Την Κυριακή το μεσημέρι οι τουρίστες που έπιναν τον καφέ τους στο λόμπι του ξενοδοχείου όπου διεξαγόταν η συνεδρίαση της κεντρικής επιτροπής του ΠαΣοΚ έδειξαν, προς στιγμήν, να αναστατώνονται. Δεν συνέβη κάτι τρομακτικό. Εκείνη την ώρα ο Νίκος Ανδρουλάκης έκλεινε την ομιλία του ακολουθώντας τη συνταγή όλων των πολιτικών αρχηγών. Υψωμένη γροθιά και ανέβασμα της έντασης της φωνής. Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί οι πολιτικοί αρχηγοί στο τέλος της ομιλίας τους στα κομματικά όργανα, αρχίζουν να φωνάζουν. Εξαίρεση δεν αποτέλεσε ούτε ο «μετρημένος» Κώστας Σημίτης. Αλλά το θέμα δεν είναι αυτό.
Η αλήθεια είναι ότι στην παρούσα συγκυρία στο ΠαΣοΚ έχουν κάθε λόγο να διακατέχονται από έντονα συναισθήματα. Ο κύκλος των «πέτρινων χρόνων» έχει κλείσει. Οι Κασσάνδρες διαψεύστηκαν. Το ΠαΣοΚ όχι μόνο δεν εξαφανίστηκε από τον πολιτικό χάρτη αλλά διεκδικεί με αξιώσεις την ολική επαναφορά του. «Πάμε να κερδίσουμε τη ΝΔ» είναι ο τίτλος που δόθηκε στην ομιλία του κ. Ανδρουλάκη. Μπορεί να γίνει αυτό; Και υπό ποιες προϋποθέσεις; Πως θα φτάσει η Χαριλάου Τρικούπη από το 14%, που λαμβάνει στην εκτίμηση ψήφου, στο 39 ή στο 40%;
Η δοσολογία της αντιδεξιάς ρητορικής
Σε κάθε περίπτωση η στρατηγική της εδραίωσης του ΠαΣοΚ, ως της πραγματικής αξιωματικής αντιπολίτευσης, αντιμετωπίζει μια σειρά από αγκάθια. Η ηγεσία της Χαριλάου Τρικούπη φαίνεται διατεθειμένη να ακολουθήσει τη στρατηγική της μετωπικής σύγκρουσης με τη ΝΔ. Στόχος αυτής της τακτικής με δεδομένη την αδυναμία του ΣΥΡΙZA να σταθεί απέναντι στην κυβέρνηση λόγω των συνεχιζόμενων σεισμικών δονήσεων που απειλούν να κατεδαφίσουν το οικοδόμημα της Κουμουνδούρου αλλά και της απουσίας του Στέφανου Κασσελάκη.
Η μεγάλη πλειοψηφία των στελεχών του ΠαΣοΚ θέλει να ανέβουν οι τόνοι της κριτικής προς τη ΝΔ, συνοδευόμενη, παράλληλα από μια θετική ατζέντα προβολής των προτάσεων του κόμματος στα τρία μεγάλα μέτωπα που απασχολούν τους πολίτες. Την ακρίβεια, το ζήτημα της στέγης και την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο της Υγείας. Υπάρχει όμως μια υποσημείωση. Συνθήματα που ακούγονται με πάθος, όπως στην πορεία για το Πολυτεχνείο, «ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά» ακούγονται παρωχημένα. Και είναι αμφίβολο το κατά πόσον συγκινούν ακόμα και τους ψηφοφόρους που έζησαν «τα χρόνια της δεξιάς» και τη μεγάλη δημοκρατική ανατροπή που επέφερε στην ελληνική κοινωνία η μεγαλειώδης, ιστορική νίκη, του Ανδρέα Παπανδρέου το 1981.
Υπάρχει και μια ακόμα σημαντική παράμετρος. Η πορεία προς την εξουσία δεν προϋποθέτει μόνο τον επαναπατρισμό των ψηφοφόρων που αναζήτησαν στέγη στον ΣΥΡΙΖΑ. Προϋποθέτει πρωτίστως την αμφισβήτηση της πολιτικής ηγεμονίας του Κυριάκου Μητσοτάκη στο χώρο του κέντρου. Αυτή η μερίδα των ψηφοφόρων είναι αμφίβολο αν έλκεται από μια αντιδεξιά ρητορεία που παραπέμπει στα πρώτα χρόνια της αντιπολίτευσης. Οι καιροί έχουν αλλάξει. Η εικόνα του Κυριάκου Μητσοτάκη απέχει από αυτή του κλασικού δεξιού πολιτικού. Και η προσπάθεια του Αλέξη Τσίπρα να τον αντιμετωπίσει με παρωχημένα συνθήματα είχε μια κατάληξη την οποία δεν μπορεί παρά να λάβει υπόψη του, ο Νίκος Ανδρουλάκης.
Ο «πόλεμος» για τις επιστροφές των ασώτων
Στην πορεία για την επέτειο του Πολυτεχνείου δεν πέρασαν απαρατήρητοι κάποιοι διαπληκτισμοί που υπήρξαν μεταξύ επιτελικών στελεχών της Χαριλάου Τρικούπη και μελών και ψηφοφόρων του κόμματος. Στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης βρέθηκε η πρώην βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ που πρόσφατα φωτογραφήθηκε με τον Νίκο Ανδρουλάκη δείχνοντας το δρόμο της επιστροφής της στο ΠαΣοΚ. Οι «απρεπείς» χαρακτηρισμοί για την κυρία Γενιά προκάλεσαν την αντίδραση στενών συνεργατών του κ. Ανδρουλάκη. «Δηλαδή τι θέλετε; Να μείνουμε στο 12%; Πως θα μεγαλώσουμε;».
Είναι, πράγματι, ένα σοβαρό ερώτημα. Αλλά υπάρχει και μια πραγματικότητα που ουδείς μπορεί να αγνοήσει. Στελέχη του κόμματος που υπέστησαν τα πάνδεινα τα πέτρινα χρόνια του κόμματος δεν δείχνουν διατεθειμένοι, το αντίθετο μάλιστα, να τους υποδεχθούν με ανοιχτές αγκάλες άνευ όρων και προϋποθέσεων. Η πρώην βουλευτής Πειραιά, δεν είναι η μόνη περίπτωση, που ανάβει τα αίματα. Η υποψία επιστροφής στελεχών που εγκατέλειψαν το ΠαΣοΚ «για μια καρέκλα στον ΣΥΡΙΖΑ ή στη ΝΔ» προκαλεί μικρούς εμφυλίους στις τοπικές κοινωνίες. «Ας τους φέρουν πίσω. Θα χαρούμε να τους δούμε να τρέχουν στις ευρωεκλογές. Εγώ λέω να πάω για μπανάκι στη θάλασσα», ανέφερε σε πηγαδάκι γνωστό στέλεχος του κόμματος.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει διαβάσει τις αντιδράσεις εκφράζονται άλλωστε με τρόπο έντονο από βουλευτές όπως ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος. Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ, πάντως, δεν φαίνεται διατεθειμένος να ακολουθήσει μια στρατηγική επιστροφής των «ασώτων» χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Φρόντισε λοιπόν να στείλει μήνυμα με αποδέκτες πρόσωπα εντός αλλά και εκτός των τειχών.
«Προτεραιότητά μου είναι να συνεχίσει η ανανέωση με ανθρώπους, που ανήκουν στην Κεντροαριστερά και την ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία φύσει θέσει, πρόσωπα τα οποία πιστεύω και όχι πρόσωπα τα οποία είναι οι λεγόμενοι “άριστοι κάθε χρήσης”. Όπου βρουν καρέκλα, βαπτίζουν αριστεία την πολιτική τους προίκα. Δεν προσφέρω καρέκλες. Δεν πρόκειται να επαναλάβω ούτε αυτό που έκανε ο κ. Μητσοτάκης, ούτε αυτό που έκανε ο κ. Τσίπρας. Οικοδομώ την ανανέωση της παράταξης από τα σπλάχνα της» επεσήμανε κατά την τοποθέτηση του στο πλαίσιο του Thessaloniki Summit 2023.
Ο κ. Ανδρουλάκης υπογράμμισε ότι «οι συμμαχίες θα γίνουν με όρους πολιτικούς και όχι εξουσίας. Το κάλεσμα είναι πολιτικό και προς την κοινωνία και προς ανθρώπους της ευρύτερης Κεντροαριστεράς, του προοδευτικού Κέντρου, της προοδευτικής Αριστεράς, της Ανανεωτικής Αριστεράς». Αυτή, ίσως, να είναι η συνταγή που θα κατευνάσει τα πνεύματα.
