Με την «Τελευταία παμπ», ο Κεν Λόουτς προασπίζει την έννοια της ελπίδας μέσα από την συνεργασία Σύριων μεταναστών και Βρετανών στην Αγγλία.
Την ίδια ώρα ο Μπράντλεϊ Κούπερ, ως σκηνοθέτης και ηθοποιός, «σκαλίζει» τον μύθο του κορυφαίου μουσικοσυνθέτη και διευθυντή ορχήστρας Λέοναρντ Μπέρνσταϊν καταθέτοντας μια αρκετά «αιρετική» άποψη πάνω του.
«Η τελευταία πάμπ» (The Old Oak, Αγγλία, 2023)
Η «Παλιά βελανιδιά», όπως είναι το όνομα της παμπ στον ξένο τίτλο της ταινίας είχε κάποτε ζήσει ένδοξες μέρες αλλά τώρα, δεν είναι παρά ένα ερείπιο, όπως ερείπιο είναι και η πόλη στην οποία η παμπ βρίσκεται, κάπου στον βορρά της Αγγλίας. Οι πελάτες της, παλιοί ανθρακωρύχοι που αναγκάστηκαν να τραβήξουν διαφορετικούς δρόμους όταν τα ορυχεία έκλεισαν, είναι κάτοικοι μιας πόλης που έχει μετατραπεί σε καταφύγιο μεταναστών από την Συρία. Και από αυτό το σημείο ο 89χρονος πλέον Ken Loach και ο σεναριογράφος του Πολ Λάβερτι, καταφέρνουν να συνδέσουν το παρελθόν με το παρόν και να σε βάλουν για τα καλά μέσα στο πολιτικοκοινωνικό πλαίσιο μιας άκρως επίκαιρης ιστορίας.
Μέσω της επικαιρότητας του μεταναστευτικού ζητήματος, η «Τελευταία Παμπ» υπογραμμίζει θέματα καθαρά πολιτικά σε σχέση με την ζωή στην Αγγλία. Ο Λόουτς αφουγκράζεται το πρόβλημα της στέγασης και των εξώσεων των ανθρώπων από τα σπίτια τους, φαινόμενο καθημερινό από το οποίο είναι τελικά φυσικό να προκύψει ο ρατσισμός. Για τους δυο δημιουργούς μικρογραφία μιας ρημαγμένης πόλης είναι αυτή η παμπ, όπως μικρογραφία μιας ρημαγμένης χώρας είναι και η χώρα.
Όμως τελικά, η συγκεκριμένη ιστορία διακρίνεται από μια παραδοξότητα από την οποία πηγάζει η κατά τον Λόουτς ελπίδα: με την άφιξη μεταναστών από την Συρία, αυτή η πόλη – φάντασμα αποκτά και πάλι ζωντάνια. Ναι μεν ξυπνά ρατσιστικά ένστικτα σε ένα μεγάλο μέρος της κοινότητας αλλά την ίδια στιγμή, με τον τρόπο τους, οι Σύριοι καταφέρνουν να μπουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και αυτό χάρη στην επιμονή ενός ντόπιου, του ιδιοκτήτη της παμπ (Ντέιβ Τέρνερ) ενός λιγομίλητου μα ευαίσθητου ανθρώπου που γίνεται φίλος μιας Σύριας (Ελμπα Μαρί) και είναι ο μόνος που δείχνει να καταλαβαίνει τους «ξένους». Όμως η ελπίδα για να υλοποιηθεί σε κάτι θέλει πολλή δουλειά, λέει αυτή η μελαγχολική, ρεαλιστική και πάνω από όλα βαθιά ανθρώπινη ταινία.
Βαθμολογία:3
ΑΘΗΝΑ: CINERAMA – TOWN CINEMA – WEST CITY – ΑΤΛΑΝΤΙΣ – ΒΑΡΚΙΖΑ – ΔΑΝΑΟΣ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΚΟΛΟΣΣΑΙΟΝ – ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΝ
———————————————————-
«Ο μαέστρος» (Maestro, ΗΠΑ, 2023)
Ο μουσικοσυνθέτης και διευθυντής ορχήστρας Λέοναρντ Μπέρνσταϊν (1918- 1990), θεωρείται ο απόλυτος Αμερικανός σταρ του τομέα του, ένα πηγαίο ταλέντο που είχε την ικανότητα να ενθουσιάζει το κοινό όποτε διηύθυνε. Ομως στην ιδιωτική ζωή του ήταν ένας άνθρωπος σε «σύγχυση» και αυτό τελικά, είναι το τέμπο της πολύ έξυπνα σκηνοθετημένης αυτής ταινίας του Μπράντλεϊ Κούπερ στην οποία ο ίδιος κρατά για τον εαυτό τον πιο αβανταδόρικο ρόλο της μέχρι σήμερα καριέρας του. Με άξονα τον άνθρωπο που ο Μπέρνσταϊν αγάπησε και βασάνισε όσο κανέναν άλλο στη ζωή του, την Φελίτσια Μοντεαλέγκρε – την οποία γνώρισε νέος σε ένα πάρτι και σύντομα παντρεύτηκε – ο «Μαέστρος» κάνει μια βαθιά βουτιά στην ψυχή του κεντρικού του προσώπου.
Για τον Κούπερ, ο αλλόκοτος σεξουαλικός κόσμος του Μπέρνσταϊν εναρμονίζεται θαρρείς με το ταλέντο του, αυτήν την απίστευτη ενέργεια που μπορούσε να βγάζει ενώ διεύθυνε ορχήστρες. Ο «Μαέστρος» δεν είναι τόσο το biopic μιας μουσικής ιδιοφυΐας, όσο ένα κατάμαυρο love story και το μοίρασμα ανάμεσα στο έγχρωμο και το ασπρόμαυρο έχει επίσης ενδιαφέρον διότι οι ασπρόμαυρες σκηνές ανήκουν στη νιότη των ηρώων και περιέχουν την άνθιση του έρωτα Μπέρνσταϊν – Μοντεαλέγκρε, ενώ οι έγχρωμες αποτυπώνουν την κρίση τους. Η Μοντεαλέγκρε είναι η πραγματική δύναμη της ταινίας γιατί εκείνη αποδεικνύει πόσο πραγματικά αγαπούσε τον Μπερνσταϊναποδεχόμενη το ανείπωτο για μια γυναίκα, την απιστία και μάλιστα την ομοφυλοφιλική (φυσικά, ο Κούπερ είναι πολύ προσεκτικός στο τι δείχνει και τα περισσότερα υπονοούνται).
Με ένα τσιγάρο διαρκώς στο χέρι (ο Μπέρνσταϊν ήταν μανιώδης καπνιστής), ο Κούπερ έχει προφανώς μελετήσει μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια το πρόσωπο που υποδύεται. Η σκηνή για παράδειγμα της μεγάλης του αναγνώρισης στην πρώτη συναυλία που έδωσε με την Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης είναι από τις καλύτερες της ταινίας. Όμως εκείνη που κλέβει την παράσταση είναι η Κάρεϊ Μάλιγκαν – εξαιρετική στο πως κρύβει τον βαθύ της πόνο της ηρωίδας της μέσα σε μια σχεδόν αποκαλυπτική ηρεμία – την οποία σίγουρα θα δούμε στις υποψηφιότητες των Οσκαρ, όπως και γενικότερα την ταινία σε αρκετές κατηγορίες.
Βαθμολογία:3
ΑΘΗΝΑ: ΑΕΛΛΩ – ΝΑΝΑ – VILLAGE MALL – ΝΙΡΒΑΝΑ – VILLAGE ΠΑΓΚΡΑΤΙ – TOWN CINEMAS – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΑΘΗΝΑ ΧΑΛΑΝΔΡΙ – OPTIONS IΛION – VILLAGE PARK ΡΕΝΤΗ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – VILLAGE COSMOS – ΑΘΗΝΑΙΟΝ κ.α.
———————————————————-
«Αγάπη ζωή (Love Life, Ιαπωνία/Γαλλία, 2022)
Ο θάνατος ενός μικρού παιδιού και το δυσβάσταχτο τραύμα που θα αφήσει πίσω του, είναι το «τερέν» της δραματικής ταινίας του Ιάπωνα σκηνοθέτη Κότζι Φουκάντα. Ο μικρός Κέιτα θα πνιγεί στην μπανιέρα του σπιτιού του και ενώ στο σπίτι γινόταν μια γιορτή. Αλλά σιγά –σιγά μαθαίνουμε την ιστορία αυτής της οικογένειας που είναι πολύ πιο σύνθετη απ’ όσο έδειχνε. Ο βιολογικός πατέρας του νεκρού παιδιού είναι ένας άστεγος αλλοδαπός που έχει χωρίσει από την μητέρα του παιδιού (η Φουμίνο Κιμούρα κρατά σχεδόν όλη την ταινία πάνω της), ενώ οι γονείς του νέου της συζύγου (Κέντο Ναγκαγιάμο), δεν την αποδέχονται. Αυτές οι καταστάσεις ωστόσο είναι άνευ σημασίας στην πραγματικότητα γιατί το πρόσωπο της απόλυτης τραγωδίας, δεν παύει να είναι ο θάνατος. Σαν ένας καλός μαθητής του συμπατριώτη του Χιροκάζου Κόρε Εντα, ο Φουκαντα χειρίζεται με προσοχή την ανάπτυξη των χαρακτήρων, τις σιωπές αλλά και τις εντάσεις που προκαλεί η απώλεια του παιδιού και δημιουργεί μια ταινία συγκινητική αλλά που ουσιαστικά λέει το αυτονόητο: η ζωή συνεχίζεται έστω και αν μερικά τραύματα είναι καταδικασμένα να μείνουν για πάντα αθεράπευτα.
Βαθμολογία:3
ΑΘΗΝΑ: AΣΤΟΡ – ΑΝΔΟΡΑ
———————————————————-
«Ο τελευταίος στρατιώτης» (The last rifleman, Αγγλία/ ΗΠΑ, 2023)
Έχοντας χάσει την γυναίκα του, συγκάτοικό του στο ίδιο γηροκομείο, ο Αρτι Κρόφορντ, ο κεντρικός ήρωας αυτής της ταινίας, νιώθει τελειωμένος. Αλλωστε όταν είσαι στα 92 σου, το μέλλον δεν είναι εύκολη υπόθεση. Η μήπως όχι; Γιατί το χρέος που οφείλει τόσο στην θανούσα όσο και στους συμπολεμιστές του που σκοτώθηκαν στην Δουνκέρκη τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον ωθεί να κάνει ένα τελευταίο, ίσως, ταξίδι. Για έναν νέο άνθρωπο το ταξίδι από την Ιρλανδία στη Γαλλία είναι παιχνιδάκι, όμως για τον Αρτι είναι μια Οδύσσεια και αυτή η Οδύσσεια, με Οδυσσέα τον πάντα γοητευτικό, ακόμα και μέσα σε βαρύ μακιγιάζ, Πιρς Μπρόσναν, είναι ο κορμός αυτής της γλυκιάς περιπέτειας. Μια περιπλάνηση στο παρόν αλλά και στο παρελθόν, στο οποίο όμως, ο Αρτι δεν είναι «κολλημένος». Αντιθέτως, είναι ανοιχτός στις σύγχρονες προτάσεις που ακούει για να καλύψει την άγνοιά του απέναντι σε πολλά πράγματα που δεν ξέρει. Ο Μπρόσναν δίνει μια θαρραλέα ερμηνεία και ο σκηνοθέτης Τέρι Λόουν τον υποστηρίζει με καλές ιδέες σε αυτό το γλυκόπικρο, χαμηλόφωνο φιλμ που δεν μπορείς παρά να αγαπήσεις (παίζουν επίσης οι Σάιμον Μπότομλεϊ, Κλεμάνς Ποενσί, Τάρα Λιν Ο’ Νίλ, Ντέσμοντ Ιστγουντ).
Βαθμολογία:3
ΑΘΗΝΑ: VILLAGE MALL ΜΑΡΟΥΣΙ – VILLAGE PΕΝΤΗ – GROUPER ESCAPE ΙΛΙΟΝ – TOWN CINEMAS κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ : GROUPER ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
———————————————————-
«Thanksgiving» (ΗΠΑ, 2023)
Η σχηματική και εντελώς κοινότοπη πλοκή του «Thanksgiving» θέλει ένα δολοφόνο κατ’εξακολούθηση να απειλεί το χωριό στο οποίο εκτυλίσσεται η ιστορία και μάλιστα σε χριστουγεννιάτικη περίοδο. Πατώντας στα ίχνη που έχουν αφήσει οι ταινίες τρόμου του franchise «Scream», αυτό το θρίλερ έχει τα διακριτικά των ταινιών όχι μόνο του σκηνοθέτη Ελι Ροθ (Hostel) αλλά της πλειοψηφίας των ταινιών του είδους της. Που σημαίνει καλά σκηνοθετημένη χυδαιότητα και λαϊκισμός στη διαπασών με γαρνιτούρα αιμόφυρτες σκηνές βίας οι οποίες στόχο έχουν όχι τόσο να υποστηρίξουν το σενάριο αλλά να προκαλέσουν εντυπωσιασμό, όπως και γίνεται. Κατσαβίδια που καρφώνονται στα αυτιά, πριόνια που κάνουν κιμά ανθρώπινα σώματα, σφυριά που τσακίζουν κεφάλια σε σημείο πλήρους εξαφάνισης, τραμπολίνο από τα οποία πετιούνται ξαφνικά μαχαίρια και κατακρεουργούν αυτόν που χοροπηδάει πάνω τους κ.ο.κ. Η Μέσα σε όλα ο Ροθ θέλει να κάνει και κάτι σαν κριτικό σχόλιο για την ανθρωποφαγία που δημιουργούν θεσμοί όπως της Black Friday (η ταινία αρχίζει με μιλιούνια ανθρώπων να αλληλοσπαράσσονται για να προλάβουν προσφορές στο σούπερ μάρκετ). Όλα αυτά όμως παρουσιάζονται με τόσο επιδερμικό τρόπο που τελικά, προκαλούν γέλιο χωρίς καμία περαιτέρω σκέψη (παίζουν: Πάτρικ Ντέμπσεϊ, Τάι Ολσον κ.α.)
Βαθμολογία:1
ΑΘΗΝΑ: ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE – AEΛΛΩ – AUHNAION – AΘΗΝΑΙΟΝ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΒΑΚΟΥΡΑ – ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – CINEMA ONE κ.α.
———————————————————-
ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΙΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣ
Αποκλειστικά στο STUDIO της πλατείας Αμερικής το ντοκιμαντέρ «Gaza» (Iρλανδία, Κατεχόμενη Παλαιστίνη, 2019), όπου αρνούμενοι τις αυτονόητες κοινοτοπίες που μπορούν να προκύψουν μέσα από την στεγνή καταγραφή του ειδησεογραφικού ρεπορτάζ, οι σκηνοθέτες Γκάρι Κιν και Αντριου Μακ Κόνελ χρησιμοποιούν δύο εφήβους ως «ξεναγούς» μας σε μια Γάζα που δεν σκεφτόμαστε συχνά έτσι όπως την βλέπουμε εδώ (το ντοκιμαντέρ εντάσσεται επίσης στο πρόγραμμα του αφιερώματος «Athens Palestine Film Festival» που από τις 17 έως τις 24 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί στο STUDIO).
Βαθμολογία: 2 ½
Μπενζαμέν Ρενέρ «Ένα ταξίδι για πάπιες» (Migration, ΗΠΑ, 2023)
Σε περισσότερες από 70 αίθουσες της Ελλάδας προβάλλονται τα κινούμενα σχέδια του Μπενζαμέν Ρενέρ «Ένα ταξίδι για πάπιες» (Migration, ΗΠΑ, 2023) στα οποία πάπιες καλούνται να ταξιδέψουν προς το άγνωστο, μια ιδέα που θίγει ανώδυνα και το επίμαχο ζήτημα της μετανάστευσης (με τις φωνές των Φοίβου Ριμένα, Στεφανίας Φιλιάδη κ.α.).
