Επτά νέες ταινίες από αυτή την Πέμπτη και η τελευταία του έμπειρου Ιταλού σκηνοθέτη Μάρκο Μπελόκιο «Το αγόρι του Θεού» που μας μεταφέρει στα άδυτα του Βατικανού, φαίνεται να ξεχωρίζει. Το μενού όμως των ταινιών της εβδομάδας επιφυλάσσει αρκετές επιλογές, ανάμεσα στις οποίες η αλληγορία της Αλις Ρορβάχερ «Η χίμαιρα», επίσης από την Ιταλία, ο «Αγώνας για την δόξα» που αφορά τους αγώνες ράλι και έχει γυριστεί και στην Ελλάδα, όπως και το ντοκιμαντέρ της Ελίνας Ψύκου «Αδέσποτα κορμιά» που προσφάτως προκάλεσε μεγάλο θόρυβο στην Θεσσαλονίκη εξαιτίας της αφίσας της.
5: εξαιρετική
4: πολύ καλή
3: καλή
2: ενδιαφέρουσα
1: μέτρια
0: απαράδεκτη
Το αγόρι του θεού (Rapito)
Παραγωγή: Ιταλία/ Γαλλία/ Γερμανία, 2023
Σκηνοθεσία: Μάρκο Μπελόκιο
Ηθοποιοί: Εννεα Σάλα, Φίλιπο Τίμι, Πάολο Πιερμπόν κ.α.
Παρακολουθώντας για δεύτερη φορά μετά από την πρεμιέρα της πέρσι στις Κάννες την τελευταία ταινία του Μάρκο Μπελόκιο, έμπειρου, βετεράνου κινηματογραφιστή με 60 χρόνια στον χώρο (είναι 83 ετών) δεν εκπλήσεσαι τόσο από την ειλικρίνεια με την οποία χειρίζεται το καυτό θέμα του – η ευθύτητα του Μπελόκιο, στην διαχείριση δύσκολων θεμάτων είναι γνωστή – αλλά από την αψεγάδιαστη σκηνοθετική παρουσίασή του προς εξυπηρέτηση του θεάματος • από το πόσο συμπαγής, ουσιαστικός και φιλμικά συνεπής είναι σε αυτό που θέλει να πει.
Ο Μπελόκιο ανατρέχει στο παρελθόν, στον 19ο αιώνα και εξιστορεί την περίπτωση μιας αμαρτίας της Καθολικής Εκκλησίας που έλαβε χώρα στην Βόρεια Ιταλία όταν ο κλήρος απέσπασε διά της βίας αλλά και το γράμμα του νόμου ένα εξάχρονο εβραιόπουλο (Ενεα Σάλα) από την οικογένειά του. Για ποιο λόγο; Διότι ο μικρός όταν ήταν ακόμα βρέφος, βαφτίστηκε Χριστιανός από μια γυναίκα που δεν το είπε σε κανέναν.
Όμως αυτή η σπαρακτική, ανθρώπινη ιστορία, ένα οικογενειακό δράμα κατά βάση, καλλιεργείται ποικιλοτρόπως και πολυσύνθετα από τον Μπελόκιο. Υπάρχουν οι μεγάλες «οπερατικές» σκηνές όπου βλέπουμε να εκφράζεται ο βαθύτατος ανθρώπινος πόνος, όπως υπάρχουν και οι μικρότερες σκηνές γεμάτες υπονοούμενα που απεικονίζουν το παρανοϊκό του όλου θέματος αυξάνοντας το ενδιαφέρον μας. Ενώ βλέπουμε το παιδί να γαλουχείται στον καθολικισμό με την βία, παράλληλα βλέπουμε το παρασκήνιο στα σκοτεινά απόκρυφα του Βατικανού.
Ο Πάπας Πίος ο Θ’ (Πάολο Πιερμπόν) φέρεται με τον πιο δημαγωγικό, δικτατορικό τρόπο, άκαμπτος μπροστά στο δόγμα της θρησκείας του. «Non possum»/ δεν μπορώ λέει και ξαναλέει ταπεινώνοντας την επιτροπή της Εβραϊκής κοινότητας που τον επισκέπτεται για να τον παρακαλέσει. Αλλά την ίδια ώρα είναι προσεκτικός στους χειρισμούς του: οι Ρόθτσαιλντ που έχουν στηρίξει οικονομικά το Βατικανό έχουν δείξει ενδιαφέρον για την υπόθεση του Εβραιόπουλου και αν αυτοί θυμώσουν «κηρύσσουμε πτώχευση» λέει στον Πάπα ο συμβουλος του (Φιλίπο Τίμι).
Ο Μπελόκιο κάνει διαρκώς νύξεις για το γενικότερο παρασκήνιο στο Βατικανό και το αποτέλεσμα είναι απολαυστικό, αρκεί να προσέξει κανείς τις λεπτομέρειες. Βεβαίως, ο σκηνοθέτης δεν λησμονεί την ίδια την ψυχολογία του παιδιού που θα γίνει σμπαράλια εφόσον από την μια πλευρά, μεταστρέφεται στον Καθολικισμό αλλά από την άλλη δεν μπορεί να ξεχάσει το αίμα του. Όμως το βασικότερο εδώ είναι ότι ο έμπειρος σκηνοθέτης δεν πέφτει στην παγίδα του δόγματος, δεν κάνει κήρυγμα εναντίον της Εκκλησίας γιατί στην ουσία αυτός ακριβως ο δογματισμός βρίσκεται στο δικό του στόχαστρο.
Βαθμολογία: 3 ½
ΑΘΗΝΑ: ΕΛΛΗ – ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΝΙΡΒΑΝΑ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΑΤΛΑΝΤΙΣ – CINERAMA – ΣΠΟΡΤΙΓΚ – ΑΝΟΙΞΗ κ.α.
————————————-
Η χίμαιρα (La chimera)
Παραγωγή: Ιταλία Γαλλία/ Ελβετία, 2023
Σκηνοθεσία: Αλις Ρορβάχερ
Ηθοποιοί: Τζος Ο ‘ Κόνορ, Ιζαμπέλα Ροσελίνι κ.α.
Η «Χίμαιρα» ανήκει στις ταινίες που προσπαθούν να σε βάλουν σε ένα εντελώς δικό τους «σύμπαν μυστηρίου» στο οποίο η παραδοσιακή αφήγηση δεν έχει θέση • εκεί όπου από κάποια στιγμή και μετά η ιστορία πάυει να έχει σημασία και το μόνο που μπορεί να λειτουργήσει ανάμεσα στον θεατή και το έργο που παρακολουθεί είναι η αίσθηση που του αφήνει χωρίς την βοήθεια της λογικής επεξεργασίας. Κάποιες το καταφέρνουν. Ενα παράδειγμα είναι η «Οδός Μαλχόλαντ» του Ντέιβιντ Λιντς. Κάποιες αποτυγχάνουν και ένα παράδειγμα είναι το «Μινόρε» του Κωνσταντίνου Κουτσολιώτα που προβλήθηκε την περασμένη εβδομάδα.
Η «Χίμαιρα» ανήκει στην πρώτη κατηγορία. Το φιλμ ξεκινά μέσα σε ένα βαγόνι τρένου όπου βρίσκεται ένας άντρας, ο Αρτούρ (Τζος Ο’ Κονορ) και μερικές γυναίκες. Είναι λιγομίλητος, νευρικός και μάλλον βρωμάει γιατί κάποιος του το λέει και ο Αρτούρ ξεσπά πάνω του. Αργότερα ο Αρτούρ κατεβαίνει από το τρένο και θα τον βρούμε σε μια περιοχή της επαρχίας και σε ένα σπίτι όπου ζουν γυναίκες διαφορετικών ηλικιών με μεγαλύτερη μια κυρία που έχει την μορφή της Ιζαμπέλα Ροσελίνι.
Η εποχή δεν ορίζεται αλλά τα αυτοκίνητα παραπέμπουν σε τέλη seventies, ίσως αρχές eighties. Tι είδους κοινότητα είναι αυτή που βλέπουμε; Γιατι ο κόσμος που την περιβάλλει είναι ντυμένος με παράξενα ρούχα, σαν σε καρναβάλι. Κατι συμβαίνει με αρχαιολογικές ανασκαφές αλλά δεν καταλαβαίνεις τι ακριβώς. Μοιάζουν με ανθρώπους έξω από τον χρόνο και τον χώρο και η Ρορβάχερ τους παρακολουθεί χωρίς να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για το τί ακριβώς κάνουν. Και όμως, η ιστορία έτσι όπως είναι ειπωμένη βγάζει κάτι το μαγικό και συγχρόνως το ιντριγκαδόρικο που σε αναγκάζει να την παρακολουθήσεις, ίσως επειδή ο φακός της σκηνοθέτριας «χαϊδεύει» με αγάπη πρόσωπα, σώματα, αντικείμενα, όπως και τον περιβάλλοντα χώρο, την φύση.
Βαθμολογία: 3
ΑΘΗΝΑ: CINOBO ΟΠΕΡΑ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΤΗΣΙΩΝ – ΓΑΛΑΞΙΑΣ – ΔΙΑΝΑ – ΑΒΑΝΑ – ΑΤΛΑΝΤΙΣ – ΔΑΦΝΗ – ΒΑΡΚΙΖΑ – WESTCITY – ΣΙΝΕΑΚ ΠΕΙΡΑΙΑΣ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ -ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΝ
———————————————-
Αδέσποτα κορμιά
Παραγωγή: Ελλάδα/ Ιταλία/ Ελβετία, 2024
Ντοκιμαντέρ σε σκηνοθεσία Ελίνας Ψύκου
Πολύ σωστή η απόφαση να διανεμηθεί τώρα στις αίθουσες το ντοκιμαντέρ της Ελίνας Ψύκου «Αδέσποτα κορμιά» • τώρα που ο θόρυβος τον οποίο η ταινία προκάλεσε πριν από λίγο καιρό στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης λόγω της αφίσας της – μια γυμνή εσταυρωμένη – παραμένει ακόμα «ζεστός». Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν εξαιτίας της αφίσας είναι φυσικά απαράδεκτες, όμως τελικά, η αφίσα είναι και το πιο προκλητικό …στοιχείο μιας ταινίας που ούτε σκανδαλώδης είναι, ούτε προκλητική.
Με άξονα την γυναίκα, το πνεύμα αλλά και το σώμα της, η κυρία Ψύκου κατέγραψε περιπτώσεις γυναικών διαφόρων χωρών της Ευρώπης του 2023, ενώ μιλούν για καυτά ζητήματα που αφορούν, κυρίως, το γυναικείο σώμα. Οι διαφορετικές αυτές περιπτώσεις «διασταυρώνονται» και το αποτέλεσμα είναι κάτι που μοιάζει με «κραυγή ελευθερίας». Θίγεται το ζήτημα της άμβλωσης που στην Μάλτα είναι παράνομη, εκτός και αν η ζωή της εγκύου βρίσκεται σε κίνδυνο. Θίγεται το ζήτημα της εξωσωματικής γονιμοποίησης που στην Ιταλία δεν επιτρέπεται στα ομόφυλα ζευγάρια και τις γυναίκες που δεν είναι σε επίσημη ετερόφυλη σχέση, οπότε έρχονται στην Ελλάδα για να συλλάβουν («αναπαραγωγικός τουρισμός»).
Θίγεται το ζήτημα της ευθανασίας που είναι παράνομη στην Ελλάδα, οπότε υπάρχει το φαινόμενο του «τουρισμού αυτοκτονίας» στην Ελβετία. Κάποια στιγμη η ταινία ξεφεύγει κάπως και καταπιάνεται με το ζήτημα του καρκίνου μιλώνας για το μαρτύριο της διαδικασίας της χημειοθεραπείας (που φυσικά είναι επιλογή αυτού που αποφασίζει να την υποστεί). Θίγεται επίσης το ζήτημα της αποτέφρωσης. Η κυρία Ψύκου δεν λέει πράγματα που δεν γνωρίζουμε ήδη αλλά το ενδιαφέρον εδώ είναι οι ίδιες οι περιπτώσεις, οι άνθρωποι που ζουν από πρώτο χέρι αυτές τις καταστάσεις και τις μοιράζονται μαζί μας. Οι ίδιες οι ιστορίες με άλλα λόγια, με τα πρόσωπα και όχι το «κατηγορώ» μπορούν να σε ελκύσουν στην ταινία και το καταφέρνουν.
Βαθμολογία: 2
ΑΘΗΝΑ: ΔΑΝΑΟΣ
——————————————————
Αγώνας για την δόξα (2win /Race for glory)
Παραγωγή: Ιταλία/ Ιρλανδία/ Αγγλία, 2023
Σκηνοθεσία: Στέφανο Μορντίνι
Ηθοποιοί: Ρικάρντο Σκαρμάτσιο, Φόλκερ Μπρουχ, Ντάνιελ Μπρουλ κ.α.
Με έναν τρόπο αυτή η ταινία μοιάζει με την απάντηση των Ευρωπαίων στην ταινία «Κόντρα σε όλα» (2019) όπου βλέπαμε μια μονομαχία ανάμεσα στα θηρία της αυτοκινητοβιομηχανίας Ford και Ferrari αλλά σε πολύ πιο δύσκολο περιβάλλον, της Formula 1. Εδώ όμως το αγώνισμα είναι το ράλι, τα αυτοκίνητα πιο λαϊκά (και πιο «βρώμικα»), οι χωροταξικές συνθήκες διαφορετικές.
Κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας που τοποθετείται στο 1983, είναι ο μάνατζερ των οδηγών αυτοκινήτων ταχύτητας της Lancia, Τσέζαρε Φιόριο (Ρικάρντο Σκαρμάτσιο), πρώην οδηγός ο ίδιος, δουλειά του οποίου είναι η νίκη και μόνο η νίκη. Το στοίχημα του Φιόρι είναι η νίκη απέναντι στην Audi που όμως έχει στόλο αυτοκίνητα με σύστημα μετάδοσης της κίνησης στους τέσσερις τροχούς, ενώ η Lancia είχε μόνο στους δύο. Όταν τα αφεντικά του, σίγουρα για την ήττα τού λένε «φρόντισε να χάσεις καλά» εκείνος απαντά «μα δεν γίνεται να χάσεις καλά, μόνο ασχημα.»
Εχουμε λοιπόν μια κλασική περίπτωση ιστορίας τύπου Δαυίδ και Γολιάθ. Για τον Φιόριο η μόνη λύση που θα του δώσει πιθανότητες επιτυχίας είναι το ανθρώπινο στοιχείο, δηλαδή ο οδηγός στο τιμόνι, εν προκειμένω ένας αποσυρμένος ραλίστας, νυν μελισσοκόμος, ο Βάλτερ Ρερλ (Φόλκερ Μπρουχ). Χωρίς να είναι σπουδαία η ταινία έχει την δυνατότητα και τις προδιαγραφές να σε κρατήσει σε αγωνία γιατί σε μεταφέρει με γλαφυρό τρόπο σε διάφορες «ειδικές διαδρομές» ανάμεσα στις οποίες και την ελληνική, του Ράλι Ακρόπολις που θεωρείται η πιο δύσκολη (μεγάλο μέρος των γυρισμάτων εγινε στην χώρα μας). Το ράλι δεν έχει να κάνει με την προσπέραση των αυτοκινήτων όπως ενδεχομένως πολλοί νομίζουν. Εχει να κάνει με την μάχη του κάθε οχήματος με τον χρόνο, με τον οποίο όμως μάχεται και η ταινία που εν τέλει καταφέρνει να τον νικήσει.
Βαθμολογία: 2 ½
ΑΘΗΝΑ: ΑΕΛΛΩ – NANA – ΕΛΙΖΕ – VILLAGE ΠΑΓΚΡΑΤΙ – ΒΑΡΚΙΖΑ – ΦΟΙΒΟΣ – VILLAGE PΕΝΤΗ κ.α ΘΕΣ/ΚΗ: VILLAGE COSMOS – CINEMA ONE – ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ κ.α.
————————————————————
Οι κούκλες της Δρέσδης
Παραγωγή: Ελλάδα/Γερμανία 2023
Σκηνοθεσία: Αλέξης Τσάφας
Ηθοποιοί: Χριστίνα Σωτηρίου, Αλεξία Μπεζίκη
Μοιρασμένη ανάμεσα σε Δρέσδη και Θεσσαλονίκη και με άξονα επίσης την γυναίκα, η τελευταία ταινία του Αλέξη Τσάφα φιλοδοξεί και αυτή να βάλει πολλά θέματα στο τραπέζι αλλά τελικά, η αμηχανία απέναντί της είναι το συναίσθημα που κυριαρχεί. Όλα ξεκινούν από την τυχαία γνωριμία μιας νεαρής δημοσιογράφου του ελεύθερου ρεπορτάζ με μια μεγαλύτερη της σε ηλικία περφόρμερ που δουλεύει ποικιλοτρόπως πάνω στα σώματα των ανθρώπων. Από την πρώτη κιόλας στιγμή όταν παρά το «άτσαλο» ξεκίνημα οι δύο γυναίκες αντιλαμβάνονται ότι η «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων» είναι κάτι σαν φετίχ και των δύο, η έλξη ανάμεσά τους θα γίνει ο κινητήριος μοχλός της ιστορίας του Τσάφα. Ο σκηνοθέτης έχει όρεξη να επεξεργαστεί διάφορα θέματα, όμως δεν μπορεί να διατηρήσει τις απαραίτητες ισορροπίες. Δεν ξέρεις προς τι να εστιάσεις. Τον λεσβιακό έρωτα, το ζήτημα της υιοθεσίας, της αποτέφρωσης, των οικογενειακών δεσμών, της μητρότητας ή της κριτικής των αβάν γκαρντ εικαστικών Τεχνών; Βεβαίως ο λεσβιακός έρωτας είναι το πρωτεύων ζήτημα αλλά ακόμα και εκεί αν και προσεγμένη σε όλο το περίβλημά της (φωτογραφία, ήχος, σκηνικά), η ταινία αδυνατεί να σε κάνει να νιώσεις ένα πραγματικά δυνατό συναίσθημα απέναντι στις δύο ηρωίδες που υποδύονται οι Χριστίνα Σωτηρίου και Αλεξία Μπεζίκη. Απλώς δεν συμπάσχεις.
Βαθμολογία: 2
ΑΘΗΝΑ: ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ
————————————————–
«Γκοτζίλα x Κονγκ: Η νέα αυτοκρατορία» (Godzilla x Kong: The New Empire)
Παραγωγή: ΗΠΑ, 2024
Σκηνοθεσία: Ανταμ Γουίνγκαρντ
Ηθοποιοί: Ρεμπέκα Χολ, Nταν Στίβενς, Μπράιαντ Ταϊρί Χένρι
Τρία χρόνια έχουν περάσει από το «Γκοτζίλα vs. Κονγκ» όπου έλαβε χώρα η προτελευταία «συνάντηση» των δύο τεράτων του τίτλου. Με τον ίδιο σκηνοθέτη, Ανταμ Γουίνγκαρντ και την Ρεμπέκα Χολ και πάλι στον ρόλο της επιστήμονος που προσπαθεί (όπως και μεις) να βγάλει άκρη, το νέο ραντεβού των τεράτων ήταν αναπόφευκτο μετά την επιτυχία της προηγούμενης ταινίας. Οπότε η μονομαχία επαναλαμβάνεται (σαν να μην είχε τελειώσει ποτέ) στο σύνηθες ύφος του είδους και με τα μουγκρητά των δύο πρωταγωνιστών να σου σπάνε τα τύμπανα των αυτιών. Ο Κονγκ, όπως πάντα είναι πιο συμπαθής διότι έχει «ανθρώπινη» λογική. Όμως το ενδιαφέρον εδώ, έχουν κάποιες παραλλαγές στο φόντο των μονομαχιών, οι «πίστες» τους, όπως για παράδειγμα η σύγκρουση των θηρίων στις Πυραμίδες της Αιγύπτου που γίνονται, κυριολεκτικά σκόνη. Το «Γκοτζίλα x Κονγκ: Η νέα αυτοκρατορία» είναι ο ορισμός του υπερθεάματος που αδυνατείς να πάρεις στα σοβαρά αλλά που δεν σε προδίδει αν αυτό που ζητάς είναι η καταστροφολογία και η ισοπέδωση.
Βαθμολογία: 1 ½
ΑΘΗΝΑ: ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE – OPTIONS ΓΛΥΦΑΔΑ – ΑΘΗΝΑΙΟΝ – ΑΕΛΛΩ – ΝΑΝΑ – ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ – ΦΟΙΒΟΣ – WEST CITY ΜΠΟΥΡΝΑΖΙ – ΣΠΟΡΤΙΝΓΚ κ.α ΘΕΣ/ΚΗ: VILLAGE COSMOS – OPTIONS ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ κ.α.
————————————————–
ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΙΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣ
Το θρίλερ του Αλμπέρτο Κορεντόρ «Η μάγισσα των νεκρών» (BangheadΓερμανία/ Αγγλία, 2024) δεν παρουσιάστηκε στους δημοσιογράφους από την εταιρία διανομής του επομένως δεν μπορούμε να εκφέρουμε γνώμη.