Ενώ το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης οδεύει προς το τέλος του – σήμερα είναι η τελευταία μέρα διεξαγωγής του – οι σκέψεις που αφήνει πίσω του πολλές και οι αναμνήσεις που τις συνοδεύουν, δυσάρεστες.
Γιατί φέτος, υπάρχει μια ολοφάνερη παραδοξότητα: την ώρα που η φετινή διοργάνωση υπήρξε μια από τις πιο επιτυχημένες του θεσμού που ακούστηκε έτσι όπως σπανίως ακούγεται, οι λόγοι για τους οποίους αυτό έγινε, ήταν οι …λάθος.
Ας είμαστε ειλικρινείς: αν το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ακούστηκε φέτος λίγο περισσότερο από τις περασμένες χρονιές, αυτό οφείλεται κυρίως στα αρνητικά συμβάντα που έλαβαν χώρα γύρω του και λιγότερο λόγω ενός θαυμάσιου προγράμματος, του καλύτερου ίσως των τελευταίων ετών.
Μια «βλάσφημη» αφίσα, της ταινίας «Αδέσποτα κορμιά» της Ελίνας Ψύκου, προκάλεσε το μένος των φανατικών θρησκόληπτων και ώθησε τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Φιλόθεο να στείλει επιστολή διαμαρτυρίας στην Γενική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Ελίζ Ζαλαντό η οποία βέβαια, από την πλευρά της, απάντησε με εξαιρετικό τρόπο βάζοντας τα πράγματα στη θέση τους, φωτίζοντας το σκοτάδι.
Και το Σάββατο 9 Μαρτίου, στην ίδια την καρδιά του φεστιβάλ, την πλατεία Αριστοτέλους όπου βρίσκεται το Ολύμπιον, δειλοί machoτραμπούκοι επιτέθηκαν βιαίως εναντίον δύο μελών της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και τα χτύπησαν προκαλώντας το ενδιαφέρον ακόμα και των ξένων ΜΜΕ.
Γιατί το έκαναν; Α, γιατί έτσι. Έτσι όπως ο Αλεξ και ντρούγκηδές του χτύπησαν εκείνον τον φτωχό άστεγο στο «Κουρδιστό πορτοκάλι» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ πριν από …54 ακριβώς χρόνια.
Γιατί έτσι.
Και αυτό, την ίδια στιγμή που το βασικό αφιέρωμα του φεστιβάλ ήταν το Citizen Queer, με δεκάδες ταινίες που αναρωτιούνται, ή θέτουν στο τραπέζι προς συζήτηση, θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού και σεξουαλικής ταυτότητας.
Την ίδια δηλαδή ώρα που στην χώρα μας όλα τείνουν προς μεγάλες αλλαγές με τον πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη να χαρακτηρίζει «χρήσιμο και αναγκαίο το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών», εικόνες που παραπέμπουν σε μια Ελλάδα κυριολεκτικά του περασμένου αιώνα, συμβαίνουν γύρω μας.
Την ίδια δηλαδή ώρα που το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης με προβολές ταινιών και παρουσιάσεις βιβλίων όπως το «Μισός αιώνας εκλογές – Συζητώντας για τις αναμετρήσεις της Μεταπολίτευσης» (εκδόσεις Πόλις – επιμέλεια των Πέτρου Ιωαννίδη, πολιτικού αναλυτή, και Ηλία Τσαουσάκη, πολιτικού επιστήμονα), γιορτάζει τα 50 χρόνια από την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην χώρα μας, να που στην Θεσσαλονίκη, εκεί όπου πραγματοποιείται το ίδιο το φεστιβάλ, συμβαίνουν φαινόμενα που ντροπιάζουν την έννοια της δημοκρατίας.
Και ερωτώ: αν όλα αυτά αποτελούν μέρος από την μεγάλη εικόνα της ελληνικής κοινωνίας εν έτει 2024, μήπως ο εορτασμός της Δημοκρατίας γίνεται περισσότερο για το θεαθήναι και λιγότερο για την ουσία;
