Έχουν περάσει 51 χρόνια από την 45η τελετή απονομής των βραβείων Όσκαρ, που χωρίς αμφιβολία σφραγίστηκαν από την άρνηση του Μάρλον Μπράντο να παραλάβει το βραβείο α’ ανδρικού ρόλου για τη μνημειώδη ερμηνεία του ως Βίτο Κορλεόνε στον  «Νονό» του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Μάλιστα είχε κάνει γνωστή τη βούλησή του πριν την ανακοίνωση της τελικής απόφασης των μελών της Ακαδημίας.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 28.3.1973, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Γράφει «ΤΟ ΒΗΜΑ» της 28ης Μαρτίου 1973: «Τελικά δεν πρόκειται να παραστή στην σημερινή τελετή (πρώτες πρωινές ώρες Ελλάδος) της απονομής των Όσκαρ ο Μάρλον Μπράντο, το “φαβορί” για το βραφείο πρώτου αντρικού ρόλου.

»Εκπρόσωπος της Ακαδημίας Κινηματογραφικών Τεχνών δήλωσε σήμερα ότι ο ηθοποιός θα τηλεγραφούσε την πρόθεσή του να παραστή στην τελετή, ανταποκρινόμενος στη σχετική πρόσκληση που του εστάλη.

»Ο Μπράντον θεωρείται ο επικρατέστερος βραβεύσεως και αντιμετωπίζει τον ανταγωνισμό του Μάικλ Καίην και του σερ Λώρενς Ολίβιερ για το γνωστό “Σλουθ”, του Πήτερ Ο’ Τουλ για την “Άρχουσα τάξη” και του Πωλ Ουϊνφηλντ για το “Σάουντερ”.

Ο λόγος της άρνησης

Ο Μπράντο αρνήθηκε να παραλάβει το βραβείο διαμαρτυρόμενος για τη συμπεριφορά της βιομηχανίας του Κινηματογράφου απέναντι στους Αμερικανούς Ινδιάνους.

Αντί του αμερικανού ηθοποιού, για την παραλαβή του βραβείου, εμφανίσθηκε η νεαρή αμερικανίδα ηθοποιός και ακτιβίστρια, Μαρία Λουίζ Κρουζ, γνωστή ως Sacheen Littlefeather, η οποία αν και δήλωνε ινδιανικής καταγωγής, μετά τον θάνατό της ,το 2022, κατηγορήθηκε ότι οι ισχυρισμοί της αυτοί για την καταγωγή ήταν ψευδείς.

Σε κάθε περίπτωση, στις 27 Μαρτίου του 1973 η Λιτλφέδερ εμφανίστηκε στην σκηνή της Τελετής των Όσκαρ και φορώντας παραδοσιακή ινδιάνικη ενδυμασία μετέφερε το μήνυμα του Μάρλον Μπράντο. Mάλιστα η νεαρή αμερικανίδα, όπως είχε ήδη συμφωνήσει με τον αμερικανό ηθοποιό, αρνήθηκε ακόμα και να αγγίξει το χρυσό αγαλματίδιο του Όσκαρ.

Καθώς η Λιτλφέδερ βρισκόταν στο βήμα ακούστηκαν γιουχαΐσματα και αποδοκιμασίες αλλά και έντονα χειροκροτήματα.

Όπως γράφει «ΤΟ ΒΗΜΑ» της 29ης Μαρτίου 1973, «ζωηρά χειροκροτήματα υποδέχθηκαν την ανακοίνωση του Μάρλον Μπράντο, ότι δεν πρόκειται να δεχθή το Βραβείο Όσκαρ (…).

»Η απόφαση του Μπράντο αναγνώσθηκε από μια νεαρή εκπρόσωπο της φυλής των Απάτσι, την Σασήν Λίτλφαιδερ, η οποία πληροφόρησε το κοινόν, ότι ο ηθοποιός “δυστυχώς δεν είναι δυνατόν να δεχθή το βραβείο εξ αιτίας της μεταχειρήσεως που υφίστανται από τον κινηματογράφο και την τηλεόραση οι Ινδιάνοι της Αμερικής, καθώς και εξ αιτίας της αντιμετωπίσεως, της οποίας τυγχάνουν εκ μέρους της Αμερικανικής κυβερνήσεως”.

»Η νεαρή Απάντση πρόσθεσε κατόπιν, ότι ο Μάρλον Μπράντο θεώρησε, ότι θα ήταν πολύ περισσότερο χρήσιμος έτσι στην υπόθεση του Γούντετ Νη (σ.σ. κατάληψη της περιοχής Wounded Knee από αμερικανούς ιθαγενείς το 1973), παρά αν παρίστατο στην τελετή της απονομής – χωρίς όμως να διευκρινίση αν ο διάσημος ηθοποιός μετέβη στην αμερικανική αυτή κωμόπολη».

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 29.3.1973, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Οι αντιδράσεις

«ΤΟ ΒΗΜΑ» της 15ης Απριλίου 1973 αναδημοσίευσε άρθρο του Οbserver στο οποίο καταγράφονται οι αντιδράσεις για την απόφαση του Μάρλον Μπράντο.

«Ο Φρανκ Γιάμπλανς, πρόεδρος της Παραμάουντ, φαίνεται ότι συνόψισε καλύτερα από κάθε άλλον την άποψη του κινηματογραφικού κόσμου για την χειρονομία του Μπράντο, όταν, λίγες μέρες μετά την τελετή της απονομής των Όσκαρ, παρατήρησε ότι ο ηθοποιός θα έπρεπε να δωρήσει τα κέρδη του από τον “Νονό” (υπολογίζονται σε 1.500.000 δολλάρια) “σε μια υπόθεση που την υπερασπίζεται μόνο με έμμεσο τρόπο”.

»Τα λόγια αυτά ο Γιάμπλανς τα είπε κατά την διάρκεια ομιλίας του σε επίσημο γεύμα, και το ακροατήριο χειροκρότησε ζωηρά και επί μακρόν.

»Εν τω μεταξύ, πολλοί δημοσιογράφοι καυτηριάζουν τον Μάρλον Μπράντο, φθάνοντας να χαρακτηρίσουν τις πράξεις του ακόμη και ως “διαφημιστικές σαπουνόφουσκες”, ενώ από την άλλη φαίνεται ότι ο ηθοποιός έχει προσβάλει και αρκετούς Αμερικανούς ιταλικής καταγωγής.

»Έτσι, ο Τζων Λορέντσο, πρόεδρος μεγάλης ιταλοαμερικανικής οργανώσεως, τηλεγράφησε την περασμένη εβδομάδα στον ηθοποιό:

“Διακρίνουμε έκδηλη αντίφαση ανάμεσα στους λόγους για τους οποίους αρνηθήκατε το βραβείο και στην συμμετοχή σας σε μια ταινία που δυσφημεί την κοινότητά μας”.

O Mάρλον Μπράντο πάντως δεν μετάνιωσε ποτέ για αυτήν του την απόφαση.