Η ξαφνική τροπολογία που κατέθεσε η Νίκη Κεραμέως στη Βουλή για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές φαίνεται να αλλάζει το σκηνικό συναίνεσης που υπήρχε δημιουργώντας νέα δεδομένα.
Το νομοσχέδιο που συζητείται από χθες στη Βουλή, είχε τη μερική συναίνεση του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠαΣοΚ, που είχαν κρατήσει θετική στάση στην Επιτροπή της Βουλής, αφού η υπουργός δεν είχε δώσει σημάδια της πρόθεσης της κυβέρνησης να επεκταθεί και στις εθνικές εκλογές, γνωρίζοντας ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν ισχυρές ενστάσεις.
ΣΥΡΙΖΑ και ΠαΣοΚ δια των κοινοβουλευτικών τους εκπροσώπων αντέδρασαν έντονα. Ο Θεόφιλος Ξανθόπουλος (ΣΥΡΙΖΑ) έκανε λόγο για μικροκομματικό τρικ, «λαθροχειρίες» που «δυναμιτίζουν την συναίνεση προς νεοδημοκρατικό όφελος». Σφοδρή ήταν η αντίδραση και του ΠαΣοΚ, για του Μιχάλη Κατρίνη που δήλωσε ότι η συζήτηση για τη στάση της Χαριλάου Τρικούπη ξεκινά από μηδενική βάση καθώς «για πρώτη φορά γίνεται μια τόσο ουσιαστική αλλαγή σε νομοσχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη που καλούμαστε να ψηφίσουμε, χωρίς η αρμόδια υπουργός να μας έχει καν προϊδεάσει».
Ενδεικτικό της αλλαγής κλίματος είναι το ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΠαΣοΚ υπερψήφισαν τις ενστάσεις αντισυνταγματικότητας που είχαν καταθέσει το ΚΚΕ, η Ελληνική Λύση, η Νέα Αριστερά και η Νίκη επί του νομοσχεδίου, ενώ καλούνται να αποκωδικοποιήσουν την ξαφνική αυτή κίνηση της κυβέρνησης. Οι επιλογές τους όμως είναι περιορισμένες, καθώς είτε θα πρέπει να καταψηφίσουν την τροπολογία ή συνολικά το νομοσχέδιο και να «εκτεθούν» στα μάτια των αποδήμων, είτε να ανταποκριθούν στα αιτήματά τους και να υποκύψουν «στην υφαρπαγή της συναίνεσής τους».
Ζαχαριάδης: «Αλλαγή ατζέντας με κουτοπονηριές»
«Δεν βρίσκω τον λόγο σε μια τόσο άνετη από πλευράς χρόνου κοινοβουλευτική περίοδο να γίνονται τέτοιοι αιφνιδιασμοί. Θεωρώ ότι είναι κουτοπονηριές αυτά, γιατί πρόκειται για σοβαρά ζητήματα δημοκρατίας» σχολίασε μιλώντας στον ΣΚΑΪ ο Κώστας Ζαχαριάδης. «Κάποιοι προσπαθούν να αλλάξουν την ατζέντα και θέλουν βρίσκουν αντιθέσεις εκεί που θα έπρεπε να υπάρχουν συναινέσεις» πρόσθεσε ο κ. Ζαχαριάδης και συνέχισε: «Εμείς και το ΠΑΣΟΚ αναφορικά με την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές, κι ενώ υιοθετήθηκαν δικές μας προτάσεις, ήμασταν θετικοί. Ποιος ο λόγος να γίνει αυτό
Δουδωνής: «Θα επανεξετάσουμε τη στάση μας»
«Υπό το φως των νέων εξελίξεων, εμείς θα επανεξετάσουμε τη στάση μας», είπε ο Παναγιώτης Δουδωνής και επετέθη στην υπουργό Εσωτερικών. «Είστε η εμπρηστής της συναίνεσης, είστε ο άνθρωπος της κυβέρνησης που εκμεταλλεύεστε την υπεύθυνη στάση της αντιπολίτευσης, στα σοβαρά θεσμικά ζητήματα, ούτως ώστε με εκπρόθεσμη και άσχετη τροπολογία, να παρεισάγετε τόσο σοβαρά θέματα. Και ναι, φυσικά έχουμε να κάνουμε με έναν πραξικοπηματικό τρόπο, με τον οποίο χειρίζεστε το κοινοβούλιο!»
«Έπεσαν οι μάσκες για το ποιος επιθυμεί τη συναίνεση και ποιος χρησιμοποιεί τη συναίνεση των δύο μεγάλων κομμάτων της αντιπολίτευσης, για να παίξει προσωπικά, μικροκομματικά παιχνίδια, απόψε φαίνεται ποιος είναι ο εμπρηστής της συναίνεσης. Είναι η κυβέρνηση και η υπουργός Εσωτερικών», επεσήμανε ο κ. Δουδωνής
Επιμένει η Κεραμέως: «Ποια η διαφορά;»
Η υπουργός Εσωτερικών απάντησε στις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης. « Το να μιλάς για πραξικόπημα σε μία προσπάθεια να άρεις εμπόδια στο δικαίωμα ψήφου νομίζω είναι λίγο αντιφατικό. Να μιλάς για πραξικόπημα όταν πας να δώσεις επιστολική ψήφο, να διευκολύνεις δηλαδή τον Έλληνα να ψηφίσει, να μην υποχρεούται να πληρώσει 1500 δολάρια για να πάρει αεροπλάνο; Εδώ τι λένε τώρα κάποια κόμματα της αντιπολίτευσης: ναι στην επιστολική ψήφο στις Ευρωεκλογές αλλα όχι στις εθνικές εκλογές. Μα ποια η διαφορά;» αναρωτήθηκε μιλώντας στην ΕΡΤ.
Σε ερώτηση γιατί κατατέθηκε τώρα αυτή η τροπολογία, η κυρία Κεραμέως απάντησε: “Η πρωτοβουλία μας ήταν για τις επερχόμενες Ευρωεκλογές. Όμως την προηγούμενη εβδομάδα έγινε κάτι ιστορικό, κάτι πρωτοφανές: Διαφάνηκε μία σημαντική πλειοψηφία σε ότι αφορά την επιστολική ψήφο στις Ευρωεκλογές. Έτσι είπαμε ότι ήταν η απόλυτη φυσική συνέχεια να πούμε ότι επιστολική ψήφος όχι όμως στις Ευρωεκλογές αλλά και στις εθνικές μόνο για τους Έλληνες του εξωτερικού. Είναι η απόλυτη φυσική συνέχεια μιας κοινοβουλευτικής διαδικασίας. Αλίμονο αν τα νομοσχέδια όπως κατατίθεται ψηφίζονται αυτολεξεί. Η φυσική εξέλιξη είναι το κείμενο να εμπλουτίζεται“.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης αναφερόμενος στον «αιφνιδιασμό Κεραμέως» τόνισε ότι πρόθεση της κυβέρνησης « είναι να επεκταθεί το δικαίωμα της επιστολικής ψήφου στους εκλογείς του εξωτερικού είχε εκφρασθεί για όταν ωριμάσουν οι συνθήκες και αυτό έγινε όταν το νομοσχέδιο συγκέντρωσε 230 ψήφους, κάτι πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα».
Να σημειωθεί ότι η θεσμοθέτηση της επιστολικής ψήφου στις ευρωεκλογές απαιτεί απλή πλειοψηφία επί των παρόντων, ωστόσο η επέκταση του μέτρου στις εθνικές εκλογές απαιτεί αυξημένη πλειοψηφία 200 βουλευτών.
Η σημασία της επιστολικής ψήφου για τους ομογενείς
Οι Έλληνες του εξωτερικού συμμετείχαν για πρώτη φορά στις βουλευτικές εκλογές του 2023, εφόσον το επιθυμούσαν, από τον τόπο κατοικίας τους. Όπως αναφέρει στο Βήμα ο Γενικός Γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας Γιάννης Χρυσουλάκης: «Ήταν μια ιστορική στιγμή για τη Δημοκρατία μας, ένα πρώτο βήμα, το οποίο, παρά τους περιορισμούς που έθετε η νομοθεσία του 2019, είχε γίνει θετικά δεκτό και με αισιοδοξία. Με τη νέα πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης για την επιστολική ψήφο άρθηκαν πλέον όλοι οι περιορισμοί για την ευκολότερη και μαζικότερη συμμετοχή των Ομογενών μας στις προσεχείς ευρωεκλογές, τον Ιούνιο 2024.
Ο ίδιος τονίζει παράλληλα την ικανοποίηση των ομογενών αλλά και την θετική υποδοχή που έχει η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση λέγοντας ότι «τα μηνύματα έκδηλης ικανοποίησης από πλευράς των Αποδήμων μας, έτσι όπως έχουν εκφραστεί και από θεσμικούς εκπροσώπους τους και έτσι όπως μεταφέρονται και σε εμένα προσωπικά στις επαφές που έχω καθημερινά, είναι ενδεικτικά της πολύ θετικής υποδοχής της νέας ιστορικής πολιτικής μεταρρύθμισης, καθώς πρόκειται για μια δημοκρατική και κοινωνική κατάκτηση».
Ο Γιάννης Χρυσουλάκης επισημαίνει ότι οι απόδημοι Έλληνες αισθάνονται δικαιωμένοι αποκτώντας ισοτιμία σε πολιτειακό επίπεδο: «Πλέον, αυτή η Ελλάδα εκτός συνόρων, για την οποία όλοι μιλούσαμε με εκτίμηση και αγάπη, αποκτά το δικαίωμα να στέκεται ισότιμα σε πολιτειακό επίπεδο. Οι Απόδημοί μας αισθάνονται δικαιωμένοι για το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν για την προώθηση των ελληνικών θέσεων ενώπιον της διεθνούς κοινής γνώμης, την προβολή του σύγχρονου αφηγήματος της χώρας μας και του ελληνικού πολιτισμού σε όλον τον κόσμο, για την υποστήριξη και αγάπη που προσφέρουν ανιδιοτελώς και διαχρονικά στη μητέρα πατρίδα».
Στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2023 είχαν εγγραφεί 25.610 Έλληνες εκλογείς (22.855 το Μάιο) και η συμμετοχή ανήλθε σε 70% (79,6% το Μάιο). Η προσεχής εκλογική διαδικασία αφορά σε ευρωεκλογές, όπου παραδοσιακά η συμμετοχή είναι λιγότερο μαζική σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές. Ο Γιάννης Χρυσουλάκης εκτιμά πως η πρωτοβουλία της κυβέρνησης για την άρση των περιορισμών και για την επιστολική ψήφο έχει δώσει μια νέα δυναμική στη συμμετοχή των Αποδήμων μας στις εκλογικές διαδικασίες, καθώς «πλέον ο θεσμός παγιώνεται στη συνείδηση των απανταχού Ελλήνων ως προνόμιο και εθνικό καθήκον, ωθώντας σε ακόμη μαζικότερη συμμετοχή τους στο μέλλον. Είμαι πολύ περήφανος για τον ουσιαστικό ρόλο που διαδραματίσαμε ως Γενική Γραμματεία ενδυναμώνοντας έμπρακτα τους δεσμούς τους με την πατρίδα μας».
Οι δράσεις της κυβέρνησης για τον απόδημο ελληνισμό
Η πολιτική για τον Απόδημο Ελληνισμό, σύμφωνα με τον κ. Χρυσουλάκης, έχει προσαρμοστεί στα σύγχρονα δεδομένα και σύμφωνα με επιτυχημένα πρότυπα άλλων χωρών με ισχυρή Διασπορά. Σχηματοποιείται με την εν εξελίξει «Εθνική Στρατηγική για τον Απόδημο Ελληνισμό», η οποία ετοιμάζεται από τον Υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη και τον Υφυπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Κώτσηρα, με ορίζοντα τριετίας (2024-2027), που δίνει έμφαση στην ελληνομάθεια, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, το ρόλο της Εκκλησίας και την προσέγγιση της νέας Διασποράς.
Όπως αναφέρει ο ίδιος, ξεχωριστή θέση στο θέμα της ελληνομάθειας κατέχει η διαδικτυακή πλατφόρμα εκμάθησης και διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας staellinika.com, αποτέλεσμα της συνεργασίας μας με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (που χρηματοδότησε την αρχική ανάπτυξη της πλατφόρμας στην αγγλική έκδοση) και το Stavros Niarchos Foundation Centre for Hellenic Studies του Simon Fraser University στο Βανκούβερ του Καναδά. Η γαλλική, γερμανική, ισπανική και πορτογαλική έκδοση χρηματοδοτήθηκαν από το Υπουργείο Εξωτερικών.
Όλες οι εφαρμογές της πλατφόρμας διατίθενται δωρεάν και απευθύνονται σε μεμονωμένους χρήστες αλλά και σε σχολεία, καθώς προσφέρονται ειδικές λειτουργίες υποστήριξης διδασκόντων. Ήδη χρησιμοποιείται σε σχολεία στη Βόρειο Αμερική και πιλοτικά σε σχολεία στην Αυστραλία, τη Μ. Βρετανία, τη Βραζιλία και την Αργεντινή. Η πλατφόρμα αποτελεί ένα σύγχρονο, διαδραστικό εργαλείο που εμπλουτίζεται συνεχώς με σειρά διαδικτυακών εφαρμογών και αναπτύσσεται σε νέες γλώσσες, απευθυνόμενη σε ένα όλο και μεγαλύτερο κοινό χρηστών ανά τον κόσμο. Ήδη έχουν καταγραφεί περισσότερες από 3 εκατομμύρια επισκέψεις στην πλατφόρμα, οι μοναδικοί χρήστες ανέρχονται σε 125 χιλιάδες και οι εγγεγραμμένοι χρήστες σε 40.000, σε 158 κράτη.
Ο κ. Χρυσουλάκης αναφέρεται επίσης σε ορισμένες από τις δράσεις της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημοσίας Διπλωματίας για την υλοποίηση των στόχων της Εθνικής Στρατηγικής για τον Απόδημο Ελληνισμό, όπως η υποστήριξη και ανάπτυξη δικτύων και δομών οργάνωσης της Ομογένειας και η πολύπλευρη και έμπρακτη υποστήριξη των ομογενειακών οργανώσεων και των δράσεών τους. Εξίσου σημαντική είναι η διατήρηση των στοιχείων ελληνικότητας με ενίσχυση της ελληνικής γλώσσας, παράδοσης και πολιτισμού με έμφαση στη νέα γενιά και η υποστήριξη της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό σε όλες τις βαθμίδες, συμπεριλαμβανομένων των Εδρών Νεοελληνικών Σπουδών και του Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών στη Βενετία, η διοργάνωση θερινών προγραμμάτων εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας σε συνεργασία με Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, η χορήγηση υποτροφιών, η διοργάνωση διαγωνισμών για θεματικές ελληνικού πολιτισμού και ιστορίας, η διοργάνωση επιστημονικών συνεδρίων και διαδικτυακών ημερίδων και άλλων εκδηλώσεων εμβέλειας σε συνεργασία με ακαδημαϊκούς και άλλους φορείς κύρους και η εστίασή μας σε δράσεις που αφορούν το πολύτιμο κεφάλαιο των νέων Ομογενών μας, με την υλοποίηση προγραμμάτων φιλοξενίας.
Στο πλαίσιο της αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών από τις Προξενικές Αρχές επισημαίνεται το έργο για το «Μετασχηματισμό των Διαδικασιών Προξενικών Υπηρεσιών», το ποίο παρουσιάστηκε πρόσφατα από τον Υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη και τον Υφυπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Κώτσηρα, με ψηφιοποίηση και μείωση της γραφειοκρατίας μέσω εναλλακτικών τρόπων διεκπεραίωσης αιτημάτων, πέραν της αυτοπρόσωπης παρουσίας των πολιτών. Οι ανασχεδιασμένες διαδικασίες θα εφαρμοστούν στο σύνολο των 126 Προξενικών Αρχών του Υπουργείου Εξωτερικών σε 85 διαφορετικές Χώρες.
