«Έκρηξη» στη Δυτική Όχθη και δημιουργία μιας «πιο σκληροπυρηνικής γενιάς παλαιστίνιων ηγετών», προβλέπει μιλώντας στο ΒΗΜΑ ο ιδρυτής και γενικός διευθυντής του Κέντρου Πολιτικών Μελετών Al Quds στο Αμμάν, αρθρογράφος και πολιτικός σχολιαστής Οράιμπ Αλ Ραντάουι.
Σφόδρα επικριτικός, ο ιορδανός συνομιλητής μας Μ διότι εξαιτίας του δημιουργείται «κενό ηγεσίας σε αυτό το κρίσιμο σημείο καμπής της ιστορίας του παλαιστινιακού λαού».
Πολλοί εκτιμούν ότι οι περιορισμοί που επιβάλλονται από το Ισραήλ στους μουσουλμάνους πιστούς στο τέμενος Aλ Άκσα της Ιερουσαλήμ ωθούν την κατάσταση προς μια «έκρηξη». Είναι πιθανό να συμβεί κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού;
Έχουν επιβληθεί πολύ αυστηροί περιορισμοί από το Ισραήλ: σε Παλαιστινίους κάτω των 40 ετών δεν επιτρέπεται η είσοδος στο Αλ Άκσα, μόνο γυναικόπαιδα και ηλικιωμένοι εισέρχονται. Έχουμε Ραμαζάνι και μιλάμε για το τρίτο πιο ιερό τζαμί στον μουσουλμανικό κόσμο. Οι μέρες και ο τόπος έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. Βράζει η οργή των Παλαιστινίων γι’ αυτούς τους περιορισμούς. Επί της ουσίας, τους απαγορεύουν να ασκήσουν το θρησκευτικό τους δικαίωμα στο τέμενος Αλ Άκσα. Αν σε αυτό προστεθεί τι συμβαίνει συνολικότερα, οι ασφυκτικές συνθήκες στη Δυτική Όχθη, πέρα από το αιματοκύλισμα στη Γάζα, η περιοχή μπορεί να οδηγηθεί σε έκρηξη.
Ποια είναι η κατάσταση στη Δυτική Όχθη;
Το Ισραήλ έχει αναπτύξει στρατιωτικές δυνάμεις διπλάσιες σε αριθμό από τη Γάζα και έχει εγκαταστήσει 400 στρατιωτικά σημεία ελέγχου. Με αυτό τον τρόπο αποκλείει τις πόλεις από οποιαδήποτε επικοινωνία μεταξύ τους, από τα χωριά και τις γύρω περιοχές. Στο μεταξύ, περισσότεροι από 420 Παλαιστίνιοι έχουν χάσει τη ζωή τους και περισσότεροι από 8.000 έχουν συλληφθεί στη Δυτική Όχθη από τις 7 Οκτωβρίου. Αυτό είναι κάτι μη αποδεκτό από τους Παλαιστίνιους. Η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε έκρηξη.
Το Ισραήλ είναι προετοιμασμένο;
Το Ισραήλ προσπαθεί να διαχειριστεί το ενδεχόμενο αυτό με τα φυλάκια και την ευρύτερη ανάπτυξη δυνάμεων ασφαλείας στη Δυτική Όχθη. Αυτό όμως δεν αποτελεί λύση. Αν δεν υπάρξει κατανόηση των αναγκών, των δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των θρησκευτικών αλλά και της μετακίνησης λόγω εργασίας – 200.000 Παλαιστίνιοι που, από την εργασία τους στο Ισραήλ συντηρούν ένα εκατομμύριο κατοίκους της Δυτική Όχθης, το 1/3 του πληθυσμού, είναι άνεργοι – το σενάριο μιας μεγάλης έκρηξης θα παραμείνει ζωντανό. Το Ισραήλ, ακόμη και αν σκοτώσει όλη την ηγεσία της Χαμάς, δημιουργεί μια πιο σκληροπυρηνική γενιά παλαιστίνιων ηγετών.
Μετά την πρόσφατη παραίτηση της κυβέρνησης της Παλαιστινιακής Αρχής, με έδρα την Ραμάλα της Δυτικής Όχθης, θεωρήθηκε ότι ανοίγει ο δρόμος για τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης τεχνοκρατών για την εποχή μετά το τέλος του πολέμου στη Γάζα. Όμως τίποτα δεν φαίνεται να έχει αλλάξει. Το ζήτημα ηγεσίας των Παλαιστινίων θα παραμείνει άλυτο;
Θεωρώ ότι ο (πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής) Μαχμούντ Αμπάς είναι μέρος του προβλήματος, όχι της λύσης. Είναι μια από τις αιτίες του διχασμού των Παλαιστινίων και της αδυναμίας της Παλαιστινιακής Αρχής. Δεν έχει καμία ισχύ η αρχή του. Εξαιτίας του δημιουργείται κενό ηγεσίας σε αυτό το κρίσιμο σημείο καμπής της ιστορίας του παλαιστινιακού λαού. Η στρατηγική του είναι μία: να περιμένει τι θα γίνει στο τέλος αυτού του αιματηρού πολέμου σε βάρος των Παλαιστινίων. Το σενάριο της «έκρηξης» πιστεύω ότι δεν θα έχει στόχο μόνο την ισραηλινή κατοχή αλλά και την Παλαιστινιακή Αρχή, γιατί δεν κάνει απολύτως τίποτα για τον παλαιστινιακό λαό. Αραβικά κράτη και διεθνείς παράγοντες καλούν τον Αμπάς να προβεί σε σοβαρές μεταρρυθμίσεις και αυτός το αποφεύγει.
Με τη λήξη του πολέμου τι βλέπετε να κάνει;
Νομίζω ότι θα είναι το τέλος του Αμπάς, είτε παραμείνει στο αξίωμά του είτε όχι. Η εποχή του έχει τελειώσει, και αυτό είναι σαφές και για τους στενότερους εκ των αράβων συμμάχων του, που έχουν κουραστεί από το έλλειμμα ηγεσίας του.
Η πρωτοβουλία του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν για τη δημιουργία προσωρινής προβλήτας στη Γάζα, για να λιμενίζονται μεγάλα πλοία με ανθρωπιστική βοήθεια, θα φέρει αποτέλεσμα;
Ο Μπάιντεν προσπαθεί να βελτιώσει την εικόνα του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του καμπάνιας, με σαφή αναφορά κυρίως στους άραβες, λατίνους, και αφρικανούς ψηφοφόρους των ΗΠΑ. Δεν έχει επιδείξει όμως τη θέληση να ασκήσει πίεση στους Ισραηλινούς για να ανοίξουν τα συνοριακά περάσματα από την Αίγυπτο και το Ισραήλ, απ’ όπου θα ήταν ευκολότερη η μεταφορά της ανθρωπιστικής βοήθειας. Γιατί πρέπει να περάσει η βοήθεια μέσω θαλάσσης;