Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την ημέρα που η ελληνική νεολαία έδειξε έμπρακτα την αντίσταση της στο δικτατορικό καθεστώς της 21η Απριλίου, καταλαμβάνοντας εξεγειρόμενη τον χώρο του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Εκτός από την αποτύπωση των γεγονότων σε δημοσιογραφικά κείμενα και σημαντικές ιστορικές εκδόσεις, όπως το βιβλίο «Πολυτεχνείο, 1973. Η φοιτητική εξέγερση» που κυκλοφορεί στις 12 Νοεμβρίου με «Το Βήμα της Κυριακής», από το 1981 και τον ερχομό του ΠαΣοΚ στην εξουσία καθιερώθηκε την 17η Νοεμβρίου, σε ανάμνηση της αντιδικτατορικής εξέγερσης, τα σχολεία ανά την επικράτεια να τιμούν την ημέρα διοργανώνοντας σχολικές εορτές.
Ποιο είναι όμως το νόημα αυτών των εορτών 50 χρόνια μετά και πως τις αντιμετωπίζουν οι μαθητές των διάφορων βαθμίδων της εκπαίδευσης;
Το ΒΗΜΑ επικοινώνησε με εκπαιδευτικούς και των τριών σχολικών βαθμίδων (Δημοτικό – Γυμνάσιο – Λύκειο) και τους ζητήσαμε να μας μεταφέρουν τον τρόπο με τον οποίο διοργανώνονται οι σχολικές εορτές για το Πολυτεχνείο στις μέρες μας, τα μηνύματα που θέλουν να περάσουν αλλά και το πως αντιλαμβάνονται, ανάλογα με την ηλικία και τις προσλαμβάνουσες τους, οι σημερινοί μαθητές το νόημα της ημέρας.
«Στο Δημοτικό προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε το αίσθημα της ελευθερίας»
Η Κατερίνα Κ., εκπαιδευτικός πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης περιγράφει στο ΒΗΜΑ το πως αντιλαμβάνονται οι μαθητές του Δημοτικού, σε αυτή την ιδιαίτερα νεαρή είναι η αλήθεια ηλικία, το νόημα της γιορτής του Πολυτεχνείου. «Μέσα από βίντεο, ποιήματα, τραγούδια αλλά και θεατρικά, προσπαθούμε να δώσουμε στα παιδιά ερεθίσματα για να κατανοήσουν τη σημαντικότητα του ιστορικού αυτού γεγονότος για την πατρίδα μας αλλά και να τους καλλιεργήσουμε το αίσθημα της ελευθερίας.
Είναι σημαντικό από μικρή ηλικία να έρχονται σε επαφή με εικόνες και ιστορίες που μπορούν να διδάξουν την έννοια της ελευθερίας με έναν πιο βιωματικό τρόπο που να ανταποκρίνεται στο πλαίσιο της ηλικίας τους» αναφέρει.
«Σίγουρα δεν γίνεται να μπούμε σε ιδιαίτερες λεπτομέρειες σε αυτήν την ηλικία, όπου οι μαθητές δεν βρίσκονται επακριβώς σε θέση να τις αντιληφθούν, όμως όσο ο καιρός περνάει και αποκτούν τριβή με τα γεγονότα της εποχής και την βαρύτητα της εξέγερσης, η επικοινωνία αποκτά ουσιαστικότερο ενδιαφέρον. Σας πληροφορώ επίσης ότι καταλαβαίνουν σε μεγάλο βαθμό το γενικότερο πλαίσιο της εξέγερσης αυτής, ότι δηλαδή κάποιοι νέοι άνθρωποι αγωνίστηκαν για τη δική μας ελευθερία και δημοκρατία» προσθέτει.
«Το μήνυμα της γιορτής δεν φαίνεται να ακουμπά τα παιδιά – Όσο περνούν τα χρόνια το ενδιαφέρον μειώνεται»
Το κλίμα της γιορτής στο Γυμνάσιο μάς μεταφέρει η φιλόλογος Ευσταθία Τάγκα, με εμπειρία άνω των 30 ετών στη Μέση Εκπαίδευση. «Πλέον προσπαθούμε, πέρα από τα κλασσικά ηχητικά ντοκουμέντα της εποχής και τα τραγούδια, να εντάξουμε περισσότερο το βίντεο και την εικόνα στις εκδηλώσεις. Τα παιδιά της εποχής αυτής συγκινούνται μόνο από την εικόνα η οποία τους τραβάει την προσοχή, σε αντίθεση με τις απαγγελίες ποιημάτων και γραπτού λόγου τις οποίες θεωρούν βαρετές» τονίζει η κ. Τάγκα.
Όσον αφορά το αποτύπωμα που αφήνει η σχολική γιορτή στους μαθητές, η κ. Τάγκα αποσαφηνίζει: «Το μήνυμα της ημέρας δεν φαίνεται να ακουμπά τα παιδιά. Ναι μεν αντιλαμβάνονται τις γενικότερες έννοιες της δημοκρατίας και της ελευθερίας, αλλά σε ένα επιφανειακό επίπεδο. Παλιά τα παιδιά ήταν περισσότερο προβληματισμένα, έκαναν πολύ περισσότερες ερωτήσεις σχετικά με την περίοδο της δικτατορίας και την εξέγερση του Πολυτεχνείου, πλέον στέκονται περισσότερο στο ότι θα χάσουν μάθημα».
«Για να είμαι δίκαιη, αυτό δεν ισχύει για όλους τους μαθητές. Πάντα υπάρχουν κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις. Επίσης, υπάρχουν αρκετά παιδιά τα οποία εμπνέονται από τα τραγούδια της γιορτής του Πολυτεχνείου που έχουν έναν επαναστατικό χαρακτήρα και είναι και μουσικά πιο κοντά στα ακούσματα τους».
«Κυρίως διεκπεραιωτικός ο χαρακτήρας της γιορτής – Μειοψηφία τα παιδιά που συγκινούνται από το νόημα της ημέρας»
Από την πλευρά της, η Ζωή Ταμπούρη, φιλόλογος σε Λύκειο, περιγράφει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια όσον αφορά τον εορτασμό της ημέρας για τους μαθητές που βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
«Η τρίτη Λυκείου μόνο τυπικά παρευρίσκεται στη γιορτή της 17ης Νοεμβρίου, όπως και στις υπόλοιπες. Λόγω του ιδιαίτερου φόρτου μελέτης, εξ αιτίας του συστήματος των Πανελληνίων εξετάσεων προσπαθούμε όσο γίνεται να μην ταλαιπωρούμε τα παιδιά. Συνήθως παρακολουθούν ένα βίντεο και φεύγουν» αναφέρει χαρακτηριστικά η κ. Ταμπούρη.
«Αλλά και όσον αφορά τις δύο πρώτες τάξεις, η αλήθεια είναι πως μόνο μια μικρή μειοψηφία των μαθητών συγκινείται με το περιεχόμενο της γιορτής. Πρόκειται για παιδιά ευαισθητοποιημένα για κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, τα οποία όμως αποτελούν την εξαίρεση και όχι τον κανόνα» συμπληρώνει.
Τι συμβαίνει όμως με την πλειοψηφία των παιδιών; Η θέση της κυρίας Ταμπούρη είναι ενδεικτική: «Νομίζω ότι τα περισσότερα παιδιά απλά βλέπουν την ημέρα ως ευκαιρία για ξεκούραση και να πάνε μια βόλτα. Γενικότερα τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχουν μέτριοι μαθητές. Υπάρχουν λίγοι καλοί και μια πλειοψηφία που δεν δίνει καμία σημασία στην εκπαιδευτική διαδικασία. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τις σχολικές εορτές».
