Η μπύρα του Ζακ Σιράκ, η γλυκύτατη Άνγκελα Μέρκελ, ο σωτήρας της Ελλάδας Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, η Θεσσαλονίκη του Ξαβιέ Μπέτελ και η σχέση της Δανής πρωθυπουργού Μέττε Φρεντερίκσεν με τα ασανσέρ. Μικρές λεπτομέρειες μεγάλων ξενυχτιών και σκληρών διαπραγματεύσεων των Συνόδων Κορυφής.
Οι Έλληνες αθέατοι ήρωες των Συνόδων Κορυφής αποκαλύπτουν στο «Βήμα» τις αδυναμίες των ηγετών, αλλά και στιγμές που θα ήθελαν να ξεχάσουν.
Δεν υπάρχει δημοσιογράφος και δη Έλληνας που να μη γνωρίζει τον Σταύρο Σπυρίδωνος. Γεννημένος στις Βρυξέλλες από Σαμιώτη πατέρα και Πελοποννήσια μητέρα, είναι ο πρώτος άνθρωπος που συναντά κανείς πηγαίνοντας προς το γραφείο των Ελλήνων ανταποκριτών.
Πάντα πρόσχαρος, να μας κεράσει τον πρωινό καφέ και λίγο αργότερα όταν το απαιτούν οι περιστάσεις, γιατί όχι και τσιπουράκι.
Θυμάται την περίοδο της οικονομικής κρίσης: «Γεννημένος εδώ στο Βέλγιο, δεν είχα ποτέ γνωρίσει ρατσισμό σαν Έλληνας. Εκείνη την εποχή ήταν με τις μικρές ατάκες: Έλληνες τεμπέληδες, φάγατε τα λεφτά μας, κάνατε το ένα το άλλο. Ήμουνα πολύ πληγωμένος. Ο πατέρας μου δούλευε στα ανθρακωρυχεία. Η μητέρα μου δούλευε κι αυτή να βγάλει ένα κομμάτι ψωμί. Όλους τους μετανάστες αυτής της εποχής, σαν άνθρωποι που πιο πολύ ήθελαν να βρουν ένα κομμάτι ψωμί εδώ στο Βέλγιο, μας άγγιξε πάρα πολύ. Εγώ κάποιες φορές μπορεί να μην ήμουνα και διπλωμάτης στις απαντήσεις μου. Ήμουν λίγο πιο επιθετικός με μερικούς συναδέλφους μου που μας την έπεφταν με ειρωνικό τρόπο».
Για παρόμοια αντιμετώπιση μιλά και η Βίκη Παπαδημητρίου, η οποία εργάζεται στην εθιμοτυπία του Συμβουλίου. Θεσσαλονικιά, ερωτεύτηκε και για χάρη του συζύγου της μετακόμισε στις Βρυξέλλες.
«Ως Ελληνίδα το βίωσα αρκετά άσχημα. Γιατί τη στιγμή που γίνονταν όλες αυτές οι δηλώσεις στην Ελλάδα σε σχέση με το ότι εκεί στις Βρυξέλλες μας κάνουν κουμάντο, ότι η Γερμανία έτσι και ότι εκείνοι αποφασίζουν και δεν μας λογαριάζουν, υπήρχε ένα αρνητικό κλίμα απέναντι στην Ελλάδα, εδώ στις Βρυξέλλες. Μια δυσαρέσκεια. Ήταν λίγο δύσκολο να κάνεις τη δουλειά σου ως Ελληνίδα Ευρωυπάλληλος, ενώ ταυτόχρονα όταν βρισκόμουν στην Ελλάδα αντιμετώπιζα άγνοια και κάποιες φορές επιθετικότητα » εξηγεί.
«Χρωστάμε πολλά στον φιλέλληνα Γιούνκερ»
Η Βίκη γνωρίζει εκ των έσω τη συνεισφορά στην Ελλάδα πολλών ξένων ηγετών, όπως του Φρανσουά Ολάντ και του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, αλλά και την μη «ευθυγράμμιση» στο savoir vivre του Συμβουλίου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ όταν η χώρα βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού.
«Χρωστάμε πάρα πολλά ιδίως στον φιλέλληνα Γιούνκερ. Προσπαθούσε να γεφυρώσει χάσματα» περιγράφει, ενώ ανατρέχει και σε δύσκολες στιγμές που κλήθηκε να διαχειριστεί: «Έβλεπα την τότε κυβέρνηση να μιλάει, να άγεται και να φέρεται με κάποιον τρόπο, ο οποίος ήταν προβληματικός στο να επικοινωνήσουν όλοι μεταξύ τους και ακόμη και σε πράγματα που μπορεί να φανούν χαζά ή απλά, δηλαδή το ότι λες ότι πρέπει να πάμε τώρα γιατί περιμένουν οι κάμερες έξω στο διάδρομο και να λένε ‘άσε τους να περιμένουν’. Και να μου λέει στο ακουστικό ο διευθυντής μου: Μα πού είσαι; Γιατί δεν έρχεσαι με τους υπόλοιπους;».
Βέβαια, ο Γιούνκερ εκτός από το ότι βοήθησε την Ελλάδα, είναι γνωστός και για το ότι χάρη σε αυτόν δημιουργήθηκαν καμπίνες καπνιστών αφού ο ίδιος κάπνιζε αρειμανίως.
«Το άλλο πρόσωπο της Άνγκελα Μέρκελ»
Εντελώς διαφορετικό είναι το πρόσωπο της Άνγκελα Μέρκελ από την εικόνα της σκληρής και άκαμπτης Γερμανίδας που όλοι έχουν στο μυαλό τους.
Η Βίκη μιλά για μια «γλυκύτατη προσωπικότητα», ενώ από την πλευρά του ο Σταύρος αποκαλύπτει ότι δεν ήθελε να την τραβούν οι κάμερες την ώρα που περπατούσε για να πάει προς τις διμερείς συναντήσεις της.
Όσο για την Δανή Πρωθυπουργό, Μέττε Φρεντερίκσεν, χρησιμοποιεί μόνο τις σκάλες και ποτέ το ασανσέρ.
Πολύ ευγενικός είναι και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν (τον οποίο κάποιος άλλος ηγέτης αποκαλούσε φιλικά «Μανόλο»), ενώ ιδιαίτερες και με πολύ μεγάλους περιορισμούς είναι οι συνθήκες όταν συμμετέχουν σε Συνόδους οι Αμερικανοί Πρόεδροι.
Άνετο και χαμογελαστό περιγράφει τον Μπαράκ Ομπάμα η Βίκη, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν πιο κατηφής και με διαφορετική προσέγγιση.
«Ο καφές του Ζακ Σιράκ»
Στη μνήμη του Σταύρου επανέρχεται μία σκηνή με τον Ζακ Σιράκ, o οποίος όπως μας λέει ήταν πάντα «χαμογελαστός και χαιρετούσε όλο τον κόσμο, ενώ από την πλευρά του ο Χέλμουτ Κολ ήταν πιο σοβαρός».
«Μία φορά ο Ζακ Σιράκ, μου λέει κύριε, μπορείτε να εξηγήσετε στον συνεργάτη μου πώς κάνουν έναν καλό καφέ, γιατί ο καφές που μου κάνει είναι πάντα χάλια;» εξιστορεί ο Σταύρος. Βέβαια, ο Γάλλος Πρόεδρος της περιόδου 1995-2007, εκτός από τον μαύρο καφέ προτιμούσε και την μπύρα, ποτέ όμως το κρασί.
Κρασί ωστόσο σερβίρεται στα δείπνα των ηγετών. Άλλες φορές οι Προεδρίες του Συμβουλίου φέρνουν τα δικά τους κρασιά, όπως είχε συμβεί στην περίπτωση της Κροατίας. Ειδική είναι και η διαδικασία που ακολουθείται για την επιλογή του μενού. Κατ’ αρχάς είναι γνωστές οι ιδιαιτερότητες που έχει ο κάθε ηγέτης.
Τα γεύματα αποφασίζονται από την επικεφαλής της εθιμοτυπίας.
Υπάρχει και το αντίστοιχο σέρβις που προτείνει κάποια μενού, γίνονται κάποια τεστ πριν για να δούνε εμφανισιακά αλλά και στην ουσία τι είναι αυτά που θα φάνε», λέει η Βίκη.
Οι δύσκολοι…
Διαφορετική είναι η εκ του σύνεγγυς εικόνα τόσο για τον Ούγγρο Πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν όσο και για τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Δύσκολες από την άλλη, είναι τις περισσότερες φορές οι τουρκικές αντιπροσωπείες με συμπεριφορές που πιο πολύ τα αιτήματά τους θυμίζουν αυτά των Αμερικανών, μας λένε και οι δύο.
Και ο αγαπημένος
Το βραβείο όμως του αγαπημένου πολιτικού, πηγαίνει στο Ξαβιέ Μπετέλ, πρώην Πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου και νυν Υπουργό Εξωτερικών. «Πάντα χαμογελαστός, εύθυμος και με φοβερή αίσθηση του χιούμορ. Άλλωστε από τη στιγμή που έμαθε πως έχουμε ένα κοινό στοιχείο, την Θεσσαλονίκη, όπου σπούδασε ως φοιτητής Erasmus, με χαιρετούσε πάντα στα ελληνικά, «Καλημέρα τί μου κάνετε», θυμάται η Βίκη.
Και η ιστορία συνεχίζει να γράφεται μπροστά και πίσω από τις κάμερες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.