Στα 609 εκατ. ευρώ έφτασε το «καπέλο» που πλήρωσαν οι καταναλωτές στα σούπερ μάρκετ το 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2023 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα ένα χρόνο πριν, χωρίς όμως να βάλουν στα ντουλάπια και στα ψυγεία τους περισσότερα αγαθά, καθώς ο όγκος πωλήσεων κατέγραψε αύξηση μόλις 1,6% και αυτό λόγω της… καλοσύνης των ξένων (βλέπε αυξημένες τουριστικές ροές).
Με βάση τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών Circana (πρώην IRI) στο εννεάμηνο η αξία των πωλήσεων της αγοράς των καταναλωτικών προϊόντων ανήλθε στα 6,779 δισ. ευρώ έναντι 6,170 δισ. ευρώ της αντίστοιχης περυσινής περιόδου, αυξημένη κατά 9,9%, εκ των οποίων 5,163 δισ. ευρώ αφορούν την κατηγορία των τροφίμων.
Δηλαδή οι καταναλωτές δαπάνησαν σχεδόν 10% επιπλέον χρήματα για να αγοράσουν περίπου τα ίδια τεμάχια προϊόντων που έπαιρναν το 9μηνο του 2022. Κι αυτό γιατί συνολικά οι τιμές των ταχυκίνητων προϊόντων στα σούπερ μάρκετ ήταν αυξημένες κατά 8,1% ανά τεμάχιο.
Πιο αναλυτικά, οι αυξήσεις τιμών ανά τεμάχιο στην κατηγορία των τροφίμων μέχρι και τον Σεπτέμβριο έφθασαν στο 8%, στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας και υγιεινής στο 8,4% ενώ οι μεγαλύτερες αυξήσεις ανά τεμάχιο καταγράφονται στα είδη οικιακής φροντίδας (απορρυπαντικά, καθαριστικά κ.λπ.) που φτάνουν στο 10,3%.
«Καρτελάκια» μείωσης μετά τις αυξήσεις
Επί αυτής της βάσεως και χωρίς να υπολογίζονται οι αυξήσεις του Οκτωβρίου, μήνα κατά τον οποίο ο δείκτης τιμών καταναλωτή υπερδιπλασιάστηκε με τον πληθωρισμό των τροφίμων να φθάνει ξανά κοντά σε διψήφιο ποσοστό, μπήκαν πριν λίγες μέρες τα «καρτελάκια» της «μόνιμης μείωσης τιμής».
Ήδη συμμετέχουν στην πρωτοβουλία 62 εταιρείες με 770 κωδικούς προϊόντων.
Για το υπουργείο Ανάπτυξης το γεγονός ότι πολύ σύντομα ξεπεράστηκε ο αρχικός στόχος των 500 κωδικών με μείωση το λιγότερο 5% στα ράφια των σούπερ μάρκετ για τουλάχιστον έξι μήνες θεωρείται επιτυχία.
Ωστόσο όταν οι τιμές στο σύνολο των καταναλωτικών προϊόντων ήταν ήδη αυξημένες κατά 8,1% ανά τεμάχιο στο 9μηνο, η μεσοσταθμική μείωση κατά 6,17% που καταγράφουν οι μόλις 770 κωδικοί που συμμετέχουν μέχρι τώρα στην πρωτοβουλία των «κλειδωμένων» τιμών δεν κάνει μεγάλη διαφορά στο πορτοφόλι των καταναλωτών.
Ρεκόρ ανατιμήσεων
Εξετάζοντας μάλιστα πιο αναλυτικά τις ανατιμήσεις σε κάθε κατηγορία προϊόντων γίνεται αντιληπτό ότι οι επιλεκτικές μειώσεις όχι μόνο δεν σκοτώνουν το «τέρας της ακρίβειας», αλλά ούτε καν το φοβίζουν.
Συγκεκριμένα, πρωταθλητές των ανατιμήσεων στο 9μηνο αναδεικνύονται τα απορρυπαντικά και καθαριστικά με τις αυξήσεις τιμών να φτάνουν το 12,7%. Ακολουθούν τα γαλακτοκομικά και τα υλικά μαγειρικής με αυξήσεις τιμών 10,2%, τα σνακ με αυξήσεις τιμών 9,1% και τα κατεψυγμένα τρόφιμα με αυξήσεις τιμών 9%.
Οι μικρότερες αυξήσεις τιμών στη διάρκεια του 9μήνου σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα καταγράφηκαν στα αλκοολούχα ποτά (3,9%) και στα μη αλκοολούχα (6,9%).
Σε αυτές τις ανατιμήσεις τον Οκτώβριο προστέθηκαν νέες. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Οκτώβριο σε σχέση με τον Σεπτέμβριο οι τιμές αυξήθηκαν στο ελαιόλαδο 14,05%, στα φρούτα 8,05%, στο φρέσκο γάλα 4,78%, στα αυγά 4,11%, στα τυριά 2,31%, στα παρασκευάσματα με βάση τα ψάρια και τα θαλασσινά 5,38%, στη μαργαρίνη και σε άλλα φυτικά λίπη 2,47%, στον καφέ 1,9%, στα αναψυκτικά 1,74%, στους χυμούς φρούτων 1,6%, στα είδη καθαρισμού και συντήρησης σπιτιού 1,13%, στα άλλα είδη οικιακής χρήσης 1,4% και στα είδη προσωπικής υγιεινής 1,5%.
Οι προσφορές και η στρατηγική Every Day Low Price
Την ίδια ώρα και προκειμένου να πέσουν οι τιμές στο ράφι, το υπουργείο Ανάπτυξης θέλει βάλει τέλος στις προσφορές και στα προϊόντα 1+1 των σούπερ μάρκετ ώστε τη διαφορά να την καρπούται ο καταναλωτής.
«Εμείς θέλουμε το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους να μπει ένα φρένο σε όλες τις εκατοντάδες, τις χιλιάδες διαφορετικές προωθητικές ενέργειες που τελικά μπερδεύουν τον καταναλωτή και πολλές φορές τον οδηγούν να αγοράζει είτε περισσότερα προϊόντα είτε πιο ακριβά από αυτά που θα μπορούσε να αγοράσει εάν υπήρχε μια καθαρή τιμή στο ράφι», είπε ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας.
«Αντί ο καταναλωτής να έχει μία προωθητική ενέργεια 1+1 για μία βδομάδα τον μήνα και να πρέπει να πετύχει εκείνη τη εβδομάδα για να πάρει το προϊόν σε χαμηλότερη τιμή – να έρθει η εταιρεία και να κάνει μόνιμα χαμηλή τιμή στο ράφι όλο τον μήνα. Αυτό λέγεται every day low price στο εξωτερικό. Και αυτό θέλουμε να το εφαρμόσουμε στην Ελλάδα, μέσω από μια μεταρρύθμιση που σχεδιάζουμε στο υπουργείο Ανάπτυξης», σημείωσε.
Ο τρόπος με τον οποίο θα το καταφέρει αυτό η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης δεν είναι γνωστός, ωστόσο στις προθέσεις του υπουργού είναι να εφαρμοστεί έως το πρώτο τρίμηνο του έτους.
Να σημειωθεί ότι στο 9μηνο οι προωθητικές ενέργειες, σύμφωνα με τις μετρήσεις της Circana, ήταν αυξημένες, καθώς το 25,1% της αξίας των πωλήσεων των FMCGs πραγματοποιήθηκε υπό καθεστώς προσφοράς.
Συγκεκριμένα, οι προωθητικές ενέργειες στο σύνολο των τροφίμων αυξήθηκαν κατά 24,9%, στα είδη ατομικής υγιεινής και ομορφιάς 28,4% και στα απορρυπαντικά/ καθαριστικά κατά 25,7%.