«Ήταν πολύ θετική επίσκεψη», συνόψιζαν στο ΒΗΜΑ, αναχωρώντας για την Τουρκία, τουρκικές κυβερνητικές πηγές . Προσθέτοντας με έμφαση: «Πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε σε μια νέα φάση στις σχέσεις μας. Και οι δύο ηγέτες και οι δύο υπουργοί Εξωτερικών έχουν δείξει τη δέσμευσή τους για τη βελτίωση των διμερών δεσμών. Υπάρχει θέληση να λυθούν πολλά από τα προβλήματα. Ελπίζουμε ότι περαιτέρω διμερείς επισκέψεις και αμοιβαία εποικοδομητικές προσεγγίσεις θα ενισχύσουν τις σχέσεις μας».
Το αισιόδοξο κλίμα της συνάντησης των δυο ηγετών αναπαρήγαν αμέσως ως βασική είδηση τα περισσότερα τουρκικά Μέσα. «Πρώτη φορά μετά από 6 χρόνια λιώνουν οι πάγοι», σύμφωνα με την Haberturk. «Ο Ερντογάν λέει ότι πρέπει να είμαστε σε καλύτερες σχέσεις ειδικά στην ακτή του Αιγαίου. Δεν υπάρχει πρόβλημα που να μην μπορεί να λυθεί. Συζήτησαν την 7ήμερη είσοδο χωρίς βίζα στα νησιά».
Τίτλος της Sabah, όπου εμφανίζονται οι δυο ηγέτες χαμογελαστοί, κάνει λόγο για «Νέα εποχή με την Ελλάδα: 7ήμερη απαλλαγή βίζας. Ο Ερντογάν είπε «Θα συναντιόμαστε τουλάχιστον μια φορά το χρόνο. Είμαστε ικανοποιημένοι με το κλείσιμο του τρομοκρατικού στρατοπέδου του Λαυρίου».
Λιγότερο ενθουσιώδης η Sözcü, που χωρίς να βάζει πρόσημο σημειώνει «Η Διεύθυνση Επικοινωνιών ανακοίνωσε: Τουρκία και Ελλάδα κατέληξαν σε συμφωνία. Ανακοινώθηκε η Διακήρυξη της Αθήνας για τις Φιλικές Σχέσεις και την Καλή Γειτονία, στην οποία συμμετέχουν η Τουρκία και η Ελλάδα».
Η Yeniakit εστίασε σε ένα χιουμοριστικό συμβάν έξω από το Μέγαρο Μαξίμου: « Ο Πρόεδρος Ερντογάν απάντησε σε έναν έλληνα δημοσιογράφο που του μίλησε τουρκικά», σημείωσε η εφημερίδα, για το «καλωσόρισμα» που επιφυλάχθηκε στον τούρκο ηγέτη.
«Νέο κεφάλαιο στις διμερείς σχέσεις»
«Οι τουρκοελληνικές σχέσεις είναι το κλειδί», σχολίασε στο ΒΗΜΑ μόλις ολοκληρώθηκε η επίσκεψη του τούρκου προέδρου στην Αθήνα, ο πρώην ο αντιπρόεδρος του αντιπολιτευόµενου Ρεπουµπλικανικού Λαϊκού Κόµµατος (CHP), Ουνάλ Τσέβικοζ, με θητεία στο ΝΑΤΟ.
«Μια θετική διμερής ατζέντα θα έχει θετικό αντίκτυπο στις σχέσεις της Τουρκίας με τις υπόλοιπες χώρες. Επομένως, η επίσκεψη του Προέδρου Ερντογάν στην Αθήνα, η κοινή δήλωση, τα υπογεγραμμένα συμφωνητικά δείχνουν ότι μια τέτοια πρόοδος ξεκινά. Αυτό πρέπει να χαιρετιστεί», σημειώνει ο Ουνάλ Τσέβικοζ.
«Η επίσκεψη του Προέδρου Ερντογάν στην Ελλάδα μετά από 6 χρόνια και οι συμφωνίες ή τα Μνημόνια Κατανόησης που υπογράφηκαν μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης ευνοούν το άνοιγμα ενός νέου κεφαλαίου στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών», προσθέτει.
Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί, τονίζει ο σημαίνων πολιτικός παράγων της γείτονος, πρώην πρέσβης της Τουρκίας, μεταξύ άλλων στο Ηνωμένο Βασίλειο, με κεντρικό ρόλο σε τουρκικές δεξαμενές σκέψης, το γεγονός ότι «η Τουρκία δεν βρίσκεται ακόμη πλήρως στην ίδια σελίδα με τους δυτικούς συμμάχους της σε μια σειρά ζητημάτων. Η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ εκκρεμεί ακόμη, λόγω της τουρκικής απροθυμίας, το Συμβούλιο της Ευρώπης αμφισβητεί τη μη συμμόρφωση της Τουρκίας με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Από την άλλη πλευρά, η έκθεση της ΕΕ και η έκθεση Μπορέλ σηματοδοτούν ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να προχωρήσει με μια θετική ατζέντα με την Τουρκία εάν συμβούν ορισμένες εξελίξεις. Η πρόοδος στο Κυπριακό, μια πιο θετική και ειρηνική ατμόσφαιρα στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο είναι θέματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν από αυτή την άποψη».
Ωστόσο είναι αξιοσημείωτο, προσθέτει ο κύριος Τσέβικοζ, ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν τελικά να αντιμετωπίσουν τις διμερείς σχέσεις «με μια λειτουργική προσέγγιση». Βλέποντας τα έγγραφα που υπογράφηκαν στην Αθήνα, οι δύο πλευρές «έχουν παρακάμψει τα πολύ αμφιλεγόμενα ζητήματα και προχώρησαν σε θέματα που θα γίνουν σημαντικά για την οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης», σημειώνει ο τούρκος συνομιλητής μας.
«Πιο κοντά στο Αιγαίο»
Επιπλέον, η τουριστική συμφωνία, που «θα επιτρέψει στους δύο λαούς να έρθουν πιο κοντά στο Αιγαίο, εάν εφαρμοστεί αποτελεσματικά, θα ανοίξει ένα νέο επίπεδο αμοιβαίας συνεργασίας», συνεχίζει ο κύριος Τσέβικοζ. Το αν αυτό το βήμα προς τα εμπρός θα είναι ανθεκτικό ή όχι εξαρτάται, διευκρινίζει, σε μεγάλο βαθμό από την καλή θέληση και τις καλές προθέσεις των δύο πλευρών και από το πώς θα προχωρήσουν στη συνέχεια. «Όπως φαίνεται σήμερα, μπορώ με ασφάλεια να δηλώσω ότι η επίσκεψη και το αποτέλεσμά της είναι μια εξέλιξη που θα τους ωφελήσει όλους», συνοψίζει.
«Η παρούσα εξέλιξη είναι πολύ πιο θετική από την αντιπαράθεση», επισημαίνει και ο γνωστός αρθρογράφος της τουρκικής Birgun, Ντοάν Τιλίτς. «Όταν φλερτάρουν οι κυβερνήσεις, φλερτάρουν και τα ΜΜΕ. Αυτό είναι σίγουρα μια αλλαγή. Μια «τεράστια» αλλαγή από το “δεν θα μιλήσω ποτέ με τον Μητσοτάκη”».
Παρόλα αυτά, η νέα φιλία είναι εύθραυστη», επισημαίνει ο τούρκος αναλυτής. «Η πρόσφατη αλλαγή μπορεί επίσης να αλλάξει εύκολα. Ο Ερντογάν κάνει πολύ εύκολα στροφές και μανούβρες. Τη μια μέρα είσαι εχθρός, την άλλη μέρα φίλος. Για αυτό το λόγο είναι αδύνατο να γνωρίζουμε για πόσο θα κρατήσει η νεόκοπη ελληνοτουρκική φιλία».
«Η επίσκεψη του κυρίου Ερντογάν στην Αθήνα οπωσδήποτε σηματοδοτεί την αρχή μιας σημαντικής αλλαγής στις σχέσεις των δύο χωρών, αν θυμηθούμε τα λόγια που είχε ξεστομίσει πριν από λίγους μήνες “Mπορούμε να έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ” καθώς κι ότι Αθήνα και Άγκυρα φτάσαν στο χείλος του πολέμου στα Ίμια, αρχές της δεκαετίας του ’90, και παρόλα αυτά σήμερα μιλούν για ταξίδια χωρίς βίζα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου», σχολιάζει στο ΒΗΜΑ ο δημοσιογράφος της τουρκικής έκδοσης του Independent, Ντόρα Μεγκούτς.
«Ο Πρόεδρος Ερντογάν είναι ξεκάθαρο πως θέλει να ανοίξει νέο δρόμο και ο Μητσοτάκης φαίνεται εξίσου πρόθυμος», προσθέτει. Οι διαφορές των δύο χωρών σχετικά με την Ανατολική Μεσόγειο «φαίνεται για την ώρα να έχουν αφεθεί στο περιθώριο», συνεχίζει ο τούρκος δημοσιογράφος. «Επομένως, όπως είπε ο Ερντογάν, ένας τυπικός πραγματιστής ηγέτης, είναι καιρός να κοιτάξουμε το ποτήρι μισογεμάτο. Ωστόσο, τα προβλήματα δεν λύθηκαν. Προσωπικά, δεν θεωρώ ότι οι δύο χώρες θα μπουν σε κλίμα ύφεσης και ειλικρινούς φιλίας, όπως στην περίοδο Τζεμ-Παπανδρέου. Οι παγκόσμιες συνθήκες εκείνης της εποχής και της σημερινής δεν είναι ίδιες»