Η επίσκεψη – εξπρές του τούρκου προέδρου στην Αθήνα και η συνάντησή του με τον έλληνα πρωθυπουργό, που πάντως διήρκησε περισσότερο απ’ ό,τι είχε προβλεφθεί, χαρακτηρίστηκε αναμφίβολα από μια σημαντική εξέλιξη.
Και αυτή δεν είναι άλλη από την αμοιβαία και κατά τα φαινόμενα ειλικρινή προσπάθεια εμπέδωσης ενός ήρεμου κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, στον αντίποδα του κλίματος των προηγούμενων ετών που πυροδότησε ακόμη και φόβους για την εκδήλωση θερμού επεισοδίου.
Από αυτή την άποψη και, όπως διαφάνηκε και από τις δηλώσεις των δυο ηγετών, η συνάντηση συνιστά ένα βήμα προόδου στην κατεύθυνση των εξομάλυνσης των σχέσεων. Ένα νέο κεφάλαιο εγγράφεται πλέον στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και με τον χρόνο να λειτουργεί υπέρ τους.
Συγχρόνως, όμως, επηρεάζει θετικά και το βαρύ φορτίο μιας παλιάς σταθεράς. Πρόκειται για τις διαφορές που χωρίζουν Αθήνα και Αγκυρα και οι οποίες δεν είναι μόνο πάγιες αλλά επιπλέον σαφείς και αδιαπραγμάτευτες – «μπορούμε να συμφωνούμε ότι διαφωνούμε με την Τουρκία σε κάποια θέματα» έχει δηλώσει χαρακτηριστικά ο έλληνας πρωθυπουργός σε πρόσφατη συνέντευξή του.
Αυτοί είναι συνεπώς οι δυο βασικοί άξονες της πρώτης επίσκεψης Ερντογάν στην Αθήνα έπειτα από ακριβώς έξι χρόνια. Και αυτοί καθορίζουν και το περίγραμμα των επαφών.
Χονδρικά, ξέρουμε τι μας χωρίζει, ενώ συζητούμε αυτά που μπορούν να μας ενώσουν στο πλαίσιο μιας τυπικά εννοούμενης καλής γειτονίας που οφείλουν να έχουν δυο γειτονικές χώρες ακόμη κι όταν το χάσμα ανάμεσά τους ενισχύει η διαφορετική αντίληψη σε ό,τι αφορά τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, την ελευθερία της έκφρασης, τα ατομικά δικαιώματα κλπ.
Κάτω από αυτό πρίσμα, κάθε επαφή στην κατεύθυνση της περαιτέρω εξομάλυνσης των σχέσεων είναι καλοδεχούμενη. Είτε πρόκειται για τις επαφές που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και έχουν διερευνητικό χαρακτήρα. Είτε έχουν τον χαρακτήρα μιας επίσκεψης – εξπρές, όπως αυτή του τούρκου προέδρου.
Η συνέχεια ασφαλώς μένει να φανεί. Θα φανεί ωστόσο σύντομα με την επίσκεψη του Κ. Μητσοτάκη στην Αγκυρα την ερχόμενη άνοιξη.