Ο αβέβαιος και απρόβλεπτος Βίκτορ Όρμπαν και η βέβαιη άφιξη των αγροτών αποτελούν τα θέματα κλειδιά της έκτακτης Συνόδου Κορυφής, η οποία για άλλο λόγο συγκλήθηκε και άλλο θέμα εν τέλει κυριαρχεί.
Οι «27» ηγέτες της ΕΕ βρίσκονται αντιμέτωποι με την οργή των αγροτών που στοχεύουν στις 11.30 το πρωί ώρα Ελλάδας να έχουν τα τρακτέρ τους παραταγμένα στην πλατεία Σουμάν, όσο πιο κοντά γίνεται στο κτίριο του Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η Κομισιόν έκανε ένα βήμα προτείνοντας κάποιες εξαιρέσεις στους κανονισμούς που πρέπει να ακολουθούν οι αγρότες και πλέον τα κράτη-μέλη καλούνται να εξετάσουν το σχέδιο.
Πιο συγκεκριμένα, οι Βρυξέλλες πρότειναν να χορηγηθεί μερική εξαίρεση από τις υποχρεώσεις αγρανάπαυσης στην ΕΕ και να περιοριστεί οποιαδήποτε ανεξέλεγκτη αύξηση των ουκρανικών γεωργικών εισαγωγών, προσφέροντας εγγυήσεις στους αγρότες που διαδηλώνουν σε όλη την Ευρώπη.
Η παράταση των ευρωπαϊκών περιορισμών
Η παράταση κατά ένα έτος (από τον Ιούνιο του 2024 μέχρι τον Ιούνιο 2025) της εισαγωγής ουκρανικών προϊόντων όπως φρούτα και λαχανικά χωρίς δασμούς, αλλά ταυτόχρονα η επιβολή ενός «φρένου» έτσι ώστε οι ποσότητες προϊόντων όπως η ζάχαρη, τα πουλερικά και τα αυγά να μην ξεπεράσουν τα ποσοστά του 2022 και του 2023 φαίνεται να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση τόσο σε σχέση με το Κίεβο όσο και με τα κράτη-μέλη.
Την ικανοποίησή του για τις κινήσεις της Επιτροπής εξέφρασε το Ελυζέ, επισημαίνοντας ότι η Κομισιόν «ανταποκρίθηκε στα αιτήματα της Γαλλίας» σχετικά με τη χαλάρωση των υποχρεώσεων αγρανάπαυσης και τον περιορισμό των ουκρανικών γεωργικών εισαγωγών.
«Διατηρούμε τον πολιτικό στόχο της υποστήριξης της Ουκρανίας και ταυτόχρονα προστατεύουμε τους Ευρωπαίους αγρότες σε ευαίσθητους τομείς», αναφέρει το Ελυζέ.
Ανεξέλεγκτη εισαγωγή δημητριακών
Οι αγρότες κάνουν λόγο για ανεξέλεγκτη εισαγωγή δημητριακών, αυγών και κοτόπουλων από την Ουκρανία, για μείωση των τοπικών τιμών, ιδιαίτερα στις όμορες χώρες, και για διατήρηση «αθέμιτου» ανταγωνισμού λόγω μη τήρησης ορισμένων προτύπων.
Σχετικά με τις υποχρεώσεις αγρανάπαυσης που επιβάλλονται από τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) που τέθηκε σε ισχύ στις αρχές του 2023, οι Βρυξέλλες προσφέρουν στους «27» μια «μερική εξαίρεση», η οποία τους επιτρέπει να λαμβάνουν ενίσχυση ακόμη και χωρίς να τηρούν το ποσοστό τουλάχιστον 4 % της αγρανάπαυσης καλλιεργήσιμης γης.
Η χρηματοδότηση της Ουκρανίας και ο Βίκτορ Ορμπαν
Την ίδια ώρα, όμως το ακανθώδες ζήτημα της χρηματοδότησης της Ουκρανίας εξακολουθεί να βρίσκει αντίσταση στον Βίκτορ Όρμπαν. Tα κράτη-μέλη κάνοντας ακόμη μία προσπάθεια να κάμψουν τις αντιρρήσεις του Ούγγρου Πρωθυπουργού, προσέθεσαν στα συμπεράσματα παράγραφο η οποία προσεγγίζει τα όσα ζητεί η Βουδαπέστη.
Ειδικότερα, στο προσχέδιο των συμπερασμάτων αναφέρεται ότι «με βάση την ετήσια έκθεση της Επιτροπής για την εφαρμογή του μηχανισμού Διευκόλυνσης για την Ουκρανία το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα διεξάγει κάθε χρόνο συζήτηση σχετικά με την εφαρμογή της Διευκόλυνσης με σκοπό την παροχή καθοδήγησης».
Ωστόσο, ούτε αυτό φαίνεται να «μαλάκωσε» την ουγγρική πλευρά, παρά το γεγονός ότι όπως επισήμανε «εργάζεται εντατικά και εποικοδομητικά» έτσι ώστε να βρεθεί λύση. Μάλιστα, ζήτησε η ετήσια αξιολόγηση να συνδυάζεται με ομόφωνη ψήφο για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, κάτι που θα άνοιγε το δρόμο για «ετήσια βέτο» από τον Βίκτορ Όρμπαν. Όμως, απερρίφθη.
Ακόμη και αν ο στόχος είναι μία συμφωνία των «27», αν αποδειχτεί ότι είναι ακατόρθωτο θα επιχειρηθεί να καταλήξουν σε λύση των «26» με τον Όρμπαν εκτός.
Όπως επισημαίνουν πάντως Ευρωπαίοι διπλωμάτες, ο στόχος είναι να περάσει ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός ως πακέτο στο οποίο περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων και το μεταναστευτικό.