Για την Warner Bros., την χολιγουντιανή εταιρία παραγωγής που έδωσε ζωή στον Χάρι Πότερ με μπλοκμπάστερ ταινίες και με θεματικά πάρκα σε διάφορα σημεία του κόσμου, είναι σαν η Τζ. Κ. Ρόουλινγκ να φοράει αόρατο μανδύα.
Ήταν αρχές του 2022 και η συγγραφέας του Χάρι Πότερ απέφευγε τα στελέχη της Warner για περισσότερα από δύο χρόνια. Είχε πρόσφατα αρνηθεί να πάρει μέρος σε ένα αφιερωματικό reunion επεισόδιο που προβλήθηκε από την υπηρεσία Max της εταιρίας – μια αξιοσημείωτη απουσία ανάμεσα στους, ενήλικες πλέον, σταρ των ταινιών. Όταν λίγο αργότερα παρακολούθησε την πρεμιέρα της νέας ταινίας του spin off, «Φανταστικά ζώα», δεν θέλησε να φωτογραφηθεί με ηθοποιούς της ταινίας.
Οι σταρ που ενσάρκωσαν τους εμβληματικούς της χαρακτήρες δεν ήθελαν να έχουν πολλά πολλά μαζί της. Κριτικοί και πρώην θαυμαστές της επί δύο χρόνια επέκριναν τη συγγραφέα για τα σχόλια που έκανε δημοσίως σχετικά με ζητήματα φύλου, τα οποία είδαν ως επίθεση στα δικαιώματα των διεμφυλικών ατόμων. Όταν η Warner δεν έσπευσε να την υπερασπιστεί, εκείνη ένιωσε προδομένη από την εταιρία που είχε βγάλει δισεκατομμύρια δολάρια από τις δημιουργίες της.
Τότε, σαν γράμμα που φτάνει με κουκουβάγια, ήρθε η είδηση ότι ο Ντέιβιντ Ζάσλαβ (David Zaslav), ο νέος διευθύνων σύμβουλος της Warner Bros. Discovery, της μητρικής εταιρίας των στούντιο, ήθελε να δοκιμάσει να διορθώσει τη ζημιά. Όταν ο Ζάσλαβ ανέλαβε τα νέα του καθήκοντα, ένας συνεργάτης του του είπε ότι, αν ήθελε να έχει κάποια πιθανότητα να κερδίσει την εμπιστοσύνη της συγγραφέα που ήλεγχε το πιο πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο της εταιρίας του, θα έπρεπε να μπει σε ένα αεροπλάνο και να πάει στην Αγγλία.
Λίγο αργότερα, η Ρόουλινγκ και ο Ζάσλαβ, πέρασαν τέσσερεις ώρες καθισμένοι ο ένας απέναντι στον άλλον, σε ένα τραπέζι μιας λονδρέζικης λέσχης, μιλώντας για την παιδική τους ηλικία, τις οικογένειές τους, το πώς πέρασαν τον κορωνοϊό. Ο Ζάσλαβ ήθελε να δώσει νέα πνοή στο franchise του Χάρι Πότερ, βλέποντας την προοπτική μας τηλεοπτικής σειράς ως στήριγμα στη γενικότερη στρατηγική του για το streaming. Έπρεπε όμως να είναι εξαιρετικά επιδέξιος – αν ήθελε να διασώσει μια σχέση τόσο περίπλοκη και συναισθηματική, ώστε πολλοί να την έχουν περιγράψει όχι ως σχέση επαγγελματικής συνεργασίας αλλά ως γάμο.
«Πώς είναι να αναλαμβάνει κανείς αυτή την εταιρία;», τον ρώτησε η Ρόουλινγκ, σύμφωνα με πρόσωπο που γνωρίζει τη συζήτηση. «Ποιες είναι οι επιδιώξεις σου;».
«Ένα μεγάλο μέρος τους είσαι εσύ», απάντησε ο Ζάσλαβ.
Κλειδοκράτορας
Για μεγάλο τμήμα των τελευταίων 25 ετών, η Τζ. Κ. Ρόουλινγκ ασκούσε αξιοσημείωτη επιρροή στη διοίκηση της Warner, η οποία αγόρασε τα δικαιώματα της σειράς βιβλίων φαντασίας όταν ήταν ακόμη άγνωστη συγγραφέας. Καθώς η δημοφιλία του Χάρι Πότερ μεγάλωνε, η εξουσία της Ρόουλινγκ αυξανόταν κατακόρυφα. Με τον καιρό ασκούσε de facto έλεγχο στο κομβικό περιουσιακό στοιχείο της Warner, βάζοντας βέτο σε ιδέες, θέτοντας όρια στην πλοκή και βγάζοντας ετυμηγορίες σε συγκεντρώσεις που γίνονταν κάθε δύο χρόνια και στις οποίες η Ροουλινγκ αναφερόταν ως συναντήσεις του «Υπουργείου Μαγείας».
Στελέχη της Warner διέσχισαν τον Ατλαντικό για να την καλοπιάσουν ή να μπαλώσουν κάπως τα πράγματα μετά από άγριους καβγάδες. Για μεγάλο μέρος της συνεργασίας της με την Warner Bros., η Ρόουλινγκ κράτησε αποστάσεις από την ομάδα του στούντιο, χτίζοντας ένα απρόσιτο και καχύποπτο προφίλ. Οι λίγοι άνθρωποι που αλληλεπιδρούν μαζί της επιδεικνύουν την οικειότητά τους αυτή φωνάζοντάς την «Τζο».
Τώρα, ο Ζάσλαβ θέλει να γράψει ένα νέο κεφάλαιο σε ένα franchise από αυτά που συναντά κανείς μία φορά σε κάθε γενιά, ελπίζοντας να πετύχει μια μαγική αλλαγή πορείας σε ό,τι αφορά την τύχη της εταιρίας του. Από τον Απρίλιο του 2012, όταν ανέλαβε καθήκοντα CEO μετά τη συγχώνευση των εταιριών WarnerMedia και Discovery, ο Ζάσλαβ προσπαθεί να πείσει τη Wall Street ότι μπορεί να τα καταφέρει στον τομέα του streaming, όπου ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος, η αύξηση των συνδρομητών αναιμική και η κερδοφορία ασυνεχής. Οι μετοχές της Warner έχουν υποχωρήσει σχεδόν 65% μετά τη συγχώνευση. Αυτό περιλαμβάνει την πρόσφατη σημαντική ημερήσια υποχώρηση που σημείωσε ο τίτλος της εταιρίας μετά την ανακοίνωσή της για χαμηλότερα έσοδα, 400 εκατ. δολάρια ζημιές και λιγότερους συνδρομητές στην πλατφόρμα streaming στις ΗΠΑ και τον Καναδά.
Ο Ζάσλαβ ήρθε στο Χόλιγουντ παρουσιάζοντας τον εαυτό του σαν έναν φιλικό προς τα ταλέντα μεγιστάνα των στούντιο. Γρήγορα όμως έκανε εχθρούς. Μια εκστρατεία περικοπής κόστους εκκαθάρισε αρκετές τηλεοπτικές σειρές από την υπηρεσία streaming της εταιρίας και έβαλε στο ράφι ταινίες όπως το Batgirl και μια νέα παραγωγή Looney Tunes, προτού καν κυκλοφορήσουν. Το ότι γλεντούσε με εκατομμυριούχους φίλους του στο Φεστιβάλ των Καννών τον περσινό Μάιο, ενώ στο Λος Άτζελες οι σεναριογράφοι τηλεοπτικών σειρών έκαναν απεργία και διαμαρτύρονταν ζητώντας καλύτερες αμοιβές, δεν ήταν καλό για το προφίλ του.
Δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει και τη Ρόουλινγκ. Είναι το τελευταίο μέλος της ομάδας που ήταν άλλοτε γνωστή στους κόλπους της εταιρίας ως «η ομάδα κορυφαίων ταλέντων», η οποία περιλάμβανε μόνο δύο ακόμα μέλη, τον Κλιντ Ίστγουντ και τον Στίβεν Σπίλμπεργκ.
Σήμερα όμως ο Ίστγουντ είναι 93 ετών και ο Σπίλμπεργκ έκανε τις τελευταίες του δύο ταινίες σε άλλα στούντιο. Η Ρόουλινγκ είναι, από ό,τι φαίνεται, η τελευταία που έχει μείνει.
Το παρόν άρθρο βασίζεται σε συνεντεύξεις με ανθρώπους που γνωρίζουν τη σχέση της Ρόουλινγκ με την Warner. Σε αυτούς περιλαμβάνονται σημερινοί και παλιότεροι εργαζόμενοι στον κολοσσό της διασκέδασης, καθώς και συνεργάτες της συγγραφέα.
Ένας εκπρόσωπος της Ρόουλινγκ είπε ότι η συγγραφέας αρνήθηκε να κάνει κάποιο σχόλιο. Ο βασικός επιχειρηματικός της εταίρος, ο Νιλ Μπλερ (Neil Blair) ανέφερε: «Είμαστε υπερήφανοι που προσφέρουμε το καλύτερο προϊόν στους φαν του franchise του Χάρι Πότερ παγκοσμίως. Ελπίζουμε ότι με τη νέα ηγεσία στην Warner Bros. Discovery θα συνεχίσουμε μαζί σε αυτό, με την ίδια φροντίδα και τελειότητα με την οποία έχει γίνει συνώνυμο το franchise τα τελευταία είκοσι πέντε και πλέον χρόνια».
Το αγόρι που έζησε
Η Warner Bros. μπήκε νωρίς στο φαινόμενο Χάρι Πότερ. Η εταιρία παραγωγής εξασφάλισε τα δικαιώματα προσαρμογής της σειράς των βιβλίων, καθώς ο αετομάτης παραγωγός David Heyman, διάβασε το αδημοσίευτο χειρόγραφο του πρώτου μυθιστορήματος της Ρόουλινγκ, που κυκλοφόρησε στο Ηνωμένο Βασίλειο με τον τίτλο «Ο Χάρι Πότερ και η φιλοσοφική λίθος». Ο Heyman πρότεινε την ιδέα στη Warner Bros. το 1997.
Η Ρόουλινγκ δεν πήρε κάποια εντυπωσιακή αμοιβή για εκείνη τη συμφωνία, οι όροι της οποίας έδιναν στην εταιρία παραγωγής μεγάλο δημιουργικό έλεγχο πάνω στο έργο της, σε αντιστοιχία με το τότε στάτους της ως ανεπιβεβαίωτο συγγραφικό ταλέντο.
Όπως έμαθαν λίγο αργότερα εκατομμύρια άνθρωποι, «Ο Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική λίθος» είχε γραφτεί από μια χωρισμένη μητέρα σε δεινή οικονομική θέση, η οποία ξέκλεβε χρόνο για να γράψει, ενώ το παιδί της κοιμόταν δίπλα της, στο Nickolsons, ένα καφέ στο Εδιμβούργο, που οι υπάλληλοί του δεν νοιάζονταν που περνούσε εκεί δύο ώρες πίνοντας μόνο έναν καφέ.
Όταν κυκλοφόρησε το τρίτο βιβλίο, «Ο Χάρι Πότερ και ο αιχμάλωτος του Αζκαμπάν», το 1999, η «ποτερομανία» ήταν ήδη σε πλήρη άνθιση. Τα μυθιστορήματα γίνονταν μπεστ σέλερ και έδιναν έμπνευση για ονόματα παιδιών και σχέδια τατουάζ, ενώ νέοι αναγνώστες ντυμένοι με κάπες, γυαλιά και ψεύτικες ουλές στο μέτωπό τους πλημμύριζαν τα πάρτι για την κυκλοφορία των νέων τίτλων. Η Ρόουλινγκ όχι μόνο έκανε τα παιδιά να διαβάσουν, αλλά τα έκανε να στήνονται για ώρες στην ουρά έξω από τα βιβλιοπωλεία για να μπορέσουν να το κάνουν. Το μόνο ανάλογο που μπορούσαν πολλοί να σκεφτούν ήταν η «Beatlemania».
Τη χρονιά εκείνη η Ρόουλινγκ έδωσε μια συνέντευξη στη Λέσλι Σταλ (Lesley Stahl) που αποδείχτηκε μια πρώιμη ένδειξη της προστατευτικότητας με την οποία θα περιέβαλλε το δημιούργημά της. Στη συνέντευξη, η δημοσιογράφος της εκπομπής «60 Minutes» εξηγούσε ότι η Ρόουλινγκ απέρριπτε δεκάδες προτάσεις για παραχώρηση δικαιωμάτων εμπορικής χρήσης των ηρώων της από εταιρείες, από παραγωγούς μαργαρίνης έως την Boeing.
Προς το τέλος της συνέντευξης η Stahl περιέγραψε ένα μέλλον στο οποίο ο Χάρι Πότερ θα βρίσκεται στους κινηματογράφους, στην τηλεόραση και στα ράφια των παιχνιδάδικων.
«Δεν είμαι σίγουρη για τις τηλεοπτικές σειρές…», είχε πει η Ρόουλινγκ, στριφογυρνώντας στην καρέκλα της και νιώθοντας όλο και πιο άβολα. Φιγούρες των ηρώων στα ράφια; Δεν μπορούσε να κρύψει την απέχθειά της στη σκέψη αυτή.
«Είμαι μητέρα. Σιχαίνομαι τις φιγούρες», είπε, καλύπτοντας το στόμα της σαν να είχε σοκαριστεί από αυτό που είχε μόλις ξεστομίσει. «Αν οι φιγούρες είναι απαίσιες, απλώς πείτε στα παιδιά ότι είπα “Μην τις αγοράσετε”».
Μετά πρόσθεσε δύο λέξεις που θα αντηχούσαν στους διαδρόμους των στούντιο του Λος Άντζελες για πολλά χρόνια: «Συγγνώμη, Warners».
Φανταστικές ταινίες και που βρίσκονται
Μέσα στην επόμενη δεκαετία, η Warner προσάρμοσε τα βιβλία της Ρόουλινγκ και έκανε οκτώ ταινίες. Επτά από αυτές βρίσκονται στη λίστα με τις 25 κορυφαίες σε έσοδα ταινίες της Warner Bros. όλων της εποχών. Συνολικά, η σειρά των ταινιών είχε συγκεντρώσει σχεδόν 8 δισ. δολάρια στο παγκόσμιο box office πριν από το τέλος του 2011.
Από την επαναπροσέγγιση βγήκε μια συμφωνία για την κυκλοφορία μιας νέας ταινίας με τίτλο «Φανταστικά ζώα και πού βρίσκονται», βασισμένης σε ένα μυθιστόρημα spinoff που διαδραματίζεται στον ίδιο κόσμο μαγείας όπου ζει ο Χάρι Πότερ. Η Ρόουλινγκ, που δεν είχε ως τότε ασχοληθεί με την προσαρμογή των βιβλίων της για τον κινηματογράφο, θέλησε αυτή τη φορά να γράψει η ίδια το σενάριο.
Ο Τσουτζιχάρα επιτάχυνε τις προσπάθειες για να φτιαχτεί μια ομάδα franchise που θα ασχολούνταν παράλληλα με την ταινία, τα καταναλωτικά προϊόντα, τις ζωντανές ατραξιόν και άλλους τομείς, με έναν επικεφαλής στο Λος Άντζελες και έναν ακόμη, κατ’ απαίτηση της Ρόουλινγκ, στο Λονδίνο.
Η προσπάθεια συνοδεύτηκε από έναν νέο ενθουσιασμό. Τα στελέχη μελέτησαν μακροπρόθεσμα σχέδια franchise προκειμένου να κατανοήσουν πώς ένα εμπορικό σήμα θα μπορούσε να γίνει ένα «πάντα ενεργό» περιουσιακό στοιχείο.
Ο Τζορτζ Λούκας είχε επιτρέψει σε συγγραφείς να επεκτείνουν το σύμπαν του Star Wars με μυθιστορήματα και τηλεοπτικές σειρές πολλά χρόνια αφότου είχε ολοκληρωθεί ο κύκλος των ταινιών του. Με το Jurassic Park και τον Batman έχουν ασχοληθεί διαφορετικοί συγγραφείς και σκηνοθέτες ξανά και ξανά.
Αντίθετα, ο Χάρι Πότερ είχε μια δημιουργό η οποία δεν ήθελε να χάσει τον έλεγχο σε κανένα επίπεδο.
Κάθε λεπτομέρεια ήταν σημαντική. Κάποια στιγμή, η Ρόουλινγκ έγραψε στα στελέχη για να θέσει ένα ερώτημα σχετικά με τη σοκολάτα που χρησιμοποιούνταν στην παρασκευή των «σοκολατένιων βατράχων» –ενός γλυκίσματος που αναφέρεται στα βιβλία– που πωλούνται στα θεματικά πάρκα. Γιατί η σοκολάτα αυτή, ρωτούσε, δεν ήταν προϊόν δίκαιου εμπορίου;
Οι όλο και μεγαλύτερες απαιτήσεις της κατέληξαν σε σημαντικές αλλαγές στα συμβόλαια, οι οποίες μετέτρεψαν την αρχική ετεροβαρή συμφωνία σε μια νέα που παραχωρούσε στη Ρόουλινγκ περισσότερα δικαιώματα και έσοδα, καθώς μεγάλωνε το εκτόπισμά της. Τα νέα προνόμια κυμαίνονταν από ένα μεγαλύτερο μερίδιο επί των πωλήσεων εμπορευμάτων, έως μια συμφωνία που έδινε λόγο στην ομάδα της Ρόουλινγκ για το ποιος θα διαχειρίζεται το franchise από την πλευρά της Warner Bros.
Οι θαυμαστές της λένε ότι τα όρια που επέβαλε η Ρόουλινγκ υπηρέτησαν το έργο της. Καθώς περνούσαν τα χρόνια, ο Χάρι Πότερ απέφυγε την κόπωση του franchise που έπληξε άλλα εμβληματικά εμπορικά σήματα του Χόλιγουντ, όπως η Marvel και το Star Wars, τα οποία έχασαν κάποιους φαν εν μέσω υπερπληθώρας ταινιών και τηλεοπτικών προγραμμάτων.
Καθώς η Warner εργαζόταν πάνω στην επόμενη φάση του Χάρι Πότερ, τα στελέχη της εταιρίας είχαν ως βασικό σύνδεσμο, στον οποίο έπρεπε να στηριχθούν, τον Μπλερ, τον επιχειρηματικό εταίρο της Ρόουλινγκ. Ο Μπλερ είχε κάποτε εργαστεί ως δικηγόρος για την Warner και είχε βοηθήσει τη Ρόουλινγκ να γράψει το αρχικό της συμβόλαιο. Μετά την υπογραφή εκείνης της συμφωνίας, η Ρόουλινγκ τον προσέλαβε για να διαχειρίζεται τις υποθέσεις της εκτός Ηνωμένου Βασιλείου. Την ενημέρωνε για τις ιδέες και τις προτάσεις του στούντιο παραγωγής μια φορά το μήνα, επισκεπτόμενός την στο σπίτι της στη Σκοτία, αλλά τα στελέχη της Warner συχνά δεν είχαν καμία εικόνα σχετικά με το τι λεπτομέρειες τής παρουσίαζε.
Οι περισσότερες απευθείας επαφές με τη Ρόουλινγκ γίνονταν κατά τις πιο σπάνιες συναντήσεις του «Υπουργείου Μαγείας», οι οποίες λάμβαναν χώρα στο Λονδίνο ή στη Νέα Υόρκη. Οι εργαζόμενοι στη Warner ξόδευαν ολόκληρες εβδομάδες για να προετοιμάσουν τις συναντήσεις αυτές.
Κατά τη διάρκεια αυτών των συναντήσεων, η Ρόουλινγκ ήταν συχνά προσιτή και συγκεντρωμένη – ένας από τους παριστάμενους πρόσεξε ότι δεν κοιτούσε ποτέ το τηλέφωνό της. Όταν όμως η ένταση ανέβαινε λόγω κάποιου σημείου στο συμβόλαιο ή λόγω κάποιας διαφωνίας σχετικά με την πλοκή, μπορούσε να γίνει ευερέθιστη. Καβγάδες με φωνές. Απειλές για μποϊκοτάρισμα. Κλάματα.
Η Ρόουλινγκ συχνά συνέδεε στοιχεία από το προσωπικό της παρελθόν με τη δουλειά που έπρεπε να γίνει. Κατά καιρούς αναφερόταν στο παρελθόν της ως κακοποιημένη γυναίκα, λέγοντας ότι το να έχει μια ομάδα ανδρών να της λέει τι να κάνει, της θύμιζε τον προηγούμενο γάμο της, κατά τη διάρκεια του οποίου, όπως έχει πει, ο σύζυγός της, Jorge Arantes δεν της επέτρεπε να έχει δικό της κλειδί του σπιτιού, και έψαχνε την τσάντα της όταν εκείνη γυρνούσε από έξω. (Δεν κατέστη δυνατό να επικοινωνήσουμε με τον J. Arantes, ώστε να κάνει κάποιο σχόλιο. Ωστόσο, σε συνέντευξή του το 2020 στη βρετανική ταμπλόιντ Sun, αρνήθηκε οποιαδήποτε εκ μέρους του «διαρκή κακοποίηση» κατά τη διάρκεια της σχέσης τους, αλλά παραδέχθηκε ότι χαστούκισε τη Ρόουλινγκ το βράδυ που τον εγκατέλειψε.)
Σε άλλες φάσεις επικαλούνταν τις μέρες της ως χωρισμένη μητέρα, λέγοντας ότι οι χαρακτήρες υπό συζήτηση, ήταν σαν παιδιά της.
Ορισμένα από τα στελέχη της Warner, που σίγουρα την συμπονούσαν για το σκληρό παρελθόν της, δεν ήξεραν πώς ακριβώς να αντιδράσουν, και της συμπεριφέρονταν σαν να ήταν εκείνη που λάμβανε de facto τις αποφάσεις επί μικρών και μεγάλων θεμάτων – ακόμη και αν δεν ήταν υποχρεωμένοι εκ του συμβολαίου να ενεργούν έτσι.
Ανησυχούσαν ότι, σε περίπτωση που δεν ενέκρινε κάποιο από τα προϊόντα Χάρι Πότερ, θα έπαιρνε θέση δημοσίως, αποτρέποντας εκατομμύρια πιστούς θαυμαστές από το να το στηρίξουν.
Στην εταιρία το μότο ήταν: «Δεν θέλουμε να ξαναζήσουμε το “60 minutes”».
Μονομαχία μάγων
Η πεποίθηση της εταιρίας παραγωγής ότι η Ρόουλινγκ θα έπρεπε να είναι η κύρια πρεσβευτής του brand «Χάρι Πότερ» διήρκεσε για τα 21 πρώτα χρόνια της σχέσης της με την Warner Bros. Το 2019 η Ρόουλινγκ βρέθηκε σε κόντρα με την Warner, με εργαζόμενους στην εταιρία και με ορισμένους θαυμαστές της εξαιτίας κάποιων σχολίων που ποστάρισε στο Twitter σχετικά με το κοινωνικό και το βιολογικό φύλο.
Η Ρόουλινγκ ξεκίνησε κάνοντας μια ανάρτηση προς υποστήριξη μιας γυναίκας από το Λονδίνο η οποία ισχυριζόταν ότι είχε χάσει τη δουλειά της λόγω «επικριτικών ως προς το κοινωνικό φύλο» δηλώσεων, που περιλάμβαναν την άποψη ότι είναι αδύνατον να αλλάξει κάποιος το βιολογικό του φύλο.
Κατά την άποψη της Ρόουλινγκ, η γυναίκα απλώς υπερασπιζόταν την αντίληψη ότι «το φύλο είναι κάτι πραγματικό». Έξι μήνες αργότερα η Ρόουλινγκ χλεύασε τον τίτλο μιας εφημερίδας για τη χρήση της φράσης «οι άνθρωποι με έμμηνο ρύση». Ανέβασε στο Twitter το εξής: «Είμαι σίγουρη ότι κάποτε είχαμε μια λέξη για αυτούς τους ανθρώπους. Ας με βοηθήσει κάποιος. Γουναίκες; Γενάκες; Γιουνύκες;»
Η Ρόουλινγκ που ανέκαθεν υποστήριζε δημοσίως προοδευτικούς υποψήφιους και είχε επανειλημμένα σατιρίσει τον Ντόναλντ Τραμπ, έγινε παγκόσμια γνωστή ως εχθρός όσων υποστηρίζουν τα δικαιώματα των διεμφυλικών ατόμων. Απαντούσε συστηματικά στην κριτική, όπως σε ένα εκτεταμένο δοκίμιο, όπου παρέθεσε λεπτομερώς την προσωπική της ιστορία, η οποία την οδήγησε στην υιοθέτηση αυτής της στάσης.
«Αρνούμαι να υποκλιθώ σε ένα κίνημα τα οποίο πιστεύω ότι βλάπτει καταφανώς επιδιώκοντας να διαβρώσει τη “γυναίκα” ως πολιτική και βιολογική κατηγορία», έγραψε. «Στέκομαι δίπλα στις γενναίες γυναίκες και στους γενναίους άνδρες, γκέι, στρέιτ και τρανς, που υπερασπίζονται την ελευθερία του λόγου και της σκέψης, και τα δικαιώματα και την ασφάλεια ορισμένων από τους πιο ευάλωτους της κοινωνίας μας».
Η Ρόουλινγκ είπε πως πιστεύει ότι η πλειονότητα των διεμφυλικών ατόμων δεν αποτελεί κάποιου είδους απειλή, αλλά ότι «όποιος άνδρας πιστεύει ή νιώθει ότι είναι γυναίκα» δεν θα πρέπει αυτόματα να αποκτά πρόσβαση σε τουαλέτες ή σε καταφύγια προστασίας που απευθύνονται σε γυναίκες.
Οι υποστηρικτές των διεμφυλικών ατόμων αποκάλεσαν τα σχόλιά της «βουνό ψεμάτων». Ιστοσελίδες θαυμαστών αφιερωμένες στον Χάρι Πότερ δεσμεύονταν ότι θα σταματούσαν να αναφέρονται στη γυναίκα η οποία δημιούργησε τον κόσμο που αγάπησαν. Οι απειλές θανάτου κατά της Ρόουλινγκ αυξήθηκαν.
Κάθε φορά που εμφανιζόταν ένα νέο τουίτ της Ρόουλινγκ για τα θέματα των διεμφυλικών ατόμων, οι διευθυντές του τμήματος Πότερ στην Warner Bros. προσπαθούσαν να ξεπεράσουν την απογοήτευσή τους. Κάποιοι συμφωνούσαν μαζί της, άλλοι όχι, αλλά τα σχόλια της Ρόουλινγκ κινδύνευαν να σύρουν ένα αψεγάδιαστο εμπορικό σήμα σε μια πολιτική δίνη.
Τα στελέχη της εταιρίας ξεκίνησαν τις δημοσκοπήσεις στη βάση των θαυμαστών της σε όλο τον κόσμο για να προβλέψουν πόσο θα μπορούσε να πλήξει τις πωλήσεις η στάση της συγγραφέα. Το συμπέρασμα ήταν: «όχι πολύ». Σε γενικές γραμμές, οι δηλώσεις της Ρόουλινγκ είχαν επηρεάσει τη γνώμη ορισμένων ανθρώπων για την ίδια, προς το καλύτερο ή το χειρότερο, χωρίς όμως να έχουν κάποια ουσιαστική επίδραση στο εμπορικό σήμα ή στις πωλήσεις του Χάρι Πότερ.
Ένα ελάχιστο μέρος των θαυμαστών του Χάρι Πότερ είπε πως θα σταματήσει να αγοράζει νέα βιβλία ή προϊόντα που γεμίζουν τις τσέπες της Ρόουλινγκ. Πολλοί όμως απάντησαν σαν τον 26χρονο Άινταν Στάνλεϊ από την Αριζόνα, που πρωτοανακάλυψε τον Χάρι Πότερ σε ηλικία 4 ετών. Έχει διαβάσει τρεις φορές τη σειρά των επτά βιβλίων, και κάθε χρόνο, τα Χριστούγεννα, κανονίζει έναν μαραθώνιο των ταινιών με τη σύζυγό του. Πέρσι έπαιξε και το πιο πρόσφατο βιντεοπαιχνίδι Χάρι Πότερ.
Αλλά η Ρόουλινγκ; «Είναι κάπως ό,τι να’ ναι», είπε μιλώντας τον προηγούμενο μήνα στο θεματικό πάρκο Wizarding World στη νότια Καλιφόρνια, τυλιγμένος σε μια ρόμπα Γκρίφιντορ, με το ραβδί του στο χέρι. «Ποσώς με ενδιαφέρουν» τα σχόλιά της, είπε.
«Μεγάλωσα με αυτό, οπότε δεν πρόκειται να το αποχωριστώ ποτέ αυτό».
Η μάχη του Χόγκουαρτς
Τον Ιούνιο του 2020, στο αποκορύφωμα της αντιπαράθεσης, η Warner εξέδωσε την εξής ανακοίνωση: «Κατανοούμε την ευθύνη που έχουμε να προαγάγουμε την ενσυναίσθηση και να υποστηρίξουμε την κατανόηση για όλες τις κοινότητες και όλους τους ανθρώπους, ειδικά για αυτούς με τους οποίους συνεργαζόμαστε».
Η Ρόουλινγκ ήθελε μια πιο ξεκάθαρη υποστήριξη. Οι επικεφαλής του στούντιο παραγωγής ένιωσαν ότι δεν θα μπορούσαν να προσφέρουν κάτι τέτοιο χωρίς να εξοργίσουν τους εργαζόμενους ή άλλους συνεργάτες τους δημιουργούς, όπως οι αδελφές Γουατσόφσκι, οι διεμφυλικές γυναίκες που δημιούργησαν τη σειρά Matrix.
Η βασική τριάδα των ηθοποιών στις ταινίες του Χάρι Πότερ πήρε θέση κατά της Ρόουλινγκ. Ο Ντάνιελ Ράντκλιφ, ο οποίος ενσάρκωσε τον Χάρι από τα 12 έως τα 21, εξέδωσε ανακοίνωση λίγο μετά τα σχόλια που έκανε το 2020 η Ρόουλινγκ, λέγοντας: «Οι διεμφυλικές γυναίκες είναι γυναίκες. Οποιαδήποτε δήλωση περί του αντιθέτου διαγράφει την ταυτότητα και την αξιοπρέπεια των διεμφυλικών ατόμων».
Ένα αμήχανο reunion πλησίαζε. Η υπηρεσία streaming της Warner, που τότε ονομαζόταν HBO Max, είχε σχεδιάσει να στριμάρει τον Ιανουάριο του 2022 το reunion των συντελεστών των ταινιών, φέρνοντας τον Ράντκλιφ και άλλους πρώην μαθητές στο φανταστικό σχολείο του Χόγκουαρτς, όπου διαδραματίζεται η σειρά των περιπετειών του Χάρι Πότερ.
Στελέχη της Warner αναρωτιούνταν πώς θα μπορούσαν να εμπλέξουν την Ρόουλινγκ. Ορισμένοι από τους ηθοποιούς δεν ήθελαν να την δουν, γεγονός που έκανε τις πρόσωπο με πρόσωπο συζητήσεις ανάμεσα στην ίδια και κάποιον ηθοποιό υπερβολικά ριψοκίνδυνες για να πραγματοποιηθούν μπροστά στην κάμερα. Μήπως να έπαιρνε το ρόλο του αφηγητή στην ειδική εκδήλωση; Μήπως να εμφανιζόταν μόνη της;
Η λύση στο πρόβλημα ήρθε όταν η Ρόουλινγκ ανακοίνωσε ότι δεν ήθελε να έχει καμία ανάμιξη στο reunion. Η ομάδα που ετοίμαζε την ειδική εκδήλωση ανακουφίστηκε.
Η κάμαρα με τα μυστικά
Ενώ οι σχέσεις της Ρόουλινγκ με τους ηθοποιούς των ταινιών Χάρι Πότερ ξέφτιζαν, τα στελέχη της Warner συνέχισαν να κυνηγούν έναν πολυετή πόθο: να υπάρξει μια τηλεοπτική σειρά Χάρι Πότερ.
Τα στελέχη του franchise σε κάποιο σημείο δοκίμασαν να κάνουν δημιουργικές προτάσεις, προσπαθώντας να πείσουν την ομάδα της Ρόουλινγκ για μια stop-motion animation εκδοχή του Χάρι Πότερ.
Τα στελέχη της Warner παρακολουθούσαν απλεπισμένα, καθώς ανταγωνιστικές πλατφόρμες streaming απογειώνονταν και διάσημα franchise εμπορικών σημάτων όπως το Star Wars ή η DC Comics γίνονταν «χάρτες θησαυρού» γεμάτοι με πιθανές τηλεοπτικές εκπομπές.
Πριν από τρία χρόνια περίπου, προτού ακόμη αναλάβει ο Ζάσλαβ, το στούντιο παραγωγής προσέγγισε τηλεοπτικούς σεναριογράφους και τους ζήτησε να δώσουν ιδέες που να διαδραματίζονται στον κόσμο του Χάρι Πότερ. Ένα prequel για την προέλευση των μάγων, όπου θα περιλαμβανόταν και η ιστορία των γονιών του Χάρι ήταν μια ιδέα. Μια ματιά σε ένα άλλο σχολείο για νεαρούς μάγους ήταν μια άλλη.
Οι ιδέες δεν παρουσιάστηκαν στην Ρόουλινγκ. Τα στελέχη της Warner ήξεραν ότι είχε το δικαίωμα να κόψει τα πρότζεκτ αν το ήθελε.
Το δικαίωμά της στο βέτο πήγαζε από την απαίτηση που είχε διατυπώσει η Ρόουλινγκ στις αρχές της δεκαετίας του 2000 να της παραχωρηθεί ο έλεγχος των «συνεχειών που δεν έχουν γραφτεί από τη δημιουργό», στα οποία ανήκαν τα prequel και τα spinoff που το στούντιο παραγωγής ήθελε να δοκιμάσει σε συνεργασία με άλλους συγγραφείς και όχι με τη Ρόουλινγκ.
Το θέμα τελικά έφτασε στα κορυφαία στελέχη της Warner. Η απόφαση: Η Ρόουλινγκ μπορούσε να έχει τα δικαιώματα εφ’ όρου ζωής. Όμως και αυτό τροποποιήθηκε τελικά κατόπιν απαίτησης της ομάδας της Ρόουλινγκ, ώστε, όταν εκείνη αποβιώσει, τα δικαιώματά της να ελέγχονται από ένα λογοτεχνικό κληροδότημα, δίνοντας σε ένα πρόσωπο εξουσιοδοτημένο από τη συγγραφέα την εξουσία να ασκεί βέτο στο διηνεκές.
«Επισκεύασε!»
Όταν ο Ζάσλαβ χρίστηκε CEO της Warner Bros. Discovery το 2022, συγκέντρωσε τους αναπληρωτές διευθύνοντες συμβούλους και με «μόνη τη δύναμη της θέλησης» έδωσε εντολή στους υφισταμένους του για μια ακόμη προσπάθεια να φέρουν τον Χάρι Πότερ στην τηλεόραση, θυμάται ο Κέισι Μπλόις (Cassey Bloys), πρόεδρος και CEO των τμημάτων περιεχομένου των HBO και Max.
«Όχι “Τι θα κάνατε αν…”», είπε ο Μπλόις, αλλά «“Θα βρούμε τρόπο να γίνει”».
To HBO της Warner έχει πλούσια παράδοση στην παραγωγή επιτυχιών, η οποία κρατά δεκαετίες: από τις σειρές «The Sopranos» και «Sex and the City», έως το «Game of Thrones» και το «Succession». Αποστολή του Ζάσλαβ: Να κάνει το HBO αυτόνομο εμπορικό σήμα φέρνοντας στην υπηρεσία streaming ένα νέο κύμα εκπομπών «που πρέπει να δεις», κρατώντας ταυτόχρονα χαμηλά τα κόστη και επιτυγχάνοντας τα κέρδη που οι επενδυτές λαχταρούν.
Μια σειρά Χάρι Πότερ θα είχε υψηλό κόστος, αλλά πιθανότατα θα προσείλκυε μεγάλο αριθμό συνδρομητών. Ο Ζάσλαβ, ωστόσο, σύντομα κατέληξε ότι η μόνη τηλεοπτική παραγωγή Χάρι Πότερ που θα μπορούσε να επιδιώξει η Warner χωρίς την άδεια της Ρόουλινγκ, θα έπρεπε να είναι ενταγμένη στο πλαίσιο των ιστοριών των αρχικών επτά βιβλίων –καθώς αυτές παρέμεναν υπό τον άμεσο έλεγχο της εταιρίας παραγωγής– και να μην εμπίπτει στην κατηγορία του prequel ή του spinoff για τα οποία η Ρόουλινγκ είχε πάρει πίσω τα δικαιώματα μια δεκαετία νωρίτερα.
Όταν ο Ζάσλαβ συναντήθηκε με την Ρόουλινγκ, μετά από τους μήνες κατά τους οποίους εκείνη ήταν θυμωμένη με την Warner Bros., ήξερε ότι είχε ήδη στέρεες βάσεις για ένα τηλεοπτικό remake των βιβλίων, αλλά εξακολουθούσε να επιθυμεί τη συμμετοχή της.
«Δεν είναι και πολύ καλή κίνηση, σε δημιουργικό επίπεδο, να έχεις δυσαρεστημένο τον αρχιτέκτονα», είπε ο Μπλόις.
Ακολούθησαν μήνες συζητήσεων, ενώ ο Ζάσλαβ μίλησε απευθείας στην Ρόουλινγκ. Η εταιρία παραγωγής προσέγγισε και προσπάθησε να την πείσει χρησιμοποιώντας ως επιχείρημα το γεγονός ότι υπάρχει πλέον η δυνατότητα για μεγάλες παραγωγές στην τηλεόραση, σε μια αγορά που το κόστος ανά επεισόδιο συνήθως ξεπερνά τα 20 εκατομμύρια δολάρια. Επιπλέον, μια τηλεοπτική σειρά, που πιθανότατα θα ξεκινούσε να προβάλλεται πάνω από 20 χρόνια μετά την πρώτη ταινία, θα μπορούσε να δώσει στον «κόσμο της μαγείας» την ευκαιρία να αποκτήσει ένα νέο πιστό κοινό.
Η νέα σειρά θα φέρει στις οθόνες δευτερεύουσες ή παράλληλες πλοκές και τρίτους χαρακτήρες που δεν «χώρεσαν» στις οκτώ κινηματογραφικές ταινίες. Μία σεζόν της σειράς μπορεί να κοστίσει έως και 250 εκατομμύρια δολάρια, κόστος αντίστοιχο των παραγωγών κινηματογραφικού επιπέδου και υψηλού προϋπολογισμού που περιμένουν οι φαν σήμερα, την εποχή της αίγλης της τηλεόρασης.
«Η δέσμευση του Max να διατηρήσει την ακεραιότητα των βιβλίων μου είναι σημαντική για μένα», ανέφερε η Ρόουλινγκ σε δήλωσή της όταν ανακοινώθηκε η σειρά πέρσι τον Απρίλιο.
Τα στελέχη του Max κάνουν συναντήσεις με τους σεναριογράφους για να δουν πως θα προσέγγιζαν την τηλεοπτική σειρά, όπως ανέφερε ο Μπλόις, ενώ μια μικρή ομάδα έχει αναλάβει να παρουσιάσει τις ιδέες στη Ρόουλινγκ και να την πείσει.
Όταν ανακοινώθηκε ότι θα γίνει η σειρά, η Ρόουλινγκ απάντησε στο X σε δυσαρεστημένους θαυμαστές που είπαν ότι θα μποϊκοτάρουν τη σειρά λόγω της ανάμιξής της σε αυτήν.
«Ακτιβιστές στα mentions μου προσπαθούν να οργανώσουν ένα ακόμη μποϊκοτάζ κατά της δουλειάς μου», έγραψε. «Επειδή όμως έχουσι γνώσιν οι φύλακες, έχω προνοήσει και έχω προμηθευτεί μεγάλες ποσότητες σαμπάνιας».
Η σκανταλιά διορθώθηκε
Ο Ζάσλαβ έχει μια σειρά εν εξελίξει, η οποία λέει πως θα ξεκινήσει το 2026 – και αυτό σημαίνει ότι έχει καταφέρει να φέρει το τηλεοπτικό πρότζεκτ του Χάρι Πότερ πιο κοντά στην ολοκλήρωση από ό,τι οποιοσδήποτε άλλος προκάτοχός του. Η αναθέρμανση των σχέσεων, λένε στελέχη, κρύβει μια μετατόπιση στην προσέγγιση της εταιρίας – θέλει να αποφύγει να αποξενώσει το στρατόπεδο της Ρόουλινγκ, χωρίς όμως και να της εκχωρήσει εξουσίες αυτομάτως.
Επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων καρποφορούν τώρα, μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων που είχαν σκοπό να εξασφαλίσουν τη συναίνεση της συγγραφέα.
Τα θεματικά πάρκα Χάρι Πότερ και οι ζωντανές ατραξιόν έχουν φτάσει σχεδόν σε κάθε χώρα όπου η έρευνα έχει εντοπίσει μεγάλη συγκέντρωση θαυμαστών. Ένα νέο τέτοιο πάρκο δημιουργήθηκε μόλις πριν λίγο καιρό στην Κολονία της Γερμανίας, ενώ το Άμπου Ντάμπι είναι στη λίστα για την συνέχεια. Ανάλογες «εμπειρίες Χάρι Πόττερ» στις ΗΠΑ –που φιλοξενούνται σε ιδιοκτησίες της Universal, ως μέρος μιας συμφωνίας με την εταιρία– ανέβασαν κατακόρυφα την προσέλευση στα θεματικά πάρκα στο Ορλάντο της Φλόριντα και στη Νότια Καλιφόρνια.
Τα πάρκα έχουν φτιαχτεί με επίκεντρο τις ιστορίες της αρχικής σειράς της Ρόουλινγκ, επομένως εμπίπτουν στο πεδίο του αρχικού συμβολαίου που είχε συνάψει με το στούντιο παραγωγής. Σε κάθε τέτοιο εγχείρημα, λένε στελέχη, θεωρείται δεδομένο ότι η Ρόουλινγκ και η ομάδα της θα έχουν λόγο για το καθετί.
Στο Τόκιο, οι θαυμαστές αγοράζουν μπαούλα που φαίνονται έτοιμα να φορτωθούν στην Αποβάθρα 9¾, την οποία χρησιμοποιούσαν οι νεαροί μάγοι για να πάρουν το τρένο για το Χόγκουαρτς. Για μια ολοκληρωμένη εμφάνιση, διατίθενται επίσης πουλόβερ με τα χρώματα του Χάφλπαφ (90 δολ.) και ραβδιά (79 δολ.).
«Όσο πιο κοντά μπορέσεις να φέρεις τους ανθρώπους στην πραγματικά απτή εμπειρία και αίσθηση, τόσο περισσότερη επιτυχία θα έχεις», ανέφερε ο Simon Robinson, Γενικός Διευθυντής των στούντιο της Warner Bros. Discovery.
Ένα άλλο επικερδές κομμάτι του franchise είναι το βιντεοπαιχνίδι «Hogwarts Legacy», πρώτο σε πωλήσεις το 2023, με πάνω από 24 εκατομμύρια αντίτυπα, που απέφερε έσοδα άνω του 1 δισ. δολαρίων. Η απόδοση του παιχνιδιού –ειδικά μετά τα τουίτ της Ρόουλινγκ– θύμισε στα στελέχη της εταιρίας ότι το δημιούργημα της συγγραφέα εξακολουθεί να είναι μια μηχανή παραγωγής χρημάτων.
Για χρόνια η Ρόουλινγκ απέρριπτε ιδέες για παιχνίδια σε φορητές συσκευές, ανησυχώντας ότι οι χαρακτήρες της θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν με τρόπους που πιθανώς θα εκμεταλλεύονταν τα παιδιά και θα τα έβαζαν να ξοδεύουν τα χρήματα των γονιών τους χωρίς άδεια. Ωστόσο, παιχνίδια για φορητές συσκευές, όπως το «Magic Awakened», που επιτρέπει στους παίκτες να παίξουν ρόλους νέων μαθητών του Χόγκουαρτς, κατάφεραν τελικά να βγουν στην αγορά.
Το τμήμα αυτό, στο σύνολό του, λειτούργησε με μεγαλύτερη ευελιξία σε σχέση με τα τμήματα των ταινιών και της τηλεόρασης.
Το παιχνίδι «Hogwarts Legacy», για παράδειγμα, διέθετε ένα αξιοσημείωτο στοιχείο: Δεν έδειχνε τον Χάρι Πότερ. Αντ’ αυτού, το παιχνίδι διαδραματίζεται στη δεκαετία του 1800 με αναφορές σε χαρακτήρες που οι αναγνώστες γνωρίζουν, αλλά με μια κάποια λογοτεχνική απόσταση χάρη στην οποία οι σχεδιαστές πήραν την άδεια για την αφήγηση.
Ένα βιντεοπαιχνίδι που θα βασίζεται στο Κουίντιτς, το παιχνίδι που έπαιζαν οι μικροί μάγοι στο Χόγκουαρτς, έχει ενταχθεί στον μελλοντικό προγραμματισμό, αφού οι μηχανικοί κατάφεραν να ξεπεράσουν ένα αρχικό εμπόδιο. Καθώς έφτιαχναν το παιχνίδι, συνειδητοποίησαν ότι το σύστημα δεν λειτουργεί τόσο ομαλά όταν μετέχουν επτά παίκτες σε κάθε ομάδα, όπως περιγράφεται στο βιβλίο.
Η μείωση του αριθμού των παικτών της ομάδας, όμως, ερχόταν σε αντίθεση με τα όσα ισχύουν στον κόσμο του Χάρι Πότερ.
Η Ρόουλινγκ το επέτρεψε. Το παιχνίδι τώρα προχωρά.
Μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Erich Schwartzel στο erich.schwartzel@wsj.com
