Η επιστολή του Αντονι Μπλίνκεν στον Κυριάκο Μητσοτάκη για το εξοπλιστικό πακέτο που προσφέρουν μέσω πλεονάζοντος αμυντικού υλικού οι ΗΠΑ προς την Ελλάδα ξεσήκωσε μια σειρά συζητήσεων για το παρόν και το μέλλον των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας με τα φώτα της δημοσιότητας να πέφτουν αναπόφευκτα πάνω στα F-35. Τα υπερσύγχρονα αμερικανικά μαχητικά πέμπτης γενιάς θα φορέσουν το ελληνικό εθνόσημο κοντά στο τέλος της δεκαετίας (2028-29), θα εισάγουν την Πολεμική Αεροπορία σε μια νέα εποχή και την Ελλάδα σε ένα κλειστό κλαμπ χωρών. Σε ένα κλαμπ που θα ήταν και η Τουρκία αν δεν είχε παραλάβει τους ρωσικούς S-400.
Κόστος και χρονοδιάγραμμα
Το αίτημα της Πολεμικής Αεροπορίας που έγινε δεκτό μέσω της LOA (Letter of Offer and Acceptance) αφορά την απόκτηση 20 αεροσκαφών με την προαίρεση αγοράς ακόμη 20 στο μέλλον. Οι «δόσεις» που θα καταφτάνουν τα αεροσκάφη στην Ελλάδα μένει να φανεί από τις διαπραγματεύσεις των δύο επιτελείων ωστόσο το ταβάνι είναι ο αριθμός 40. Τα F-35 πάντως έχουν μια βασική διαφορά με το υπόλοιπο εξοπλιστικό πακέτο. Κοστίζουν ακριβά, τόσο στην αγορά όσο και στην συντήρηση τους, ενώ απαιτούνται και εκτεταμένες εργασίες αναβάθμισης στις επίγειες εγκαταστάσεις που θα τα φιλοξενήσουν. Η αγορά λοιπόν του συνόλου των μαχητικών φτάνει μέχρι και τα 8,6 δισ. δολάρια με την πρώτη παραγγελία που θα γίνει να είναι σαφώς μικρότερη.
Βέβαια η ελληνική πλευρά θα πρέπει σε δεύτερο χρόνο να διαπραγματευτεί και τον οπλισμό του αεροσκάφους καθώς ουκ ολίγες φορές στο παρελθόν υπήρξε το παράδοξο της προμήθειας σύγχρονων συστημάτων (υποβρυχίων, αρμάτων) χωρίς την ταυτόχρονη πρόβλεψη για τον αντίστοιχο οπλισμό που θα φέρουν. Το F-35 διαθέτει χαρακτηριστικά stealth που καθιστούν το ίχνος του σχεδόν αόρατο στα εχθρικά ραντάρ. Αυτό του επιτρέπει να εισέρχεται και να επιχειρεί σε εναέριο χώρο χωρίς να γίνεται αντιληπτό από τα συστήματα αεράμυνας. Είναι πολλαπλού ρόλου, παντός καιρού και μπορεί να φέρει σε πέρας αποστολές κρούσης και αναγνώρισης. Ολα αυτά τα πετυχαίνει διότι είναι η πιο σύγχρονη πτητική πλατφόρμα της Δύσης, αλλά τα όπλα του είναι μια κρίσιμη παράμετρος.
Ακόμη, πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι το F-35 δεν θα αποτελεί την ραχοκοκαλιά της ΠΑ αλλά την αιχμή του δόρατος καθώς είναι αδύνατο να φτάσει τους αριθμούς των F-16. Η χώρα μας διαθέτει συνολικά 155 F-16 διαφόρων εκδόσεων (83 εκ των οποίων αναβαθμίζονται ήδη σε επίπεδο Viper) και τα οποία πλαισιώνονται από 24 Mirage 2000-5. Σύντομα και τα γαλλικά Rafale (της έκδοσης F3R) θα φτάσουν τα 24 με τα γαλλικά δελταπτέρυγα 4+ γενιάς να διαθέτουν ένα ισχυρό ραντάρ αλλά και τον πύραυλο αέρος αέρος Meteor που τα καθιστά game changer, με την Ελλάδα να δαπανά περίπου 3,5 δισ. για την απόκτησή τους. Με τους παραπάνω υπολογισμούς και με δεδομένη την απόσυρση των γηρασμένων F-4E η ΠΑ θα διαθέτει στο τέλος της δεκαετίας (με μια μοίρα F-35) έναν στόλο συνολικά περίπου 227 σύγχρονων μαχητικών. Στα εναέρια μέσα σημαντική είναι και η παραχώρηση μέσω της EDA δύο μεταγωγικών C-130Η από τα αποθέματα των αμερικανών καθώς η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα διαθεσιμότητας μεταφορικών αεροσκαφών.
Πράσινο φως για τα F-16 στην Τουρκία
Οσο και σε διπλωματικό επίπεδο να μην είναι ορθή η σύνδεση των εξοπλιστικών προγραμμάτων Ελλάδας και Τουρκίας, είναι δεδομένο ότι στην υπόθεση αυτή τηρήθηκαν ορισμένες ισορροπίες από την Ουάσινγκτον η οποία περίμενε την έγκριση της έντασης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ ώστε να εγκρίνει και εκείνη με την σειρά της το αίτημα της Αγκυρας για την αγορά νέων F-16. Μάλιστα, σήμερα Κυριακή (11/2) ο Αμερικανός πρέσβης στην Τουρκία, Τζεφ Φλέικ, με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ αναφέρεται στην ολοκλήρωση της διαδικασίας στο Κογκρέσο για την έγκριση της πώλησης των αεροσκαφών στην Τουρκία. Στο μήνυμα του ο Αμερικανός διπλωμάτης σημειώνει στο Χ: «Η απόφαση του Κογκρέσου αυτή την εβδομάδα να εγκρίνει την απόκτηση 40 νέων και 79 αναβαθμισμένων αεροσκαφών F-16 από την Τουρκία είναι ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός. Ο στόλος των F-16 της Τουρκίας είναι ζωτικής σημασίας για την ισχύ του ΝΑΤΟ, διασφαλίζοντας τη μελλοντική διαλειτουργικότητα μεταξύ των συμμάχων».
Με το βλέμμα στις Constellation
Και ενώ η συζήτηση περιστρέφεται κυρίως γύρω από τα F-35, το αμερικανικό πακέτο έβγαλε ειδήσεις και για το Πολεμικό Ναυτικό το οποίο έχει άμεση ανάγκη από νέες κύριες μονάδες επιφανείας. Μπορεί στα ναυπηγεία του Λοριάν στη Γαλλία να χτίζονται οι φρεγάτες FDI κλάσης «Κίμων» όμως τρία πλοία σε συνδυασμό με τις ΜΕΚΟ δεν μπορούν να καλύψουν τις αυξανόμενες απαιτήσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Έτσι, επιλέχθηκε η ενδιάμεση λύση των τεσσάρων υπό απόσυρση αμερικανικών LCS μέχρι η Ελλάδα να αποκτήσει στο μέλλον φρεγάτες Constellation. Πρόκειται για την αμερικανική παραλλαγή της ιταλικής FREMM με την χώρα μας να εντάσσεται στο πρόγραμμα έχοντας την προοπτική απόκτησης 7 τέτοιων φρεγατών με την συμμετοχή της εγχώριας ναυπηγικής βιομηχανίας. Οι ΗΠΑ θα αποκτήσουν 20 πλοία αυτού του τύπου με το πρώτο να πέφτει στο νερό το 2028 ενώ για την χώρα μας αποτελεί ένα στοίχημα με ορίζοντα δεκαετίας. Το κόστος μιας τέτοιας φρεγάτας ανέρχεται περίπου στα 1,2 δισ. δολάρια.
