Λίγο λιγότερο από πέντε ώρες διαπραγματεύτηκαν- χωρίς τις δυόμιση ώρες που συζήτησαν με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ-οι ηγέτες μέχρι να δοθεί το σήμα της λήξης της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής.
Ήταν περίπου πέντε το απόγευμα τοπική ώρα, όταν Βολοντίμιρ Ζελένσκι διεμήνυε στους ηγέτες ότι αναμένει εξελίξεις για το διαπραγματευτικό πλαίσιο και την ενταξιακή πορεία της Ουκρανίας μετά τις ευρωεκλογές ανοίγοντας μία χαραμάδα ότι θα υιοθετούνταν τα συμπεράσματα της διεύρυνσης χωρίς ενστάσεις.
Κι αυτό γιατί οι Βάλτες και κυρίως οι Λιθουανοί απειλούσαν με μπλόκο τη Βοσνία σε περίπτωση που δεν υπήρχε σαφής αναφορά στα συμπεράσματα που να τοποθετεί το διαπραγματευτικό πλαίσιο στον μήνα Ιούνιο. Ως εκ τούτου, όλα κύλησαν χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις και οι ηγέτες έδωσαν το πράσινο φως για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη με την προϋπόθεση όμως ότι το διαπραγματευτικό πλαίσιο θα ανακοινωθεί αφού η χώρα ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις που εκκρεμούν.
Σημαντική εξέλιξη επίσης το «ναι» των ηγετών για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την Ουκρανία συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής υποστήριξης.
Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέτασε την πρόοδο στα επόμενα συγκεκριμένα βήματα προς την κατεύθυνση των απροσδόκητων κερδών που προέρχονται από τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας προς όφελος της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας χρηματοδότησης στρατιωτικής υποστήριξης. Ευρωπαίος αξιωματούχος μάλιστα σημείωνε ότι εάν δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα, δεν θα υπήρχε νόημα σε μια τέτοια απόφαση.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επανέλαβε στο Κρεμλίνο ότι η ΕΕ είναι αποφασισμένη και δεν εκφοβίζεται.
Εικόνα ενότητας για τη Μέση Ανατολή
Μήνυμα για «εκεχειρία» έστειλαν την ίδια ώρα οι «27» για τη Μέση Ανατολή. Κατάφεραν να δείξουν εικόνα ενότητας υιοθετώντας συμπεράσματα τα οποία από τη μία Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τα χαρακτήριζαν «ισορροπημένα», από την άλλη Ευρωπαϊκή πηγή έκανε λόγο για «εύθραυστο βάζο» και όλοι είχαν εκφράσει φόβους μήπως «σπάσει» ακόμη μία φορά και ολοκληρωθεί επιπλέον ένα Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με εικόνα διχασμού και χωρίς κοινό μήνυμα.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί για άμεση ανθρωπιστική παύση που θα οδηγήσει σε βιώσιμη εκεχειρία, άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων και παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας» αναφέρουν χαρακτηριστικά τα συμπεράσματα. Η προσθήκη της πρότασης για «άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων και παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας» κάτι το οποίο ζητούσε η Γερμανία, φαίνεται ότι αποτέλεσε ένα βήμα προς την θετική κατάληξη.
Ταυτόχρονα, οι ηγέτες προτρέπουν την ισραηλινή κυβέρνηση να μην προχωρήσει σε χερσαία επιχείρηση στη Ράφα, η οποία θα επιδεινώσει την ήδη καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση και θα αποτρέψει την επειγόντως αναγκαία παροχή βασικών υπηρεσιών και ανθρωπιστικής βοήθειας με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να σημειώνει ότι η Γάζα βρίσκεται στα πρόθυρα λιμού.
Οι ηγέτες υπογράμμισαν την ανάγκη για περισσότερες χερσαίες διόδους για να φτάνει η ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, χαιρετίζοντας όμως την πρωτοβουλία «Αμάλθεια» που ανοίγει θαλάσσια οδό για επείγουσα βοήθεια από την Κύπρο στη Γάζα. «Εξαιρετικής σημασίας» χαρακτήρισε την αναφορά στην «Αμάλθεια», ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου Κωνσταντίνος Λετυμπλιώτης.
Ο διχασμός για τα ευρωομόλογα
Όσον αφορά στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και την χρηματοδότηση της, η πρόεδρος της Κομισιόν υπογράμμισε ότι η διαπραγμάτευση βρίσκεται στην αρχή και όχι στο τέλος και έκανε λόγο για «εποικοδομητική συζήτηση» επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι «πρέπει να ξοδεύουμε περισσότερα, καλύτερα και ευρωπαϊκά».
Η πρόταση του Κυριάκου Μητσοτάκη για την έκδοση ευρωομολόγων για την αμυντική θωράκιση της ΕΕ δίχασε την Ευρώπη. Ελλάδα, Γαλλία και Ιταλία υποστηρίζουν την ανάγκη έκδοσης Ευρωομολόγου. Αντίθετα Γερμανία, Ολλανδία, Σουηδία, Δανία και Αυστρία αντιδρούν. Την εν λόγω πρόταση έκανε γνωστή ο Πρωθυπουργός κατά την άφιξή του στη Σύνοδο. Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι δεν θα υπάρξει σε αυτή τη Σύνοδο απόφαση για το Ευρωομόλογο, ωστόσο η πρόταση υποστηρίζεται ήδη από συμμάχους.
