Ο χώρος των ιδιωτικών κολεγίων στην Ελλάδα έχει περάσει από πολλές «φουρτούνες». Τις προσπάθειες για να «ρυθμιστεί», συνήθως διέκοπταν οι αλλαγές και οι διαφορετικές κατευθύνσεις των κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών και η παντοδύναμη πολιτικοοικονομική ρήση «θα τα ρυθμίσει όλα η αγορά».

Η εκπαιδευτική κοινότητα της χώρας δε, υποδεχόταν την μια ένταση μετά την άλλη μετά τις συνεχόμενες καταδίκες μας από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνέχεια της υποχρέωσης μας να αναγνωρίσουμε επαγγελματικές ισοτιμίες στα πτυχία των αποφοίτων όσων συνεργάζονταν με ευρωπαϊκά πανεπιστήμια.

Πρόσφατα, επανήλθαν στο προσκήνιο καταγγελίες σε βάρος κολεγίων από αποφοίτους τους που καταθέτουν αγωγές στα δικαστήρια καταγγέλλοντας ότι έλαβαν πτυχία που δεν είχαν επαγγελματικά δικαιώματα. Οι εκπρόσωποι των κολεγίων που αναμιγνύονται στις υποθέσεις αυτές αναφέρουν ότι το πρόβλημα που προέκυψε αποτελούσε παρενέργεια του Brexit και των συνθηκών τις οποίες δημιούργησε για τα βρετανικά πανεπιστήμια με τα οποία συνεργάζονταν.

Την ίδια άποψη εκφράζει και το υπουργείο Παιδείας που έχει συντάξει σχετικό προεδρικό διάταγμα για να λύσει τα προβλήματα και να δώσει επαγγελματικά δικαιώματα σε μια σειρά επαγγελμάτων γύρω από την ιατρική επιστήμη.

Τι αναφέρει το ρεπορτάζ;

Ο Κ.Β. ξεκίνησε τις σπουδές του στο Μητροπολιτικό Κολλέγιο στη Νοσηλευτική το 2018. Όταν φοιτούσε στο 3ο έτος, ήταν η εποχή του Brexit. Άρχισε να ανησυχεί γιατί το πανεπιστήμιο που σπούδαζε ήταν στην Αγγλία. Από το κολλέγιο έπαιρνε καθησυχαστικές απαντήσεις.

Όταν διένυε το 4ο έτος, συμφοιτητές του που είχαν ήδη αποφοιτήσει πήραν τις πρώτες απορριπτικές αποφάσεις από το Α.Α.Τ.Ε.Ν. (ο φορέας αναγνώρισης των πτυχίων των κολλεγίων) σε σχέση με την αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των πτυχίων τους στη χώρα μας. Την ίδια απάντηση πήρε σύντομα και ο ίδιος. Θεωρεί ότι εξαπατήθηκε.

«Μας έλεγαν μην αγχωνόμαστε, ότι δεν υπάρχει θέμα. Γιατί δεν μας ενημέρωσαν όταν άρχισε να υπάρχει το πρόβλημα, να μας πουν πως δεν θα αναγνωριστεί άμεσα αυτή η ειδικότητα, να κάνουμε κάποιο άλλο πρόγραμμα. Μας έλεγαν πως το πρόβλημα θα λυθεί». Ο ίδιος περιμένει πάνω από έναν χρόνο, κάποιοι συνάδελφοι του περισσότερα από τρία.

Η Α.Χ. περιμένει την αναγνώριση του πτυχίου της μαιευτικής – τελείωσε στο Aegean College το 2019. Εκείνη την εποχή καταργήθηκε η ρύθμιση που όριζε ότι οι άδειες δίνονταν από το «Σύλλογο Μαιών». Μετά την αποφοίτηση της κατέθεσε τα απαιτούμενα δικαιολογητικά στο Α.Α.Τ.Ε.Ν. Πήρε αρνητική απάντηση, το ίδιο και στην ένσταση της με το αιτιολογικό ότι το επάγγελμα των μαιευτών και των νοσηλευτών ανήκει στα μη ρυθμιζόμενα επαγγέλματα.

«Είπαν ότι έπρεπε να εργαστώ τρία χρόνια στη χώρα από την οποία προέρχεται το πτυχίο και μετά να έρθω στην Ελλάδα να αναγνωριστεί!» λέει σήμερα στο «Βήμα». Έστειλε επιστολές παντού, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στους βουλευτές, στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στον Πρωθυπουργό. Μας δείχνει και για την επιστολή που είχαν γράψει το 2022, 4 βουλευτές στην τότε Υπουργό Υγείας Νίκη Κεραμέως. Σήμερα έχει απελπιστεί: «Τι να πιστέψω, 5 χρόνια μετά;» αναρωτιέται.

Ποιο το νομικό καθεστώς

Ποιο είναι το νομικό καθεστώς και τι συμβαίνει ακριβώς με τα επαγγέλματα αυτά εξηγεί στο «Βήμα» η δικηγόρος Μαρίνα – Ιωάννα Τσουκαλά, που έχει αναλάβει υποθέσεις αποφοίτων τμήματος Νοσηλευτικής:

«Με το Π.Δ. 38/2010 ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2005/36/ΕΚ σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, δυνάμει των διατάξεων της οποίας ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ασκήσει νομοθετικά ρυθμιζόμενο επάγγελμα στην Ελλάδα έχοντας αποκτήσει τα επαγγελματικά του προσόντα σε άλλο κράτος – μέλος» λέει η κυρία Τσουκαλά.

«Παράλληλα, θεσπίσθηκε ο όρος της αναγνώρισης της επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτης χώρας με αυτόν που απονέμεται στο πλαίσιο του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος, η οποία παρέχει στο δικαιούχο τη δυνατότητα να αποκτήσει στην Ελλάδα πρόσβαση και να ασκήσει συγκεκριμένη οικονομική δραστηριότητα με τις ίδιες προϋποθέσεις και όρους με τους κατόχους συγκρίσιμων τίτλων του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος. Τέτοιοι τίτλοι σπουδών απονέμονται στην χώρα μας κατόπιν φοίτησης σε πάροχο υπηρεσιών μη τυπικής μεταλυκειακής εκπαίδευσης και κατάρτισης, δηλαδή στο λεγόμενο Κολλέγιο».

«Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 4 του Π.Δ. 38/2010, εξαιρούνται της εφαρμογής των διατάξεων περί αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων σπουδών Πανεπιστημίων κράτους μέλους ή τρίτης χώρας, τα επαγγέλματα του Κεφαλαίου ΙΙΙ του Τίτλου ΙΙΙ του Π.Δ. 38/2010, ήτοι οι Γιατροί, Φαρμακοποιοί, Νοσηλευτές, Μαίες, Οδοντίατροι και Αρχιτέκτονες. Όπως ρητώς ορίζεται στο ίδιο προεδρικό διάταγμα, για τα εν λόγω επαγγέλματα δυνατή είναι μόνον η αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων στην χώρα μας, κατόπιν αναγνώρισης των ίδιων επαγγελματικών προσόντων σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο ενδιαφερόμενος, δηλαδή, στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να εργασθεί σε άλλο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έτσι να αποκτήσει εκεί επαγγελματικά προσόντα και στην συνέχεια, με σχετική βεβαίωση του κράτους – μέλους, να επιστρέψει στην Ελλάδα και να λάβει την αναγνώριση».

Η περίπτωση των αποφοίτων Τμήματος Νοσηλευτικής και Μαιευτικής από Πανεπιστήμιο του Ηνωμένου Βασιλείου κατόπιν φοίτησης σε Κολλέγιο στην χώρα μας υπάγεται στις διατάξεις περί ρητής απαγόρευσης της αναγνώρισης των πτυχίων τους ως επαγγελματικά ισοδύναμων με τους τίτλους σπουδών των ημεδαπών πανεπιστημίων, με αποτέλεσμα οι ίδιοι να μην έχουν την δυνατότητα να εξασκήσουν το επάγγελμα του νοσηλευτή και της μαίας στην χώρα μας, παρότι παρακολούθησαν τετραετές πρόγραμμα σπουδών και ολοκλήρωσαν με επιτυχία την φοίτησή τους» συνεχίζει.

«Περαιτέρω, η αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων δεν είναι πλέον δυνατή, λόγω της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Βάσει, δηλαδή, της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2005/36/ΕΚ, η οποία ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία με το Π.Δ. 38/2010, το επάγγελμα του νοσηλευτή και της μαίας εξαιρείται ρητώς, ήδη από το 2010, από τις διατάξεις περί αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας των τίτλων σπουδών Πανεπιστημίων τρίτων χωρών. Τυχόν τροποποίηση του Π.Δ. 38/2010 ως προς την δυνατότητα αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας των τίτλων σπουδών Τμήματος Νοσηλευτικής και Μαιευτικής θα ερχόταν σε ευθεία αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Οδηγία, προς την οποία η ελληνική έννομη τάξη οφείλει να συμμορφώνεται» εξηγεί η κυρία Τσουκαλά.

«Οι νομικές παραδοχές δεν έγιναν ποτέ γνωστές στους αποφοίτους από το Κολλέγιο που φοίτησαν, παρά μόνο όταν εκείνοι απευθύνθηκαν στο Υπουργείο Παιδείας και δη στο Α.Τ.Ε.Ε.Ν. για την αναγνώριση της επαγγελματικής ισοδυναμίας του τίτλου σπουδών τους, οπότε και ανακάλυψαν την αδυναμία αναγνώρισης και περαιτέρω εξάσκησης του επαγγέλματος του νοσηλευτή και της μαίας, έχοντας ήδη δαπανήσει χρόνο και χρήμα για την απόκτηση του πτυχίου τους».

Τι απαντούν τα κολλέγια

Το «Βήμα» απευθύνθηκε τόσο στο Μητροπολιτικό Κολλέγιο όσο και στο Aegean College. «Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο εμάς. Αφορά όλα τα κολλέγια που έχουν την ειδικότητα της νοσηλευτικής και της μαιευτικής», μας είπε ο Κωνσταντίνος Ροδόπουλος, πρόεδρος Δ.Σ. Μητροπολιτικού Κολλεγίου. «Η αναγνώριση και η κατάργηση της διάκρισης των επαγγελμάτων δεν είναι υπόθεση των ιδιωτών, αλλά του αρμόδιου υπουργείου. Με απόφαση του ΣτΕ επί του προεδρικού διατάγματος που το ρυθμίζει, η οποία έχει τελεσιδικήσει αλλά δεν έχει δημοσιευθεί ακόμα, το θέμα έχει λυθεί» αναφέρει. Υποστηρίζει επίσης, ότι το όλο ζήτημα δημιουργήθηκε λόγω Brexit, ενώ «πριν αυτό δεν υπήρχε κανένα απολύτως πρόβλημα».

«Από τη στιγμή που διαπιστώθηκε ότι το υπουργείο καθυστερεί να δώσει λύση εμείς ως υπεύθυνος εκπαιδευτικός οργανισμός επιλέξαμε την προσωρινή αναστολή λειτουργίας του προγράμματος» αναφέρει εκπρόσωπος της διοίκησης του κολλεγίου Aegean.

«Πρόκειται για ένα σύνθετο και περίπλοκο νομικό ζήτημα, το οποίο βρίσκεται σε διαδικασία οριστικής επίλυσης από το υπουργείο Παιδείας με Προεδρικό Διάταγμα. Υπογραμμίζουμε ότι υπάρχει σειρά νομικών εξελίξεων και δικαστικών αποφάσεων που δικαιώνουν απόλυτα το Κολλέγιο, για ένα πρόγραμμα σπουδών που από την πρώτη στιγμή έχει σχεδιαστεί υπό την εποπτεία και την εμπλοκή του οικείου Συλλόγου Μαιών και έχει κατατεθεί επανειλημμένως στο Υπουργείο Παιδείας. Απόφοιτες Μαιευτικής του Κολλεγίου εργάζονται με πλήρη επαγγελματικά δικαιώματα στο εξωτερικό, έχουν εγγραφεί σε συλλόγους Μαιών του εξωτερικού, αλλά και στον εγχώριο σύλλογο και γνωμοδότηση κορυφαίου Συνταγματολόγου δικαιώνει τις θέσεις μας. Πρόκειται για ζήτημα τυπικό και τεχνικό: δεν αφορά ούτε στην ισχύ του τίτλου σπουδών ούτε βεβαίως στην πολύ υψηλή ποιότητα σπουδών των φοιτητών μας».

Οι άλλες περιπτώσεις

Πρόβλημα, αντιμετωπίζουν και οι απόφοιτοι δύο άλλων ειδικοτήτων: της εργοθεραπείας και της φυσιοθεραπείας. Οχι ως προς την ισοδυναμία των πτυχίων τους- αυτή ισχύει. Για να μπορέσουν να πάρουν την άδεια άσκησης επαγγέλματος, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εγγραφή τους στον οικείο σύλλογο, ο οποίος παρότι είναι υποχρεωμένος κάποιος τηρεί τις προϋποθέσεις δεν το κάνει.

Η Φ.Γ. πήρε το πτυχίο της εργοθεραπεύτριας από το Μητροπολιτικο Κολέγιο το 2019. Κατέθεσε τα απαραίτητα χαρτιά στο ΑΤΕΕΝ και περίμενε, τότε, 8 μήνες. Στη συνέχεια και έχοντας την αναγνώριση απο το ΑΤΕΕΝ, κατέθεσε τα χαρτιά της στο σύλλογο εργοθεραπευτών.

«Περιμένεις 2 μήνες κι αν δεν απαντήσουν θεωρείται σιωπηρή άρνηση» λέει. «Εχεις ένα μήνα να καταφύγεις στο διοικητικό εφετείο. Με τις αναβολές των δικαστηρίων, περνά κι άλλος χρόνος. Γίνεται το διοικητικό εφετείο, κερδίζεις και πάλι δεν σε εγγράφουν. Ολες οι δικαστικές αποφάσεις έχουν βγει θετικές. Πας στο συμβούλιο συμμόρφωσης. Και περιμένεις. Αυτή τη στιγμή 5 άτομα περιμένουν την απάντηση από το συμβούλιο συμμόρφωσης. Εγω παλεύω 5 χρόνια και ακόμα δεν έχω φτάσει εκεί. Δεν το ήξερα ότι θα είχα να το περάσω όλο αυτό. Αν το ήξερα, δεν θα το έκανα».

*******
Τον περασμένο Απρίλιο το Μητροπολιτικό Κολλέγιο και το ΙΕΚ Ακμή, εξαγοράστηκαν από την BCPartners, μέσω της BC Partners GR Investment LP (BCPGR). H BC Partners αποτελεί εταιρεία παροχής συμβουλευτικών και επενδυτικών υπηρεσιών σε επενδυτικά κεφάλαια και ανήκει στον όμιλο BC PartnersHoldings Limited.

Παράλληλα με τα παραπάνω, στις μεγάλες ανακατατάξεις του τελευταίου χρονικού διαστήματος στο χώρο της μεταλυκειακής εκπαίδευσης, μεγάλο ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Κύπρου φέρεται να αγόρασε το παλιό κτήριο της Ολυμπιακής και να το ανακαινίζει, ενώ οι πληροφορίες του «Βήματος» από το χώρο του real estate αναφέρουν ότι άλλες επιχειρήσεις στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης αναζητούν τον τελευταίο καιρό μεγάλα κτήρια και εγκαταστάσεις στα προάστεια της πρωτεύουσας