Μουράτ Κουρούμ. Ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος, Αστικοποίησης και Κλιματικής Αλλαγής είναι τελικά ο υποψήφιος του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, ΑΚΡ, που θα μονομαχήσει με τον Eκρέμ Ιμάμογλου, υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, CHP, στις δημοτικές εκλογές της Πόλης, στις 31 Μαρτίου.
Η κλεψύδρα άδειαζε. Πριν την εκπνοή, μόλις εχθές Κυριακή (7/1/23), 84 ημέρες πριν τις κρίσιμες εκλογές – στοίχημα, το κυβερνόν AKP ανακοίνωσε επιτέλους την υποψηφιότητά του για τον Μητροπολιτικό Δήμο της Κωνσταντινούπολης, ενώ μέχρι και την τελευταία στιγμή, με τη βοήθεια και των δημοσκοπήσεων, «έπαιζε» ακόμη γερά η υποψηφιότητα του προεδρικού γαμπρού κι επιχειρηματία, Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «ζύγιζε» επαναληπτικά τις εναλλακτικές, καθώς η ανάκτηση της Πόλης αποτελεί πλέον προσωπικό στοίχημα. «Θέλει να πάρει οπωσδήποτε τον Δήμο πίσω και για συμβολικούς και για πολιτικούς λόγους. Είναι το μόνιμο αγκάθι», υπογραμμίζει στο ΒΗΜΑ διπλωματική πηγή με θητεία και στην Άγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη.
Πολλά είναι τα ερωτηματικά για το κατά πόσο θα το καταφέρει με τον 48χρονο Κουρούμ, υποψήφιο χωρίς γκελ και ιδιαίτερο εκτόπισμα, που παρά ταύτα μπορεί να σταθεί με το βιογραφικό του απέναντι στον δημοφιλέστατο -και σταθερά φαβορί- Ιμάμογλου, με τον οποίο έχει μάλιστα συμπράξει, προτού ξεκινήσει την δριμεία δημόσια κριτική και αποδόμησή του («Αυτή είναι μια εποχή χάους στην Κωνσταντινούπολη. Ελπίζω να τελειώσει. Η Κωνσταντινούπολη θα επιστρέψει στις παλιές καλές μέρες της», ήταν οι πρώτοι αναπάντεχοι μύδροι του Κουρούμ κατά του Ιμάμογλου, που κλιμακώθηκαν σημαντικά πέρυσι).
Παρήλθαν ανεπιστρεπτί οι εποχές που οι δυο άνδρες ένωναν τις δυνάμεις και τις φωνές τους στην εκστρατεία καθαρισμού της θάλασσας του Μαρμαρά από την μολυσματική βλέννα, πρωταγωνιστώντας από κοινού στα τουρκικά media, παρότι προερχόμενοι από διαφορετικά πολιτικά κόμματα, ως οι δυο σύγχρονοι, ευαισθητοποιημένοι για το Περιβάλλον, νεότερης γενιάς, πολιτικοί, με τις ιδιότητες του υπουργού Περιβάλλοντος και Αστικοποίησης και του δημάρχου του Μητροπολιτικού Δήμου της Κωνσταντινούπολης, αντίστοιχα.
«Η θάλασσα του Μαρμαρά είναι για όλους μας!», ήταν το σύνθημα που ξεστόμισαν με χαμόγελα, σε πλήρη ομοθυμία, ο ένας δίπλα στον άλλο, στην ακτή Καντεμποστάν, της Κωνσταντινούπολης, τον Ιούνιο του 2021, ατενίζοντας το αχαρτογράφητο ακόμη εκλογικό μέλλον.
«Σοβαρός» και μακράν πιο καθαρός πολιτικός»
Ο Κουρούμ κρίνεται και από την Αντιπολίτευση -που όμως τον στηλίτευσε για τις ημέρες και τα έργα του ως υπουργού-, ένας υποψήφιος με προνομιακό πεδίο την Κωνσταντινούπολη. Συγχρόνως, θεωρείται ένας «σοβαρός» και μακράν πιο «καθαρός» πολιτικός απ’ τον αποτυχημένο υποψήφιο του ΑΚΡ, στο Δήμο Κωνσταντινούπολης, στις εκλογές του 2019, Μπιναλί Γιλντιρίμ, του οποίου η διαφθορά -κυρίως, το πώς έγιναν εν μια νυκτί οι γιοι του εφοπλιστές- υπήρξε σταθερά πρωτοσέλιδο τα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης του κόμματος.
Να θυμίσουμε ότι 92 ημέρες πριν από τις εκλογές του 2019, ο τούρκος πρόεδρος είχε αποκαλύψει το όνομα του κουρασμένου, «αφυδατωμένου» κι ένα βήμα πριν από την πολιτική «απόσυρση» Γιλντιρίμ, τον οποίο καθ’ όλη τη βραχύβια προεκλογική καμπάνια υποκαθιστούσε δια ζώσης στις μεγάλες συγκεντρώσεις-λαοθάλασσες ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν – ο Γιλντιρίμ περιοριζόταν σε ένα σύντομο χαιρετισμό- ηλεκτρίζοντας τα πλήθη, χωρίς εντέλει το αναμενόμενο αποτέλεσμα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και οι προεκλογικές αφίσες που κατέκλυσαν την Κωνσταντινούπολη απεικόνιζαν τον Τούρκο πρόεδρο κεντρικά και τον υποψήφιό του πίσω από τον ώμο του, ως «υπασπιστή» του. Αναμένεται να δούμε αν θα επαναληφθεί ανάλογη καμπάνια με τον Κουρούμ.
Οι δημοσκοπήσεις για την ώρα δεν είναι πάντως ενθαρρυντικές. Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε τον Δεκέμβριο η MetroPoll ο Ιμάμογλου συγκεντρώνει ποσοστό 48,2% κι ο Κουρούμ 33,9%. Ωστόσο, το 84,2% των μελών του Καλού Κόμματος και το 75% των μελών του νέου κόμματος του Κουρδικού Πολιτικού Κινήματος (μετεξέλιξη του HDP) DEM, δήλωσαν πως θα ψηφίσουν Ιμάμογλου.
Ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος, Αστικοποίησης και Κλιματικής αλλαγής «δεν είναι ούτε χαρισματικός ούτε δημοφιλής υποψήφιος, είναι ένας τεχνοκράτης», σχολιάζει στο ΒΗΜΑ ο τούρκος αναλυτής Αλί Τιραλί. «Το πλεονέκτημα του Κουρούμ είναι ότι η κυβερνητική συμμαχία AKP-MHP, που τον υποστηρίζει, παραμένει άθικτη, εν αντιθέσει με τη συμμαχία μεταξύ CHP και Καλού Κόμματος της Ακσενέρ, που δεν υφίσταται πλέον».
Ακόμα κι αν το Καλό Κόμμα κατεβάσει δικό του υποψήφιο τον Μάρτιο, ο «επιδέξιος και λαοφιλής πολιτικός» Εκρέμ Ιμάμογλου, σύμφωνα με τον Τιραλί, «μπορεί να πείσει σημαντικό μέρος των ψηφοφόρων του κόμματος να τον ψηφίσουν». Ομοίως, ο Ιμάμογλου, πρεσβεύει ο τούρκος αναλυτής, έχει ατύπως την υποστήριξη και των κούρδων ψηφοφόρων στην Κωνσταντινούπολη και «ιδιαίτερα των συντηρητικών ψηφοφόρων, με προέλευση από τη Μαύρη Θάλασσα», τόπο καταγωγής του.
Αστάθμητοι παράγοντες
«Η προσωπική του δημοτικότητα σπάει το φράγμα της κομματικής ταυτότητάς του», προσθέτει ο τούρκος συνομιλητής μας, επισημαίνοντας ωστόσο δύο αστάθμητους παράγοντες, που μπορεί να αποβούν καθοριστικοί στις δημοτικές εκλογές στη γείτονο: το νέο κόμμα του Κουρδικού Πολιτικού Κινήματος, DEM, που δεν έχει ακόμη αποφασίσει αν θα κατεβάσει δικό του υποψήφιο στην Κωνσταντινούπολη και, κυρίως, «εάν αυτός ο υποψήφιος θα είναι υψηλού προφίλ».
«Το κουρδικό στοιχείο θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις εκλογές της 31ης Μαρτίου», προβλέπει ο Αλί Τιραλί. Ακόμη είναι στον αέρα και το εάν το Νέο Κόμμα Πρόνοιας, «ένθερμος υπερασπιστής περίεργων θεωριών συνωμοσίας, γνωστό για τις ισλαμιστικές ακροδεξιές θέσεις τους», με επικεφαλής τον Φατίχ Ερμπακάν, θα συμμαχήσει με το ΑΚΡ.
«Σε περίπτωση που το κόμμα συμμετάσχει στις εκλογές αυτόνομα, μπορεί να προσελκύσει ψήφους αντίδρασης, ειδικά από την ισλαμιστική πτέρυγα του AKP, προκαλώντας σοβαρή ζημιά στο κυβερνών κόμμα», παρατηρεί ο Τιραλί, προβλέποντας ότι οι εκλογές της 31ης Μαρτίου «θα είναι πολύ ανταγωνιστικές», πεπεισμένος πάντως ότι ο Eκρέμ Ιμάμογλου «εξακολουθεί να αποτελεί το φαβορί για την Κωνσταντινούπολη».
«Η υποψηφιότητα του Κουρούμ ήταν σταθερό θέμα συζήτησης στους πολιτικούς κύκλους για μεγάλο χρονικό διάστημα και αποτέλεσε ένα από τα πέντε προβεβλημένα ονόματα στις δημοσκοπήσεις του AKP», επισημαίνει στο ΒΗΜΑ ο αναλυτής της τουρκικής έκδοσης της εφημερίδας Independent, Ντόρα Μεγκούτς. «Το γεγονός ότι ο υπουργός Εσωτερικών Aλί Γερλικαγιά δεν εκδήλωσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την υποψηφιότητά του στο Δήμο και ο γαμπρός του Ερντογάν, Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ, μάλλον δεν μπορούσε να πειστεί να εμπλακεί, ενίσχυσε τη θέση του Kουρούμ ανοίγοντάς του το δρόμο».
«Δεν είναι ο κατάλληλος υποψήφιος για το ΑΚΡ»
«Το πραγματικό ερώτημα πλέον είναι ένα», επιβεβαιώνει κι ο Μεγκούτς. «Έχει πιθανότητες ο Κουρούμ, ο οποίος προβάλλεται ως ‘νέος πολιτικός’ και είναι ένα πρόσωπο που εμπιστεύεται ο Ερντογάν – επιπλέον και η σύζυγός του, Εμινέ Ερντογάν, ιδιαιτέρως λόγω του σχεδίου μηδενικών αποβλήτων-, έναντι του σημερινού δημάρχου της Κωνσταντινούπολης;»
«Ναι, ο Μουράτ Κουρούμ, στα 48 του, είναι νεότερος από τον Ιμάμογλου. Ναι, ειδικά από τον Ιούλιο του περασμένου έτους, είναι πιο δραστήριος, συναναστρέφεται συχνότερα κόσμο, σωματεία, φορείς, θεσμούς. Ωστόσο, το γεγονός ότι δεν έχει πραγματοποιήσει ούτε μία ομιλία κατά τη σύντομη θητεία του ως βουλευτής και ότι κατά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του στο Συνεδριακό Κέντρο Χαλίτς, χαιρέτησε απλώς το πλήθος χωρίς να πει λέξη, υποδεικνύει ότι ο πραγματικός ανταγωνισμός στην Κωνσταντινούπολη δεν είναι μεταξύ Ιμαμόγλου -Κουρούμ, αλλά μεταξύ Ιμαμόγλου -Ερντογάν», υποστηρίζει ο Τούρκος δημοσιογράφος.
«Όποιος και να ήταν ο υποψήφιος εναντίον του Ιμάμογλου, σίγουρα θα αντιπαρατεθεί με τον Ερντογάν, ο οποίος είναι εν μέρει πρόθυμος για εκδίκηση», συνεχίζει.
Ο 48χρονος πολιτικός, συμπληρώνει ο Μεγκούτς, «με τη γραφειοκρατική και τεχνοκρατική του εμφάνιση, δεν είναι ο κατάλληλος υποψήφιος για το ΑΚΡ. Δεν είναι γνωστή προσωπικότητα στο ευρύ κοινό, έχει αδύναμη πολιτική στάση και δεν απεικονίζει την εικόνα ενός πολιτικού ικανού να κινητοποιήσει τις μάζες».
Ακόμη όμως και αν ο Eρντογάν «επέλεξε τον λάθος υποψήφιο», το «σημαντικότερο πλεονέκτημά του» είναι ότι ο Ιμάμογλου «στερείται μιας συμμαχίας με το Καλό Κόμμα και της έμμεσης υποστήριξης του φιλοκουρδικού HDΡ ( πλέον DEM) , όπως στις προηγούμενες εκλογές».
Το εκλογικό αποτέλεσμα, επισημαίνει ο αναλυτής, θα κριθεί επίσης από το κατά πόσο ο Ιμάμογλου «θα χάσει αυτή τη φορά τις εθνικιστικές ψήφους». «Παρ ‘όλα αυτά, η πολιτική παίζεται στο ‘γήπεδο’ και ο Ιμάμογλου, με όλες τις αμαρτίες και τις αρετές του, εξακολουθεί να είναι ο καλύτερος υποψήφιος στην Τουρκία για το Μητροπολιτικό Δήμο Κωνσταντινούπολης», συνοψίζει ο Μεγκούτς.
Ποιος είναι ο Μουράτ Κουρούμ;
Το βιογραφικό του Κουρούμ στο Twitter από εχθές αναγράφει «Υποψήφιος Δήμαρχος Μητροπολιτικού Δήμου Κωνσταντινούπολης, Πολιτικός Μηχανικός». Mε καταγωγή από το Ικόνιο, ο Κουρούμ που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Άγκυρα, είναι απόφοιτος του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Σελτζούκ. Ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του, με θέμα την αστική μεταμόρφωση.
Στη διατριβή του, με τίτλο «Αναγκαιότητα διαχείρισης γης στην Κωνσταντινούπολη και σχέδια χρήσης γης κλίμακας 1/25.000», πραγματοποίησε «μελέτη απογραφής γης» για ολόκληρη την Κωνσταντινούπολη, με την προσέγγιση του Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών, αναζητώντας απαντήσεις στις πολιτικές και τις στρατηγικές που θα παραχθούν για τη διαχείριση όλων των περιουσιακών στοιχείων της πόλης. Στη διατριβή έθιξε επίσης προβλήματα όπως η αστικοποίηση, η στέγαση, οι φτωχογειτονιές, η μετανάστευση και οι υποδομές.
Πριν εμπλακεί με την πολιτική, εργάστηκε ως πολιτικός μηχανικός στον ιδιωτικό τομέα (μεταξύ 1999-2005).Από το 2006 έως το 2018 υπηρέτησε από διάφορες επιτελικές θέσεις στην κρατική Διεύθυνση Κοινωνικής Στεγαστικής (ΤΟΚİ).
Αναλαμβάνοντας καθήκοντα υπουργού, από τον Ιούλιο του 2018 έως τον Ιούνιο του 2023, διακρίθηκε στο ζήτημα των μηδενικών αποβλήτων, η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα τέθηκε σε ισχύ και η κλιματική αλλαγή προστέθηκε στο όνομα του υπουργείου του.
Κατακρίθηκε παρόλα αυτά ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του η Τουρκία ήταν μια από τις χώρες τα περισσότερα πλαστικά απόβλητα στην Ευρώπη.
