Στις 4 Οκτωβρίου του 1974, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ιδρύει τη Νέα Δημοκρατία και δημοσιεύει την Ιδρυτική της Διακήρυξη που αναδεικνύει την ιδεολογία, τις αρχές και τις αξίες μιας παράταξης που συνεχίζει 50 χρόνια μετά να οριοθετεί το πολιτικό σύστημα από τα Δεξιά μέχρι και το Προοδευτικό Κέντρο. Βέβαια, η ιδεολογική «δοσολογία» κάθε φορά, ανάλογα με τον πρόεδρο και τις επιταγές της εποχής, είναι διαφορετική.
Δεν χρειάζεται άλλωστε η βοήθεια των πιο έμπειρων πολιτικά για να αντιληφθεί κανείς τις διαφορές μεταξύ της ΝΔ του Αντώνη Σαμαρά και της σημερινής του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η εκφορά του πολιτικού λόγου και τα νομοθετήματα που προωθεί ο σημερινός πρωθυπουργός, όπως αυτό του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών, της επιστολικής ψήφου και της ίδρυσης μη κρατικών ΑΕΙ, τον έχουν καταστήσει -κατά κοινή ομολογία- κυρίαρχο στο μετριοπαθές, μεταρρυθμιστικό και φιλοευρωπαϊκό ακροατήριο.
Ωστόσο, αυτή η πολιτική μετατόπιση προς το Κέντρο, πέρα από τον αυτονόητο προβληματισμό που προκαλεί στα κόμματα της ευρύτερης Κεντροαριστεράς, δεν αποκλείεται να ανοίξει την όρεξη σε συντηρητικά σχήματα που τοποθετούνται δεξιότερα της ΝΔ. Η σκέψη ότι ίσως σπεύσουν να εκμεταλλευτούν τις επικείμενες ευρωεκλογές προκειμένου να αποκομίσουν εκλογικά οφέλη δεν είναι παράτολμη, καθώς τo timing των ευρωεκλογών φαντάζει ως το καταλληλότερο για μια τέτοια προσπάθεια. Και αυτό διότι σε αυτές τις εκλογές οι πολίτες δεν αποφασίζουν για πρωθυπουργό, όπως συμβαίνει στις εθνικές κάλπες, και άρα το προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν θα αποτελέσει το βασικό κριτήριο επιλογής.
Οι δεξαμενές της ΝΔ
Τα παραπάνω συμπεράσματα φαίνεται ότι αρχίζουν να αποτυπώνονται και στις τελευταίες μετρήσεις της κοινής γνώμης. Σύμφωνα με στοιχεία ευρύτερης έρευνας της εταιρείας GoodAffairs που διεξήχθη στο τέλος του έτους, ανάμεσα σε όσους δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν ΝΔ στις επικείμενες ευρωεκλογές ένα 52% τοποθετεί τον εαυτό του στην Κεντροδεξιά, ένα 24% στο Κέντρο, ένα 20% στη Δεξιά και μόλις 1% στην Άκρα Δεξιά. Η Κεντροδεξιά λοιπόν απολύτως λογικά αποτελεί το πλειοψηφικό ρεύμα εντός του κυβερνώντος κόμματος αλλά ακολουθείται παραδόξως από το Κέντρο και όχι από την Δεξιά, έστω και με μικρή διαφορά.
Πάντως η συνταγή της ΝΔ που της χάρισε την δεύτερη συνεχόμενη αυτοδυναμία αποδεικνύεται επιτυχημένη, αφού στο σύνολο του εκλογικού σώματος 19% τοποθετείται στο Κέντρο, 18% στην Κεντροδεξιά και 11% στην Δεξιά. Αθροιστικά ένα 48% των πολιτών αποτελούν εν δυνάμει ψηφοφόροι του Κυριάκου Μητσοτάκη. Επιπλέον, 4% τοποθετούνται στην Άκρα Δεξιά ενώ από αυτό το ποσοστό εκτιμάται ότι είναι μεγαλύτερο καθώς από το 10% όσων δεν απαντούν εκτιμάται ότι τοποθετούνται στα άκρα του πολιτικού φάσματος.
«Βλέποντας την ανάλυση της Νέας Δημοκρατίας και ταυτόχρονα τον πίνακα «που τοποθετείτε τον εαυτό σας στην κλίμακα από αριστερά έως δεξιά» βγάζουμε αντίρροπα συμπεράσματα. Ποια είναι η αλήθεια λοιπόν: Η Νέα Δημοκρατία έχει πράγματι μετατοπιστεί αρκετά προς το Κέντρο, μιας και οι ψηφοφόροι της οι οποίοι αυτοπροσδιορίζονται ως δεξιοί είναι λιγότεροι πλέον από εκείνους που θεωρούν τον εαυτό τους κεντρώο. Η κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη στον μεσαίο χώρο, έναν χώρο ο οποίος πάντα αποζητούσε τον ικανό διαχειριστή της καθημερινότητας και κρίσεων, είναι σταθερή και όσο ο δείκτης πρωθυπουργισημότητας των αντιπάλων του πρωθυπουργού βρίσκεται σε σαφώς χαμηλότερα επίπεδα, ο μεσαίος χώρος θα του δίνει την ευκαιρία να κυβερνά» σημειώνει στο ΒΗΜΑ ο αναλυτής δεδομένων της GoodAffairs Γιώργος Τράπαλης.
Ο πατριωτικός άγνωστος χ
Στην ίδια έρευνα προκύπτει ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο καθώς στην ερώτηση «τι θα ψηφίσετε στις ευρωεκλογές;» οι πολίτες απαντούν:
- ΝΔ 33%
- ΠαΣοΚ 13%
- ΣΥΡΙΖΑ 12%
- ΚΚΕ 11%
- Ενα κόμμα με πατριωτικές αρχές 9%
- Ελληνική Λύση 6%
- Ενα νέο αριστερό κόμμα 3%
- Ενα νέο κεντρώο κόμμα 3%
- Νίκη 3%
- Μερα25 2%
- Σπαρτιάτες 2%
- Πλεύση Ελευθερίας 2%
- Ενα οικολογικό κόμμα 1%
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι αθροιστικά ένα 18% τοποθετείται δεξιότερα της ΝΔ (σ.σ. δεν υπολογίζεται το ποσοστό των Σπαρτιατών), ενώ 9% των ερωτηθέντων θα ψήφιζε ένα κόμμα με πατριωτικές αρχές. Το υψηλό αυτό ποσοστό γεννά αυτομάτως μια σειρά από απορίες: Γιατί οι άνθρωποι αυτοί δεν εκφράζονται από τα υπάρχοντα δεξιά κόμματα (δεξιότερα της ΝΔ); Ποια χαρακτηριστικά θα πρέπει να έχει ένας πολιτικός για να ενώσει αυτό τον χώρο; Μπορεί αυτή η αποτύπωση του 9% να αντέξει μέχρι την κάλπη; Γιατί δεν συμβαίνει κάτι παρόμοιο στα Αριστερά;
«Ο χώρος αυτός παραμένει μέχρι στιγμής ακέφαλος»
«Το περίφημο πατριωτικό κόμμα το οποίο ψάξαμε, είναι ένας χώρος σαφώς πιο συντηρητικός της ΝΔ, πολύ πιο κοντά στην προδικτατορική ΕΡΕ, και το οποίο ψάχνει έναν επικεφαλής που δεν εστιάζει την ρητορική του σε μη εφαρμόσιμες κυβερνητικές πρακτικές. Η διαφορά του από την Ελληνική Λύση και την ΝΙΚΗ έγκειται στην γεωγραφική κατανομή ( τα κόμματα αυτά λαμβάνουν εμφανώς υψηλότερα ποσοστά στην Βόρεια Ελλάδα ενώ αυτός ο χώρος έχει ισομερισμένη κατανομή), δεν στέκεται σε συνομωσιολογικές ιδέες ή ακραίες εθνικιστικές τάσεις και κυρίως θεωρεί πως πρέπει να υπάρχει ένα αντίβαρο στην κεντρώα μεταστροφή της Νέας Δημοκρατίας του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ο χώρος αυτός παραμένει μέχρι στιγμής ακέφαλος μιας και τα πρόσωπα τα οποία έχουν ηγηθεί στα κόμματα δεξιά της ΝΔ, τείνουν στον ακραίο λαϊκισμό χωρίς να μπορέσουν να έχουν τα στοιχεία μιας αστικής δεξιάς κουλτούρας. Αν κάναμε μια αναδρομή στο παρελθόν, θα λέγαμε πως ο χώρος αναζητεί τον …Ιώνα Δραγούμη ή κάποιον με αυτά τα χαρακτηριστικά. Επίσης ο μέσος συντηρητικός ψηφοφόρος αποχαιρετά πολύ πιο δύσκολα το μεγάλο κόμμα ειδικά αν αυτό κυβερνά με ισχυρή πλειοψηφεία σε σχέση με ένα κόμμα που ανήκει στο ευρύτερο αριστερό χώρο, στον οποίο οι ανακατατάξεις δυνάμεων είναι σαφώς πιο συχνές κατά το παρελθόν» απαντά ο κ.Τράπαλης.
«Ο χώρος της κεντροαριστεράς δεν μπορεί να αποτελέσει τον έτερο πόλο εξουσίας»
«Στον αντίποδα ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠαΣοΚ και το ΚΚΕ φαίνεται πως βρίσκονται πραγματικά κοντά αλλά χωρίς να απειλούν το πρώτο κόμμα, δίνοντας μια μάχη για ψίχουλα της αντιπολίτευσης. Αφήνοντας στην άκρη το ΚΚΕ, το οποίο έχει μια σταθερή ανοδική πορεία υπό την ηγεσία του κ. Κουτσούμπα αλλά σίγουρα έχει και ταβάνι στα ποσοστά του, όσο οι δείκτες κυβερνησιμότητας των όποιων αντιπάλων του κ. Μητσοτάκη, για την ώρα μιλάμε για τους κ. Κασσελάκη και Ανδρουλάκη, είναι χαμηλότεροι από την δυναμική των κομμάτων τους και σε χαοτική διαφορά από τον πρωθυπουργό αλλά και από τον … κανένα, ο χώρος της κεντροαριστεράς δεν μπορεί να αποτελέσει τον έτερο πόλο εξουσίας. Με τα παρόντα δεδομένα, μπορούμε να πούμε πως αν υπήρχε το πρόσωπο να ενώσει τον χώρο στα δεξιά της ΝΔ, με τα χαρακτηριστικά τα οποία αναλύσαμε, δεν θα μας έκανε έκπληξη να διεκδικούσε τη 2η θέση. Μια 2η θέση βέβαια η οποία δεν απειλεί το πρώτο κόμμα αλλά δίνει τον τόνο της μερκελοποίησης της ελληνικής πολιτικής σκηνής» καταλήγει ο ίδιος.
