Θα ήθελα να σας ενημερώσω προκαταβολικά ότι όσες γενναίες και όσοι γενναίοι φτάσουν στο τέλος αυτού του κειμένου θα χρειαστούν περίπου δύο λεπτά. Αν προσθέσουμε άλλα οκτώ, συμπληρώνουμε τα μόλις δέκα λεπτά που χρειάζονται για να ολοκληρωθεί μια αιμοληψία. Αντε, υπολογίστε συνολικά ένα μισάωρο, που θα περιλαμβάνει το να πάτε στο κέντρο και το διάστημα που θα σας κρατήσουν εκεί για προληπτικούς λόγους.
Γιατί να επενδύσετε, όμως, ακόμη κι αυτό το μισάωρο της ζωής σας στο να δώσετε αίμα; Ο πρώτος λόγος έχει να κάνει με τη χώρα που ζούμε και τις αντιφάσεις της. Διότι χάρη στην προσφορά κάποιων από εσάς, που είστε ήδη τακτικοί εθελοντές αιμοδότες (και απ’ ό,τι φαίνεται είστε πολλοί), η Ελλάδα καταφέρνει να συλλέξει σχεδόν όλη την ποσότητα που χρειάζεται. Ωστόσο οι γνωστές αρρυθμίες του συστήματος σε συνδυασμό με τη σχετικά σύντομη ημερομηνία λήξης του αίματος (μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για έξι εβδομάδες μετά τη λήψη του) καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για πιο τακτική – και στοχευμένη – αιμοδοσία.
Στοχευμένη, τουλάχιστον από την πλευρά των πολιτών, διότι η αιμοδοσία στην Ελλάδα είναι ακόμη ένα παράδειγμα όπου η ατομική ευθύνη θεωρείται ισοδύναμη, αν όχι πιο σημαντική από την κρατική πρόνοια. Οπως έγραψε και το «Βήμα» πριν από λίγες μέρες, η απουσία ενός κέντρου διαχείρισης του λαμβανόμενου αίματος, οδηγεί σε σημαντικές ελλείψεις συγκεκριμένες εποχές του χρόνου (κυρίως το καλοκαίρι και στα διαστήματα έξαρσης των ιώσεων). Το αποτέλεσμα είναι όχι μόνο η αγωνία ασθενών που είναι σε μόνιμη ανάγκη αίματος (άτομα με μεσογειακή αναιμία ή με χρόνια προβλήματα που χρειάζονται αιμοκάθαρση) αλλά και ο κίνδυνος για τη ζωή συνανθρώπων μας, καθώς η έλλειψη αίματος μπορεί να οδηγήσει σε αναβολή χειρουργείων, που όλοι ξέρουμε ότι στο ΕΣΥ δεν προγραμματίζονται ακριβώς και την επόμενη ημέρα.
Στο ίδιο εξαιρετικό ρεπορτάζ του Δημήτρη Γαλάνη, έμαθα και κάτι το οποίο με εντυπωσίασε (αλλά αυτό είναι το ευχάριστο όταν είσαι αδαής: εντυπωσιάζεσαι συχνά), ότι η κοινή πρακτική να ζητείται αίμα από τους συγγενείς, όταν χειρουργείται κάποιος οικείος τους είναι παράνομη, σχεδόν σε όλο τον κόσμο και φυσικά και στην Ελλάδα!
Αλλά κάπου εδώ, ας αφήσουμε πίσω μας τις κρατικές παθογένειες, τις δομικές ελλείψεις, τις παγιωμένες παρατυπίες. Εξάλλου, αυτά είναι η Ελλάδα και με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις, που (θα μπορούσε να) έλεγε κι ένας νομπελίστας μας.
Ας πάμε καλύτερα στον άλλο νομπελίστα, που έγραφε ότι όπου κι αν ταξιδεύει η Ελλάδα τον πληγώνει. Αυτός θα μπορούσε να κάνει μια εξαίρεση για το μικρό ταξίδι – για κάποιους τυχερούς, ίσως μπορεί να γίνει και με τα πόδια -σε ένα κέντρο αιμοδοσίας.
Διότι στην προνομιακή τιμή των τριάντα λεπτών (όχι του ευρώ – της ώρας), ο καθένας και η καθεμία από εμάς έχει να αποκομίσει μόνο οφέλη. Πρώτα από όλα και μόνο η προπαρασκευαστική διαδικασία πριν από την αιμοληψία αποτελεί ένα στοιχειώδες τσεκ-απ. Η μέτρηση της πίεσης και του αιματοκρίτη δεν είναι κάτι που το κάνουμε κάθε μέρα και αν σημάνει εκεί κάποιο καμπανάκι, μπορεί εντέλει να μας σώσει τη ζωή.
Αλλά και η ίδια η αιμοδοσία θεωρείται ευεργετική καθώς, ειδικά στις περιπτώσεις που το αίμα είναι πολύ πηχτό (π.χ. λόγω κακής διατροφής ή στρες), η διαδικασία βοηθά στη βελτίωση της ροής, μειώνοντας θεαματικά τον κίνδυνο θρόμβωσης ή εγκεφαλικού.
Τελευταίο άφησα το σημαντικότερο για μένα. Ηδη από την ώρα που πίνεις την πορτοκαλαδίτσα σου και τρως τα μπισκοτάκια σου, μπορείς να αισθάνεσαι πέντε εκατοστά ψηλότερη που βοήθησες έναν άγνωστο άνθρωπο σε ανάγκη.
Διότι αν ζωή δεν είναι να αισθάνεσαι κάθε μέρα λίγο καλύτερος άνθρωπος, τότε τι είναι;
88% μικρότερο κίνδυνο εμφράγματος διατρέχουν οι τακτικοί αιμοδότες, λόγω της βελτίωσης στη ροή του αίματος.