Στον λαιμό και των δύο κρέμεται ένα ασημένιο μενταγιόν. Γράφει «NOVA». Η Ντανιέλε Γκέλμπαουμ και ο Κλιλ Βαλιάνο, τα νεαρά παιδιά που κάθονται ήρεμα απέναντί μου στο lobby ξενοδοχείου στο κέντρο της Αθήνας, ανήμερα της 151ης ημέρας του πολέμου στη Γάζα, βίωσαν την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο φεστιβάλ Supernova στις 7 Οκτωβρίου. Τετρακόσιοι εξήντα μετέχοντες που επέζησαν φορούν σήμερα το ίδιο ακριβώς μενταγιόν, σημείο αναφοράς, ταυτότητας, ενότητας.
Πιθανώς, όπως και τα 23χρονα χαμογελαστά παιδιά με piercing που βρίσκονται μακριά από την πύρινη κόλαση της Γάζας στην καρδιά της ελληνικής πρωτεύουσας, είδαν φίλους τους να σκοτώνονται. Άλλους να απάγονται. Η Ντανιέλε και ο Κλιλ επέζησαν από την κόλαση Δεν είναι όμως πια οι ίδιοι.
«Μετά την επίθεση προσπαθώ ακόμα να ξαναβρώ τον εαυτό μου»
«Ως τις 7 Οκτωβρίου, ήμουν μάνατζερ σε μια μπουτίκ αρωμάτων στη Γιάφα. Είχα πολύ καλή θέση και προοπτικές. Μετά τις 7 Οκτωβρίου όλα άλλαξαν, εγκατέλειψα την δουλειά μου, επέστρεψα στο πατρικό μου στο Τελ Αβίβ, και προσπάθησα να ξαναβρώ τον εαυτό μου», μας λέει ο Κλιλ.
Από την «ημέρα 2», στις 8 Οκτωβρίου, αναζήτησε θεραπευτή και άλλους επιζήσαντες. «Είχα ανάγκη να είμαστε μαζί και να μοιραζόμαστε τα συναισθήματά μας, όχι τόσο την ιστορία μας».Το σοκ ξεπεράστηκε. «Από τις 6:29 ξημερώματα της 7ης Οκτωβρίου, που ξεκίνησε η επίθεση στο φεστιβάλ, μπήκα σε φάση ρομπότ. Χρειάστηκε ένας μήνας ψυχοθεραπείας για να επιστρέψω στο πετσί μου. Να ξαναγίνω ο εαυτός μου», προσθέτει ο νέος.
Η ομοιοπαθούσα Ντανιέλε, τρεις μήνες πριν από την επίθεση, είχε επιστρέψει στο Ισραήλ από τη Λατινική Αμερική. «Γυρνώντας σπίτι δεν θα υποπτευόμουν ποτέ ότι θα ζούσα μια τόσο μεγάλης έκτασης τρομοκρατική επίθεση». Την επομένη, στις 8 Οκτωβρίου, επέστρεψε από επιλογή στο στρατό για δυο μήνες, χωρίς να μπει σε πρόγραμμα ψυχοθεραπείας.
«Το καλύτερο που μπορούσα να κάνω ήταν η ψυχοθεραπεία»
«Ήταν το καλύτερο που μπορούσα να κάνω στον εαυτό μου. Η ψυχοθεραπεία μου. Με βοήθησε στην πνευματική μου υγεία το ότι ήξερα πως υπηρετώ την πατρίδα μου προσφέροντας στους συμπολίτες μου. Αισθάνθηκα καλά», μας λέει.
Μόλις τελείωσαν οι δυο μήνες στο στρατό, «άρχισα να νιώθω ανησυχία, να έχω εφιάλτες». Τότε κατάλαβε ότι επείγει να μπει σε θεραπευτικό πρόγραμμα. «Ξεκίνησα ατομική και ομαδική θεραπεία μαζί με την αδελφή μου, που ήμασταν μαζί στην επίθεση. Είχαμε να διαχειριστούμε το ίδιο τραύμα μέσα στο ίδιο σπίτι, και αυτό ήταν πολύ υποστηρικτικό».
Είναι εύκολο πέντε μήνες μετά, να μιλήσουν για τη στιγμή της επίθεσης; «Εξαρτάται. Όταν ακούσαμε την πρώτη έκρηξη καταλάβαμε ότι κάτι συμβαίνει. Κοιτάζαμε ο ένας τον άλλο. Ωραία, είμαστε στο νότιο Ισραήλ, σκεφτήκαμε αρχικά, μπορεί να είναι αεροπλάνο, αλλά όταν μετά από 3 δευτερόλεπτα ακούσαμε ακόμη τρεις εκρήξεις μαζί με το μπαράζ των ρουκετών, καταλάβαμε», αναφέρει ο Κλιλ, χαρακτηρίζοντας τον ίδιο και την Ντανιέλε «τυχερούς». Και ήταν.
«Ο χώρος του κάμπινγκ μας ήταν στην έξοδο κινδύνου. Βλέποντας τον κόσμο να βγαίνει τρέχοντας και να μπαίνει στα αμάξια του, κάναμε το ίδιο. Αρχίσαμε να τρέχουμε εν μέσω πυροβολισμών και ρουκετών», λέει η Ντανιέλε. «Ενώ τρέχαμε να σωθούμε, γύρισα και είδα έναν τρομοκράτη με χακί πουκάμισο, να προχωρά με αυτοπεποίθηση, ήρεμος, σαν να ήταν βασιλιάς. Ένα αγόρι, ίσως μικρότερο από εμένα, τρέχει, πέφτει, σηκώνεται και τελικά δέχεται μια σφαίρα και πέφτει οριστικά στο έδαφος με το πρόσωπο. Αυτή την εικόνα δεν θα την ξεχάσω όσο ζω. Όταν τον πυροβόλησε, δεν τον ρώτησε αν είναι εβραίος, μουσουλμάνος ή χριστιανός. Ούτε κι εγώ που παραλίγο να δολοφονηθώ δεν ερωτήθηκα αν είμαι εβραία. Απήγαγαν και μουσουλμάνους Βεδουίνους».
«Πίστευα στην ειρήνη – Πλέον δεν τρέφω αυταπάτες»
Ως τις 7 Οκτωβρίου, η Ντανιέλε πίστευε στην ειρήνη. «Τώρα που είδα το μίσος των τρομοκρατών – δεν αναφέρομαι σε όλους τους Παλαιστίνιους, γιατί δεν μισούν όλοι το Ισραήλ – δεν τρέφω αυταπάτες», συνεχίζει διαπιστώνοντας ότι «ποτέ δεν πέθανε ο αντισημιτισμός, ας είμαστε ειλικρινείς. Δεν φούντωσε λόγω της Γάζας. Πάντοτε πρέπει να φυλάγεσαι αν θα μιλήσεις εβραϊκά, αν θα φοράς το αστέρι του Δαυίδ στο λαιμό, είτε βρίσκεσαι στην Αγγλία, όπου έχει αυξηθεί ο αντισημιτισμός, είτε στη Γαλλία, είτε αλλού. Ο αντισημιτισμός είναι πολύ trendy σήμερα, το βλέπουμε στο Tik Tok και στο Instagram. Είμαι 23 ετών και αν θέλω να ψωνίσω, για παράδειγμα σε ένα πολυκατάστημα στο Λονδίνο, πρέπει να φυλάγομαι. Γιατί; Γιατί το 2024 να φοβάμαι και να απειλούμαι; Γιατί ενώ γιόρταζα τη ζωή σε ένα φεστιβάλ με συνομήλικούς μου, έπρεπε να κινδυνεύσει η ζωή μου;» αναρωτιέται.
Υπάρχουν άνθρωποι που αμφισβητούν το Ολοκαύτωμα. «Υπάρχουν και αυτοί που αμφισβητούν την 7η Οκτωβρίου. Ήμουν όμως εκεί και την είδα, την έζησα», συνεχίζει η Ντανιέλε που ως αξιωματούχος του ισραηλινού στρατού, δεν μπορεί να κρίνει την κυβέρνησή της δημοσίως. Ωστόσο, παραδέχεται ότι την ημέρα της επίθεσης «υπήρξε συστημικό κενό. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ ότι θα περνούσαν τόσο εύκολα τα σύνορα χιλιάδες τρομοκράτες. Ήταν πολλά τα κενά. Γίνονται έρευνες. Εύχομαι να μην ξανασυμβεί ποτέ άλλη 7η Οκτωβρίου».
«Είμαστε ένας λαός σε διαρκή άμυνα»
«Το μέγεθος βαρβαρότητας, παρά τα κενά, δεν ήταν κάτι που περιμέναμε», προσθέτει ο Κλιλ. «Αλλά και να εξολοθρευτεί η Χαμάς, θα επιζήσει η ιδεολογία που πρεσβεύει ότι Ισραηλινοί και Μουσουλμάνοι δεν μπορούν να συνυπάρξουν στην ίδια γη. Η ιδεολογία δεν ξεκίνησε με τη Χαμάς, ούτε θα τελειώσει αν εξαφανιστεί».
«Είμαστε ένας λαός σε διαρκή άμυνα», συνεχίζει. «Μας λένε, όπως ο πρόεδρος της Βραζιλίας, ο Λούλα, ότι διαπράττουμε γενοκτονία, ενώ μας επιτέθηκαν στα σπίτια μας και μας σκότωσαν. Το μόνο που θέλουμε είναι να μπορούμε να είμαστε ασφαλείς στη χώρα μας. Βρισκόμαστε σε άμυνα».
«Όταν σε σκοτώνουν και σε βιάζουν δεν κάθεσαι να περιμένεις την επόμενη φορά»
Και οι 30.000 και πλέον νεκροί στη Γάζα, αναμεσά τους τεράστιος αριθμός παιδιών και βρεφών, που οδήγησαν τη διεθνή κοινότητα, ακόμη και τις ΗΠΑ, να ζητούν κατάπαυση του πυρός; «Δεν διαπράττεται γενοκτονία», επιμένει ο 23χρονος Ισραηλινός. «Οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ κάνουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη δουλειά τους, στοχεύοντας σπίτια που κρύβουν οπλισμό και ρουκέτες. Ο κόσμος πάντα παρακολουθεί ό,τι κάνει το Ισραήλ. Είμαστε προσεκτικοί και ακριβείς. Δεν μπήκαμε τυφλά στον πόλεμο. Είναι όμως αδύνατο να μην υπάρξουν παράπλευρες απώλειες. Όταν σε σκοτώνουν, σε βιάζουν, δεν κάθεσαι να περιμένεις την επόμενη φορά που θα ξανασυμβεί», αναφέρει ο νεαρός Ισραηλινός, που πριν τις 7 Οκτωβρίου ήταν σίγουρος ότι «δεν ήθελα να μεγαλώσω τα παιδιά μου στο Ισραήλ. Στο Τελ Αβίβ είναι πιο ακριβά από τη Σιγκαπούρη και τη Νέα Υόρκη».
Μετά το σοκ της σφαγής στο Supernova αναθεώρησε. «Το Ισραήλ είναι το μόνο μέρος όπου έχουμε την δυνατότητα να προστατέψουμε τους εαυτούς μας με το σωστό τρόπο. Δεν πρόκειται να φύγω», τονίζει. «Έχω και αμερικανικό και ευρωπαϊκό διαβατήριο. Αλλά το ισραηλινό είναι το πιο σημαντικό για μένα. Αν αποφασίσω να μετακομίσω από το Ισραήλ, τι θα εμποδίσει τους υπόλοιπους από το να κάνουν το ίδιο; Δεν μπορώ να φανταστώ μέρος στον κόσμο πιο ασφαλές από το Ισραήλ για να περπατώ στο δρόμο, να μιλώ εβραϊκά», αναφέρει η Ντανιέλε.
«Αν φύγω, ποιος θα μείνει στο Ισραήλ;»
«To σύστημα είναι στραβό, όχι μόνο στο Ισραήλ. Παντού. Θα δούμε τι θα γίνει μετά τον πόλεμο. Ελπίζω ότι το Ισραήλ δεν θα ξαναϋποφέρει από άλλη 7η Οκτωβρίου και ότι οι Παλαιστίνιοι δεν θα ξαναϋποφέρουν ποτέ από ενέργειες της Χαμάς και την αντίδραση του Ισραήλ σε αυτές».
Αλλά είναι ρεαλίστρια. «Ίσως την επόμενη βδομάδα ξυπνήσω και δω στις ειδήσεις νέο τρομοκρατικό χτύπημα στο Ισραήλ. Μπορεί να μην τελειώσει αυτό ποτέ, οποιαδήποτε κυβέρνηση κι αν έχουμε και με τον καλύτερο πρωθυπουργό, εφόσον και στα 10χρονα έχουν διδάξει ότι είναι αμαρτία να είσαι εβραίος. Αλλά αν φύγω, ποιος θα μείνει στο Ισραήλ;» αναρωτιέται η Ντανιέλε.
