Γιορτάζεται στις 7 Μαρτίου η 76η επέτειος του εορτασμού της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου με τη Μητέρα Ελλάδα. Μια ιστορική επέτειος που έβαλε τέλος στη μακρόχρονη ξένη δουλεία στα μαρτυρικά νησιά μας και οι βασανισμένοι κάτοικοι της άρχισαν πλέον να αναπνέουν τον αέρα της ελευθερίας που για εκατοντάδες χρόνια είχαν στερήσει οι κατακτητές.
Τη μέρα αυτή ο τότε βασιλιάς Παύλος μαζί με όλη τη βασιλική οικογένεια, βρέθηκε στη Ρόδο για να «σφραγίσει» με την παρουσία του το μεγάλο αυτό γεγονός και να επισημοποιήσει όλα όσα προηγήθηκαν για να φτάσει η πολυπόθητη μέρα της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στον ελληνικό κορμό.
7 Μαρτίου 1948 η βασιλική οικογένεια κατά την έπαρση της ελληνικής σημαίας στον εορτασμο της Ενσωμάτωσης.
Η υποδοχή στη βασιλική οικογένεια ήταν ενθουσιώδης από τους κατοίκους του νησιού. Ο τότε δήμαρχος Ρόδου Γαβριήλ Χαρίτος παρέδωσε στο βασιλιά το χρυσό κλειδί της πόλης, ενώ ακολούθησε μεγάλη παρέλαση και το γεγονός ολοκληρώθηκε με πολλές άλλες εκδηλώσεις που ανέδειξαν και την ελληνικότητα των νησιών της Δωδεκανήσου.
Είναι, όμως, η 7 η Μαρτίου 1948 η πραγματική ημέρα της Ενσωμάτωσης των νησιών με την Ελλάδα? Ασφαλώς, όχι!.. Πρόκειται για μια «παραποίηση της ιστορίας» αφού η πραγματική επέτειος είναι η 31η Μαρτίου 1947, την ημέρα δηλαδή που οι Βρετανία παρέδωσε τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα και έγινε στο κυβερνείο της Ρόδου η υποστολή της βρετανικής σημαίας και η έπαρση της ελληνικής. Και από τη στιγμή εκείνη, όλες οι εξουσίες στα Δωδεκάνησα περιήλθαν στο ελληνικό κράτος.
Η ιστορική τελετή
Στις 12 ακριβώς το μεσημέρι της 31ης Μαρτίου 1947 ο βρετανός ταξίαρχος Πάρκερ και ο αντιναύαρχος Περικλής Ιωαννίδης μπροστά στο Βωμό της Πατρίδας στάθηκαν ο ένας δίπλα στον άλλο και ενώ η μπάντα παιάνιζε τον εθνικό ύμνο της Βρετανίας έγινε η υποστολή της βρετανικής σημαίας και ακολούθησε η έπαρση της ελληνικής και καθώς γινόταν η ανάκρουση του εθνικού μας ύμνου, σύσσωμο το δημοτικό συμβούλιο με επικεφαλής τον τότε δήμαρχο Γαβριήλ Χαρίτο είχε γονατίσει, ενώ οι χιλιάδες κάτοικοι του νησιού παραληρούσαν από ενθουσιασμό.
Στη συνέχεια , ένας βρετανός αξιωματικός διάβασε την προκήρυξη του ταξίαρχου Πάρκερ που ανέφερε τα εξής: «Κατόπιν αποφάσεως των Συμμάχων όπως παραδοθεί η στρατιωτική διοίκησις Δωδεκανήσου , εγώ ο ταξίαρχος Πάρκερ προκηρύσσω: Παραδίδω την στρατιωτικήν διοίκησιν εις τον Έλληνα στρατιωτικόν διοικητήν.»
Και ενώ το πλήθος πανηγύριζε ο υπασπιστής του αντιναυάρχου Περικλή Ιωαννίδη διάβασε την παρακάτω προκήρυξη: «Έχων υπ όψιν απόφασιν των Συμμάχων όπως παραδώσουν την διοίκησιν της Δωδεκανήσου Προκηρύσσω Αναλαμβάνω από της 12ης ώρας σήμερον την στρατιωτικήν διοίκησιν της Δωδεκανήσου.» Από εκείνη τη στιγμή τα Δωδεκάνησα ήταν ελεύθερα και ελληνικά.
Αμέσως μετά την τελετή ,όλος ο κόσμος άρχισε να κινείται προς μία κατεύθυνση ,γεγονός που προκάλεσε την απορία του παριστάμενου τότε πολιτικού συμβούλου του αντιναυάρχου Περικλή Ιωαννίδη(και πρώτου Προέδρου της Δημοκρατίας) Μιχαήλ Στασινόπουλου και η απάντηση που πήρε ήταν «όλοι αυτοί πάνε στο νεκροταφείο για να πούνε στους νεκρούς ότι είμαστε πια ελεύθεροι.»
31 Μαρτίου 1947 έπαρση ελληνικής σημαίας στη Ρόδο.
Πως ορίστηκε η ημερομηνία
Την επομένη της τελετής πέθανε ο βασιλιάς Γεώργιος και ανέλαβε στη θέση του ο τότε διάδοχος Παύλος που ήταν παντρεμένος με τη Φρειδερίκη και είχαν τρία παιδιά, τη Σοφία, τον Κωνσταντίνο και την Ειρήνη.
Ήταν μια περίοδος που η κατάσταση στην Ελλάδα ήταν τεταμένη λόγω το εμφύλιου πολέμου , ενώ ήταν γνωστός ο ρόλος των Βρετανών και η επιρροή τους στα εσωτερικά της χώρας μας. Η ζωή στη Δωδεκάνησο ήταν πολύ δύσκολη. Τα νησιά μόλις είχαν απαλλαγεί από τον ξενικό ζυγό. Όλοι προσπαθούσαν να ορθοποδήσουν. Οι πληγές από τον πόλεμο ήταν ακόμη αγιάτρευτες και τα Ανάκτορα έψαχναν…ημερομηνία για να καθορίσουν την ημέρα εορτασμού της επετείου της Ενσωμάτωσης.
Δημοσίευμα αθηναικής εφημερίδας που αναφέρει ότι ο βασιλιάς Παύλος θα ορίσει την ημερομηνία εορτασμού της Ενσωμάτωσης για την 7 Μαρτίου 1948
Τελικά την απόφαση πήρε ο ίδιος ο βασιλιάς Παύλος ύστερα από εισήγηση του τότε αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Κ.Σοφούλη όπως αναφέρει δημοσίευμα αθηναϊκής εφημερίδας στις 9 Φεβρουαρίου 1948! «Βασιλική διαταγή και τα σκυλιά δεμένα» και ο Παύλος αποφάσισε για τις 7 Μαρτίου 1948, μια ημερομηνία παντελώς άσχετη με τα ιστορικά γεγονότα της Δωδεκανήσου.
Έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες και μια αναφέρει ότι ήταν απόφαση των Βρετανών που δεν ήθελαν την 31 η Μαρτίου 1947 γιατί την ημέρα εκείνη έγινε η υποστολή της βρετανικής σημαίας και μάλιστα σε μια περίοδο που κυριαρχούσε το καθεστώς τους σε όλο τον κόσμο !..Αυτή είναι μια πιθανή εκδοχή.
Η υποστολή της Βρετανικής σημαίας.
Πάντως , το γεγονός του καθορισμού της 7ης Μαρτίου προκάλεσε δυσφορία και ποικίλα σχόλια, μάλιστα ο διοικητής του Ιερού Λόχου και πρωταγωνιστής του απελευθερωτικού αγώνα της Δωδεκανήσου συνταγματάρχης Χριστόδουλος Τσιγάντες αρνήθηκε να παραστεί στον επίσημο εορτασμό το 1948 στη Ρόδο.
Όμως, προηγήθηκαν και πολλά άλλα σημαντικά γεγονότα που αξίζει να αναφερθούν για να καταδειχθεί ο ρόλος πολλών και διαφόρων για να αγνοηθεί η 31η Μαρτίου 1947.
Είναι γνωστό ότι στις 8 Μαΐου 1945 στη Σύμη ,οι Γερμανοί παρέδωσαν τα Δωδεκάνησα στους Βρετανούς και στον Ιερό Λόχο. Η επέτειος αυτή εορτάζεται-και δικαίως-στη Σύμη, δεδομένου ότι ουσιαστικά ήταν και ο τέλος του β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη. Την επομένη ήρθαν οι Βρετανοί στρατιώτες στη Ρόδο και η ημέρα αυτή περιλαμβάνεται στο «επετειακό ημερολόγιο» και γιορτάζεται στη Ρόδο. Οι Ιερολοχίτες (πολλοί από τους οποίους ήταν Δωδεκανήσιοι) δεν τους επέτρεψαν να μεταβούν στη Ρόδο, αλλά τους κράτησαν δύο μέρες στη Σύμη, γιατί προφανώς ήθελαν να εμφανιστούν οι Βρετανοί ως οι ελευθερωτές και όχι και οι Έλληνες πολεμιστές!.
Η πραγματική ημέρα της Ενσωμάτωσης
Έτσι, λοιπόν, η εορτάζεται η 9η Μαίου 1945 στη Ρόδο, δηλαδή η ημέρα που ξεκινά η διετής βρετανική κατοχή στα Δωδεκάνησα, ενώ αγνοείται παντελώς η 31η Μαρτίου 1947 που είναι η πραγματική ημέρα της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου. Πριν από αρκετά χρόνια έγινε μια συζήτηση στη Βουλή για την αλλαγή της ημερομηνίας του εορτασμού, αλλά το θέμα δεν προχώρησε.
Το 2017 ο τότε δήμαρχος Ρόδου αείμνηστος Φώτης Χατζηδιάκος οργάνωσε εκδηλώσεις στις 31 Μαρτίου για να εορταστεί το γεγονός. Ανάλογες εκδηλώσεις έγιναν και το 2018, αλλά η επόμενη δημοτική αρχή δεν συνέχισε τον εορτασμό.
Και μια προσωπική μαρτυρία: Έζησα την 31η Μαρτίου 1947 όντας μαθητής της Αμαραντείου Σχολής. Όλοι οι μαθητές με τον διευθυντή μας Γεώργιο Παπαιωάννου-Ζίγδη (πατέρα του πολιτικού Γιάννη Ζίγδη) και τον δάσκαλο παπα-Αναστάση Κυριατσούλη είχαμε συγκεντρωθεί στην κεντρική πλατεία της Ρόδου. Και όταν ανέβαινε η ελληνική σημαία στον ιστό του κτιρίου της νομαρχίας, είχαμε γονατίσει και εμείς.
Όμως ,καθώς ανέβαινε η σημαία, έμπλεξε στο σχοινί, οπότε ο ιερολοχίτης Γιάννης Καζάς(υπασπιστής του Χριστόδουλου Τσιγάντε) σαν αίλουρος ανέβηκε στον ιστό και την ξέμπλεξε!.. Ειπώθηκε ότι ήταν ένα «κακό σημάδι» και την επόμενη μέρα ο θάνατος του βασιλιά Γεωργίου αποδόθηκε στο περιστατικό αυτό !…
Ο Γιώργος Ζ. Ζαχαριάδης είναι δημοσιογράφος ,ανταποκριτής (1964-2012) των εκδόσεων του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη(ΔΟΛ)
