Και, ξαφνικά, ένα αποτροπιαστικό τρομοκρατικό «χτύπημα», Παρασκευή βράδυ σε αίθουσα συναυλιών στη Μόσχα, την ευθύνη του οποίου ανέλαβε η τρομοκρατική οργάνωση ISIS-K, με τους νεκρούς -μέχρι στιγμής- να ανέρχονται στους 150, έφερε ξανά στο προσκήνιο την απειλή της τζιχαντιστικής τρομοκρατίας.
Παρότι οι πληροφορίες που έχουμε στη διάθεσή μας είναι ακόμη αρκετά περιορισμένες κι αυτό «καθιστά δύσκολο το να μπορέσει κάποιος με βεβαιότητα να μιλήσει για το περιστατικό», λέει στο Βήμα ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος, από τα μέχρι στιγμής δεδομένα «φαίνεται πως η επίθεση πραγματοποιήθηκε από τρομοκράτες που ανήκουν στην οργάνωση ISIS-K, Ισλαμικό Κράτος του Χορασάν, ένα από τα σημαντικότερα και βιαιότερα παρακλάδια του ISIS σήμερα».
Η οργάνωση που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια, «κυρίως ως αποτέλεσμα διάσπασης των Ταλιμπάν του Πακιστάν», προσθέτει ο ειδικός, «δραστηριοποιείται βασικά στον άξονα Πακιστάν – Αφγανιστάν». Το όνομά της το έχει εμπνευστεί ως γεωγραφική αναφορά στην ιστορική περιοχή του Χορασάν.
Το 2021, μετά την αποχώρηση των τελευταίων στρατευμάτων των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, το ISIS- K «εντατικοποίησε την τρομοκρατική του δραστηριότητα, με αποτέλεσμα να θεωρείται από τις πλέον επικίνδυνες και ενεργές παγκοσμίως», υπογραμμίζει ο κ. Καρατράντος. Κι αυτό, «χωρίς να έχει μεγάλο αριθμό τρομοκρατών ή να ελέγχει σημαντική γεωγραφική έκταση. Οι περισσότερες επιθέσεις της έχουν πραγματοποιηθεί στο Αφγανιστάν, μεταξύ αυτών, στο αεροδρόμιο της Καμπούλ και στη ρωσική πρεσβεία, αλλά και στο Ιράν».
«Η Ρωσία έχει δεχτεί και στο παρελθόν επιθέσεις από ισλαμιστικές τρομοκρατικές οργανώσεις»
Τα τελευταία δύο χρόνια, όπως προκύπτει από το προπαγανδιστικό υλικό της οργάνωσης, καθώς και από αναλύσεις των υπηρεσιών πληροφοριών, συνεχίζει ο διεθνολόγος ειδικός στον ισλαμικό εξτρεμισμό, «το ISIS-K έχει στοχοποιήσει τη Ρωσία. Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται κάτι τέτοιο, καθώς η Ρωσία έχει δεχτεί και στο παρελθόν επιθέσεις από ισλαμιστικές τρομοκρατικές οργανώσεις, είτε συνδεόμενες με την Τσετσενία (επίθεση στο Μπεσλάν), είτε από το ISIS. Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε πως η σύγχρονη ισλαμιστική τρομοκρατία, και κυρίως το φαινόμενο των ξένων μαχητών, προέκυψε μέσα από την ισλαμική αντίσταση στην εισβολή των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν, κάτι που δίνει μια ιστορική διάσταση στην στοχοποίηση της Ρωσίας».
Ερχόμενοι στο παρόν, ως αιτία της χθεσινής επίθεσης και στοχοποίησης, «πέραν της διαχρονικής αναφοράς στην κακοποίηση μουσουλμανικών πληθυσμών από τη Ρωσία, είναι πιθανότερη, όπως αναδεικνύεται και από την προπαγάνδα του ISIS-K, η εμπλοκή της Ρωσίας στη Συρία και στο Αφγανιστάν και κυρίως η ένοπλη υποστήριξη του καθεστώτος Άσαντ», εκτιμά ο συνομιλητής μας. «Είναι άλλωστε γνωστό πως οι ισλαμιστικές τρομοκρατικές οργανώσεις, κυρίως το ISIS, είχαν διεισδύσει στις ένοπλες δυνάμεις της αντιπολίτευσης, εργαλειοποιώντας την κατάσταση και εκμεταλλευόμενες τις δυναμικές που είχαν αναπτυχθεί».
Πιθανή η διεύρυνση της δράσης του ISIS
Παρότι το ISIS-K είναι μια οργάνωση που, τουλάχιστον προς ώρας, «έχει κυρίως περιφερειακή τρομοκρατική δραστηριότητα, με έμφαση στο Αφγανιστάν», οι επιθέσεις που πραγματοποίησε στο Ιράν, αλλά και η τελευταία στη Ρωσία, προσθέτει ο κ. Καρατράντος, «δείχνουν πως μπορεί να διευρύνει την τρομοκρατική της δραστηριότητα και εκτός του βασικού της χώρου».
Υπάρχει, επομένως, κίνδυνος διασποράς των «χτυπημάτων» της στον ευρωπαϊκό χώρο ή αλλού; «Υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ της διεξαγωγής μιας επίθεσης στην κοντινή Ρωσία ή στο Ιράν και στην προετοιμασία μιας αντίστοιχης σε χώρα της Δυτικής Ευρώπης ή στις ΗΠΑ. Χωρίς βέβαια κάτι τέτοιο να μπορεί να αποκλειστεί», εκτιμά ο δρ Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών.
«Το πιθανότερο όμως είναι αυτές οι επιθέσεις να λειτουργήσουν ως έμπνευση για μοναχικούς δρώντες, καθώς γενικότερα η αναγνωρισιμότητα της ISIS-K στα εξτρεμιστικά και τρομοκρατικά δίκτυα αυξάνεται συνεχώς».
