Toυς 18 αναμένεται ότι θα φτάσουν το 2024 οι Σύμμαχοι του ΝΑΤΟ που τηρούν τις υποχρεώσεις τους στις αμυντικές δαπάνες δεσμεύοντας τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ με την Ελλάδα να παραμένει στις πρώτες στις θέσεις, αλλά και τη Γερμανία να εντάσσεται στο μπλοκ των χωρών κάτι που δεν ίσχυε μέχρι τώρα.
«Από τότε που έγινε η επενδυτική δέσμευση το 2014, οι Ευρωπαίοι Σύμμαχοι και ο Καναδάς έχουν προσθέσει περισσότερα από 600 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για την άμυνα. Πέρυσι σημειώθηκε μια άνευ προηγουμένου αύξηση 11% στους Ευρωπαίους Συμμάχους και στον Καναδά. Φέτος, αναμένω 18 Σύμμαχοι να ξοδέψουν το 2% του ΑΕΠ τους στην άμυνα» ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Γερμανία φαίνεται ότι καταφέρνει να ξεπεράσει κατάτι το 2% ενώ βρισκόταν κάτω από το όριο με 1,66. Πολύ κοντά βρίσκεται η Γαλλία, η οποία όμως παραμένει εκτός στόχου, ενώ άνοδο αναμένεται να παρουσιάσει και η Τουρκία σε σύγκριση με το 2023.
Ουραγοί στη λίστα των 31 Συμμάχων του ΝΑΤΟ παραμένουν το Λουξεμβούργο με 1,13% και το Βέλγιο με 1,25%. Το Λουξεμβούργο εν τούτοις λόγω των πολλών πολιτών άλλων χωρών που εργάζονται στη χώρα και δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι, έχει συνάψει ειδική συμφωνία έτσι ώστε ο στόχος να είναι επί του εθνικού εισοδήματος και όχι επί του ΑΕΠ, καθώς όπως επισημαίνουν σε περίπτωση που ο υπολογισμός γινόταν όπως για τους υπόλοιπους Συμμάχους θα έπρεπε να ξοδεύουν περίπου 1 εκατομμύριο ευρώ το χρόνο για κάθε στρατιώτη.
Όπως επισημαίνει το ΝΑΤΟ, το 2014, τρεις Σύμμαχοι δέσμευσαν το 2% του ΑΕΠ ή περισσότερο για την άμυνα. Σε συλλογική βάση, το 2014, οι Σύμμαχοι του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη επένδυσαν το 1,47% του συνδυασμένου ΑΕΠ τους στην άμυνα. Αυτό το ποσοστό αυξάνεται σταθερά σε μια δεκαετία και θα φτάσει το 2% το 2024 για πρώτη φορά. Από το 2014, οι Ευρωπαίοι Σύμμαχοι και ο Καναδάς θα έχουν προσθέσει περισσότερα από 600 δισεκατομμύρια δολάρια για την άμυνα μέχρι το τέλος του 2024.
«Επικίνδυνες» και «ανεύθυνες» οι δηλώσεις Τραμπ σύμφωνα με την Τζούλιαν Σμιθ
Τα νέα στοιχεία δημοσιεύονται στον απόηχο των δηλώσεων του Αμερικανού πρώην Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων τονίζοντας ότι θα ενθάρρυνε τη Μόσχα να επιτεθεί στις χώρες που είναι εκτός του 2% στις αμυντικές τους δαπάνες, απορρίπτοντας ουσιαστικά το άρθρο 5 σύμφωνα με το οποίο εάν μέλος του ΝΑΤΟ δεχτεί επίθεση, κάθε άλλο μέλος της Συμμαχίας θα θεωρήσει αυτή την πράξη βίας ως ένοπλη επίθεση εναντίον όλων των μελών και θα λάβει τις ενέργειες που κρίνει απαραίτητες για να βοηθήσει τον Σύμμαχο.
Για «επικίνδυνες» και «ανεύθυνες» δηλώσεις έκανε λόγο, η Πρέσβης του ΝΑΤΟ, Τζούλιαν Σμιθ σε ενημέρωση δημοσιογράφων στις Βρυξέλλες εν όψει της Συνόδου των Υπουργών Άμυνας αύριο, 15 Φεβρουαρίου.
«Η ενθάρρυνση του Κρεμλίνου να επιτεθεί σε οποιοδήποτε σύμμαχο του ΝΑΤΟ ή έδαφος της Συμμαχίας θέτει πραγματικά τους στρατιώτες μας, τους στρατιώτες των ΗΠΑ και τους στρατιώτες των Συμμάχων μας σε μεγαλύτερο κίνδυνο» τόνισε η Τζούλιαν Σμιθ.
«Πρέπει να αντιληφθούμε ότι ένα ισχυρό ΝΑΤΟ είναι σημαντικό για την Ευρώπη», αλλά επίσης είναι «σημαντικό για τις ΗΠΑ» διεμήνυσε ο Γενς Στόλτενμπεργκ τονίζοντας ότι «η κριτική που ακούμε δεν βασικά για το ΝΑΤΟ, έχει να κάνει με τους Συμμάχους που δεν ξοδεύουν αρκετά για το ΝΑΤΟ κι αυτή είναι σωστή επισήμανση». Ο ΓΓ της Συμμαχίας απέφυγε να αναφερθεί συγκεκριμένα στην «ενθάρρυνση Τραμπ προς τη Μόσχα», εστιάζοντας στο ότι «όλη η ιδέα του ΝΑΤΟ είναι ότι επίθεση σε έναν Σύμμαχο θα ενεργοποιήσει απάντηση από ολόκληρη τη Συμμαχία».
«Το ΝΑΤΟ δεν είναι Συμμαχία α λα καρτ»
Ταυτόχρονα, η εκπρόσωπος της Κομισιόν, Ναμπίλα Μασράλι επανέλαβε ότι «το ΝΑΤΟ δεν είναι Συμμαχία α λα καρτ» απαντώντας εκ νέου στις δηλώσεις Τραμπ.
Για τις αρρυθμίες που θα έφερνε στο ΝΑΤΟ, αλλά και στην ΕΕ ενδεχόμενη επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, μίλησε στο Βήμα, ο Αντιπρόεδρος του German Marshall Fund, Ίαν Λέσσερ. Όσον αφορά δήλωση του πρώην Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας του Τραμπ, Τζον Μπόλτον, οποίος χτύπησε το καμπανάκι λέγοντας ότι «το ΝΑΤΟ θα ήταν σε πραγματικό κίνδυνο» (cnn 12/02), o Ίαν Λέσσερ συμφωνεί «με την έννοια ότι δεν είναι απαραίτητα επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αποχωρούσαν από το ΝΑΤΟ. Νομίζω ότι είναι μάλλον δύσκολο να γίνει. Θα υπήρχε μεγάλη αντιπολίτευση στη Γερουσία ή αλλού. Αλλά επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να συμπεριφέρονται με τρόπους που κάνουν το ΝΑΤΟ λιγότερο λειτουργικό και λιγότερο πολύτιμο. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι για να συμβεί αυτό. Φυσικά, ο Τζον Μπόλτον, έχοντας υπηρετήσει στην κυβέρνηση Τραμπ, είναι σε θέση να κατανοήσει τα αισθήματα του προέδρου. Οπότε, ναι, συμμερίζομαι αυτήν την ανησυχία».
Eπιπλοκές θα δημιουργούσε όμως και στις σχέσεις Ουάσιγκτον-Βρυξελλών πιθανή επάνοδος του Τραμπ στην εξουσία με τον κ. Λέσσερ να εξηγεί ότι «δεν έχει ποτέ το ίδιο ενδιαφέρον ή την ίδια εκτίμηση για την Ευρωπαϊκή Ένωση με οποιονδήποτε τρόπο. Ακόμη μία διακυβέρνηση Τραμπ, θα ήταν κάτι που θα είχε σοβαρές επιπτώσεις στη σχέση μεταξύ Ουάσιγκτον και Βρυξελλών. Όχι μόνο στη σχέση, γενικά πέρα από τον Ατλαντικό, αλλά ειδικά για τον ρόλο της ΕΕ ως συνομιλητή στις διατλαντικές σχέσεις».
Η Βορειοτλαντική Συμμαχία ωστόσο ουδεμία διάθεση δείχνει να επιβραδύνει τη βοήθεια προς την Ουκρανία ζήτημα στο οποίο θα εστιάσουν οι Υπουργοί Άμυνας της Συμμαχίας.
Σύμφωνα με προσχέδιο της δήλωσης ΝΑΤΟ-Ουκρανίας, αναμένεται να τονιστεί ότι μία ισχυρή και ανεξάρτητη Ουκρανία είναι ζωτικής σημασίας για την σταθερότητα στην Ευρω-Ατλαντική περιοχή, ενώ θα επισημανθεί ότι το μέλλον της χώρας είναι στο ΝΑΤΟ αποφεύγοντας την ίδια ώρα σαφείς αναφορές σε χρονοδιαγράμματα.
