Λυγμοί, κροτίδες, πάμπολλες εστίες φωτιές, καμένα οχήματα και απειλητική εισβολή στο Βίλα Μπελμίρο. Η Σάντος είχε υποβιβαστεί για πρώτη φορά σε 111 χρόνια ποδοσφαιρικής ζωής και οι οπαδοί ξεσπούσαν με οιονδήποτε τρόπο ένιωθαν ότι τούς εκφράζει. Δυστυχώς σε τέτοιες περιπτώσεις «βρέχει επί δικαίων και αδίκων».
Το κολασμένο αυτό σκηνικό με το κολάζ των αντιφατικών συναισθημάτων απέδιδε από τη μία την απόγνωση κι από την άλλη την οργή για το γεγονός πως η ομάδα που τον Γενάρη του 2021 έχανε στον τελικό του Copa Libertadores με γκολ στο ένατο λεπτό των καθυστερήσεων (1-0 από την Παλμέιρας) είχε 23 μήνες αργότερα κατρακυλήσει στην τέταρτη από το τέλος θέση του βραζιλιάνικου πρωταθλήματος και του χρόνου θ’ αγωνίζεται στη δεύτερη κατηγορία. Κάτι που δεν είχε συμβεί ποτέ από τον Απρίλη του 1912, όταν και ιδρύθηκε.
Ως το 81′ των αγώνων της τελευταίας αγωνιστικής η Σάντος σωζόταν. Ναι μεν η Μπαΐα την έχει προσπεράσει στην κατάταξη κατατροπώνοντας την Ατλέτικο Μινέιρο, αλλά το 1-1 τόσο στον δικό της αγώνα με τη Φορταλέζα όσο και σ’ αυτόν της Βάσκο ντα Γκάμα με την Μπραγκαντίνο την κρατούσε -με μηχανική υποστήριξη- στη ζωή. Ένα λεπτό μετά ο Σερτζίνιο σκόραρε για τη Βάσκο και, συνδυαστικά με το 2-1 της Φορταλέζα στο φινάλε ως χαριστική βολή στο «δόξα πατρί», έριξε την «Πέισε» στη Serie B.
Ο χειρότερος εφιάλτης είχε μόλις ζωντανέψει, ήταν το αναπόφευκτο τέλος μιας πορείας που έμοιαζε μη αναστρέψιμη τον τελευταίο μήνα, η ταφόπλακα πάνω από το μνήμα της ομάδας με τα περισσότερα γκολ στην ιστορία του ποδοσφαίρου – όπως αποκαλείται!
Η Σάντος είχε ήδη υποβιβαστεί
Η Σάντος έδειχνε ήδη παραδομένη στη μοίρα της με μόλις δυο βαθμούς και διαδοχικές ήττες στα προηγούμενα τέσσερα ματς. Παρόλο, δε, που θα απέφευγε το ιστορικό φιάσκο εφόσον νικούσε εντός έδρας τη Φορταλέζα, έγινε έρμαιο του ίδιο της του αιμοβόρου και τιμωρητικού πεπρωμένου. Ο δρόμος ήταν πια χωρίς επιστροφή με όλα εκείνα που είχαν μεσολαβήσει την τελευταία τριετία.
Μετά τον υποβιβασμό η Globo αναρωτήθηκε σε άρθρο της «ποιος θα πληρώσει τώρα τον λογαριασμό;» και απαρίθμησε τις διοικητικές στρεβλώσεις εκείνες που οδήγησαν το ιστορικό κλαμπ στην αγωνιστική παρακμή.
Μεταξύ αυτών η κάκιστη διαχείριση των οικονομικών από τους πρώην προέδρους Ζοζέ Κάρλος Πέρες και Ορλάντο Ρόλο κατά τη διετία 2018-2020. Σε αυτό το χρονικό διάστημα η Σάντος έφτασε να κουβαλά ένα χρέος που άγγιζε τα 100 εκατομμύρια ευρώ, με συνέπεια αμφότεροι όχι μόνο ν’ αποπεμφθούν από το ΔΣ, αλλά και να διαγραφούν από τα μητρώα του συλλόγου.
Η εικόνα της ομάδας στο γήπεδο έκρυβε το πρόβλημα κάτω από το χαλί, καθώς Σαμπάολι και Κούκα έκαναν καλή δουλειά. Από τη στιγμή όμως που διέρρευσε το έλλειμμα στα ταμεία, η ζημιά ήταν ανεπανόρθωτη.
Άλλα λάθη, το ίδιο πρόσημο
Ο Αντρές Ρουέντα, που παρέλαβε το απόλυτο χάος, δούλεψε αρχικά με τρόπο τεχνοκρατικό παλεύοντας να συμμαζέψει ό,τι ήταν εφικτό. Μπήκε μια τάξη, αλήθεια είναι, αφού τα έσοδα ισοσταθμίστηκαν με τα έσοδα.
Μεταγραφές η Σάντος ούτως ή άλλως απαγορευόταν να κάνει εξαιτίας οφειλών, οπότε ο περιορισμός εξόδων ήταν αυτόματος. Το κακό ήταν πως και ο ίδιος παρασύρθηκε κάποια στιγμή φορτώνοντας το ρόστερ με ποδοσφαιριστές αμφιβόλου ποιότητας και αχρείαστα συμβόλαια που επέδρασαν αρνητικά στο αγωνιστικό σκέλος. Λέγοντας διαρκώς ότι δεν ανήκει σε αυτόν τον κόσμο, δρούσε κατά συνείδηση, πήρε πολλά ρίσκα χωρίς νόημα και άφησε αθωράκιστο το ρόστερ με λύσεις της σειράς.
Αφού μάλιστα δεν έρχονταν τα αποτελέσματα, άρχισε η «προπονητοφαγία» ως απότοκο της έλλειψης σχεδιασμού. Μόνο στην τελευταία σεζόν η Σάντος δούλεψε με τέσσερις διαφορετικούς τεχνικούς (Οντάιρ Έλμαν, Πάουλο Τούρα, Ντιέγο Αγκίρε, Μαρσέλο Φερνάντες) αφήνοντας στην άκρη κάθε εκδοχή ποδοσφαιρικής λογικής δεδομένου ότι άλλους ποδοσφαιριστές υπολόγιζε ο ένας κι άλλους ο δεύτερος, διαφορετική φιλοσοφία πρέσβευε ο τρίτος και κάτι ξεχωριστό ήθελε να παίξει ο τέταρτος.
Επικρατούσε κοινώς μια διαρκής σύγχυση που επηρέασε ξεκάθαρα το τμήμα, προξένησε αναστάτωση στ’ αποδυτήρια και έφερε τριγμούς μεταξύ των παικτών. Κάποιοι αντέδρασαν έντονα και τιμωρήθηκαν, προτού επανέλθούν με το νέο καθεστώς στον πάγκο, κι άλλοι απλώς περιφέρονταν χωρίς σκοπό, ουσία και νοιάξιμο περιμένοντας να τελειώσει η σεζόν.
Εκτιμάται ότι κομβική απόφαση του Ρουέντα αποτέλεσε η απομάκρυνση από την τεχνική ηγεσία του επιθετικογενούς Ντινίζ τον Σεπτέμβριο του 2021 και η πρόσληψη του υπερσυντηρητικού Καρίλε. Μια απόφαση – ρωγμή στα θεμέλια του υπόλοιπου οικοδομήματος που έφερε αλυσιδωτές αντιδράσεις και μια συνεχιζόμενη αμφισβήτηση που δεν έκανε καλό.
Ορισμένες αγωνιστικές εκρήξεις ήταν σποραδικές και στο τέλος της ημέρας παντελώς ανώφελες. Η Σάντος είχε ήδη περάσει τη θηλιά στο λαιμό της και στο τέλος πνίγηκε από τα ίδια της τα ασυγχώρητα λάθη.
Ο Πελέ βλέπει από ψηλά
Η νέα διοίκηση, με ορίζοντα διετίας (2024-2026), θα κληθεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για κάτι φρέσκο, νέο, μοντέρνο, ελπιδοφόρο και γερό, χτίζοντας πάνω στις στάχτες από τα αποκαΐδια των καμένων αυτοκινήτων που άφησαν οι οπαδοί την ημέρα του υποβιβασμού, αλλά κυρίως μιας «καμένης γης» που παραλαμβάνει από τους αμέσως προηγούμενους.
Ας βάλει το χέρι, από ‘κει που βρίσκεται, ο Πελέ…
