Στις 14 Δεκεμβρίου του 1911 ο νορβηγός εξερευνητής Ρόαλντ Άμουνδσεν γίνεται ο πρώτος που φτάνει στο νοτιότερο σημείο του πλανήτη, τον Νότιο Πόλο.

Το «ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ» της 7ης Ιανουαρίου 1929, λίγα χρόνια μετά τον θάνατο του Νορβηγού, γράφει για το μεγάλο του επίτευγμα αλλά και τον θάνατό του.

«Ωνειρεύετο να εμπήξη την σημαίαν της πατρίδος του επί του Βορείου Πόλου της γης. Ηγόρασε το “Φραμ”, το παλαιόν πλοίον του Νάνσεν και εξέλεξε τους συντρόφους του δι’ αυτό το ταξείδι.

»Τα σχέδιά του όμως κατέρρευσαν με την επιστροφήν του ναυάρχου Peary από τας αρκτικάς ερημίας και την αναγγελίαν του προς τον κόσμον ότι είχε φθάση τον Βόρειον Πόλον τον Απρίλιον του 1909.

«ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ», 7.1.1929, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Η κούρσα για τον Νότιο Πόλο

»Κατόπιν αυτού ο Αμούνδσεν εστράφη προς τον ανταρκτικόν, όπου κατηυθύνετο επίσης και ο πλοίαρχος Σκωτ, με την ελπίδα να εμπήξη την σημαίαν της Μεγάλης Βρεττανίας επί του Πόλου.

»Κατηγορήθη τότε δριμύτατα ότι εστερείτο συντροφικού και σπορτικού πνεύματος, γενόμενος αιφνιδίως αντίπαλος ενός ανθρώπου, ο οποίος είχε σχεδιάση αυτήν την εξεύρενησιν πολύ πριν από αυτόν.

»Ο Αμούνδσεν ηρνήθη πάντοτε ότι δεν εφέρθη ανδρικώς απέναντι του Σκωτ, δικαιολογούμενος ότι είχε ειδοποιήση αυτόν περί των προθέσεών του προτού ο τελευταίος ούτος αφίση την Αυστραλίαν και ότι τούτο ήτο αρκετόν.

»Ο Αμούνδσεν έφθασε εις τον πόλον την 14ην Δεκεμβρίου 1911. Ο Σκωτ έφθασε τριάντα τέσσαρας ημέρας αργότερον, αποκαρδιωμένος και δυστυχισμένος, διά ν’ αποθάνη μεθ’ όλων των συντρόφων του κατά την επιστροφήν.

»Η αποστολή αυτή απέδειξε ακόμα μίαν φοράν την μεφαλοφυΐαν του Άμουνδσεν. Είχε εκλέξη ως βάσιν του τον κόλπον της Ουαλλίας διότι ήτο πεπεισμένος ότι ο φράκτης των πάγων, ο οποίος ωνομάζετο  Ρος, εστηρίζετο στερεά επί εδάφους και δεν θα εθραύετο εις παγετώνας.

»Ούτω η βάσις του ήτο ασφαλεστέρα και πλησιεστέρα προς τον πόλον από την βάσιν του Σκωτ. Ο Άμουνδσεν επήρε σκύλλους μαζί του και εξεκίνησε με αυτούς διά τον πόλον, φονεύων καθ’ οδόν τους πλεονάζοντας διά να τρέφεται.

»Ο Σκωτ είχε έλκηθρα με μοτέρ, τα οποία ήσαν άχρηστα, και μικρά άλογα τα οποία απέθνησκαν το ένα μετά το άλλο. Όπως ο Αμούνδσεν είπε: “η διαφορά μεταξύ των δύο αποστολών ήτο ακριβώς η διαφορά μεταξύ σκύλλων και οιουδήποτε άλλου τρόπου μεταφοράς”».

«ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ», 7.1.1929, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Η τελευταία περιπέτεια

Μετά το σπουδαίο του αυτό επίτευγμα ο Αμούνδσεν συνέχισε με διάφορες αποστολές χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία, ώσπου το 1926 με τον ιταλό αεροπόρο Ουμπέρτο Νόμπιλε διέσχισαν εναερίως, με αερόπλοιο, τον Βόρειο Πόλο. Το αερόπλοιο είχε το όνομα «Norge» (Nορβηγία).

«Επί της “Νορβηγίας” κυβερνήτης είχε τοποθετηθή ο Ιταλός συνταγματάρχης Νόμπιλε διότι αυτός είχε σχεδιάση το πηδαλιουχούμενον και ήτο οικείος με παν το σχετικόν με αυτό. Κατά το εναέριον ταξείδιόν των υπεράνω του Πόλου ο Αμούνδσεν και ο Νόμπιλε έγιναν εχθροί.

»Ο εξερευνητής εσχημάτισε διά τον τελευταίον αυτόν κακήν ιδέαν, τόσον ως άνθρωπον όσον και ως κυβερνήτην του πηδαλιουχουμένου. Και την κακήν του αυτήν ιδέαν ο Αμούνδσεν την διεκήρυξεν, επιστρέφων, εις τον κόσμον.

»Θυμωθείς ο Νόμπιλε, εξεκίνησε την περασμένην άνοιξην (σ.σ. 1928) επί του πηδαλιουχουμένου “Ιταλία” διά να δείξη ότι και αυτός επίσης ήτο ικανός να μεταβή μόνος του εις τον Βόρειον Πόλον.

Η νορβηγική σημαία στον Νότιο Πόλο

»Αλλ’ η “Ιταλία” έπεσε εις τους πάγους. Ο ραδιοτηλέγραφός της εζήτησε από τον κόσμον βοήθειαν. Πλοία, αεροπλάνα και έλκυθρα έσπευσαν εις σωτηρίαν της, ενώ ο κόσμος παρηκολούθει το δράμα πλήρης φρίκης και συμπάθειας.

»Εν τω μεταξύ ένα αεροπλάνον έσωζε τον Νόμπιλε διά να διευθύνη, όπως εδόθη η εξήγησις, το έργον της σωτηρίας των συντρόφων του…

»Ο Αμούνδσεν, εις την Νορβηγίαν, αναπαριστούσε καλλίτερον παντός άλλου το δράμα των Ιταλών. Εγνώριζε τι εσήμαινε να ευρέθη κανείς χαμένος εις τους πάγους. Το καθήκον του του επέβαλλε να τείνη χείρα βοηθείας εις τους συντρόφους του εχθρού του.

»Και μίαν ημέραν αφήκε το Τρόμσο επί γαλλικού αεροπλάνου, πετών προς αυτούς. Αυτή ήτο η τελευταία του περιπέτεια. Ο απόγονος των Βίκινς δεν επέστρεψε από αυτην…»

Ο Άμουνδσεν το 1925