Στους δύο (του πάνελ για την Κεντροαριστερά) χωρά σίγουρα και τρίτος. Πιθανόν και τέταρτος όπως διεφάνη με την ουρανοκατέβατη και απροειδοποίητη, σχεδόν καταδρομική, εμφάνιση του Στέφανου Κασσελάκη στο θέατρο Άλφα.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ήλθε, αποδοκιμάστηκε από μερίδα, είδε, άκουσε και απήλθε δίχως να απευθύνει εν τέλει χαιρετισμό όπως του είχε προταθεί από τον δημοσιογράφο – συντονιστή Δημήτρη Τερζή. «Έχω εκπρόσωπο, τον Διονύση» αποκρίθηκε με χαμόγελο προτιμώντας απλώς να τείνει χείρα (φιλίας δεν γνωρίζουμε) προς τους ομιλητές και ν’ αποχωρήσει πολύ πιο αθόρυβα απ’ όσο τη στιγμή της εισόδου του στον χώρο.
Ένα οργανωμένο επικοινωνιακό τρικ ή μια ενέργεια απόλυτου αυθορμητισμού, την ώρα που όλο το προηγούμενο διάστημα η πρωτοβουλία μάζωξης υποβαθμιζόταν από την Κουμουνδούρου, η -ορισμένου χρόνου- παρουσία του Στ. Κασσελάκη κατέδειξε και επικύρωσε περίτρανα ένα πράγμα: το έντονο ενδιαφέρον που μέσα σε λίγες ημέρες αναπτύχθηκε στη σφαίρα της πολιτικής ζωής (κέντρα και παράκεντρα) για την εκδήλωση της «Εφημερίδας των Συντακτών», το απόγευμα της Τρίτης.
Όπως το επιβεβαίωσε επίσης η πληθώρα θεατών, πολιτικών (Δραγασάκης, Τσακαλώτος, Βίτσας, Χριστοφιλοπούλου, Μαργαρίτης, Κοτσακάς, Μπατζελή κ.α) και μη, που κατέκλυσαν από νωρίς τα καθίσματα, τους διαδρόμους, το φουαγιέ και τις σκάλες προς την αίθουσα.
«Δεν θ’ ανταλλάξουμε όρκους αιώνιας αγάπης»
Όχι, η Έφη Αχτσιόγλου, ο Μανώλης Χριστοδουλάκης και ο Διονύσης Τεμπονέρας (με τη σειρά που κάθονταν και μίλησαν) δεν ερωτεύτηκαν ξαφνικά με την πρώτη ματιά, παραμονή του Αγίου Βαλεντίνου. Ούτε εννοείται πως πρόλαβαν ν’ αγαπηθούν τόσο βαθιά. Γνωρίζονταν άλλωστε εκ των προτέρων. «Δεν θ’ ανταλλάξουμε όρκους αιώνιας αγάπης», διευκρίνισε στην αρχή της ομιλίας του ο βουλευτής του ΠαΣοΚ, φροντίζοντας με αμεσότητα και χιούμορ να διαλευκάνει το τοπίο.
Στις δύο ώρες πάντως που διήρκεσε η σχετικά σύντομη συζήτηση για ένα τόσο μεγάλο θέμα συμφώνησαν, εμμέσως πλην σαφώς, πως συντρέχει πια ο λόγος να ξαναβρεθούν εν ευθέτω χρόνω. Να διευρύνουν των κύκλο επαφών και ν’ ανοίξουν, ίσως μαζικότερα, τον διάλογο για τη μετάβαση στο επόμενο στάδιο της «τριγωνικής» σχέσης τους.
Περισσότερο δηλαδή με «φλερτ» σε πρώιμη μορφή του έμοιαζε η κουβέντα τους για το μέλλον του προοδευτικού χώρου στην Ελλάδα και το πώς αυτός είναι εφικτό να φρενάρει, αν όχι να σταματήσει πλέον, τη «νεοδεξιά» του Κυριάκου Μητσοτάκη και το «bullying» που ασκεί – όπως γλαφυρά περιγράφηκε.
«Δεν αφορά πρόσωπα»
Η ΕΦ.ΣΥΝ έψαχνε απάντηση στο «ποιος» θα καταφέρει να σταθεί απέναντι στην κυριαρχία του νυν πρωθυπουργού, αλλά στις τοποθετήσεις τους οι τρεις ομιλητές αποπειράθηκαν ν’ απαντήσουν πρωτίστως στο «πώς». Ο τρόπος έδειξε να τους νοιάζει περισσότερο αυτήν την περίοδο.
«Δεν αφορά πρόσωπα» η φόρμουλα αποδόμησης του αντιπάλου, όπως η σημείωσε η Έφη Αχτσιόγλου. Πόσο μάλλον «λαμπερούς ηγέτες που δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα». Κάποιον Μεσσία δηλαδή. Διότι σε μια τέτοια περίπτωση «θα είχε λυθεί» ήδη το πρόβλημα. Σχετίζεται αντιθέτως με «ποιο πολιτικό σχέδιο» μπορεί να έχει αποτέλεσμα όλη αυτή η προσπάθεια.
«Χρειαζόμαστε προσθέσεις κι όχι αφαιρέσεις»
Αναγνωρίζοντας άπαντες τις διαφορετικές καταβολές και προσεγγίσεις τους στον πολιτικό ιστό, αποτύπωσαν με σχετική σαφήνεια πως «επείγει περισσότερο από ποτέ», κατά δήλωση του Διονύση Τεμπονέρα, μια σύγκλιση των δυνάμεων αριστερά του πολιτικού κέντρου, καθώς «χρειαζόμαστε προσθέσεις κι όχι αφαιρέσεις».
«Ο πολιτικός χρόνος δεν υπακούει στην πολιτική του ώριμου φρούτου, γιατί σαπίζει», ανέφερε η βουλεύτρια της Νέας Αριστεράς. Ούτε θα πρέπει να επιτραπεί «απέναντι στη δεξιά να σταθεί η ακροδεξιά», όπως υποστήριξε ο κ. Χριστοδουλάκης στη δική του τοποθέτηση.
Αυτή ακριβώς τη συνθήκη ο κ. Τεμπονέρας την ονομάτισε ως «καχεκτική ισορροπία», καθώς όπως συμπλήρωσε σχετικής είναι η πρώτη φορά μετά τη Μεταπολίτευση που το ποσοστό από τα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας είναι συγκριτικά μεγαλύτερο με το αντίστοιχο του χώρου στα αριστερά της.
«Δεν κάνουμε πρόβα συνεργασιών»
Φυσικά και δεν ήταν έκπληξη το γεγονός πως ουδείς εκ των τριών συμμετεχόντων έκανε λόγο για συγχωνεύσεις κομμάτων και γέννηση νέων από τη μήτρα των προηγούμενων. Διαψεύστηκαν πανταχόθεν τέτοια σενάρια κι απορρίφθηκαν μετά βδελυγμίας για το μέλλον.
Είναι δεδομένη η απόσταση που χωρίζει τη μια παράταξη από την επόμενη και ούτω καθεξής, αλλά και του ανταγωνισμού που έχει προκύψει εσχάτως μεταξύ τους, από τους αρχηγούς (Ανδρουλάκη-Κασσελάκη) και τα ηγετικά στελέχη ως τη βάση. Καθείς επαίνεσε αναπόφευκτα τον χώρο του (με τον Δ. Τεμπονέρα να αυτοχαρακτηρίζεται καταχρηστικά Επιμηθέας, ουχί Προμηθέας) και ενίοτε αντιπολιτεύτηκε τους άλλους για χειρισμούς και θέσεις.
«Δεν συζητάμε επ’ ουδενί για συγκολλήσεις και συζητήσεις σε σκοτεινούς διαδρόμους» ανέφερε ο Μαν. Χριστοδουλάκης, πολλώ δε μάλλον «δεν κάνουμε πρόβα συνεργασιών», όπως έσπευσε να εξηγήσει η Ε. Αχτσιόγλου για να μην υπάρξει η όποια παρερμηνεία.
Επειδή παρόλα αυτά «δεν μπορούμε να χαρίσουμε την αξιοπρέπεια της μεσαίας τάξης στη ΝΔ» αναζητείται η φόρμουλα συνεννόησης και σύμπλευσης σε τομείς που είναι πράγματι εφικτό να επιτευχθούν. Με στόχο πλέον «ένα κοινωνικό μέτωπο απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό» που, στη μορφή του Κ. Μητσοτάκη, κατά τον Δ. Τεμπονέρα «ξεπουλάει, στραγγαλίζει, παρακολουθεί και νομοθετεί εις βάρος των ελευθεριών ως διαμεσολαβητής παρασιτικών συστημάτων».
Οι προϋποθέσεις μιας δυνητικής σύγκλισης κεντροαριστερών δυνάμεων
Τα περιθώρια υπάρχουν συμπέραναν και οι τρεις ομιλητές, καθώς «είναι περισσότερα αυτά που μας ενώνουν». Υπό την προϋπόθεση ότι κάθε φορέας, χωρίς ν’ αρνηθεί ή να διαπραγματευτεί την ταυτότητα και την ιδεολογική βάση του, θα λειτουργήσει «χωρίς ίχνος μικροκομματικής ιδιοτέλειας» ή «πολιτικές ανασφάλειες» έτσι ώστε τα διάφορα ρυάκια αμφισβήτησης να μετατραπούν σε «παλλαϊκό ποτάμι που θα δώσει διέξοδο κι ανάσα», όπως συμπλήρωσε ο Πατρινός εργατολόγος και μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ.
Κατά την πρώην υπουργό Εργασίας άλλωστε «έχει κλείσει η εποχή που η Αριστερά ήταν στα χαρακώματα». Τον ρόλο αυτόν τον έχουν αναλάβει εξωκοινοβουλευτικοί σχηματισμοί, επισήμανε. Άρα απαιτούνται «οπωσδήποτε προγραμματικές θέσεις» και ταυτόχρονα μια «στοιχειώδη πολιτική σοβαρότητα, διότι με την πολιτική δεν παίζουμε», σχολίασε.
Γι’ αυτό και «την πολιτική θα τη νικήσει η πολιτική» όπως υπογράμμισε με σιγουριά ο Μαν. Χριστοδουλάκης επισημαίνοντας ακόμη πως «η πρόοδος σημαίνει ανοικτό μυαλό».
«Το πιο εύκολο είναι να κλειστούμε σε μια γυαλιά πολιτικής σταθερότητας, να λέμε όχι και να μην προβάλλουμε τον δρόμο», συμπλήρωσε προτρέποντας στο φινάλε του λόγου του «να κάνουμε μια επιλογή» που θα αφορά το μέλλον κι ας είναι «δύσκολο να παραδεχθούμε ή να διεκδικήσουμε συγκλίσεις».
Εν κατακλείδι, όπως υποστήριξε ο Δ. Τεμπονέρας, ένα ενιαίο μέτωπο «δεν έχει μόνο αμυντικό χαρακτήρα, διεκδικεί κιόλας».
«Θέλω να σου κρατώ το χέρι»
Το φινάλε της εκδήλωσης, λίγο μετά τις 20:30 βρήκε ομιλητές και παριστάμενους ν’ ανταλλάσσουν απόψεις και συμπεράσματα για το περιεχόμενο της συζήτησης που είχε μόλις προηγηθεί. «Θα ακολουθήσουν κι άλλες τέτοιες πρωτοβουλίες» ακούστηκε με βεβαιότητα από μια ομάδα ατόμων που εκείνη τη στιγμή, έβγαιναν από την κεντρική πόρτα του θεάτρου και κατευθύνονταν προς τον κεντρικό δρόμο ενόσω Αχτσιόγλου, Χριστοδουλάκης και Τεμπονέρας έκαναν αισιόδοξες δηλώσεις σύνοψης των όσων ειπώθηκαν.
Ακριβώς δίπλα τους, στη στοά της Πατησίων με τη Στουρνάρη, έστεκε -συμπτωματικά πλην απολύτως καρμικά, άκρως σημειολογικά και συμπερασματικά- η αφίσα της παράστασης του ζεύγους Ιορδανίδη – Ματίκα «Θέλω να σου κρατώ το χέρι». Όπως οραματίζονται κάμποσοι την επόμενη μέρα στην Κεντροαριστερά. Χέρι – χέρι. Εκτός κι αν το πολιτικό «προξενιό» της Τρίτης και 13, γρουσούζικο για τους προληπτικούς, καταλήξει ως το απόλυτο «Φακντ απ» – η δεύτερη εφετινή παράσταση του Άλφα.