Eξηνταοκτώ λεπτά. Τόσο διήρκεσε η ομιλία του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν για την Κατάσταση του Έθνους, την περασμένη Πέμπτη. Και ενώ πολέμιοι και υποστηρικτές του περίμεναν ότι για ακόμη μία φορά, ο Μπάιντεν θα «προδοθεί» από την ηλικία του (είναι 81 ετών), από τις γκάφες, τα σαρδάμ, τις αμήχανες παύσεις, ο αμερικανός πρόεδρος έκανε την έκπληξη.
Σε εξαιρετικά μαχητικό τόνο και με στεντόρεια φωνή, απευθύνθηκε στους Αμερικανούς εκφωνώντας την πρώτη του σημαντική προεκλογική ομιλία ενόψει των προεδρικών εκλογών της 5ης Νοεμβρίου, στις οποίες διεκδικεί την επανεκλογή του απέναντι στον Ρεπουμπλικανό Ντόναλντ Τραμπ. Παρότι δεν έχει λάβει επισήμως το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, μετά τη Σούπερ Τρίτη (5 Μαρτίου) όπου ο Τραμπ επικράτησε στις 14 από τις 15 εσωκομματικές αναμετρήσεις σε ισάριθμες πολιτείες, είναι βέβαιο ότι ο πρώην πρόεδρος θα είναι εκ νέου ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών για τον Λευκό Οίκο.
Θα έχουμε συνεπώς μια επανάληψη του ντέρμπυ Τραμπ-Μπάιντεν του 2020; Ναι και όχι. Ναι, διότι οι υποψήφιοι είναι τα ίδια πρόσωπα. Όχι, γιατί το 2024 δεν είναι 2020. Και όχι μόνον επειδή οι δύο υποψήφιοι είναι μεγαλύτεροι κατά τέσσερα χρόνια. Η ηλικία του Μπάιντεν θεωρείται το μεγαλύτερο μειονέκτημά του, όμως ούτε ο Τραμπ, 77 ετών, είναι «λυκόπουλο». Επιπλέον, ο Τραμπ βρίσκεται αντιμέτωπος με 91 κατηγορίες για σειρά σοβαρών αδικημάτων, από την απόκρυψη απορρήτων κρατικών εγγράφων μέχρι την παρακίνηση των οπαδών του στην κατάληψη του Καπιτωλίου στις 6 Ιανουαρίου 2021- απόπειρα κατάλυσης της Δημοκρατίας. Έχοντας αναθέσει την υπεράσπισή του σε μια στρατιά δικηγόρων, ο Τραμπ επιδιώκει συνεχώς να παίρνει αναβολές στις δίκες του, ελπίζοντας ότι οι σημαντικότερες εξ αυτών θα διεξαχθούν τελικώς αφού θα έχει εκλεγεί πρόεδρος – κάτι για το οποίο είναι βέβαιος -, και θα μπορέσει να χειριστεί από θέση ισχύος τις υποθέσεις του με την αμερικανική Δικαιοσύνη.
Διαφορετικό το 2024 από το 2020
Στην ομιλία του, ο Μπάιντεν έδειξε ότι αντιλαμβάνεται ότι το 2024 είναι πολύ διαφορετικό από το 2020: μετά από μια πανδημία, με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία να συνεχίζεται και τη Μέση Ανατολή στο χάος, ο Δημοκρατικός πρόεδρος ήταν σαφής στη στήριξη του στο Κίεβο, ενώ ανακοίνωσε ότι έδωσε εντολή για την κατασκευή πλωτού προβλήτα στα ανοιχτά της Γάζας για να διευκολυνθεί η παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστίνιους.
Αντιθέτως ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι δεν κόπτεται τόσο για τον διεθνή ρόλο των ΗΠΑ στη επίλυση διεθνών κρίσεων. Σε αυτό, τον ευνοούν πρόσφατες δημοσκοπήσεις (Associated Press 7/3/), σύμφωνα με τις οποίες τέσσερις στους δέκα Αμερικανούς επιθυμούν η Αμερική να έχει λιγότερο ενεργό ρόλο στη διευθέτηση διεθνών συγκρούσεων. Μέσω του σλόγκαν «Μake America Great Again» (MAGA – «Ξανακάντε την Αμερική Σπουδαία»), ο Τραμπ ευαγγελίζεται στροφή στον απομονωτισμό, τον οποίο εκφράζει και η εμμονή του με την απειλή που θεωρεί ότι συνιστούν οι μετανάστες για τις ΗΠΑ. Και πάλι οι δημοσκοπήσεις είναι με το μέρος του: για πρώτη φορά μετά το 2019, το Μεταναστευτικό κατονομάζεται ως σημαντικότερο πρόβλημα για τους Αμερικανούς σε ποσοστό 28% (Gallup 27/2).
Δημοσκόπηση της WSJ πριν από την ομιλία του Μπάιντεν, έδινε 47% στον Τραμπ και 45% στον Μπάιντεν. Το προβάδισμα είναι στα όρια του στατιστικού λάθους και πάντως μικρότερο σε σχέση με τις τέσσερις μονάδες που προηγείτο ο Τραμπ τον Δεκέμβριο. Η πύρινη ομιλία του Μπάιντεν έδειξε ότι η δυναμική μπορεί να αλλάξει. Η κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας ευνοεί τον Μπάιντεν, όμως οκτώ μήνες προεκλογικής εκστρατείας είναι μεγάλο διάστημα για δύο υποψήφιους ήδη πολύ γνωστούς στο αμερικανικό εκλογικό σώμα. Επειδή όμως οι υποψήφιοι και το έργο τους είναι γνωστά και στην υφήλιο, της οποίας το μέλλον θα διαμορφώσουν σε μεγάλο βαθμό, το επόμενο οκτάμηνο προβλέπεται επιεικώς αγωνιώδες.
