Guitarte Ensemble: Όταν ο Χαίντελ συνάντησε τον Βαμβακάρη στο Μέγαρο

Από τα κιθαριστικά ακούσματα της Ισπανίας του 20^ου αιώνα ως το ρεμπέτικο της Σμύρνης, του Πειραιά και της μητροπολιτικής Αθήνας, η μουσική βραδιά που θα παρουσιάσει το Guitarte Ensemble έχει ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς αποτελεί έναν ξεχωριστικό φόρο τιμής στη θαυματουργή κιθάρα. Το κιθαριστικό σύνολο θα ερμηνεύσει στο Μέγαρο Μουσικής αντιπροσωπευτικά έργα της σχεδόν εικοσάχρονης πορείας  του και συνθέσεις που προσδιορίζουν τη συνέχεια της μουσικής του διαδρομής. «Το εμβληματικό κοντσέρτο για το ρεπερτόριο της κιθάρας του Χοακίν Ροντρίγκο Fantasia para un gentilhombre και τα concerti grossi του Χαίντελ και του Τζεμινιάνι συναντιούνται με το ρεμπέτικο και την ιστορία του μέσα από διασκευές τραγουδιών των ελλήνων συνθετών Βαμβακάρη, Τσιτσάνη, Παπαϊωάννου, Καλδάρα, Θεοδωράκη και Ξαρχάκου.»

Το σύνολο που ιδρύθηκε το 2005, διευθύνεται από τον Νίκο Χατζηελευθερίου, σε συνεργασία με τον Χρήστο Φάκλαρη και την Μαρία Παπαμιχαήλ, που αποτελούν τον βασικό του πυρήνα. Στην πορεία του εδώ και δύο δεκαετίες και στις ποικίλες συναυλιακές παραγωγές του, έχουν πάρει μέρος πολλοί κιθαριστές, ενώ σήμερα αναπόσπαστα μέλη αποτελούν ο Αλέξανδρος Καζάζης και ο Νίκος Μακρής. Οι πέντε σολίστ θα ερμηνεύουν γνωστά έργα σε διασκευές για κιθαριστικό σύνολο.

«Όσοι βρεθούν μαζί μας στο Μέγαρο θα γευτούν μια απόλυτα ομοιογενή αισθητική απόλαυση»

Όπως  μας λέει ο Νίκος Χατζηελευθερίου, «Θα βρεθούμε στην αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος, εγώ, ο Χρήστος Φάκλαρης, η Μαρία Παπαμιχαήλ, ο Αλέξανδος Καζάζης και ο Νίκος Μακρής. Θα έχουμε μαζί μας…τον G. F. Handel. τον F. S. Geminiani (παλιοί φίλοι από τον 18ο αι.) τον J. Rodrigo από την Ισπανία του 20ου αιώνα και της άνθησης της κιθάρας, και βέβαια τη »δική μας» συναρπαστική πορεία του τελευταίου αιώνα, από τη Σμύρνη, στον Πειραιά και τη μητρόπολη Αθήνα, μέσα από το Ρεμπέτικο και την εις το διηνεκές πορεία του ως  αστικό-λαϊκό παραδοσιακό ή και »λόγιο» τραγούδι. Όλα αυτά δε χρειάζονται καμμία επεξήγηση για την συνύπαρξη τους. Είναι πολύ φυσική και όσοι βρεθούν μαζί μας στο Μέγαρο θα γευτούν μια απόλυτα »ομοιογενή» αισθητική απόλαυση.»

Μουσικές διαδρομές

Το Guitarte Ensemble έχει τη δική του ιστορία – ακριβώς 18 χρόνια δημιουργίας και διαφορετικών διαδρομών. Η βραδιά της συναυλίας στο Μέγαρο Μουσικής συμβολίζει, για το σύνολο, σύμφωνα με τον Νίκο Χατζηελευθερίου, «τη »μήτρα» της γέννησης του, και το μουσικό του DNA, δηλαδή, τον »κλασικό χώρο» συναυλιών, με την απαιτητική ηχητική αισθητική και την απρόσκοπτη προσήλωση του ακροατή. Κατά πώς τονίζει ο ίδιος, «επειδή έχουμε πορευτεί και σε διαφορετικές διαδρομές, ήταν κάτι που το είχαμε ανάγκη και ταυτόχρονα υποχρέωση προς το κοινό μας.»

Το κιθαριστικό σύνολο είναι ανοιχτό και ευέλικτο στον αριθμό εκτελεστών, στο ρεπερτόριο, στη συνύπαρξη με άλλα όργανα, αλλά και στη σύμπραξη με άλλες τέχνες. Έχει κατά καιρούς συμπράξει με βιολί, φλάουτο, κλαρινέτο, κοντραμπάσο, μαντολίνο, κρουστά και, συχνά, φωνές τραγουδιστών. Τόλμησε να συνδημιουργήσει με multimedia, video art, χορό και χοροθέατρο, σκηνική θεατρική δράση, θέατρο σκιών, ποίηση και λογοτεχνία.

Σταθμοί στην πορεία του έχουν υπάρξει, μεταξύ άλλων, η σειρά παραστάσεων με το «Καταραμένο φίδι» του Μάνου Χατζιδάκι, με κείμενα του Αντώνη Πετράτου, σκηνικό της Σοφίας Χουλιαρά και Θέατρο σκιών με τον υπέροχο Άθω Δανέλλη, αλλά και η σύμπραξη του με τη Συμφωνική Underground Youth Orchestra, στο »Concerto Andaluz» του J. Rodrigo. Σταθμοί στην πορεία του και εκείνες, που θυμάται ο οραματιστής του Guitarte Ensemble, «οι πρώτες συναυλίες που ήταν σχεδόν επώδυνες για μένα μιας και βρέθηκα επί σκηνής με πρώην μαθητές μου και…απομυθοποιήθηκα.»

Πόσο φιλικό είναι το κοινό σήμερα απέναντι σε τέτοιου είδους μουσικές παραστάσεις; «Πιστεύω ότι το κοινό απαιτεί να υπάρχουν τέτοιες συμπράξεις», σχολιάζει ο Νίκος Χατζηελευθερίου σχετικά με την αναγκαιότητα αυτών των σύνθετων παραστάσεων, προσθέτοντας: «Μπορεί κανείς να πιστέψει ότι δίνοντας «χώρο» σε άλλη καλλιτεχνική έκφραση, απαλλάσσεται από κάποιο βάρος δημιουργίας η ερμηνείας. Αλλά δεν είναι καθόλου έτσι. Για να λειτουργήσει σωστά ένα μικτό-σύνθετο θέαμα πρέπει τα επί μέρους στοιχεία του να είναι πολύ στιβαρά και καλοδομημένα. Ο θεατής δεν έρχεται να ακούσει »λιγότερη μουσική» επειδή συνυπάρχει π.χ. ο χορός ή ο λόγος. Θα έλεγα μάλιστα, ότι το κονό που προσελκύεται από τέτοιες παραγωγές είναι πολύ καλά πληροφορημένο και με υψηλή κριτκή αντίληψη.»

Το καλλιτεχνικό κοινόβιο και η κιθάρα

Σήμερα, το Guitarte Ensemble συνεχίζει σταθερά την πορεία του και έχει έναν σταθερό πυρήνα όσο και μια συνεχώς ανανεούμενη σύνθεση. Μαζί με τους έμπειρους μουσικούς του βασικού του πυρήνα, εμφανίζονται επί σκηνής νέοι κιθαριστές, δίνοντας στο αρχικό όραμα συνέχεια και αναπροσαρμογή. Το σύνολο εργάζεται σε σταθερούς ρυθμούς ανεξάρτητα από τις συναυλιακές υποχρεώσεις σαν ένα εργαστήριο για την κιθαριστική τέχνη και τη μουσική σκέψη. Έτσι, βιώνεται και μοιράζεται μια κοινή μουσική ζωή, ένα καλλιτεχνικό «κοινόβιο» απόλυτο σεβασμό στις προσωπικές περαιτέρω αναζητήσεις των μελών του. Το Guitarte Ensemble είναι ένα σύνολο που προϋποθέτει και αναδημιουργεί σχέσεις φιλίας και συντροφικότητας.

Η βάση της δουλειάς του Guitarte είναι η φυσιογνωμία της κιθάρας και το εύρος των δυνατοτήτων της και της εκφραστικότητάς της. Πίσω στο 2004 ο Νίκος Χατζηελευθερίου μαζί με μια παρέα αποφοίτων και τελειόφοιτων σπουδαστών και μελών Κιθαριστικής Ορχήστρας υπό τη διδασκαλία του, οραματίστηκαν ένα σύνολο κιθαριστικό που δεν θα έμοιαζε με κανένα άλλο. Πιο συγκεκριμένα, ήθελαν ένα ανοιχτό μη καθορισμένο σχηματικά μουσικό σύνολο, επιδιώκοντας την διαμόρφωση ενορχηστρωτικής δυναμικής στην εκτέλεση και στην απόδοση μουσικής από όμοια όργανα, από κιθάρες. Στοχεύοντας σε ένα παίξιμο χωρίς την αφαίρεση όγκου, συνηχήσεων, αρμονικού εύρους, και χωρίς την μετάλλαξη του τρόπου παιξίματος της κιθάρας ως σολιστικού οργάνου, το σύνολο ανέδειξε μεταγραφές και νέα μουσικά έργα γραμμένα με αυτήν την λογική.

«Δεν έχω μετανιώσει ούτε στιγμή για την «αγάπη» και την αφοσίωση στην κιθάρα, ακόμα και όταν η ερωτική μας σχέση περνάει κρίση. Αυτό που με στεναχωρεί είναι η πεποίθηση ότι δε θα προλάβω να κάνω όσα σχεδιάζω μαζί της, διότι «δεύτερη ζωή δεν έχει».»

«Αν υπάρχει «θεά τύχη», σίγουρα έχει βάλει το χέρι της και αν όντως είναι θεά, τότε ξέρει που πρέπει να παρεμβαίνει. Το λέω με την έννοια ότι πάντα κάποιες συγκυρίες φέρνουν αντικείμενα και καταστάσεις που προκαλούν την «τύχη» μας και προσδιορίζουν αναπάντεχα στην αρχή την πορεία μας. Στο δρόμο καταλαβαίνεις πόσο «θεόσταλτες» είναι.», σχολιάζει ο εμπνευστής του Guitarte σχετικά με τη δική του σύνδεση και μουσική διαδρομή με την κιθάρα.

Όπως σημειώνει, «Δεν έχω μετανιώσει ούτε στιγμή για την «αγάπη» και την αφοσίωση στην κιθάρα, ακόμα και όταν η ερωτική μας σχέση περνάει κρίση. Αυτό που με στεναχωρεί είναι η πεποίθηση ότι δε θα προλάβω να κάνω όσα σχεδιάζω μαζί της, διότι «δεύτερη ζωή δεν έχει». Όσον αφορά στη δημιουργικότητα και την όλη μουσική διαδρομή, πιστεύω ότι έχω απογαλακτιστεί σε έναν βαθμο από το όργανο και θα προσπαθήσω στο μέλλον περισσότερο.»

Έτσι, λοιπόν, η μοναδική βραδιά στο Μέγαρο Μουσικής αποτελεί μια επέτειο και μια μεγάλη γιορτή στην οποία όλοι είναι προσκεκλημένοι. Όσες και όσοι αγαπούν την κιθάρα ή παίζουν κιθάρα πρέπει να βρίσκονται εκεί.

INFO     «Ιστορίες Guit-Art-E…φ’ όλης της ύλης», Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος», Πέμπτη 4 Απριλίου, 20.30

Εισιτήρια: https://webtics.megaron.gr/el/events/?eventid=3291