Το έχετε πάθει. Να ακούσετε μια φωνή τρομερά οικεία και να προσπαθήσετε να θυμηθείτε από πού την ξέρετε και διστακτικά να πλησιάζετε τον άγνωστο σε εσάς άνθρωπο και να ρωτάτε «συγγνώμη, αλλά η φωνή σας είναι ίδια με…». Ο Μανώλης Εμμανουήλ έχει περάσει ένα μεγάλο της ζωής απατώντας σε αυτή την ερώτηση. Είναι η φωνής της Easy Jet εδώ και 15 χρόνια ενώ έχει δώσει τη φωνή σε χαρακτήρες πολύ δημοφιλών video games όπως το Assassin’s Creed.
Βέβαια, είναι πολλά περισσότερα από αυτό. Η καριέρα του στην υποκριτική έχει βάση το Λονδίνο με πρωταγωνιστικούς ρόλους σε πολλές διεθνείς παραγωγές. Τα τελευταία χρόνια τον βλέπουμε όλο και πιο συχνά στην Ελλάδα με συμμετοχές σε τηλεοπτικές σειρές (Όρκος) αλλά και θεατρικές παραστάσεις. Με αφορμή μια παράσταση έγινε και η κουβέντα μας. Πρωταγωνιστεί στο «Alice at the Asylum» της βραβευμένης Theatre Lab Company (εισιτήρια εδώ). Η παράσταση ανέβηκε πρόσφατα στο Λονδίνο σ’ ένα διατηρητέο κτίριο του 1873 -το «Asylum», έρχεται για λίγες μόνο παραστάσεις στην Αθήνα, στο πλαίσιο της περιοδείας της στο Ηνωμένο Βασίλειο και σ’ Ευρωπαϊκά Φεστιβάλ. Μάλιστα, θα φιλοξενηθεί σ’ έναν εξίσου ιδιαίτερο χώρο, στο κέντρο της πόλης: στο «Μπάγκειον» στην πλατεία Ομονοίας.
Βέβαια μπορεί να μιλάει για τις δουλειές του, για την εμπειρία του στο εξωτερικό, για τα σχέδια του. Ωστόσο, έχει πλήρη επίγνωση της ματαιότητας των πραγμάτων. Είναι ο άνθρωπος που ίσως αναγγείλει το τέλος της ανθρωπότητας, καθώς σε περίπτωση πυρηνικής απειλής θα είναι η δική του φωνή που θα δώσει τις κατάλληλες οδηγίες στους Έλληνες πολίτες.
Είναι ιδέα μου ή σε βλέπουμε όλο και πιο συχνά τελευταία σε ελληνικές παραγωγές; Τι έχει αλλάξει και επιστρέφεις τόσο τακτικά;
Ναι, δεν είναι η ιδέα σου. Τα πρώτα χρόνια μετά την αποφοίτησή μου από τη δραματική, αποφάσισα να επικεντρωθώ στην Αγγλία μιας και έπρεπε να είμαι στο Λονδίνο για να μην χάνω ευκαιρίες, εκεί ήταν ο ατζέντης μου και εκεί έχτιζα την καριέρα μου. Στην Ελλάδα είχε πέσει και η κρίση επομένως ούτε καν το σκεφτόμουν. Τώρα που νιώθω πιο σιγουριά για αυτά που έχω πετύχει στο εκεί και έχω και ένα πιο δυνατό βιογραφικό, έχω μεγάλη επιθυμία να δουλέψω και στην Ελλάδα και να παίζω και στα ελληνικά. Ιδανικά σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να μπορώ να πηγαινοέρχομαι και να κάνω δουλειές που με ενδιαφέρουν και στις δύο χώρες/σε διεθνές επίπεδο. Και στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ετοιμάζονται πολλές ενδιαφέρουσες δουλειές. Πρόσφατα αγόρασα και ένα διαμέρισμα στην Αθήνα επομένως έχω βάση και στις δυο πόλεις.
Σε απογοήτευε το γεγονός ότι οι μόνες ευκαιρίες για αξιοπρεπείς δουλειές ήταν στο εξωτερικό;
Δεν το έβλεπα έτσι να σου πω την αλήθεια. Όλα ήρθαν οργανικά, δεν έμεινα εξωτερικό γιατί δεν ήθελα να δουλέψω στην Ελλάδα. Πήγα σε δραματική στο Λονδίνο γιατί ήθελα την εμπειρία του εξωτερικού και ήξερα και πως οι σχολές εκεί είναι από τις καλύτερες στον κόσμο. Αλλά έμεινα γιατί μετά τη σχολή βρήκα ατζέντη και άρχισα να δουλεύω. Και βέβαια ήξερα πως οι ευκαιρίες στο Λονδίνο θα ήταν και διεθνούς επιπέδου. Και φυσικά με την κρίση οι περισσότεροι ηθοποιοί στην Ελλάδα ήταν άνεργοι. Επομένως ήταν σε μεγάλο βαθμό απόφαση συγκυριών.
Από την άλλη απολαμβάνεις ότι εδώ μπορείς να παίξεις τα πάντα, ενώ στην Αγγλία μπήκες αναγκαστικά στο typecasting;
Οπωσδήποτε. Είναι από τους κύριους λόγους που θέλω όλο και πιο πολύ να παίζω στην Ελλάδα. Στην Αγγλία είμαι πάντα (ή σχεδόν πάντα) ο Μεσογειακός, ο Λατίνος και μερικές φορές τρομοκράτης από τη Μέση Ανατολή. Και μετά το Greed, άντε και ένας «διεθνής χαρακτήρας». Στον Όρκο έπαιξα έναν επιθεωρητή της ΓΑΔΑ, στην Αγγλία δεν θα μου έδιναν ποτέ ρόλο επιθεωρητή της Scotland Yard, θα ήμουν ο ύποπτος ή ο κρατούμενος.
Τι θα έλεγες τώρα σε ένα νέο ηθοποιό; Να κάνει αυτό που έκανες και εσύ;
Κοιτά, δεν υπάρχει μόνο μια οδός ή κάποια συνταγή επιτυχίας. Εξαρτάται από τις συνθήκες του καθενός, από τα θέλω και τις φιλοδοξίες του. Μετά το Brexit το να μετακομίσει κανείς Αγγλία είναι πολύ πιο περίπλοκο, εγώ έχω εδώ και 12 χρόνια και τις δυο υπηκοότητες. Αλλά η βασική μου συμβουλή θα ήταν να πάει οπωσδήποτε σε δραματική σχολή και να προσπαθεί να βλέπει όσο πιο πολύ θέατρο, κινηματογράφο και τηλεοπτικές σειρές μπορεί. Βοηθάει απίστευτα στο να ξεχωρίζεις το καλό από το κακό παίξιμο.
Ο τίτλος της παράστασης είναι εμπνευσμένος από το χαρακτήρα της Αλίκης που έπλασε ο Λιους Κάρολ. Κλασσικά αναγνώσματα και τα δύο βιβλία, ποια ήταν η σχέση σου μαζί τους;
Το πρώτο το είχα διαβάσει και στα ελληνικά και στα αγγλικά. Το δεύτερο ποτέ, το οποίο είναι περίεργο γιατί μικρός ήμουν βιβλιοφάγος. Δεν θα έλεγα ότι ήταν από τα βιβλία που με είχαν στιγματίσει αλλά πολλές εικόνες και σκηνές (όταν πέφτει στην τρύπα του κουνελιού, ο λαβύρινθος, η σκηνή με τη βασίλισσα) ήταν σίγουρα χαραγμένες στη μνήμη μου.
«Προσλαμβάνουμε πλέον τον ρομαντισμό ως μη ρεαλιστικό τρόπο του να βλέπουμε τα πράγματα».
Το ότι η Αλίκη βρέθηκε κλεισμένη στο Άσυλο δεν δείχνει κάτι για το πώς η κοινωνία και οι εξουσίες αξιολογούν και προσλαμβάνουν τη φαντασία και την παιδικότητα;
Ακριβώς. Δεν θα μπορούσα να το θέσω καλύτερα. Όσοι αρνούνται να μεγαλώσουν και να χάσουν τόσο τη φαντασία τους όσο και την παιδικότητα τους, αργά ή γρήγορα τιμωρούνται από την κοινωνία. Αν δεν προσαρμοστείς στη στυγνή πραγματικότητα, αργά ή γρήγορα θα πληρώσεις το τίμημα. Έχω ένα μονόλογο στην παράσταση που μιλάει ακριβώς για αυτό- ξεκινάς με όνειρα και φαντασία και μεγαλώνοντας αναγκάζεσαι να τα ξεχάσεις και να γίνεις «καρχαρίας» (άλλοι σε μικρότερο και άλλοι σε περισσότερο βαθμό) γιατί αλλιώς θα «φαγωθείς» ή στην περίπτωση της Αλίκης, θα βρεθείς στο άσυλο.
Ο δικός σου χαρακτήρας είναι ένας επιχειρηματίας του real estate. Πιστεύεις ότι έχουμε εκπαιδευτεί ακόμα περισσότερο στον κυνισμό σήμερα;
Σίγουρα. Η πρόσβαση σε άπειρες πληροφορίες μέσω των social media και της τηλεόρασης, οδηγεί σε υπερβολική έκθεση σε αρνητικά γεγονότα, πολιτικές αναταραχές και κοινωνικές ανησυχίες που δημιουργεί αμφισβητήσεις και απογοητεύσεις. Η ανάπτυξη του κυνισμού κατά τη γνώμη μου λειτουργεί ως μια μορφή αυτοάμυνας ή αντίδρασης. Προσλαμβάνουμε πλέον τον ρομαντισμό ως μη ρεαλιστικό τρόπο του να βλέπουμε τα πράγματα και το μέλλον.
Εσύ στη ζωή και την καθημερινότητά σου νιώθεις ότι γέρνεις περισσότερο στον ρεαλισμό ή τη φαντασία;
Κάποτε ήταν 50-50, όσο μεγαλώνω όμως δυστυχώς το ποσοστό γέρνει επικίνδυνα προς τον ρεαλισμό… Νομίζω έχω φτάσει αισίως στο 80-20!!
Αυτές τις μέρες μεγάλο μέρος της δημόσιας συζήτησης περιστρέφεται γύρω από το νομοσχέδιο για το γάμο και την τεκνοθεσια από ομόφυλα ζευγάρια. Έχοντας περάσει το συντριπτικό μέρος της ενήλικης ζωής σου σε μια χώρα που τα έχει λύσει αυτά τα ζητήματα, πώς σου φαίνονται οι κουβέντες εδώ και οι φωνές διαμαρτυρίας;
Μου φαίνεται αδιανόητο που ακόμη το συζητάμε και που υπάρχουν οι «φωνές διαμαρτυρίας» που αναφέρεις. Αυτές είναι συζητήσεις που είχαν γίνει στην Αγγλία (και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες) πάνω από είκοσι χρόνια και κανείς πλέον δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι είναι θέμα ισότητας και ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Όταν επιτρέπεται σε όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού, να παντρευτούν, αναγνωρίζεται η ίση πρόσβασή τους σε νομικά, κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα. Θέλουμε να θεωρούμαστε πολιτισμένη χώρα, να θεωρούμαστε «Ευρώπη» και αρνούμαστε σε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού να αλλάξουμε νοοτροπίες που μας κρατάνε πίσω και είναι μιας άλλης εποχής- συζητάμε για ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα που είναι αναγνωρισμένο και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Σε μεγάλο βαθμό φυσικά το πρόβλημα είναι που ακόμη επιτρέπεται στην εκκλησία να έχει λόγο σε νομικά ζητήματα. Μου είναι πολύ δύσκολο να εξηγώ στους φίλους μου στο εξωτερικό ότι ακόμη δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ κράτους και εκκλησίας στην Ελλάδα. Είναι δυνατόν να εμμένουν ακόμη σε δογματικές απόψεις και να επηρεάζουν σε τόσο βαθμό την κοινωνική γνώμη; Και να αρνούνται πεισματικά να αποδεχθούν τεκμηριωμένα επιστημονικά στοιχεία; Οικογένεια δεν είναι μόνο ένας μπαμπάς, μια μαμά και κάμποσα παιδιά. Είναι επίσης μια μαμά μόνη ή ένας μπαμπάς μόνος του, δυο μαμάδες που μεγαλώνουν το παιδί τους, δυο μπαμπάδες με ένα σκυλάκι, κτλ. Η αγάπη, η αφοσίωση, η εμπιστοσύνη, ο αμοιβαίος σεβασμός, η υποστήριξη είναι αυτά που κάνουν την οικογένεια και όχι το φύλο όσων τη συνθέτουν.
Φαντάζομαι ότι έχεις ταξιδέψει πολλές φορές με αεροπλάνο και ακούγεται η φωνή σου στις ηχογραφημένες ανακοινώσεις. Πόσο καιρό σού πήρε να το συνηθίσεις και να μην του δίνεις σημασία;
Ακόμα το θεωρώ περίεργο! Είμαι η φωνή της Easy Jet εδώ και 15 χρόνια και ακόμη όταν μπαίνω σε πτήσεις της και ακούω τη φωνή μου, χαμογελάω. Πολλές φορές λαμβάνω και βίντεο από φίλους και γνωστούς που είναι μέσα στο αεροπλάνο και μου δείχνουν ότι ακολουθούν πιστά τις οδηγίες μου – δένουν τις ζώνες τους όταν τους το ζητάω και κλείνουν και τα ατομικά τους τραπεζάκια!
Δεν έχει περάσει ποτέ από το μυαλό σου κάποια μακάβρια σκέψη; Ότι μπορεί ένα αεροπλάνο να πέσει και να ακούγονται ηχογραφημένες ανακοινώσεις με τη φωνή σου;
Η συγκεκριμένη σκέψη ποτέ, ευχαριστώ όμως που την έβαλες τώρα στο μυαλό μου. Αλλά θα σου πω κάτι που δεν το ’χω ξαναπεί ποτέ δημόσια γιατί δεν είχε προκύψει: πριν κάποια χρόνια μου ζήτησαν να κάνω μία ηχογράφηση που πραγματικά ήταν πολύ μακάβρια. Σε περίπτωση πυρηνικής καταστροφής, όλα τα μέσα (τηλεόραση, ραδιόφωνα) θα διακόψουν αυτόματα το πρόγραμμά τους και θα αρχίσουν να εκπέμπουν το ίδιο μήνυμα σε πολλές γλώσσες, και μου ζήτησαν να ηχογραφήσω την ελληνική εκδοχή. Ουσιαστικά δίνω οδηγίες σε όλους το τι πρέπει να κάνουν αναλόγως πού βρίσκονται την ώρα της πυρηνικής καταστροφής/ επίθεσης/ατυχήματος . Είναι πραγματικά μια ηχογράφηση που ελπίζω να μην ακούσει ποτέ κανείς.
Μιλώντας με ηθοποιούς που κάνουν μεταγλωττίσεις, έχουν πάντα να διηγηθούν μια ιστορία όπου κάποιο παιδί τους ακούει τυχαία να μιλάνε στο δρόμο και ξαφνικά «παγώνουν» διότι διαπιστώνουν ότι δίπλα τους μιλά ο αγαπημένος τους ήρωας. Σου έχει συμβεί κάτι τέτοιο δεδομένου ότι έχει δώσει τη φωνή σου σε χαρακτήρες πολύ δημοφιλών games;
Στο δρόμο όχι αλλά έχω λάβει πάρα πολλά μηνύματα στο Instagram και στο Facebook από νέους συνήθως ανθρώπους που με έχουν δει στο θέατρο ή σε κάποια ταινία και πάνε μετά στη σελίδα μου στο IMDB και διαπιστώνουν ότι είμαι η φωνή του Διοκλή, για παράδειγμα, στο Assassin’s Creed. Το θεωρούν πολύ πιο εντυπωσιακό από το να παίξω δίπλα σε κάποιους χολιγουντιανούς σταρ. Το fanbase των βιντεοπαιχνιδιών είναι τεράστιο και ακόμη μου φαίνεται αστείο με πόσο ενθουσιασμό αντιδρούν όταν συνειδητοποιούν πως έχω δουλέψει σε αγαπημένα τους παιχνίδια.
Έχεις συμμετάσχει και ένα σύντομο mockumentary με θέμα την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα. Πώς προέκυψε αυτό;
Αυτό προέκυψε μέσα στον κορωνοϊό. Είχα γνωρίσει τον Στήβεν Φράι στα γυρίσματα του Greed που παίζαμε και οι δυο, εκείνος είναι μέρος μιας καμπάνιας, του Reunite Parthenon που έχει σκοπό την αφύπνιση των Βρετανών σχετικά με το θέμα της επιστροφής των γλυπτών. Με θυμήθηκε όταν έψαχναν έναν Έλληνα ηθοποιό να παίξει το ρόλο ενός συντηρητή που δουλεύει στο μουσείο της Ακρόπολης και πάει στο διάσημο Stonehenge με σκοπό να πάρει κάποιους από τους βράχους για να τους φέρει στην Αθήνα όπου…και θα μπορούμε να τους συντηρήσουμε καλύτερα και να τους προστατεύσουμε από τη διάβρωση στο μοντέρνο μας μουσείο. Βάζουμε λοιπόν τους Άγγλους στη θέση μας και τους ρωτάμε πώς θα ένιωθαν εκείνοι αν παίρναμε μέρος ενός δικού τους μνημείου και το φέρναμε στη χώρα μας. Λάτρεψα την ιδέα και τον σκοπό και είπα ναι αμέσως.
Σου αρέσουν τα mockumentaries; Γιατί πιστεύεις ότι στην Ελλάδα δεν είναι τόσο δημοφιλή; Έχεις να κάνει με τις διαφορετικές πολιτισμικές προσλαμβάνουσες ανάμεσα σε Βρετανία και Ελλάδα;
Πολύ! Το βρετανικό The Office με τον Ricky Gervais που κλείνει πλέον πάνω από 20 χρόνια είναι η σειρά που έφερε το είδος στη επιφάνεια. Χρησιμοποιώντας τεχνικές και στυλ ντοκιμαντέρ, παρείχε μια φρέσκια οπτική πραγματικών καταστάσεων και προσώπων. Και αυτή η τεχνητή αλήθεια, το γεγονός ότι φαινόταν ότι δεν υπήρχε σενάριο, έκανε τη σάτιρα πιο καυστική και έδινε στην αφήγηση μια διαφορετική προσέγγιση. Και αυτό σίγουρα ήταν συμβατό με το χιούμορ των Βρετανών, που αυτοσαρκάζονται διαρκώς και που πολιτισμικά αμύνονται με το να διακωμωδούν τα προβλήματα και τις δύσκολες καταστάσεις. Γι᾽ αυτό και το είδος άνθισε μετά και είναι δημοφιλές εδώ και δυο δεκαετίες. (Και οι Αμερικάνοι το έχουν κάνει καλά, μια από τις αγαπημένες μου σειρές είναι το The Comeback με την Lisa Kudrow). Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω στο μυαλό μου κάποιο ελληνικό mockumentary για να μπορώ να συγκρίνω. Όμως σίγουρα η κωμωδία και το χιούμορ μας διαφέρουν, στην Ελλάδα γελάμε πιο πολύ με την υπερβολή χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως αν γυριζόταν μια σειρά σε αυτό το στυλ δεν θα ήταν πετυχημένη, νομίζω το συστατικό της επιτυχίας θα ήταν το να είναι απόλυτα αναγνωρίσιμες οι καταστάσεις και τα πρόσωπα στην ελληνική πραγματικότητα.