Ο grand seigneur της γερμανικής πολιτικής Βόλφγκανγκ Σόιμπλε που πέθανε σε ηλικία 81 ετών, είχε αποχωρήσει στα 79 του χρόνια από την πρώτη γραμμή, έπειτα από 19 χρόνια σε υπουργεία, δύο χρόνια στην ηγεσία του CDU και εννέα στον ρόλο του επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας. Ωστόσο, η καριέρα του Σόιμπλε σημαδεύτηκε από τις θέσεις που δεν κέρδισε: αυτή του καγκελάριου και αυτή του ομοσπονδιακού προέδρου. Δύο φορές βρήκε μπροστά του την Άνγκελα Μέρκελ — στην οποία μολαταύτα παρέμεινε πιστός ως το τέλος. «Όχι ευχάριστος, ούτε εύκολος· πιστός», όπως το έθετε.
Για την Ελλάδα βέβαια – και όχι μόνο –, ο Σόιμπλε υπήρξε μάλλον η προσωποποίηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και της λιτότητας και πολύ λίγοι στον ευρωπαϊκό Νότο ήταν διατεθειμένοι να του αναγνωρίσουν ως ελαφρυντικό το… ευγενές κίνητρο που επικαλείτο: τη σωτηρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τι θυμούνται όμως όσοι Έλληνες πολιτικοί τον γνώρισαν ή συνεργάστηκαν μαζί του;
Ο Σαμαράς και ο Σόιμπλε
Έμοιαζε με πρωταπριλιάτικο ψέμα η είδηση ότι στήθηκε ειδική ράμπα στο Μέγαρο Μαξίμου για να να περάσει ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, την 1η Απριλίου 2014 για να συναντηθεί με τον τότε Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά. Όλοι θυμούνται αυτή τη συνάντηση που ο Σόιμπλε αρνήθηκε να δώσει δημοσιονομική παράταση στην Ελλάδα, αλλά μόνον ο Αντώνης Σαμαράς γνωρίζει τι ακριβώς ειπώθηκε εκείνη την ημέρα στο Πρωθυπουργικό γραφείο. Κάτι όμως που δεν πρόκειται να το μάθουμε αμέσως, αλλά, όπως λέει θα περιλαμβάνεται στο βιβλίο που γράφει. Θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για να δούμε τι μαρτύρησαν οι Έλληνες στα πέτρινα χρόνια των μνημονίων.
Οι σχέσεις Σαμαρά -Σόιμπλε δεν ήταν οι καλύτερες, ωστόσο τον Απρίλιο του 2017 ο Σόιμπλε από το Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς αναφέρθηκε με τα καλύτερα λόγια στον Αντώνη Σαμαρά και για πρώτη φορά παραδέχθηκε ότι ο Σαμαράς ήταν έτοιμος να βγάλει την Ελλάδα στις αγορές. Και γιατί δεν την έβγαλε; Δεν άφησε προφανώς ο ίδιος ο Σόιμπλε και ο «κύριος μπλε μάτια», ο Τόμσεν που εκτελούσε πλήρως τις εντολές του, αν και στο τέλος παραδέχθηκε ότι υπήρξε λάθος με το ελληνικό (μνημονιακό) πρόγραμμα.
Στουρνάρας: Η θεωρία Σόιμπλε για τη λιτότητα αποδείχθηκε λάθος
Αυτός που ίσως συνεργάστηκε περισσότερο μαζί του ήταν ο τότε υπουργός Οικονομικών και σήμερα κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας. Τι θυμάται από τη συνεργασία αυτή; Ήταν ο πολιτικός, λέει στο «Βήμα», ο Γιάννης Στουρνάρας που σφράγισε την οικονομική ενοποίηση των Γερμανιών, ουσιαστικά αυτός έκανε την ενοποίηση. Για την ελληνική κρίση όμως ήταν λιγότερο δημιουργικός γιατί είχε αυτή την θεωρία περί λιτότητας, η οποία όπως αποδείχθηκε ήταν λάθος».
Ο Γιάννης Στουρνάρας λέει ότι όσες φορές συνάντησε τον Σόιμπλε και συζήτησε μαζί του η λέξη Grexit δεν ειπώθηκε ποτέ από το στόμα του. Ας μην ξεχνάμε πως ήταν ο μακροβιότερος κοινοβουλευτικός στην Ευρώπη, με 50 χρόνια προσφοράς και όλα αυτά πάνω σε ένα αναπηρικό καροτσάκι.
Η καχυποψία Σόιμπλε στον Τσίπρα
Ο Σόιμπλε έβλεπε με καχυποψία τον Αλέξη Τσίπρα, όταν ο τελευταίος ήταν Πρωθυπουργός: «Μου είπε», αναφερόμενος στον Αλέξη Τσίπρα «ότι θα κάνει έναν προεκλογικό αγώνα στον οποίο θα υποσχεθεί ότι η Ελλάδα δεν θα φύγει από το ευρώ, αλλά και ότι δεν θα αποδεχθεί καμία μνημονιακή υποχρέωση. Αν είναι έτσι, του απάντησα, σου εύχομαι προσωπικά να μην κερδίσεις τις εκλογές… Γι’ αυτό και δεν εξεπλάγην όταν ο Τσίπρας τις κέρδισε, ούτε και με ό,τι συνέβη μετά. Ήμουν κάπως περίεργος πώς θα έλυνε κατόπιν το πρόβλημα. Το έλυσε με το να κάνει το ακριβώς αντίθετο από εκείνο που υποσχέθηκε στις εκλογές».
Ήταν ο Σόιμπλε εκδικητικός; Οι περισσότεροι έχουν αντίθετη γνώμη, λέγοντας απλώς έκανε την δουλειά του. θεωρούσε ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες, ότι έχουν παχυλές συντάξεις; Ουδείς ξέρει εάν όντως σκεφτόταν έτσι. Ωστόσο φαίνεται πως δεν ξεχνούσε όσους του είχαν επιτεθεί λεκτικά. Τον Φεβρουάριο του 2012, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε δηλώσει «ποιος είναι ο Σόιμπλε που μπορεί να λοιδορήσει την Ελλάδα;»
Ε, λοιπόν, τη δήλωση αυτή μπορεί πολλοί να την έχουν ξεχάσει, όχι όμως και ο κ. Σόιμπλε, ο οποίος κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα δεν είχε περιλάβει στο πρόγραμμά του και συνάντηση με τον αρχηγό του κράτους, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Τσακαλώτος: Σκληρός και πονηρός – Η κρίση της ιστορίας θα είναι πολύ αυστηρή
Κατά τον Ευκλείδη Τσακαλώτο ο Σόιμπλε ήταν σκληρός και με τον δικό του λαό, ήταν και πονηρός. Οι δορυφόροι στο Eurogroup έκαναν τα χατίρια για να τους κάνει τα χατίρια. Η Ισπανία, για παράδειγμα, χτυπούσε την Ελλάδα και έλεγε οι κανόνες είναι κανόνες και πρέπει να τους τηρείτε. Η εικόνα που ήθελε να έχει είναι ότι ήταν τίμιος περί των κανόνων αλλά αυτό δεν ισχύει» κατέληξε για τον Σόιμπλε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.
«Ο Σόιμπλε πίστευε ότι η κρίση έγινε το 2009 και δεν άλλαξε τίποτα και πίστευε ότι μόνο η Ελλάδα ήταν εξαίρεση. Νομίζω ότ η κρίση της ιστορίας θα είναι πολύ αυστηρή. Άλλαξε κάποια στιγμή αφού τον πίεσε η Μέρκελ και ο Ολάντ» συμπλήρωσε ο πρώην υπουργός Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Βενιζέλος, 16η Σεπτεβρίου 2011 και το Grexit
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος έγραψε στο βιβλίο του «Εκδοχές Πολέμου» και αναφέρεται στοτν Σόιμπλε: «Ένας Έλληνας υπουργός Οικονομικών συναντά τον Γερμανό ομόλογό του στο δεύτερο υπόγειο ενός συμπαθητικού ξενοδοχείου της Πολωνίας – παρόντες είναι μόνο δύο συνεργάτες. Στο τραπέζι πέφτει ένα ερώτημα, το οποίο η μία πλευρά είναι έτοιμη να συζητήσει και η άλλη εργάζεται για να αποτρέψει. «Μήπως πρέπει να μιλήσετε με τον Πρωθυπουργό;», ρωτάνε οι Γερμανοί τους Έλληνες.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος απέναντι στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν μπαίνει καν στη συζήτηση. Εκείνο το βράδυ της 16ης Σεπτεμβρίου του 2011, όταν η ελληνική αντιπροσωπεία άκουσε πρώτη φορά το Grexit όχι ως υπόθεση εργασίας, αλλά ως ολοκληρωμένη εναλλακτική, θα μπορούσε να είναι από μόνο του υπόθεση βιβλίου – ο Γιώργος Ζανιάς, ένας εκ των παρόντων, ίσως θα το προτιμούσε σε ταινία, με σκηνοθέτη τον Γιώργο Λάνθιμο.
Όμως δεν είναι παρά ένα επεισόδιο από αυτά που περιγράφονται στις «Εκδοχές πολέμου» του Ευάγγελου Βενιζέλου, ένα βιβλίο που αφηγείται γεγονότα από το 2009 έως το 2022. Ένα από τα πολλά, που όταν συνδέονται συμπληρώνουν το παζλ μιας εικοσαετίας που, ειδικά στην κορύφωση της κρίσης χρέους, διαμόρφωσε καθοριστικά τη χώρα και λόγω της μικρής χρονικής απόστασης δεν έχει ακόμα αρχίσει να ερευνάται διεξοδικά.
