Αρκεί μια βόλτα στα Αναφιώτικα, τον γραφικό οικισμό στους πρόποδες του Βράχου της Ακρόπολης, για να θυμηθεί κανείς ότι η ιστορία της αυθαίρετης δόμησης στη χώρα μας ξεκινά ακριβώς με την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους.
Από τότε ξεκινά και το κυνήγι των αυθαιρέτων. Οι χωροφύλακες του Οθωνα γκρέμιζαν την ημέρα και οι Αναφιώτες έχτιζαν τη νύχτα, ενώ στις δεκαετίες που ακολούθησαν πλήθος νομοθετημάτων υποτίθεται ότι θα έβαζε τάξη στο οικιστικό χάος που βασίλευε σε ολόκληρη την επικράτεια.
Σπανιότερα με τις μπουλντόζες και συνήθως με μια δαιδαλώδη γραφειοκρατία που κατά περίπτωση νομιμοποιούσε ή «τακτοποιούσε» τις αυθαίρετες κατασκευές κλείνοντας το μάτι στους αυθαιρετούχους.
Στο μεταξύ, είχε αλλάξει ο κοινωνικός χαρακτήρας της αυθαίρετης δόμησης. Δεν ήταν πλέον μόνο οι φτωχοί νησιώτες που έβαζαν ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι τους και αργότερα οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες. Στον αυθαίρετο «πλούτο» της χώρας προστέθηκαν εξοχικές κατοικίες, βίλες αλλά ακόμη και ξενοδοχειακές μονάδες.
Στη μακρά ιστορία των αυθαιρέτων προστίθεται από σήμερα, Τρίτη, ακόμη ένα νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και μάλιστα ως «κεντρικό θέμα» της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου.
Ανάμεσα στις βασικές πρόνοιες είναι η μεταφορά της ευθύνης για τις κατεδαφίσεις από τις αποκεντρωμένες διοικήσεις στο κεντρικό κράτος, αλλά και η δημιουργία ενός «παρατηρητηρίου αυθαίρετης δόμησης», το οποίο θα έχει στη διάθεσή του δορυφορικές φωτογραφίες, drones καθώς και εργαλεία της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Συνολικά, θα έλεγε κανείς, η τεχνολογική πρόοδος τίθεται στην υπηρεσία του ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης. Που, όμως, θα πρέπει να συνοδεύεται από την ανάλογη πολιτική βούληση. Και η οποία ζητείται απ’ του Οθωνα τα χρόνια.