Οι πυροσβέστες συχνά βάσιζαν το σχεδιασμό τους στις πιο δροσερές και υγρές συνθήκες της νύχτας που τους βοηθούσαν να περιορίσουν τις ανεξέλεγκτες δασικές πυρκαγιές. Αλλά οι αρχές που έδωσαν τη μάχη με μια μεγάλη πυρκαγιά σε ένα δάσος της Αυστραλίας πριν λίγο καιρό, αιφνιδιάστηκαν όταν ξέσπασε μια πυροθύελλα γύρω στις 11:30 μ.μ.

Από τον καπνό και τις στάχτες σχηματίστηκαν σύννεφα που έφεραν αστραπές και απειλητικούς ανέμους. Τα πυροσβεστικά κλιμάκια κλήθηκαν να αποσυρθούν από τις παρυφές της πυρκαγιάς, εκεί όπου θα ήταν μεν ασφαλείς, αλλά θα μπορούσαν να κάνουν ελάχιστα για την καταπολέμηση της φωτιάς. Η πυρκαγιά συνέχισε να καίει επί σχεδόν δύο εβδομάδες ακόμη, καταστρέφοντας αρκετά κτίρια.

«Πραγματικά μας διέλυσε, επειδή ήταν τόσο αργά τη νύχτα», είπε ο Μπρον Γουότερς, αξιωματικός της Αγροδασικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας της Νέας Νότιας Ουαλίας, ο οποίος συντόνιζε τις προσπάθειες πυρόσβεσης από το κέντρο διοίκησης σε μια κοντινή πόλη. «Καμία από τις προβλέψεις που είχαμε λάβει δεν προέβλεπε κάτι τέτοιο», είπε μιλώντας για την πυροθύελλα.

Οι πυροσβέστες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ, προβληματίζονται για το γεγονός ότι οι πυρκαγιές καίνε πιο ενεργά τη νύχτα, ανατρέποντας μια βασική υπόθεση στην οποία βασίζονταν ανέκαθεν οι αρχές. Αυτό δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο τις προσπάθειες των χωρών για την καταπολέμηση των πυρκαγιών, οι οποίες σύμφωνα με πολλούς επιστήμονες αναμένεται να γίνουν μεγαλύτερες και συχνότερες σε ορισμένα μέρη, καθώς η κλιματική αλλαγή συμβάλλει στην επιμήκυνση της περιόδου των πυρκαγιών.

Οι πυροσβέστες προσπαθούν να προσαρμοστούν και χρησιμοποιούν επικουρικά drones και αεροσκάφη για την κατάσβεση των πυρκαγιών ή τον καλύτερο εντοπισμό τους τη νύχτα. Οι ερευνητές μελετούν εντατικότερα τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται οι πυρκαγιές τη νύχτα, καθώς και το κατά πόσον η κλιματική αλλαγή αποδυναμώνει το λεγόμενο και «νυχτερινό φράγμα» στη δραστηριότητα των πυρκαγιών.

Εν προκειμένω δεν διακυβεύεται μόνο η ικανότητα των πυροσβεστών να προστατεύουν ανθρώπους και περιουσίες, αλλά και η προσωπική τους ασφάλεια. Η νυχτερινή πυρόσβεση μπορεί να γίνει επικίνδυνη λόγω της μειωμένης ορατότητας και της κόπωσης, που αυξάνουν την πιθανότητα οι πυροσβέστες να εκτιμήσουν λανθασμένα τη συμπεριφορά της φωτιάς.

Ο κίνδυνος τη νύχτα έγκειται εν μέρει στο ότι οι ομάδες πυρόσβεσης «μπορεί να μην είναι τόσο προσεκτικές όσο θα μπορούσαν ή θα έπρεπε να είναι», επισήμανε ο Rich Elliott, αναπληρωτής διοικητής της Υπηρεσίας Πυρόσβεσης και Διάσωσης της κοιλάδας Kittitas στην πολιτεία της Ουάσινγκτον και πρόεδρος της επιτροπής αντιπυρικής πολιτικής στη Διεθνή Ένωση Αρχηγών Πυροσβεστικών Υπηρεσιών. «Στις 2 η ώρα τη νύχτα κάνουν την υπόθεση ότι πρόκειται για μια συνηθισμένη πυρκαγιά, ότι δεν πρόκειται να πάει πουθενά, και μετά διαπιστώνεις ότι πάει».

Συνήθως, οι χαμηλότερες θερμοκρασίες και η υψηλότερη υγρασία κατά τη διάρκεια της νύχτας λειτουργούν ως φρένο για την πυρκαγιά, επιτρέποντας στη βλάστηση να ανακτήσει την υγρασία που χάνεται με τη ζέστη της ημέρας. Οι πυροσβέστες συχνά χρησιμοποιούν αυτόν τον χρόνο για να πυρπολήσουν τη βλάστηση στην πορεία μιας πυρκαγιάς ώστε να της στερήσουν την καύσιμη ύλη, επειδή αυτές οι καύσεις είναι συνήθως ευκολότερο να ελεγχθούν τη νύχτα. Το σκοτάδι δίνει επίσης στους πυροσβέστες την ευκαιρία να ξεκουραστούν και να αναδιατάξουν τα μέσα για την επόμενη ημέρα – οι νυχτερινές βάρδιες έχουν συνήθως λιγότερους πυροσβέστες σε υπηρεσία.

Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες δείχνουν αύξηση της νυχτερινής δραστηριότητας των πυρκαγιών. Οι θερμότερες και ξηρότερες νύχτες αφαιρούν υγρασία από τη βλάστηση, ξηραίνουν τα φυτά και τα καθιστούν πιο επιρρεπή στην καύση, λένε κάποιοι επιστήμονες.

«Εύλογα ως τώρα είχαμε επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στις ημερήσιες και τις ακραίες συνθήκες», δήλωσε ο Hamish Clarke, κύριος ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης που μελετά τις πυρκαγιές. «Όμως οι παρατηρήσεις των πυροσβεστών, οι ανεπίσημες αναφορές και τα βελτιωμένα σύνολα δεδομένων μας βοηθούν να εντοπίσουμε νυχτερινά μοτίβα».

Δασοπυροσβέστες των EIRIF, των Ομάδων Επέμβασης και Αρωγής σε Δασικές Πυρκαγιές, επιχειρούν για την κατάσβεση της πυρκαγιάς στο Τιχαράφε, στη Λα Πάλμα των Καναρίων Νήσων, Ισπανία, 16 Ιουλίου 2023. Φωτ.: REUTERS/Borja Suarez

Χρησιμοποιώντας δορυφορικά δεδομένα, οι ερευνητές της Δασικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ και άλλοι διαπίστωσαν ότι ένα μέγεθος της δραστηριότητας των πυρκαγιών που ονομάζεται ισχύς της ακτινοβολίας της πυρκαγιάς αυξήθηκε τη νύχτα κατά 54% από το 2012 έως το 2020 στις ηπειρωτικές ΗΠΑ σε σύγκριση με το διάστημα 2003-2011. Τα δεδομένα δείχνουν ότι η αύξηση της νυχτερινής δραστηριότητας των πυρκαγιών ξεπέρασε την αύξηση της ημερήσιας δραστηριότητας – αν και το αποτέλεσμα αυτό οφείλεται εν μέρει στον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι δορυφορικοί αισθητήρες κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας.

Μια άλλη ομάδα Αμερικανών ερευνητών διαπίστωσε ότι στο διάστημα μεταξύ 1979 και 2020 ο συνολικός ετήσιος αριθμός των εύφλεκτων νυχτερινών ωρών είχε αυξηθεί κατά 110 ώρες. Μια δορυφορική καταγραφή έδειξε ότι οι νυχτερινές πυρκαγιές έγιναν περίπου 7% πιο έντονες από το 2003 έως το 2020, σύμφωνα με τη μελέτη.

«Δεν νομίζω ότι είναι υπερβολή να πούμε ότι είναι πολύ πιθανόν αυτή η αύξηση των εύφλεκτων νυχτών να οφείλεται στην ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή», δήλωσε ο Τζον Αμπατζόγλου, καθηγητής κλιματολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας Merced και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

Πολλές φωτιές κατά την καταστροφική περίοδο των πυρκαγιών της Αυστραλίας το 2019-20 αιφνιδίασαν τις αρχές καθώς εξαπλώνονταν γρήγορα τη νύχτα, και ο τρόπος με τον οποίο οι πυροσβέστες εδώ αναθεωρούν την τακτική τους θα μπορούσε να παράσχει χρήσιμες πληροφορίες στις αρχές άλλων χωρών.

Οι ερευνητές που ανέλυσαν τις τιμές του δείκτη κινδύνου πυρκαγιάς για την περίοδο 2019-20 διαπίστωσαν ότι η μέγιστη τιμή για ένα σημείο καταγράφηκε στις 2 π.μ. και όχι αργά το απόγευμα, όταν ο δείκτης θα ήταν πιο πιθανό να κορυφωθεί. Μια κυβερνητική έκθεση επεσήμανε ότι υπήρχε περιορισμένη δυνατότητα καταστολής των πυρκαγιών τη νύχτα και συνέστησε στις αρχές να αναπτύξουν ένα πρόγραμμα πυρόσβεσης από αέρος που να επιτρέπει στα εναέρια μέσα να επιχειρούν τη νύχτα.

Η πολιτεία της Βικτόριας, στην οποία ανήκει και η Μελβούρνη, δοκιμάζει εδώ και χρόνια τη χρήση ελικοπτέρων για νυχτερινές ρίψεις νερού, αν και το πρόγραμμα μέχρι πρόσφατα είχε μόνο πιλοτικό χαρακτήρα, λένε αξιωματούχοι. Οι πιλότοι των πυροσβεστικών αεροσκαφών εξακολουθούν να μην επιχειρούν τη νύχτα αν δεν έχουν προηγουμένως επιθεωρήσει την περιοχή κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ελπίζουν να το καταφέρουν αυτό στο μέλλον, γεγονός που θα επιτρέψει την ταχεία επέμβαση των εναέριων μέσων σε περίπτωση που μια νέα πυρκαγιά αρχίσει να εξαπλώνεται τη νύχτα.

Οι πυροσβέστες διερευνούν επίσης τη δυνατότητα ρίψης εμπρηστικών υλών από μη επανδρωμένα αεροσκάφη, στο πλαίσιο νυχτερινών επιχειρήσεων με τη μέθοδο του αντιπυρός. «Είναι ασφαλέστερο από το να πετάνε άνθρωποι και πληρώματα με ελικόπτερα», σχολίασε ο Alen Slijepcevic, υποδιοικητής της Αγροδασικής Πυροσβεστικής Αρχής της Βικτόριας.

Στη γειτονική πολιτεία της Νέας Νότιας Ουαλίας, στην οποία ανήκει και το Σίδνεϊ, οι αρχές αγόρασαν πρόσφατα ένα ελικόπτερο Σινούκ CH-47 αξίας περίπου 6 εκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο θα φέρει ειδικό εξοπλισμό, όπως μια μεγάλη εσωτερική δεξαμενή, που θα του επιτρέπει να επιχειρεί για την κατάσβεση πυρκαγιών τη νύχτα. Η πυροσβεστική υπηρεσία έχει δοκιμάσει μικρότερα ελικόπτερα εφοδιασμένα με εξοπλισμό νυχτερινής όρασης για ρίψεις νερού στο σκοτάδι.

Ελικόπτερο της πυροσβεστικής υπηρεσίας ρίχνει επιβραδυντικό υγρό στην πυρκαγιά «Whittier» στην κομητεία της Σάντα Μπάρμπαρα, Καλιφόρνια, ΗΠΑ, 11 Ιουλίου 2017. Λόγω των υψηλών θερμοκρασιών στις δυτικές ΗΠΑ και τον Καναδά έχουν ξεσπάσει πυρκαγιές σε πολλές πολιτείες και επαρχίες. Φωτ.: EPA/STRINGER

Ο Ρομπ Ρότζερς διοικητής της Αγροδασικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας της Νέας Νότιας Ουαλίας, δήλωσε ότι οι αρχές σκοπεύουν να δοκιμάσουν τη χρήση ελικοπτέρων για την αερομεταφορά πυροσβεστών στο πεδίο της πυρκαγιάς τη νύχτα.

«Κατά πόσον η αποτελεσματικότητα των νυχτερινών επεμβάσεων τίθεται εν αμφιβόλω από την έξαρση της δραστηριότητας της φωτιάς τη νύχτα δεν το γνωρίζω, αλλά και πάλι θα είναι καλύτερο από το να βασιζόμαστε μόνο στις ημερήσιες επιχειρήσεις», δήλωσε.

Ορισμένοι ερευνητές προειδοποιούν ότι δεν αναμένεται να είναι όλες οι πυρκαγιές πιο ενεργές τη νύχτα και ότι υπάρχουν και άλλοι παράγοντες πέρα από την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή που μπορούν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά μιας φωτιάς. Σε μια μελέτη για την Καλιφόρνια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι πυρκαγιές που προκαλούνται από τους καταβάτες ανέμους που είναι γνωστοί ως φαινόμενα Santa Ana και Diablo, που συχνά εκδηλώνονται τη νύχτα, είναι πιθανό να μειωθούν στο μέλλον, πλην όμως οι πυρκαγιές που συνδέονται με θερμές και ξηρές συνθήκες και ασθενέστερους ανέμους ενδεχομένως θα αυξηθούν.

Κατά τον Greg Mullins, τέως διοικητή της πυροσβεστικής υπηρεσίας της Νέας Νότιας Ουαλίας, ο οποίος έχει βοηθήσει στην καταπολέμηση των αγροδασικών πυρκαγιών, οι νέες τεχνικές μπορεί να αποδειχθούν ανεπαρκείς εάν οι νυχτερινές πυρκαγιές συνεχίσουν να γίνονται πιο σφοδρές. Είναι υπέρ της επένδυσης σε μεθόδους έγκαιρης ανίχνευσης ώστε να αποτρέπεται η εξάπλωση των πυρκαγιών.

Αναφερόμενος στην ενισχυμένη ένταση των νυχτερινών πυρκαγιών, ο Mullins, πλέον μέλος του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Climate Council, δήλωσε: «Αχρηστεύει όλα τα παραδοσιακά εργαλεία».

Η πολιτεία Κουίνσλαντ της Αυστραλίας δοκιμάστηκε από τις νυχτερινές πυρκαγιές τον Οκτώβριο, όταν η φωτιά κατέστρεψε περισσότερα από 50 σπίτια κοντά στην κωμόπολη Τάρα και ανάγκασε εκατοντάδες ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Η αστυνομία ανακοίνωσε ότι σημειώθηκε ένας θάνατος εξαιτίας της πυρκαγιάς. Αυστραλοί ερευνητές εξέτασαν αργότερα στοιχεία από δορυφόρους και διαπίστωσαν ότι οι νυχτερινές εστίες φωτιάς στην περιοχή ήταν τουλάχιστον πενταπλάσιες από τον μέσο όρο.

Αξιωματικοί της Πυροσβεστικής δήλωσαν ότι λόγω της ταχείας εξάπλωσης της φωτιάς κατά τη διάρκεια της νύχτας, οι πυροσβέστες δεν είχαν καμία δυνατότητα να προβούν σε ανάσχεση ή οριοθέτησή της. Ο Joel Gordon, αξιωματικός της Αγροδασικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας του Κουίνσλαντ, ο οποίος επόπτευε τις επιχειρήσεις από ένα φυλάκιο διοίκησης, δήλωσε ότι οι φλόγες έφταναν σε ύψος τα 60 μέτρα τη νύχτα και εξέπεμπαν μια έντονη κόκκινη λάμψη επί ώρες.

«Ήταν πραγματικά μια κατάσταση Αρμαγεδδώνα», είπε.

Μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Mike Cherney στο mike.cherney@wsj.com