Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου, Αθήνα ώρα 10:20. Τα αεροσκάφη της τουρκικής προεδρίας προσγειώθηκαν σε αττικό έδαφος και εννέα λεπτά αργότερα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αφότου προηγήθηκαν διάφοροι ακόλουθοί του – υπουργοί του, ξεπρόβαλε από την καμπίνα των επιβατών. Ολομόναχος, δίχως ιδιαίτερη συνοδεία. Ούτε φυσικά την Εμινέ.
Κοντοστάθηκε, αποχαιρέτησε μ’ ένα ελαφρύ νεύμα μέλη του πληρώματος κι άρχισε την κάθοδό του, βήμα – βήμα, από τις μεγάλες σκάλες με το κόκκινο χαλί.
Ακριβώς έξι χρόνια μετά την προηγούμενη επίσκεψή του στην ελληνική πρωτεύουσα, με πρωθυπουργό τότε τον Αλέξη Τσίπρα, ο Τούρκος πρόεδρος επέστρεφε με εντελώς διαφορετική διάθεση απ’ αυτήν που κουβαλούσε στις αποσκευές του φεύγοντας την 8η Δεκεμβρίου του 2017. Επέστρεφε για να επικυρώσει τη πλήρη αναστροφή του ψυχροπολεμικού κλίματος και να επιβεβαιώσει το άνοιγμα ενός νέου κύκλου στις διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα.
Σ’ αυτά τα λίγα δεύτερα «καλυπτόταν» μια διαδρομή 19 μηνών (Μάιος 2022) από το αλήστου μνήμης «Μητσοτάκης γιοκ» μέχρι το «φίλε, Κυριάκο», στο απόλυτο «make over» μιας σταθερά άτεγκτης στάσης που -μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες και ως το «σπάσιμο του πάγου» στο Βίλνιους- έβαζε εμπόδια και φραγμούς στην ομαλή γειτνίαση Ελλάδας – Τουρκίας.
Εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης τον κ. Ερντογάν υποδέχθηκε ο υπ. Εξωτερικών, κ. Γιώργος Γεραπετρίτης. Ήταν η πρώτη από τις διαδοχικές χειραψίες που θα αντάλλασσε ο Τούρκος ηγέτης κατά τη διάρκεια της πολύ σύντομης -μικρότερης των οκτώ ωρών- παραμονής του στην Αθήνα. Το μειδίαμα αμφότερων, στην απόληξη της σκάλας, αντανακλούσε ευγένεια και καλή φιλοξενία από τη μία, ευχάριστη διάθεση και προθυμία από την άλλη.
Μια «win-win» κατάσταση, όπως ο ίδιος ο Τούρκος ηγέτης την είχε ήδη περιγράψει προκαταβάλλοντας ό,τι θα ακολουθούσε επί αθηναϊκού εδάφους, έμπαινε πλέον σε φάση ενεργοποίησης.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και η συνοδεία του, μετέβησαν κατόπιν στην αίθουσα υψηλών προσκεκλημένων και στις 11:00 ο Τούρκος πρόεδρος επιβιβάστηκε σε μια από τις υπερσύγχρονες, θωρακισμένες και πανάκριβες μαύρες λιμουζίνες για τη μετάβασή του από το Κορωπί στο κέντρο της Αθήνας.
Η συνάντηση Ερντογάν – Σακελλαροπούλου
Θα ακολουθούσε η πρώτη, προγραμματισμένη, συνάντησή του στο Προεδρικό Μέγαρο. Την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου, την είδε στις 11:30.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η Κατερίνα Σακελλαροπούλου στο Προεδρικό Μέγαρο
«Είναι ιδιαίτερη χαρά για εμένα που βρίσκομαι στη Αθήνα μετά από έξι χρόνια» σημείωνε ο Τούρκος πρόεδρος, μέσα από το πρίσμα αισιοδοξίας που αντίκριζε πλέον τα πράγματα, και διαμήνυε ότι η επίσκεψή του «θα αποτελέσει ευκαιρία να ξεκινήσει μια νέα εποχή στις σχέσεις Τουρκίας – Ελλάδας», αφού πρώτα «συζητήσουμε ποια βήματα έχουμε να κάνουμε σε όλα τα θέματα»
«Θα μιλήσουμε με λογικό τρόπο. Πιστεύω ότι θα είναι καλύτερο για το μέλλον και των δύο πλευρών να βλέπουμε το ποτήρι μισογεμάτο», κατέληξε ο κ. Ερντογάν έχοντας ακούσει την Πρόεδρο της Δημοκρατίας να λέει ότι «είναι αναγκαίο περισσότερο από ποτέ Ελλάδα και Τουρκία να συνεργαστούν για ενίσχυση της ευημερίας και τη διαφύλαξη της ειρήνης, της σταθερότητας και του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου, εάν αναλογιστούμε το τι γίνεται στον περίγυρό μας».
Μητσοτάκης – Ερντογάν διαφώνησαν για τη μειονότητα της Θράκης
Επόμενος σταθμός για τον πρόεδρο της Τουρκίας υπήρξε το Μέγαρο Μαξίμου. Ως καλός οικοδεσπότης ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τον περίμενε στην είσοδο για να τον υποδεχθεί και να τον καλωσορίσει. Οι δυο άνδρες τους χαιρετήθηκαν θερμά, αντάλλαξαν μερικά σύντομα λόγια, φωτογραφήθηκαν χαμογελαστοί και πέρασαν στο εσωτερικό για τα περαιτέρω.
Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην είσοδο του Μεγάρου Μαξίμου
Βάσει προγράμματος οι κοινές δηλώσεις των ηγετών των δύο χωρών θα γίνονταν στις 13:00. Το κεκλεισμένων των θυρών «τετ α τετ» τους διήρκησε περισσότερο του αναμενομένου, απόδειξη των όσων είχαν να πουν και να διευθετήσουν, με αποτέλεσμα μια καθυστέρηση 45 λεπτών.
Οι μετέπειτα, σχεδόν πανομοιότυπες, αναφορές των Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στα ανοικτά ζητήματα που εξακολουθούν να επηρεάζουν τις διμερείς σχέσεις πιστοποίησαν το πνεύμα συνεργασίας και ειρηνικής γειτονίας που βρίσκεται σε εξέλιξη με λεπτούς χειρισμούς στο διπλωματικό πεδίο να επικρατήσει πλέον.
Μοναδικό σημείο κλονισμού και ξεκάθαρης διαφωνίας στην επιδιωκόμενη σύγκληση σε βασικά ζητήματα (όπως η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, το Αιγαίο, τα νησιά ακόμη και η υφαλοκρηπίδα) αποτέλεσε το status quo της Θράκης. Ο Έλληνας πρωθυπουργός έσπευσε να διορθώσει τον Τούρκο πρόεδρο στην αναφορά του για «τουρκική μειονότητα» εξηγώντας ότι πρόκειται «μουσουλμανική μειονότητα», όπως αυτή έχει οριστεί από τη Συνθήκη της Λοζάνης, προτού οι δυο τους με μια νέα χειραψία κι έναν φιλικό εναγκαλισμό «συνυπογράψουν» ουσιαστικά την άποψη πως «δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα που να μην μπορεί να επιλυθεί», όπως ανέφερε ο κ. Ερντογάν προκειμένου «να μην είμαστε απ’ αυτούς που περνάμε τη θάλασσα και πνίγονται στο ποτάμι».
Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Κυριάκος Μητσοτάκης μετά τις κοινές δηλώσεις τους
Το γεύμα πριν από την αναχώρηση
Κι επειδή μια γεμάτη μέρα με πολύωρες συζητήσεις ανοίγει την όρεξη, ολοκληρώνεται μ’ ένα πλούσιο τραπέζι. Έτσι οι δύο ηγέτες Ελλάδας – Τουρκίας, όπως και οι συνεργάτες του, γευμάτισαν παρέα στο Μέγαρο Μαξίμου δοκιμάζοντας από το μενού που είχε ετοιμαστεί για την περίσταση.
Το καλό ψάρι, ως μια κοινά αποδεκτή επιλογή, δεν λείπει ποτέ από τέτοια τραπέζια, με καλαμαράκια, ντολμαδάκια, ταραμοσαλάτα, χαλβά και φρούτα να συμπληρώνουν ως ορεκτικά και επιδόρπια το κυρίως πιάτο.
Ο Ερντογάν ήρθε μέρα μεσημέρι
Σε όλο αυτό το διάστημα που μεσολάβησε ως την εξομάλυνση των σχέσεων, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε απειλήσει σε διάφορες περιστάσεις ότι «μπορεί να έρθουμε ξαφνικά μια νύχτα». Ένα σαφές δείγμα μιας εχθρικής προς την Ελλάδα τάσης.
Εκ των πραγμάτων αποδείχθηκε πως ο Τούρκος πρόεδρος ήρθε στην Αθήνα μέρα μεσημέρι (προτού αναχωρήσει ξανά στις 18:00). Ήρθε μέρα μεσημέρι για να συζητήσει, να συνδιαλλαγεί και κυρίως να συμφωνήσει όλα εκείνα που θα συμβιβάσουν τα πράγματα και θα ομαλοποιήσουν τις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
