Ο ειδικός σε θέματα Ισλάμ και Μέσης Ανατολής αναλύει τις συνέπειες της παραίτησης της κυβέρνησης της Παλαιστινιακής Αρχής και της απόφασης ταφόπλακα στην προοπτική ίδρυσης ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους της Κνεσσέτ.
Μια παραίτηση. Αναπάντεχη (;). Του πρωθυπουργού Μοχάμαντ Σταγιέχ και της κυβέρνησης της Παλαιστινιακής Αρχής. Μόλις λίγα εικοσιτετράωρα μετά την σχεδόν ομόφωνη απόφαση της Κνεσσέτ-ταφόπλακα στην προοπτική ίδρυσης ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, η οποία «τάραξε τα λιμνάζοντα πολιτικά ύδατα στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη», σύμφωνα με τον ειδικό σε θέματα Ισλάμ και Μέσης Ανατολής, δρ. Ευάγγελο Βενέτη.
Κι, επομένως, μπορεί να εκληφθεί «ως απάντηση κι επικοινωνιακή προσπάθεια του Μαχμούντ Αμπάς να βγάλει την Φάταχ και τις υπόλοιπες εκκοσμικευμένες πολιτικές οργανώσεις από την ανυποληψία στην οποία έχουν περιέλθει ενώπιον της παλαιστινιακής κοινής γνώμης ως αποτέλεσμα της κραυγαλέας, μειοδοτικής στα μάτια των Παλαιστινίων, απραξίας της ξεδοντιασμένης Παλαιστινιακής Αρχής στον πόλεμο της Λωρίδας της Γάζας», εκτιμά μιλώντας στο ΒΗΜΑ ο μεσανατολόγος, διαβλέποντας ότι ο Αμπάς «με το βλέμμα στραμμένο στην μεταπολεμική πολιτική σκηνή, επιχειρεί να βγει από το πολιτικό αδιέξοδο, να επιβιώσει πολιτικά και να στείλει το πολιτικό μήνυμα προς δύο κατευθύνσεις: αφενός, στο εσωτερικό αποβλέπει στην δημιουργία κλίματος ενότητας, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για συναντίληψη και συνεργασία με την Χαμάς και την Ισλαμική Τζιχάντ. Αφετέρου, δείχνει να ενδίδει εν μέρει στις αμερικανικές πιέσεις για “κυβέρνηση τεχνοκρατών” χωρίς την συμμετοχή της Χαμάς».
Εξάλλου, το μεταπολεμικό διακύβευμα για τους Παλαιστινίους, εκτιμά ο επιστημονικός συνεργάτης του ΕΛΙΑΜΕΠ σε θέματα Μέσης Ανατολής, «είναι η δημιουργία ενός κοινού πολιτικού μετώπου των Ισλαμιστών της Χαμάς και των εκκοσμικευμένων της Φάταχ. Αν και οι ΗΠΑ και το Ισραήλ υπονομεύουν συστηματικά την παλαιστινιακή ενότητα, ο παράγοντας που θα υπαγορεύσει τις πολιτικές εξελίξεις στην Παλαιστίνη θα είναι το αποτέλεσμα στο πεδίο της μάχης, όπου η Χαμάς κερδίζει, έως τώρα, τον πόλεμο. Αυτό το γνωρίζει καλά ο Αμπάς που προσπαθεί να επιβιώσει πολιτικά».
Γιατί μια παραίτηση έχει αποκλειστικά τις συγκεκριμένες συνδηλώσεις; Δεν υπήρχαν και εσωτερικές διενέξεις στην Παλαιστινιακή Αρχή;
Παρότι υπάρχουν διενέξεις κι αντεγκλήσεις εντός της Παλαιστινιακής Αρχής για την παθητική στάση της στον πόλεμο της Λωρίδας, η παραίτηση Σταγιέχ δεν είναι αυθόρμητη κι αυθεντική αντίδραση του παλαιστίνιου πρωθυπουργού στον πρόεδρο Αμπάς. Δεν αντανακλά την υπάρχουσα διαίρεση στις τάξεις του Οργανισμού για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Οι αξιωματούχοι της Παλαιστινιακής Αρχής και οι εκπρόσωποι της Οργάνωσης για τη Απελευθέρωση της Παλαιστίνης έχουν περιορισμένο περιθώριο αντίστασης στο Ισραήλ, επειδή αφενός βρίσκονται υπό την διαρκή επιτήρηση των ισραηλινών υπηρεσιών πληροφοριών, αφετέρου οι περισσότεροι αξιωματούχοι έχουν συμβιβασθεί κι ικανοποιηθεί με την περιορισμένης κλίμακας εξουσία που ασκούν στην Δ. Όχθη και τον μισθό που εισπράττουν με την ενθάρρυνση του Ισραήλ. Όποιος αξιωματούχος κι απλό μέλος της Παλαιστινιακής Αρχής επιχειρήσει να αμφισβητήσει το status quo της ισραηλινής κατοχής φυλακίζεται ή κινδυνεύει να χάσει την ζωή του. Αν ο Σταγιέχ ήθελε πραγματικά να αμφισβητήσει το status quo δεν θα παραιτείτο αλλά θα επιχειρούσε την ανατροπή του Μαχμούντ Αμπάς. Επομένως, ενόψει της διαφαινόμενης ανακωχής του Ραμαζανιού η παραίτηση Σταγιέχ είναι μέρος της ενορχηστρωμένης προσπάθειας του ίδιου του Μαχμούντ Αμπάς σε συνεργασία με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ να δημιουργήσει μια νέα κυβέρνηση τεχνοκρατών για την ανοικοδόμηση της Γάζας μεταπολεμικά. Με την Παλαιστιναική Αρχή να φιλοδοξεί να αναλάβει από το Ισραήλ την εξουσία στην Γάζα, εφόσον η Χαμάς εξουδετερωθεί ή συμβιβασθεί πολιτικά.
Εναλλακτική υπάρχει;
Ναι. Ο Αμπάς μεθοδεύει μια νέα κυβέρνηση που θα αποκαλείται κυβέρνηση εθνικής ενότητας σε συνεργασία με την Χαμάς στο ενδεχόμενο να υπάρξει μόνιμη ανακωχή μεταξύ Χαμάς και Νετανιάχου.
Πιστεύετε ότι θα δούμε κι άλλες αλλαγές στην Παλαιστινιακή Αρχή το προσεχές διάστημα; Ωστόσο, με τον Αμπάς αμετακίνητο;
Ναι, ενδεχομένως να υπάρξει νέα κυβέρνηση τεχνοκρατών χωρίς όμως να αντικατασταθεί ο πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς. Η Παλαιστινιακή Αρχή θα συνεχίσει τους πολιτικούς τακτικισμούς διατήρησης της εξουσίας στην Δ. Όχθη αποφεύγοντας να συγκρουσθεί με το Ισραήλ, την στιγμή που η Χαμάς διεξάγει τον πραγματικό πόλεμο στην Γάζα εκθέτοντας κι απονομιμοποιώντας τον Αμπάς στην Δ. Όχθη. Η επιρροή της Χαμάς στην Δ. Όχθη αυξάνεται διαρκώς, απειλώντας με ανατροπή την συνεργάσιμη με τον εχθρό Παλαιστινιακή Αρχή της Φάταχ.
Πιστεύετε, επομένως, ότι μετά τον πόλεμο ο Αμπάς θα καταφέρει να «επιβιώσει» για ακόμη μια φορά και θα έχει μερίδιο στην «μοιρασιά»;
Βραχυπρόθεσμα σε αυτό ελπίζει ο ίδιος βασισμένος στην στήριξη του Ισραήλ, της Ιορδανίας, της Σ. Αραβίας και της Αιγύπτου, όχι όμως και στην παλαιστινιακή κοινή γνώμη. Μεσοπρόθεσμα όμως η δημοτικότητα της Χαμάς στην κοινή γνώμη της Δ. Όχθης θα δημιουργήσει ένα νέο πολιτικό σκηνικό, την «Γαζοποίηση της Δυτικής Όχθης», όπου ο Αμπάς θα περιθωριοποιηθεί με την πάροδο του χρόνου.
Πώς θα μπορούσε να απαντήσει η παλαιστινιακή πλευρά στην απόφαση της Κνεσέτ για μη ίδρυση παλαιστινιακού κράτους;
Ιδανικά, με την δημιουργία κυβέρνησης ενότητας μεταξύ της Φάταχ και της Χαμάς, έστω και στα χαρτιά, σε πρώτη φάση. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει όμως την ριζοσπαστικοποίηση της Φάταχ και την σύγκρουση με το Ισραήλ στην Δ. Όχθη.
Γιατί η Κνεσετ προέβη όμως τόσο προκλητικά σ’ αυτή την απόφαση όταν οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, αραβικά κράτη και διεθνείς φορείς, μιλούν αταλάντευτα αποκλειστικά για λύση των δυο κρατών;
Πρόκειται για σπασμωδική αντίδραση του σιωνιστικού κινήματος εντός κι εκτός Ισραήλ έναντι του επιχειρησιακού Βατερλώ του Ισραήλ στον πόλεμο που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου. Η κίνηση της Κνεσέτ αντανακλά την δυσμενή θέση στην οποία έχουν περιέλθει οι συντηρητικές δυνάμεις στο Ισραήλ, λόγω της αποτυχίας του Ισραήλ στον εν εξελίξει πόλεμο.
Τον τελευταίο λόγο για το μέλλον της Παλαιστίνης θα τον έχει τελικά το Ισραήλ;
Τον τελευταίο λόγο θα έχει εκείνος που θα νικήσει στον πόλεμο. Η Χαμάς αναδεικνύεται στρατηγικά νικήτρια ακόμη και με ισοπαλία.
Πώς θα έπρεπε να έχει αντιδράσει στην απόφαση της Κνεσέτ ο αραβικός κόσμος;
Θα έπρεπε να στηρίξει μια νέα κυβέρνηση ενότητας για την Παλαιστίνη μεταξύ της Χαμάς και της Φάταχ. Ενώ ο αραβικός κι ο ισλαμικός κόσμος είναι στο πλευρό των Παλαιστινίων, τα καθεστώτα ορισμένων αραβικών χωρών δεν εκφράζουν την γνώμη των λαών τους. Αντί να υποστηρίζουν την Παλαιστινιακή Αντίσταση, μένουν απαθείς. Με την αμφισβήτηση του status quo στο Άντεν, το Μέτωπο της Αντίστασης για την Παλαιστίνη δείχνει τον δρόμο της αλλαγής στα φιλαμερικανικά καθεστώτα ενθαρρύνοντάς τα να διακόψουν τις οικονομικές σχέσεις με το Τελ Αβίβ.
Η επιχείρηση Ασπίδες, στην οποία κακώς μετέχει η Ελλάδα, στο Άντεν με το πρόσχημα της προστασίας της ναυσιπλοΐας, στρέφεται κατά του Διεθνούς Δικαίου και των Παλαιστινίων, καθώς μέσω του Άντεν διέρχεται μεγάλο μέρος των πολεμοφοδίων του Ισραήλ. Κι όλα αυτά την στιγμή που διεξάγεται η συστηματική θηριωδία κατά του παλαιστινιακού άμαχου πληθυσμού με 30.000 νεκρούς εκ των οποίων σχεδόν οι μισοί περίπου είναι παιδιά. Η Ελλάδα πρέπει άμεσα να αναθεωρήσει και να αποσύρει την συμμετοχή της από την εν λόγω επιχείρηση. Η φρεγάτα Ύδρα πρέπει να επιστρέψει στα ελληνικά ύδατα και η Λάρισα να πάψει να έχει ρόλο στην διοίκηση της επιχείρησης.
Για πόσο χρόνο ακόμα αναμένετε να συνεχιστεί ο πόλεμος στη Γάζα;
Ο πόλεμος θα συνεχιστεί μετά την διαφαινόμενη Ανακωχή του Ραμαζανιού για τουλάχιστον έναν με δύο μήνες. Η μάχη της Ράφας θα διεξαχθεί με ένταση μετά το Ραμαζάνι, καθώς το Ισραήλ θα επιχειρήσει να κόψει τις υπόγειες γραμμές ανεφοδιασμού της Χαμάς μέσω του Διαδρόμου της Φιλαδελφείας αλλά και την εξάντληση των πολεμοφοδίων της Χαμάς. Η Χαμάς είναι οπλισμένη για να αντέξει σε βάθος ενός έτους. Ο πόλεμος διαρκείας θα συνεχιστεί κι από τις δύο πλευρές με κύριο διακύβευμα την κόπωση κι αποδυνάμωση, πνευματική κι υλική, του αντιπάλου. Νικητής θα είναι εκείνος που θα αντέξει τις περισσότερες επιθέσεις, κι όχι εκείνος που θα κάνει τις περισσότερες επιθέσεις.