Ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα είναι τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν χθες στην εκδήλωση του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα, η οποία ήταν αφιερωμένη στον ψηφιακό μετασχηματισμό της Δικαιοσύνης, που παρότι βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι κοινό μυστικό πως συντελείται με πολύ αργούς ρυθμούς.
Παρόντες μάλιστα στην εκδήλωση ήταν, μεταξύ άλλων, οι δύο κατεξοχήν αρμόδιοι υπουργοί: O υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης, καθώς επίσης και ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, οι δύο υπουργοί εξέφρασαν τη βούληση της κυβέρνησης για επίσπευση των διαδικασιών, με σκοπό να αλλάξει το καθόλου τιμητικό στατιστικό στοιχειό που αναφέρει πως στην Ελλάδα χρειάζονται κατά μέσο όρο πάνω από 600 μέρες για την εκδίκαση των υποθέσεων σε πρώτο βαθμό, ενώ στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες το αντίστοιχο απαιτούμενο χρονικό διάστημα είναι από 100 έως 200 ημέρες.
Καθόλου ικανοποιημένο από την ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης το 82%
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης παρουσιάστηκε επίσης σχετική έρευνα της εταιρείας Good Affairs, από τον αναλυτή δεδομένων Γιώργο Τράπαλη, στην οποία καταγράφεται, μεταξύ άλλων ενδιαφερόντων στοιχείων, πως η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων δεν είναι καθόλου ικανοποιημένη από την ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης, σε ποσοστό μάλιστα που αγγίζει το 82%.
Η χρήση ψηφιακών μέσων η μόνη ελπίδα για επίσπευση των διαδικασιών
Παράλληλα, στην ίδια έρευνα καταδεικνύεται πως η χρήση ψηφιακών μέσων από τους φορείς της Δικαιοσύνης στη χώρα μας αποτελεί τη μοναδική ελπίδα των πολιτών για να επισπευθούν οι διαδικασίες. Πιο συγκεκριμένα, το 29% του γενικού πληθυσμού απαντάει η χρήση των ψηφιακών μέσων μπορεί να εξασφαλίσει στον πολίτη καλύτερη ενημέρωση για την υπόθεση του, ενώ το 36% απαντά μάλλον ναι, πράγμα που μας οδηγεί στο συγκεντρωτικό ποσοστό του 65%.
Επιπλέον, το 46% των ερωτηθέντων απαντάει πως θα προτιμούσε το δικαστήριο να επικοινωνεί μαζί τους μέσω e-mail, αφήνοντας αρκετά πίσω, με 33% τον έγγραφο τρόπο. Το 10% επιλέγει την επικοινωνία μέσω GOV, ενώ το 5% με sms. Συνολικά τα ψηφιακά μέσα αθροίζουν ποσοστό της τάξης του 61%.
Τα εμπόδια του ψηφιακού μετασχηματισμού
Η άσκηση πιέσεων από ομάδες συμφερόντων που θα θιγούν, αλλά και η έλλειψη πολιτικής βούλησης είναι οι δύο κύριες αιτίες καθυστέρησης του ψηφιακού μετασχηματισμούς της Δικαιοσύνης, σύμφωνα τόσο με τον γενικό πληθυσμό όσο και μεταξύ των ερωτηθέντων που προέρχονται από τον νομικό κλάδο.
Οι απαραίτητες θεσμικές αλλαγές
Από την πλευρά της, η πρόεδρος του Δικτύου, Άννα Διαμαντοπούλου, ανέφερε στην τοποθέτηση της πως «σήμερα υπάρχουν σε σημαντικό βαθμό οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές προϋποθέσεις να προωθηθούν οι ψηφιακές μεταρρυθμίσεις παράλληλα και ταυτόχρονα με τις μεταρρυθμίσεις του υπουργείου Δικαιοσύνης».
«Οι θεσμικές αλλαγές πρέπει να συμβαδίζουν με την τεχνολογία και να λαμβάνουν υπόψη τις επερχόμενες επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης και στον τομέα της Δικαιοσύνης. Οι θεσμικές αλλαγές πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις υποδομές από τα κτίρια έως τους υπολογιστές και τις νέες αναγκαίες ψηφιακές εφαρμογές.
Πάνω απ’ όλα έχει σημασία η ενεργός συμμετοχή, η επιμόρφωση, η ενθάρρυνση και η αξιολόγηση του ανθρώπινου δυναμικού. Το 2024 δεν νοούνται δικαστές, δικηγόροι, δικαστικοί υπάλληλοι εν ενέργεια που να αγνοούν ή να αρνούνται να ενταχθούν στη νέα πραγματικότητα. Είναι λοιπόν η πολιτική βούληση η οποία ως ατμομηχανή θα κινήσει όλους τους παραπάνω αναφερομένους παράγοντες» πρόσθεσε η κυρία Διαμαντοπούλου.
«Σήμερα βιώνουμε μια έντονη επικαιρότητα με μεγάλα ζητήματα που απασχολούν τη χώρα ιστορικά και που όλα, όπως και η Δικαιοσύνη θα έπρεπε να έχουν το αναπόσπαστο στοιχείο της ψηφιακής διάστασης» κατέληξε.
