Οι αρχές του Ιράν προσπαθούν να πείσουν τους ψηφοφόρους να προσέλθουν στις κάλπες ενόψει των βουλευτικών εκλογών της 1ης Μαρτίου, αλλά οι εκκλήσεις δείχνουν να πέφτουν στο κενό καθώς οι ιρανικός λαός αντιμετωπίζει ζητήματα όπως η προβληματική οικονομία και η αυξανόμενη πολιτική δυσπιστία.
Επιπλέον, οι μνήμες από τη βίαιη καταστολή του κινήματος διαμαρτυρίας που ακολούθησε τη δολοφονία από τις αρχές της Μάχσα Αμινί, γιατί δεν φορούσε σωστά τη μαντήλα της, τον Σεπτέμβριο του 2022, είναι ακόμα νωπές.
Σε αυτές τις εκλογές, περίπου 15.000 υποψήφιοι διαγωνίζονται για τις βουλευτικές εκλογές των 290 εδρών και 144 διεκδικούν τις 88 έδρες της Συνέλευσης των Εμπειρογνωμόνων, η οποία έχει την εξουσία να διορίζει τον Ανώτατο Ηγέτη, την ανώτατη πολιτική αρχή στο Ιράν.
Ο Ανώτατος Ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ είναι 84 ετών και έτσι αυτή η επερχόμενη Συνέλευση θα επιλέξει τον διάδοχό του εάν αυτός πεθάνει κατά τη διάρκεια της οκταετούς θητείας του σώματος.
Τι λένε οι υπέρμαχοι της αποχής
Η προσέλευση των ψηφοφόρων αναμένεται να είναι σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ, την ώρα που οι υποψήφιοι που αντιτίθενται στην τρέχουσα σκληροπυρηνική ισλαμική κυβέρνηση αποκλείονται από την εκλογική διαδικασία με διάφορες προφάσεις, εν μέσω εκτεταμένης καταστολής της αντίθετης προς την κυβέρνηση άποψης.
«Όχι, δεν θα ψηφίσω», είπε στο CNN μια 23χρονη Ιρανή από την Τεχεράνη. «Οι εκλογές αυτές είναι σόου και προπαγάνδα και, κατά τη γνώμη μου, η συμμετοχή σημαίνει συνενοχή και βοηθά στην πολιτική προπαγάνδα της κυβέρνησης», τόνισε, ζητώντας να μην αναφερθεί το όνομα της υπό το φόβο της σύλληψης από τις αρχές.
Η προπαγάνδα του καθεστώτος
Από την πλευρά του, το καθεστώς προσπαθεί να φέρεί τους πολίτες στις κάλπες, χρησιμοποιώντας ως επιχείρημα τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα. Ο Ανώτατος Ηγέτης Χαμενεΐ κάλεσε τους Ιρανούς να παρουσιαστούν στα εκλογικά τμήματα, γράφοντας στο X ότι «οι εκλογές είναι ο κύριος πυλώνας της Ισλαμικής Δημοκρατίας». Προειδοποίησε επίσης τους Ιρανούς ότι ο εχθρός θα επιδιώξει να τους αποθαρρύνει από το να ψηφίσουν, και έτσι το να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα είναι ευθύνη τους αλλά και μια μορφή αντίστασης.
«Όλοι θα πρέπει να ξέρουν ότι η εκπλήρωση αυτών των καθηκόντων και ευθυνών είναι μια πράξη τζιχάντ στην αντιμετώπιση του εχθρού, γιατί εκείνος δεν θέλει να εκπληρωθούν αυτά τα καθήκοντα», ανέφερε ο Χαμενεΐ στους Tehran Times.
Από την πλευρά του, ο Hamidreza Moghadamfar, στέλεχος των Φρουρών της Επανάστασης, του σώματος που προστατεύει το αρτηριοσκληροτικό ισλαμικό καθεστώς του Ιράν, δήλωσε ότι «οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές της σφαγής δεκάδων χιλιάδων γυναικών και παιδιών στη Γάζα είναι οι ίδιοι που καλούν τον λαό του Ιράν να μην ψηφίσει. Είναι οι εχθροί της δημοκρατίας μας».
Αυτή η ρητορική των αρχών είναι «μια απέλπιδα προσπάθεια να φέρουν τους ανθρώπους στις κάλπες», τόνισε στο CNN ο Άλεξ Βατάνκα, ιδρυτής του Προγράμματος για τοΙράν στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής της Ουάσιγκτον, προσθέτοντας ότι αυτό είναι «τυπικό» της εποχής του Χαμενεΐ.
Από την άλλη πλευρά, ο Φόαντ Ιζάντι, αναπληρωτής καθηγητής στη σχολή παγκόσμιων σπουδών του Πανεπιστημίου της Τεχεράνης, ανέφερε ότι δεν είναι δύσκολο να ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή κάνοντας έκκληση στην εθνική ενότητα κατά των ΗΠΑ και του Ισραήλ, καθώς οι περισσότεροι Ιρανοί είναι εξοργισμένοι με τις εικόνες αιματοχυσίας που βλέπουν από τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς.
Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις
Παρόλα αυτά, οι έρευνες δείχνουν πως παρότι η πλειοψηφία των Ιρανών αντιτίθενται στη συνεχιζόμενη επίθεση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, εντούτοις οι εκκλήσεις αυτές δεν είναι πιθανό να επηρεάσουν πολύ μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων που έχουν επιλέξει να απέχουν.
Εφόσον η κυβέρνηση έχει επανειλημμένα χρησιμοποιήσει τον πόλεμο της Γάζας «για τη δική της προπαγάνδα», όσοι αντιτίθενται στην κυβέρνηση αλλά υποστηρίζουν τους Παλαιστίνιους «προτιμούν να σιωπούν για το θέμα» προκειμένου να αποφύγουν να θεωρηθούν ως υποστηρικτές της ατζέντας των αρχών, ανέφερε η 23χρονη γυναίκα στο CNN.
Μπορεί μάλιστα οι δημοσκοπήσεις που έχουν δημοσιοποιηθεί πριν από τις φετινές εκλογές να είναι ελάχιστες, τα αποτελέσματα αυτών που δημοσιοποιήθηκαν όπως προβλέπουν ρεκόρ χαμηλής συμμετοχής. Σε συνέντευξη του τον περασμένο Δεκέμβριο στο ιρανικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων ISNA, ο Hassan Moslemi Naeini, επικεφαλής του κρατικού Ακαδημαϊκού Κέντρου για την Εκπαίδευση, τον Πολιτισμό και την Έρευνα, είπε ότι μόνο το 27,9% των ερωτηθέντων στην τελευταία του έρευνα δήλωσε ότι «θα συμμετάσχει σίγουρα στις εκλογές». Την ίδια ώρα, το 36% απάντησε ότι «δεν υπάρχει περίπτωση να συμμετάσχει στις εκλογές».
