Την ημέρα που συμπληρώνεται ένας χρόνος από την τραγωδία των Τεμπών με τους 57 νεκρούς καλούνται να απολογηθούν στην Ελληνίδα Ευρωπαία Ανακρίτρια Χριστίνα Σαλάππα τα 23 μη πολιτικά πρόσωπα, που είναι κατηγορούμενα για την περίφημη «Σύμβαση 717» που αφορά στην αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης -τηλεδιοίκησης στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο και οι παραλείψεις στην εκτέλεσή της συνδέονται με το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα που πλήρωσαν με τη ζωή τους 57 άνθρωποι.
Η δικαστική λειτουργός, η οποία χειρίζεται τη δικογραφία μετά την ολοκλήρωση της προκαταρκτικής και την άσκηση της ποινικής δίωξης από την Ευρωπαϊκή εισαγγελία, επεξεργάστηκε μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα τα στοιχεία και καλεί σε απολογία τους 23 κατηγορουμένους το πρωί της 28ης Φεβρουαρίου 2024, ημέρα που συμπίπτει με τη συμπλήρωση ενός έτους από το δυστύχημα που έχει συγκλονίσει ολόκληρη την Ελλάδα.
Όλοι οι κατηγορούμενοι αναμένεται να ζητήσουν προθεσμία για να προετοιμάσουν την υπεράσπιση τους σε μια υπόθεση για την οποία η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει διαβιβάσει στη Βουλή δικογραφία για την αναζήτηση τυχόν ποινικών ευθυνών των πρώην υπουργών Κώστα Καραμανλή και Χρήστου Σπίρτζη.
Η ολοκλήρωση της δικαστικής έρευνας αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς αφορά μεν μία αυτοτελή δικογραφία για κακοδιαχείριση σε σχέση με την εκτέλεση της σύμβασης, αλλά αντίγραφό της βρίσκεται ήδη στα χέρια του εφέτη – ειδικού ανακριτή της Λάρισας Σωτήρη Μπακαίμη ,ο οποίος μάλιστα έχει διευρύνει τον αρχικό κατάλογο των κατηγορουμένων και έχει συμπεριλάβει ορισμένα εκ των προσώπων που είναι κατηγορούμενα και στην υπόθεση της σύμβασης 717.
Για την επίμαχη σύμβαση, υπενθυμίζεται ότι η ποινική δίωξη είχε ασκηθεί σε βάρος 23 προσώπων – 18 εκ των οποίων είναι δημόσιοι υπάλληλοι – για σειρά κακουργηματικών πράξεων όπως απάτη, απιστία, ψευδή βεβαίωση ,με σκοπό τον παράνομο προσπορισμό οφέλους , ηθική αυτουργία στην απάτη και τις ψευδείς βεβαιώσεις.
Συγκεκριμένα κατηγορούμενοι ενώπιον της Ευρωπαίας ανακρίτριας θα βρεθούν:
- 14 δημόσιοι υπάλληλοι της ΕΡΓΟΣΕ, για απάτη σχετική με τις επιχορηγήσεις. Δύο εξ αυτών κατηγορούνται, επίσης, για ψευδή βεβαίωση με σκοπό τον προσπορισμό αθέμιτου οφέλους σε άλλον·
- 4 δημόσιοι υπάλληλοι της Ελληνικής Διαχειριστικής Αρχής του Επιχειρησιακού Προγράμματος Υποδομών Μεταφορών, Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΥΔ/ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ), για απιστία κονδυλίων·
- 5 νόμιμοι εκπρόσωποι και υπάλληλοι της Αναδόχου Κοινοπραξίας, για ηθική αυτουργία σε απάτη σχετική με τις επιχορηγήσεις και ηθική αυτουργία σε ψευδή βεβαίωση με σκοπό τον προσπορισμό αθέμιτου οφέλους σε άλλον.
Η «Σύμβαση 717»
Οι κατηγορίες αφορούν την εκτέλεση της Σύμβασης για την αποκατάσταση του Συστήματος Σηματοδότησης-Τηλεδιοίκησης του σιδηροδρομικού τμήματος Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Προμαχώνας, η οποία υπεγράφη το 2014, με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2016 – γνωστή ως “Σύμβαση 717”. Το 2019 υπογράφηκε Συμπληρωματική Σύμβαση σχετικά με το ίδιο έργο, με την οποία τροποποιήθηκε το αρχικό φυσικό αντικείμενο της Σύμβασης 717. Η Συμπληρωματική Σύμβαση προέβλεπε την κατασκευή ενός εντελώς νέου συστήματος Σηματοδότησης με νέες μονάδες τηλεμετρίας, ώστε να είναι δυνατή η επικοινωνία και η μετάδοση δεδομένων μεταξύ των σιδηροδρομικών σταθμών, καθώς και από τους σιδηροδρομικούς σταθμούς στα κέντρα ελέγχου.
Και οι δύο Συμβάσεις συγχρηματοδοτήθηκαν από το Ταμείο Συνοχής της Ε.Ε., στο πλαίσιο του προγράμματος «Εκσυγχρονισμός Σηματοδότησης-Τηλεδιοίκησης και εγκατάσταση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ελέγχου Αμαξοστοιχιών (ETCS)», με την συνεισφορά της Ε.Ε. να ανέρχεται σε ποσοστό 85%.
Σύμφωνα με την ποινική έρευνα, χορηγήθηκαν συνολικά επτά παράνομες παρατάσεις της αρχικής Σύμβασης, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΡΓΟΣΕ. Για τον λόγο αυτό, μετά την πάροδο περισσότερων από εννέα ετών από την υπογραφή της Σύμβασης 717, το έργο δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την εκτίμηση των εισαγγελέων που διενήργησαν την προκαταρκτική έρευνα, παρά το γεγονός ότι τα στοιχεία που υπέβαλαν οι υπάλληλοι της ΕΡΓΟΣΕ ήταν προδήλως μη ορθά και ελλιπή, οι δημόσιοι υπάλληλοι της Διαχειριστικής Αρχής ενέκριναν την χορήγηση των αντίστοιχων ενισχύσεων, προκαλώντας ζημία στα οικονομικά συμφέροντα της Ε.Ε. και του Ελληνικού Δημοσίου ύψους άνω των 15,6 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει ήδη διαβιβάσει στον αρμόδιο Έλληνα εισαγγελέα αντίγραφο της δικογραφίας προκειμένου να ερευνηθεί η τυχόν τέλεσης της πράξης της παράβασης καθήκοντος από τους Επιθεωρητές-Ελεγκτές της Ελληνικής Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ) της Ελλάδας, στους οποίους ανατέθηκε από τις εθνικές Εισαγγελικές Αρχές η διενέργεια ελέγχου σχετικά με την εκτέλεση της Σύμβασης 717.
Με βάση αυτό το φάκελο διενεργείται προκαταρκτική εξέταση για ενδεχόμενες ποινικές ευθυνες των ελεγκτών από την Εισαγγελία Πρωτοδικων Αθηνών.