της Καλιφόρνια το Μάρτιο του 1992. Οι γονείς του ήταν καθηγητές νομικής στο πανεπιστήμιο και από νεαρή ηλικία ενδιαφερόταν για τον αλτρουισμό, μια φιλοσοφία που υποστηρίζει ότι η καλύτερη δράση είναι αυτή που παράγει τη μεγαλύτερη ευτυχία στο μεγαλύτερο αριθμό ατόμων.
Σπούδασε φυσική και μαθηματικά στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, το ΜΙΤ, από όπου αποφοίτησε το 2014. Άρχισε να ασχολείται με επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα και το 2017 ίδρυσε την Alameda Research την πρώτη του εταιρεία. Μέσα σε λίγους μήνες από την ίδρυση της Alameda Research, αγόραζε και πωλούσε κάθε μέρα bitcoin πολύ μεγάλης αξίας. Τον Απρίλιο του 2019 ίδρυσε την FTX, η οποία αναπτύχθηκε ραγδαία χάρη στην επένδυση κεφαλαίων από διάφορες εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων όπως η SoftBank και η Pantera Capital, σύμφωνα με το περιοδικό Enterpreneur.