Η Τουρκία θα είναι μεταξύ των προσκεκλημένων χωρών, ως υποψήφια προς ένταξη, στην εκδήλωση για τα 20 χρόνια από «την μεγάλη διεύρυνση» της ΕΕ, το 2004 αποκάλυψε η Υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου -προεδρεύουσας χώρας του Συμβουλίου για το τρέχον εξάμηνο- Χάτζα Λαχμπίμπ απαντώντας σε ερώτηση του Βήματος μετά την ολοκλήρωση του άτυπου συμβουλίου των υπουργών εξωτερικών, Gymnich, στις Βρυξέλλες. Την ίδια ώρα, η Χάτζα Λαχμπίμπ τόνισε την οπισθοδρόμηση της Τουρκίας σε ό,τι αφορά το κράτος-δικαίου, αλλά και το Κυπριακό.
«Πρόκειται για απαραίτητο εταίρο, με τον οποίο δεν είμαστε ευθυγραμμισμένοι σε ορισμένα θέματα, όπως το κράτος δικαίου, τη δημοκρατία, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, αλλά και διαφορές με κράτη μέλη όπως η Κύπρος» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ζοζέπ Μπορέλ: Όλα θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη των γεγονότων
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ζοζέπ Μπορέλ απαντώντας στην ίδια ερώτηση του Βήματος για το εάν και το 2024 θα είναι έτος δοκιμής για Τουρκία ή εάν τα βήματα που έχουν γίνει μέχρι τώρα είναι αρκετά για επιπλέον πρόοδο ακόμη και σε σχέση με την απελευθέρωση της βίζας, επανέλαβε ότι «όλοι συμφωνούν ότι απαιτείται περισσότερη συνεργασία με την Τουρκία και αποφυγή αντιπαραθέσεων, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη των γεγονότων».
Όσον αφορά στο ζήτημα των θεωρήσεων, ανέφερε δεν συζητήθηκε, αλλά όπως τόνισε «η γενική αίσθηση είναι ότι και για να λύσουμε το Κυπριακό, που για την ΕΕ είναι ψηλά στην ατζέντα, πρέπει να συνεργαστούμε περισσότερο με την Τουρκία, με έναν θετικό τρόπο».
Στη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είχε αναφερθεί προσερχόμενος στο Gymnich, ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης επισημαίνοντας ότι «οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας έχουν το τελευταίο διάστημα βελτιωθεί. Είναι ένας αναγκαίος όρος για να μπορέσει να προχωρήσει η ευρωτουρκική σχέση» και συμπλήρωσε ότι η Άγκυρα βεβαίως, θα πρέπει να αναγνωρίσει τα ζητήματα, τα οποία είναι υψηλής ευαισθησίας για τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης», ενώ όσον αφορά στο κυπριακό επισήμανε «θα πρέπει να υπάρχουν απτές αποδείξεις ότι υπάρχει διάθεση για να συνεχιστεί ο διάλογος για το Κυπριακό στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Η Ελλάδα θα είναι παρούσα στην πορεία αυτή»
ΥΠΕΞ Κύπρου: Η πρόοδος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας περνά από την Κύπρο
Το ευρωπαϊκό πλαίσιο για την Τουρκία «περιλαμβάνει την Κύπρο και η πρόοδος περνά από την Κύπρο. Αναμένουμε λοιπόν να δούμε απτά βήματα από την Τουρκία ως προς αυτό» τόνισε κατά την άφιξή του, ο Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Κωνσταντίνος Κόμπος.
Στην τελευταία έκθεση για την Τουρκία, τον περασμένο Νοέμβριο η Κομισιόν τόνιζε ότι η ΕΕ είναι υπέρ της θετικής ατζέντας με την Άγκυρα, αλλά υπό προϋποθέσεις επισημαίνοντας συγκεκριμένα ότι η ΕΕ τάσσεται υπέρ της επαναφοράς των διαλόγων υψηλού επιπέδου ΕΕ-Τουρκίας που είχαν ανασταλεί το 2019, υπό τον όρο όμως όπως τονίζεται ότι θα συνεχίσει να απέχει από όλες τις παράνομες δραστηριότητες γεώτρησης στην Ανατολική Μεσόγειο και όλες τις άλλες ενέργειες που δεν σέβονται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών.
Σε σχέση με την Ελλάδα, ανέφερε ότι «οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας επιδεινώθηκαν μέχρι τις αρχές του 2023. Ωστόσο, μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία τον Φεβρουάριο του 2023, υπήρξε αξιοσημείωτη βελτίωση στις σχέσεις», τονίζοντας ότι «συνέχιση του διαλόγου με καλή πίστη και αποχή από μονομερείς ενέργειες που αντιβαίνουν τα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ αποτελεί ουσιαστική απαίτηση για τη διασφάλιση σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος στην Ανατολή Μεσογείου και την ανάπτυξη μιας σχέσης συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας». Σκληρή ήταν η γλώσσα για τις σχέσεις με ην Κύπρο με την ΕΕ να υπογραμμίζει ότι «παραμένει πλήρως προσηλωμένη σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, εντός του πλαισίου του ΟΗΕ, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και το κεκτημένο της».
