Ο άνθρωπος αξίζει να στέκεται όρθιος και πάντα να υπερασπίζεται την αλήθεια. Καμία θεωρία και καμία ιδεολογία δεν μπορεί να αρνηθεί την αλήθεια ως οδηγό προσανατολισμού, ως ηθική αρχή και αξία, ως δύναμη εξύψωσης και απελευθέρωσης. Η αλήθεια δεν μπορεί παρά να συμπορεύεται με την αγάπη. Ο Χριστιανισμός έχει κατακτήσει έναν ηγεμονικό ρόλο σε παγκόσμια κλίμακα ως θρησκεία της αγάπης (παρά τα πολλά εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο όνομά του) και έχει αναμφίβολα καταστεί ακρογωνιαίος πυλώνας του σύγχρονου πολιτισμού της δημοκρατικής Δύσης και, ως εκ τούτου, της Ελλάδας και της ελληνικότητας.
Είναι μορφή φιλαλήθειας και έμπρακτης αγάπης να αποδέχεσαι ότι κάποιος είναι καλύτερος από σένα. Και ο καλύτερος, ο άξιος, ο υπερέχων από τη μεριά του ανταποδίδει την αγάπη θέτοντας στην υπηρεσία των πολλών τις ικανότητες και τις αρετές του. Σε τέτοιες βάσεις στηρίχθηκε η εξέλιξη του ανθρώπου μέχρι σήμερα. Σήμερα όμως γινόμαστε μάρτυρες μιας μικρόψυχης ανατροπής των σημαντικών αυτών ιδεών. Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος δέχεται αήθεις και άδικες επιθέσεις από διάφορους κύκλους. Και τι απίθανες κατηγορίες δεν έχουν διατυπωθεί εις βάρος του! Ότι τάχα διαλύει την Αρχιεπισκοπή, την ξεπουλάει, την υπονομεύει, ότι διχάζει την Ομογένεια προκειμένου να την εξουσιάζει (όπως στους καιρούς του διαβόητου βρετανικού ιμπεριαλισμού…). Και όπου περισσεύει η επιθετική ρητορεία, εκεί κατά τεκμήριο αδικείται κραυγαλέα η αλήθεια.
Μιλήσαμε με ανθρώπους που γνωρίζουμε στην Αθήνα και τη Νέα Υόρκη, με ανθρώπους εξοικειωμένους με πρόσωπα και καταστάσεις. Η νηφάλια αξιολόγηση των μαρτυριών λέει ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: ο Αρχιεπίσκοπος ενώνει και ενθαρρύνει. Προασπίζει τα συμφέροντα των Ορθόδοξων πιστών, του απανταχού Ελληνισμού, με έμφαση στις αυξημένες ανάγκες των φτωχών και ευάλωτων. Προσπαθεί να διαχειριστεί συνετά τα οικονομικά της Αρχιεπισκοπής που, δυστυχώς, προηγούμενες διοικήσεις οδήγησαν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Έχει το πρόσωπο ενός ικανότατου ιεράρχη, που ήδη έχει κάνει τη διαφορά στην Ομογένεια και ξαναοργανώνει τα πάντα· μα αυτό ακριβώς είναι το θανάσιμο «αμάρτημα» που δεν του συγχωρούν εκείνοι που δεν θέλουν να απολέσουν τα κεκτημένα. Και, αποδεδειγμένα, το πνεύμα της συγχώρεσης είναι παντελώς άγνωστο σε όσους θέτουν τη διατήρηση των προνομίων πάνω από το πνεύμα της θρησκείας τους.
Σε όλα τούτα ας προσθέσουμε και την υπονόμευση με άξονα τη μελλοντική προοπτική της διαδοχής στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Οι εμπλεκόμενοι σε τέτοιου είδους ενδοεκκλησιαστικούς ανταγωνισμούς πρέπει να γνωρίζουν ότι οι πιστοί ενδιαφέρονται να αναδειχθεί στην κορυφή της παγκόσμιας Ορθόδοξης Εκκλησίας κάποιος ιεράρχης άριστος για όλους και όχι αρεστός σε ορισμένους.
Εν κατακλείδι, ας πάψουν επιτέλους οι Έλληνες να επιβεβαιώνουν τα παλαιόθεν γνωστά στερεότυπα σχετικά με τις έριδες και τη διχόνοια που παίρνουν συχνά χαρακτήρα ενδημικό και λειτουργούν ανασταλτικά για την πρόοδό μας. Ας θυμηθούν ότι τα όποια ιστορικά μας επιτεύγματα συνδέονται με ισχυρές και φωτεινές προσωπικότητες, από τη στήριξη των οποίων βγαίνει ωφελημένο το σύνολο. Και ας θυμηθούν όλοι οι γνήσια θρησκευόμενοι ότι η μικροπρέπεια, η ιδιοτέλεια και η εχθροπάθεια δεν πρέπει να έχουν θέση στον τρόπο με τον οποίο πολιτεύεται η Εκκλησία.
Και ας ελπίσουμε, τέλος, με αφορμή την περίπτωση του Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου να διαδοθεί περισσότερο και στην Ελλάδα, ως προς τις θετικές πλευρές του, το πνεύμα της μεγάλης χώρας όπου εδρεύει η Αρχιεπισκοπή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής κατέκτησαν τη θέση της ηγέτιδας δύναμης του σύγχρονου κόσμου επειδή πάντα κατάφερναν να αναγνωρίζουν την αξιοσύνη και να την αξιοποιούν προς όφελος όλων. Αυτό ακριβώς το πνεύμα, που έλκει την καταγωγή του από την αρχαία Ελλάδα και εγγράφηκε στη χριστιανική παράδοση, ήρθε ο καιρός να επιστρέψει τρόπον τινά στη χώρα του.
*Ο Γιώργος Η. Ηλιόπουλος διδάσκει στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
*Ο Δημήτρης Ελέας είναι συγγραφέας, ερευνητής και πολιτικός ακτιβιστής που ζει στη Νέα Υόρκη.
