Ξαφνιασμένη η παγκόσμια κοινότητα, την Παρασκευή πληροφορήθηκε τον αιφνίδιο θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι. Οι οικείοι του δηλώνουν συντετριμμένοι και αρνούνται να δεχθούν, ότι ο θάνατος του «εχθρού» του Κρεμλίνου προκλήθηκε από φυσικά αίτια.
Βέβαια, πέρα από τις αδιευκρίνιστες αιτίες του θανάτου του, άγνωστο παραμένει και το σημείο που βρίσκεται το άψυχο σώμα του. Ο Αλξέι Ναβάλνι μέσα από τις εμφανίσεις του στα δικαστήρια, τις δηλώσεις του, αλλά και τις δηλώσεις και τις επαφές με το στενό του περιβάλλον έχει δώσει αρκετές λεπτομέρειες για τους τελευταίους μήνες της ζωής του.
Ο «εχθρός» του Βλαντιμίρ Πούτιν προσπαθούσε ακόμα και από το απομακρυσμένο του κελί να έρχεται σε επαφή με τον έξω κόσμο. Μέσα από τα γράμματά του, ο Αλεξέι Ναβάλνι έδειχνε έναν άνθρωπο που ήλπιζε να συνεχίσει την αντιπολιτευτική του πορεία.
Μπορεί σιγά σιγά μέσα από τις αντίξοες συνθήκες να αρρώσταινε το σώμα του, αλλά το πνεύμα του διατηρούνταν σε πλήρη διαύγεια. Αυτό ήταν κάτι που αποδείκνυαν οι επιστολές του.
Τα γράμματα και τα έγγραφα μέσα από τις φυλακές
Ο Αλεξέι Ναβάλνι τις τελευταίες μέρες της ζωής του τις πέρασε σε απομακρυσμένες φυλακές της Ρωσίας και στα γράμματα που έστελνε στο στενό κύκλο του, δε δίσταζε να περιγράφει αυτά που περνούσε. Τον Ιούλιο έγραψε σε ένα φίλο του «δεν μπορείς να καταλάβεις τη ζωή των ρωσικών φυλακών, «χωρίς να είσαι εδώ». «Αλλά δεν χρειάζεται να είσαι εδώ», του ανέφερε με χιουμοριστική διάθεση.
Τον Αύγουστο σε ακόμα ένα γράμμα του, προσπάθησε να γίνει ακόμα πιο γλαφυρός. «Αν τους πουν να σε ταΐσουν με χαβιάρι, θα σε ταΐσουν με χαβιάρι», σημείωσε αρχικά ο Αλεξέι Ναβάλνι. «Αν τους πουν να σε στραγγαλίσουν μέσα στο κελί σου, θα σε στραγγαλίσουν μέσα στο κελί σου», κατέληξε.
Ο Αλεξέι Ναβάλνι επικοινωνούσε με τον έξω κόσμο και μέσω των δικηγόρων του. Οι ίδιοι δεν μπορούσαν να του δώσουν έγγραφα, σύμφωνα με τους κανόνες του σωφρονιστικού συστήματος της Ρωσίας, αλλά τα κρατούσαν στα παράθυρα επικοινωνίας, κατά την επίσκεψή τους.
Μία φορά οι φρουροί κάλυψαν τα παράθυρα με αλουμινόχαρτο, είχε καταγγείλει ο Αλεξέι Ναβάλνι.
«Οι δικαστικές ακροάσεις παρέχουν ενθουσιασμό»
Ο Αλεξέι Ναβάλνι είχε πει στον ίδιο φίλο σε ακόμα ένα γράμμα του, ότι του άρεσαν οι δικαστικές ακροάσεις. Αυτές γίνονταν είτε για να παραταθεί η φυλάκισή του, κάτι που επιδίωκε το ρωσικό κράτος, είτε για καταγγελίες που υπέβαλε ο ίδιος, σχετικά με τις θεραπείες του.
«Σου αποσπούν την προσοχή και βοηθούν την ώρα να περάσει πιο γρήγορα. Επιπλέον, παρέχουν ενθουσιασμό και μία αίσθηση αγωνιστικότητας και επιδίωξης», έγραψε στην επιστολή του. Ο Αλεξέι Ναβάλνι χρησιμοποιούσε τις δικαστικές ακροάσεις και για να έχει επαφή με το περιβάλλον εκτός φυλακής.
Παράλληλα, τις «χρησιμοποιούσε» και για να περιγελάσει το σύστημα. Τον περασμένο Ιούλιο σε μία από αυτές καταδικάστηκε σε 19 χρόνια κάθειρξης. Στο τέλος της δίκης, χαρακτήρισε «τρελούς» τους δικαστές και τους αστυνομικούς.
Οι συνθήκες στη φυλακή
Σε ένα κρύο, υγρό και κακώς αεριζόμενο κελί, διαστάσεων 3×2 μέτρων πέρασε αρκετές από τις τελευταίες μέρες της ζωής του. Ο Αλεξέι Ναβάλνι βρέθηκε γύρω στις 300 ημέρες στην απομόνωση, κάτι που κατήγγειλε. Το δικαστήριο απέρριψε το αίτημά του για ακόμα μία φορά.
Ο ίδιος έδειχνε να απολαμβάνει τις δύο κούπες βραστό νερό και το αηδιαστικό ψωμί που έτρωγε, σε αντίθεση με άλλους κρατούμενους.
Μπορεί όλα αυτά να ήταν από μόνα τους αρκετά για κάποιον, αλλά ο Αλεξέι Ναβάλνι παραπονιόταν για κάτι εντελώς διαφορετικό. Οι ρωσικές αρχές επέτρεπαν ο κάθε κρατούμενος να έχει μόνο ένα βιβλίο στο κελί του, για να περάσει τις ατελείωτες ώρες που βρισκόταν εκεί.
«Θέλω να έχω 10 βιβλία στο κελί μου», είπε ο ίδιος στο δικαστήριο. Σε μία από τις επιστολές που απέστειλε τον Απρίλιο ανέφερε, ότι προτιμούσε να διαβάζει 10 βιβλία ταυτόχρονα και να τα «εναλλάσσει μεταξύ τους».
Ο Αλεξέι Ναβάλνι μέσα στη φυλακή διάβασε αρκετά βιβλία, που σχετίζονταν με τη Σοβιετική Ένωση. «Η φυλακή, η έρευνα και η δίκη είναι ίδια τώρα με τα βιβλία των σοβιετικών αντιφρονούντων», τόνισε σε ένα γράμμα του.
«Μου λείπει πραγματικά η καθημερινότητα, τα νέα για τη ζωή, το φαγητό, οι μισθοί, τα κουτσομπολιά», συμπλήρωσε ο Αλεξέι Ναβάλνι σε μία από τις επιστολές του.
Η νέα φυλακή
Όλο το προηγούμενο διάστημα που ο Αλεξέι Ναβάλνι βρισκόταν στις ρωσικές φυλακές επικοινωνούσε μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας με τον έξω κόσμο. Όταν μεταφέρθηκε στο Polar Wolf, σε «σκληρές φυλακές ειδικού καθεστώτος» στην Ανταρκτική όλα άλλαξαν.
Μπορούσε να αποστείλει μόνο χειρόγραφα γράμματα, ενώ δεν μπορούσαν να τον επισκεφθούν οι άνθρωποί του. Οι περισσότεροι δικηγόροι του ήταν ήδη φυλακισμένοι εξαιτίας του ότι ανέλαβαν να τον υπερσπιστούν. Έγινε σχεδόν αμέσως αντιληπτό, ότι το Κρεμλίνο προσπαθούσε να τον «φιμώσει».
Λίγο καιρό αργότερα, ήρθε η είδηση του θανάτου του. Οι οπαδοί του λένε ότι οι η κληρονομιά του, εν μέρει και μέσα από τα γραπτά του, θα τον κρατήσουν ζωντανό.
Πηγή: The New York Times