Ενα βιολογικό «τσιρότο» το οποίο ενεργοποιείται με την κίνηση του ασθενούς μπορεί να αποτελέσει το «κλειδί» για την επιδιόρθωση της κήλης δίσκου στη σπονδυλική στήλη, σύμφωνα με ερευνητές της Ιατρικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια (Penn).
Τα αποκαλούμενα επιθέματα TARPs (tension-activated repair patches) παρέχουν ελεγχόμενη έκλυση ενός αντιφλεγμονώδους φαρμάκου, του anakinra, μέσω μικροκαψουλών τις οποίες φέρουν εντός τους, βοηθώντας τους δίσκους να ανακτήσουν την ελαστικότητα που χρειάζονται ώστε να αναστρέψουν την κήλη και να αποτρέψουν την περαιτέρω εκφύλισή τους.
Αποτελέσματα από πειράματα με χρήση των βιολογικών «μπαλωμάτων» σε μοντέλα μεγάλων ζώων δημοσιεύθηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση «Science Translational Medicine».
Σαν λάστιχο αυτοκινήτου
«Σήμερα δεν υπάρχει θεραπεία για την κήλη δίσκου και το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να κλείνουμε την οπή που έχει δημιουργηθεί όπως κλείνουμε με μια τάπα την τρύπα σε ένα λάστιχο αυτοκινήτου. Η λύση αυτή είναι όμως παροδική» ανέφερε ο Ρόμπερτ Μοκ, καθηγητής Ορθοπαιδικής Χειρουργικής και διευθυντής στο Εργαστήριο McKay για την Ερευνα στην Ορθοπαιδική Χειρουργική του Penn, εκ των κύριων συγγραφέων της μελέτης.
Ο καθηγητής προσέθεσε ότι «το ‘τσιρότο’ που αναπτύξαμε λειτουργεί σαν να βάζουμε κόλλα στην τάπα που τοποθετούμε στον δίσκο, έτσι στην πραγματικότητα το κολλάμε στον δίσκο. Με δεδομένο μάλιστα ότι η μηχανική κίνηση ενεργοποιεί το ‘τσιρότο’ και το κάνει να κολλά ακόμη περισσότερο, είναι σαν η τάπα που έχουμε βάλει στο λάστιχο
του αυτοκινήτου μας να γίνεται ολοένα και πιο αποτελεσματική όσο πιο πολλά χιλιόμετρα κάνει το αυτοκίνητό μας».
Κήλη δίσκου όπως… σκασμένο λάστιχο
Η κήλη δίσκου στη σπονδυλική στήλη προκαλείται όταν κάποιος από τους μαλακούς δίσκους που βρίσκονται μεταξύ των σπονδύλων (μεσοσπονδύλιοι δίσκοι), αλλοιώνεται σε κάποιο σημείο του με αποτέλεσμα να παρεκτοπίζεται από τη φυσιολογική θέση του.
Αυτό σημαίνει ότι ο δίσκος χάνει την ελαστικότητά του και δεν μπορεί να απορροφήσει τους κραδασμούς της σπονδυλικής στήλης όταν κινούμαστε ή σκύβουμε για παράδειγμα, προκαλώντας πόνο. Για να το πούμε με όρους… αυτοκινήτου, είναι σαν το λάστιχο να έχει σκάσει και το αυτοκίνητο να προχωρά «πατώντας» επάνω στη ζάντα του.
Πολύπλοκος ιστός
Ετσι οι ερευνητές ανέπτυξαν τα TARPs που όχι μόνο αποκαθιστούν την αλλοίωση του δίσκου αλλά του επιτρέπουν να ανακτήσει την ελαστικότητά του ώστε να απορροφά τους κραδασμούς των σπονδύλων.
«Ο δίσκος είναι ένας πολύπλοκος ιστός, πολύ διαφορετικός από τον μυϊκό και τον δερματικό ιστό ο οποίος δεν μπορεί να αυτοεπουλωθεί με αποτέλεσμα να συνεχίζει να εκφυλίζεται με την πάροδο του χρόνου εφόσον η δομή του έχει υποστεί αλλοίωση» σημείωσε η δρ Ανα Περέδο, η οποία ασχολήθηκε με τη συγκεκριμένη μελέτη κατά τη διάρκεια εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής της στην Εμβιομηχανική στη Σχολή Μηχανικής και Εφαρμοσμένων Επιστημών του Penn.
«Ετσι βάλαμε ως στόχο να επιτύχουμε την ανάκτηση της μηχανικής ακεραιότητας του δίσκου μειώνοντας ταυτοχρόνως τη φλεγμονή ώστε να προλαμβάνεται η περαιτέρω βλάβη του ιστού και να διατηρείται όσο περισσότερο γίνεται η λειτουργικότητά του».
Εκμετάλλευση της μηχανικής του σώματος
«Κλειδί» για την επιτυχία του TARP είναι η εκμετάλλευση της φυσικής μηχανικής του σώματος η οποία ενεργοποιεί την έκλυση του
αντιφλεγμονώδους φαρμάκου που είναι κλεισμένο μέσα σε μικροκάψουλες. Με τον τρόπο αυτό προλαμβάνεται η επιδείνωση του πόνου που συνδέεται με την εκφύλιση του δίσκου. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η προσέγγιση αυτή έχει σχεδιαστεί ώστε να αποτελεί μια πρώιμη παρέμβαση για την κήλη δίσκου η οποία θα μπορούσε να αλλάξει την πορεία της εξέλιξης της δισκοπάθειας. Και αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό δεδομένου ότι οι κήλες δίσκου «πλήττουν» συχνά νεότερα άτομα, παραγωγικής ηλικίας.
Και για σκύλους
Παράλληλα η νέα υποσχόμενη πειραματική θεραπεία θα μπορούσε να έχει και κτηνιατρική χρήση – να βοηθά για παράδειγμα σκύλους με προβλήματα στη σπονδυλική στήλη. Βέβαια για να συμβούν όλα αυτά και να φθάσει η προσέγγιση ως τους ασθενείς απαιτούνται τώρα περισσότερες δοκιμές σε μεγάλα ζώα, ανέφερε η ερευνητική ομάδα.
Απαιτούνται πιο μακροχρόνιες μελέτες
Οπως εξήγησε η Σάρα Γκάλμπραντ, επίκουρη καθηγήτρια Ορθοπαιδικής Χειρουργικής στο Penn «η μελέτη αυτή ήταν πολύ υποσχόμενη αλλά διήρκεσε έναν μήνα, άρα θέλουμε να τη συνεχίσουμε για μεγαλύτερο διάστημα καθώς υπάρχουν τρόποι να τελειοποιήσουμε τη μέθοδό μας. Στη συγκεκριμένη μελέτη στοχεύσαμε μόνο ένα βιολογικό μονοπάτι χρησιμοποιώντας ένα φάρμακο που είναι ήδη εγκεκριμένο από την FDA. Στο μέλλον θέλουμε όχι μόνο να μειώσουμε τη φλεγμονή αλλά και να αποτρέψουμε τον κυτταρικό θάνατο καθώς και να βελτιώσουμε τη συνολική επούλωση του δίσκου».
