Ερευνητές του Πανεπιστημίου A&M στο Τέξας είχαν δείξει στο παρελθόν ότι η κατανάλωση αλκοόλ από τους υποψήφιους πατεράδες πριν από τη σύλληψη μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στην εμβρυϊκή ανάπτυξη -και αυτό διότι το σπέρμα των ανδρών που καταναλώνουν τακτικά αλκοόλ επιδρά στην ανάπτυξη του πλακούντα, μπορεί να προκαλέσει ανωμαλίες του εγκεφάλου και του προσώπου που συνδέονται με το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο αλλά και να επηρεάσει την έκβαση της εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Στερητικό σύνδρομο
Τώρα η ίδια ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον δρα Μάικλ Γκόλντινγκ αναφέρει με δημοσίευσή της στο επιστημονικό περιοδικό «Andrology» ότι ανακάλυψε πως χρειάζεται μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι πιστευόταν μέχρι σήμερα ώστε να «σβήσουν» οι αρνητικές επιδράσεις της κατανάλωσης αλκοόλ στο σπέρμα.
«Οταν κάποιος καταναλώνει αλκοόλ σε τακτική βάση και μετά σταματήσει την κατανάλωση, ο οργανισμός του περνά από μια φάση στερητικού συνδρόμου, κατά την οποία χρειάζεται να μάθει να λειτουργεί χωρίς τον χημικό παράγοντα» εξήγησε ο δρ Γκόλντινγκ, καθηγητής στη Σχολή Κτηνιατρικής και Βιοϊατρικών Επιστημών του Τμήματος Κτηνιατρικής Φυσιολογίας και Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου A&M.
Kαι προσέθεσε: «Αυτό που ανακαλύψαμε ήταν ότι το σπέρμα του πατέρα επηρεάζεται αρνητικά από το αλκοόλ ακόμη και κατά τη φάση του στερητικού συνδρόμου, γεγονός που σημαίνει ότι χρειάζεται πολύ περισσότερο διάστημα από ό,τι πιστεύαμε για να επανέλθει το σπέρμα στο φυσιολογικό».
Το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο
Ενας από τους μεγαλύτερους κινδύνους που συνδέεται με την κατανάλωση αλκοόλ πριν από την εγκυμοσύνη αλλά και κατά τη διάρκειά της είναι το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο που συνδέεται με δυσμορφίες στο πρόσωπο, με χαμηλό βάρος και/ή ύψος, με υπερκινητικότητα και διάσπαση προσοχής καθώς και με προβλήματα συντονισμού.
Πάνω από μήνα χρειάζεται το σπέρμα για να επανέλθει στο φυσιολογικό
Σήμερα ελέγχεται μόνο η κατανάλωση αλκοόλ από τη μητέρα – και όχι τον πατέρα – προκειμένου να γίνει διάγνωση του συγκεκριμένου συνδρόμου σε ένα παιδί.
«Επί χρόνια δεν ασχολείτο κανένας με την κατανάλωση αλκοόλ από τον πατέρα. Με αυτή τη μελέτη θελήσαμε να δούμε πόσος χρόνος απαιτείται ώστε να περάσει η επίδραση του αλκοόλ στο σπέρμα. Πιστεύαμε ότι το σπέρμα θα επανερχόταν γρήγορα στο φυσιολογικό μετά τη διακοπή της κατανάλωσης, αλλά κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Η διαδικασία μέχρι να επανέλθει το σπέρμα διήρκεσε περισσότερο από έναν μήνα» σημείωσε ο καθηγητής.
Οξειδωτικό στρες στο ήπαρ
Η κατανάλωση αλκοόλ προκαλεί οξειδωτικό στρες στο ήπαρ, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να υπερπαράγει ορισμένα χημικά και να διαταράσσεται έτσι η φυσιολογική κυτταρική δραστηριότητα.
Το σήμα στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα
Η ομάδα του δρος Γκόλντινγκ ανακάλυψε ότι η φάση του στερητικού συνδρόμου μετά τη διακοπή κατανάλωσης αλκοόλ προκαλεί το ίδιο είδος οξειδωτικού στρες επιμηκύνοντας έτσι τη διάρκεια της επίδρασης του αλκοόλ στο σώμα.
«Στη φάση αυτή το ήπαρ υφίσταται αδιάκοπα οξειδωτικό στρες και στέλνει σήμα στον ανδρικό οργανισμό. Το αναπαραγωγικό σύστημα ερμηνεύει το σήμα αυτό και ‘λέει’: ‘Ω, ζω σε ένα περιβάλλον με ένα άκρως ισχυρό παράγοντα οξειδωτικού στρες. Χρειάζεται να προγραμματίσω τους απογόνους ώστε να προσαρμοστούν σε αυτού του είδους το περιβάλλον».
Ωστόσο, όπως υποπτεύεται ο Γκόλντινγκ, αυτές οι προσαρμογές του σπέρματος δεν είναι επωφελείς – αντιθέτως οδηγούν σε προβλήματα όπως το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο.
Χημικές αλλαγές ακόμη και με τρεις μπίρες κάποιες φορές την εβδομάδα
Ο καθηγητής υπογράμμισε ότι δεν χρειάζεται να καταναλώνει ο άνδρας υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ για να εμφανίσει στερητικό σύνδρομο.
«Στα μοντέλα που χρησιμοποιούμε, ακόμη και το να πίνει ο άνδρας τρεις με τέσσερις μπίρες μετά τη δουλειά κάποιες ημέρες την εβδομάδα μπορεί να οδηγήσει σε στερητικό σύνδρομο όταν η κατανάλωση σταματήσει. Μπορεί το άτομο να μην αισθάνεται μεθυσμένο από κατανάλωση τέτοιας ποσότητας αλκοόλ, ωστόσο το σώμα του υφίσταται χημικές αλλαγές».
Αποχή τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη σύλληψη
Σύμφωνα με τον δρα Γκόλντινγκ τα νέα ευρήματα αποδεικνύουν ότι είναι ζωτικής σημασίας τα ζευγάρια που σχεδιάζουν να αποκτήσουν παιδιά να γνωρίζουν πόσο νωρίτερα από τη σύλληψη πρέπει να σταματήσουν την κατανάλωση αλκοόλ ώστε να προληφθούν πιθανές γενετικές ανωμαλίες στα έμβρυά τους. Η σύστασή του προς τους υποψήφιους πατεράδες είναι να σταματήσουν την κατανάλωση αλκοόλ τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη σύλληψη.
«Το ζήτημα χρειάζεται ακόμη πολλή μελέτη αλλά γνωρίζουμε ότι τα νέα σπερματοζωάρια χρειάζονται περί τους δύο μήνες να δημιουργηθούν καθώς και ότι η διαδικασία του στερητικού συνδρόμου διαρκεί τουλάχιστον έναν μήνα. Ετσι η εκτίμησή μου είναι να περιμένουν τα ζευγάρια τουλάχιστον τρεις μήνες μετά τη διακοπή κατανάλωσης αλκοόλ ώστε να προσπαθήσουν για σύλληψη».